Αββάς Χρόνιος καί Αββάς Παφνούτιος...-Aba Kroni dhe Aba Pafnuti…

Πολλές ψυχές έχουν προτερήματα, άλλες ευφυϊα του μυαλού, καί άλλες ασκητικές ικανότητες. Αλλά όταν ούτε ή πράξη ούτε ή ευφυϊα σκοπεύουν τό καλό,.... 

Shumë shpirtra kanë përparësi,  disa kanë aftësi ushtruese, praktike. Por kur as veprimi dhe as inteligjenca nuk kanë si synim të mirën.......

Πολλές ψυχές έχουν προτερήματα, άλλες ευφυϊα του μυαλού, καί άλλες ασκητικές ικανότητες. Αλλά όταν ούτε ή πράξη ούτε ή ευφυϊα σκοπεύουν τό καλό, καί αυτοί πού έχουν προτερήματα δέν τά αποδίδουν στό Θεό, τό δοτήρα τών αγαθών, αυτοί, αφού εγκαταλειφθούν καί πέσουν σέ πράξεις ή πάθη αισχρά, ακίνδυνα αποβάλλουν τήν οίηση γιά τή νομιζόμενη αρετή τους, μέ τήν ταπείνωση καί τή ντροπή πού επακολουθεί. Γιατί επειδή ό φουσκωμένος γιά ευφυϊα λόγων, υπερηφανεύεται καί δέν αποδίδει στό Θεό τήν ευφυϊα ούτε τό χάρισμα τής γνώσης, απομακρύνει ό Θεός τόν Άγγελο τής προνοίας Του απ' αυτόν, καί όταν φύγει ό Άγγελος, ό υπερηφανευόμενος γιά τήν ευφυϊα του, αφού κυριευθεί από τόν εχθρό, πέφτει στήν ακολασία από τήν υπερηφάνειά του, ώστε, αφού έχει χάσει πιά τό τεκμήριο τής σωφροσύνης, τά λεγόμενά του γίνονται αναξιόπιστα, καί οί ευλαβείς αποστρέφονται τή διδασκαλία από τέτοιο στόμα, σάν μιά πηγή γεμάτη βδέλλες, ώστε νά εφαρμόζεται τό γεγραμμένο "Τω δέ αμαρτωλώ είπεν ο Θεός, ίνα τί σύ εκδιηγή τά δικαιώματά μου καί αναλαμβάνεις τήν διαθήκην μου διά στόματός σου;" (Ψαλμ. 49, 16.). Γιατί πράγματι οί ψυχές τών εμπαθών μοιάζουν μέ διάφορες πηγές, οί γαστρίμαργοι καί οινοπότες μέ πηγές βορβορώδεις, οί φιλάργυροι καί πλεονέκτες μέ πηγές γεμάτες βατράχους, οί δέ φθονεροί καί υπερήφανοι, πού έχουν όμως ικανότητες καί γνώσεις, μέ πηγές πού τρέφουν φίδια, όπου πάντα επιπλέει ή γνώση, αλλά κανείς δέν πίνει από κεί ευχαρίστως γιά τήν πικρότητα τής γεύσης. Γι' αυτό ό Δαβίδ παρακαλούσε ζητώντας τρία πράγματα, "χρηστότητα καί παιδείαν καί γνώσιν" (Ψαλμ. 118, 66.). Γιατί χωρίς τή χρηστότητα ή γνώση είναι άχρηστη, καί άν μέν διορθωθεί ό άνθρωπος, απομακρύνοντας τήν αιτία τής εγκατάλειψης, δηλαδή τήν οίηση, καί έρθει σέ επίγνωση τής κατάστασής του μέ τήν ταπεινοφροσύνη, μή επαιρόμενος απέναντι τών άλλων καί ευχαριστώντας τό Θεό, ξαναγυρίζει πάλι σ' αυτόν ή θεμελιωμένη γνώση. Γιατί οί πνευματικοί λόγοι, όταν δέν συνοδεύονται από σεμνό καί σώφρονα βίο, μπιάζουν μέ στάχυα πού τά σαρώνει ό άνεμος, πού κρατούν μέν τό σχήμα, έχουν χάσει όμως τή ζωή τους. Κάθε πτώση λοιπόν, είτε μέ τή γλώσσα είτε μέ τήν αίσθηση είτε μέ τήν πράξη, ή καί μέ όλο τό σώμα, γίνεται κατά εγκατάλειψη, ανάλογα μέ τήν υπερηφάνεια, επειδή ό Θεός λυπάται τούς εγκαταλειπομένους. Γιατί άν ό Κύριος μαζί μέ τήν ακολασία φανερώσει καί τήν ευφυϊα τους μέ τό χάρισμα τού λόγου, ή υπερηφάνεια τούς κάνει δαίμονες, αφού κομπάζουν ενώ είναι ακάθαρτοι. Όταν δείς κάποιον πού έχει κακή ζωή αλλά λόγια πειστικά, θυμήσου τό δαίμονα πού μιλούσε στό Χριστό από τήν Αγία Γραφή. από τό βιβλίο: Παλλαδίου, Λαυσαϊκή Ιστορία, έκδοση Ιεράς Μονής Σταυρονικήτα, Αγίου Όρους.

Shumë shpirtra kanë përparësi,  disa kanë aftësi ushtruese, praktike. Por kur as veprimi dhe as inteligjenca nuk kanë si synim të mirën, dhe ata që i kanë këto përparësi nuk e kuptojnë që i kanë nga Zoti, dhuruesin e të mirave, ata pasi dorëzohen dhe bien në veprime dhe pasione të turpshme, në mënyrë të parrezikëshme largojnë mendjemadhësinë për virtytin që kujtojnë se kanë, dhe e zvendësojnë me përulësinë dhe turpin që pason. Sepse, ai i cili është i fryrë me fjalë për inteligjencën, krenohet dhe nuk ja dedikon Zotit inteligjencën, as dhuntinë e njohurisë, ja largon Zoti Ëngjëllin e përkujdesjes së Tij nga ai, dhe kur ikën Ëngjëlli, ai që krenohet për inteligjencën e tij, pasi zotërohet nga armiku, bie në mëkat nga krenaria e tij, në mënyrë që, pasi ka humbur treguesin e maturisë, fjalët e tij bëhet të pabesueshme, dhe njerëzit e respektuar dhe besimtarë nuk pranojnë doktrinën nga një gojë e tillë, sikur të bëhet fjalë për një burim të mbushur me shushunja, në mënyrë që të kryhet ajo që është shkruar “Mëkatarit i tha Zoti, për se ti tregon mbi të drejtat e mia dhe merr përsipër testamentin tim me gojën tënde”, (Psalmi 49,16). Sepse me të vërtetë shpirtrat e të sëmurëve nga pasionet ngjasojnë me burime të ndryshme, të pangopurit dhe pijanikët me burime të zhurmshme, të dashuruarit me pasurinë dhe tamaqarët me burime plot me bretkosa, ndërsa ziliqarët dhe krenarërt por që kanë njohuri, me burime plot me gjarpërinj, ku gjithmonë pluskon njohuria, por asnjë nuk pi prej atij uji me kënaqësi për shkak të hidhërimit që ka si shije. Për këtë Davidi lutej duke kërkuar tre gjëra, “virtuozitetin, edukimin dhe njohurinë” (psalm, 118,66). Sepse pa virtuozitet njohuria do të ishte e padobishme, por edhe sikur të korrigjohet njeriu, duke larguar shkakun e braktisjes dmth mendjemadhësinë dhe të vijë në ndërgjegjësim të gjendjes së tij me përulësinë, duke mos u hakërryer përballë të tjerëve dhe duke falenderuar  Zotin, kthehet sërish tek ajo njohuri e themeluar. Sepse fjalët shpirtërore kur nuk shoqërohen nga një jetë e hijshme dhe e matur, ngjasojnë me kallinj që i merr era, të cilat ruajnë formën, por kanë humbur jetën. Çdo rrënie pra, qoftë me gjuhën, qoftë me ndjesinë, qoftë me veprimet, ose me gjithë trupin, bëhet nga braktisja, sipas krenarisë, sepse Zotit i vjen keq për të braktisurit. Sepse nqs Zoti bashkë me imoralitetin shpalos dhe inteligjencën e tyre me dhuntinë e fjalës, krenaria do t’i bëjë demonë, pasi  flasin përçart ndërsa janë të papastër. Kur të shohës dikë që ka bërë jetë të keqe por të bindshme në fjalë, kujto demonin i cili fliste tek Krishti në Shkrimin e Shenjtë. Nga Libri: Palladhiu, Historia Lavsaike, botimet e Manastirit të Shenjtë të Stavronikitas, Mali i Shenjtë.