Ενίσχυση του έργου!

Ενίσχυση του έργου!

Κυριακή 16 Ιουλίου 2017

Οι Ελληνόρρυθμοι της Σικελίας και η καθαρή μαρτυρία τους!


Στους καιρούς των νέων εθνικισμών και αλυτρωτισμών, οι οποίοι επανήλθαν στη βαλκανική χερσόνησο και όχι μόνο υπό τις ευλογίες επίσημων αρχών, οι καθαρές φωνές, που δηλώνουν αυθεντικά την ταυτότητα και συνείδησή τους απαλλαγμένες από ποικιλώνυμες σκοπιμότητες, είναι ωφέλιμες όσο ποτέ άλλοτε.
Την αναγκαιότητα αυτή υπηρετεί η αναδίφηση στο πρωτογενές υλικό, που δημοσιεύτηκε στα τχ. 22, 23-24 του 1973 και 1-2, 3-4 του 1974 του περιοδικού “ΕΚΚΛΗΣΙΑ” και εκδόθηκε ως ανάτυπο (Αθήνα 1974) από το συγγραφέα των σχετικών κειμένων κ. Γρ. Θ. Στάθη, υπάλληλο τότε της Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, ο οποίος προφρόνως μου διέθεσε το αρχειακό και φωτογραφικό υλικό. Τον ευχαριστώ από καρδιάς. Τα συγκεκριμένα δημοσιεύματα αναφέρονται, λεπτομερώς, στα της επίσημης επίσκεψης της Συνοδικής Αντιπροσωπείας της Ελλαδικής Εκκλησίας στη Σικελία (Παλέρμο, 11-14.10.1973) σε ανταπόδοση επίσκεψης υπό την ονομασία “Περιοδεία της Αδελφοσύνης” (Crociera della Fraternita) της οποίας ηγούνταν ο Αρχιεπίσκοπος του Παλέρμου κ. Francesco Caprino (Αθήνα, 13.9.1970). Στην αποστολή αυτή συμμετείχε και ο Επίσκοπος των Ελληνορρύθμων της επαρχίας “Piana dei Greci” (Πεδιάδα των Ελλήνων) κ. Ιωσήφ Περνιτσάρο συνοδευόμενος από πολλούς ιερείς και πιστούς.
Οι αυτοπροσδιοριζόμενοι ως Ελληνοαλβανοί (Grecoalbanesi) κάτοικοι της συγκεκριμένης περιοχής προέρχονται από την Πελοπόννησο, είναι άποικοι του 15ου αιώνα και η Εκκλησία τους είναι Ελληνόρρυθμη⋅ ακολουθεί, δηλαδή, το βυζαντινό τυπικό και σε όλες τις λατρευτικές συνάξεις χρησιμοποιεί την ελληνική γλώσσα. Ο τόπος της εγκατάστασής τους έφερε, από το 1488, την ονομασία “Piana dei Greci” (Πεδιάδα των Ελλήνων). Η ονομασία αυτή άλλαξε σε “Piana degli Albanesi” (Πεδιάδα των Αλβανών) το 1939, με απόφαση του φασίστα Μουσολίνι για προφανείς λόγους πολιτικής σκοπιμότητας. Παρόμοιοι λόγοι επέβαλαν, επίσης, την υπαγωγή της Εκκλησίας τους στη δικαιοδοσία του Πάπα Ρώμης, την οποία σήμερα συγκροτούν δύο Ελληνόρρυθμες επισκοπές. Η πρώτη λειτούργησε το 1919 στο Lungro της Καλαβρίας και η δεύτερη το 1938 στην Piana dei Greci της Σικελίας, αφού προηγήθηκαν μεγάλοι και δύσκολοι αγώνες των κατοίκων. 
Σύμφωνα με τα ισχυριζόμενα από τον Επίσκοπο των Ελληνόρρυθμων κ. Ιωσήφ Περνιτσιάρο οι σχέσεις τους με την ανατολή κρατήθηκαν σταθερές έως και τα μέσα του 19ου αιώνα: «Πράγματι, όταν κατά τον 15ον αιώνα οι κοινότητές μας εγκατεστάθηκαν εις την Δύσιν –μάρτυς μου η ιστορία- δεν διέκοψαν την “κοινωνίαν” μετά της Ανατολής⋅ αντιθέτως, εκαλλιέργησαν και ανέπτυξαν την κοινωνίαν ταύτην, διά της ανταλλαγής ιερέων και επισκόπων, οι οποίοι ήρχοντο από την Ανατολήν μέχρι πριν από ένα αιώνα, διά να λειτουργούν εις τους Ναούς μας, να χειροτονούν διακόνους και ιερείς, να ευλογήσουν αντιμήνσια και το άγιον μύρον. Και από εδώ ανεχώρουν πάλιν προς την Ανατολήν, διά να συνεργασθούν διά την διαφύλαξιν της χριστιανικής πίστεως των αδελφών των, οίτινες είχον μείνει υπό τον ζυγόν της ξενικής κατοχής…».
Οι Ελληνόρρυθμοι της Σικελίας, όπως και η αντίστοιχη κοινότητα στο Lungro της Καλαβρίας, γίνονται καθημερινά δέκτες μιας οργανωμένης επίθεσης “εθνικής συμμόρφωσης” από τα αλβανικά ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα ενημέρωσης και τις διπλωματικές υπηρεσίες της γείτονος χώρας. Η χρονική απόσταση από την προαναφερόμενη επίσημη επίσκεψη της αντιπροσωπείας της Εκκλησίας της Ελλάδος στη Σικελία (1973) επιβάλλει μία σύντομη επισκόπηση όσων ειπώθηκαν δημοσίως κατά τις συναντήσεις. Και τούτο γιατί εκφράζουν με αυθόρμητο και καθαρό τρόπο την ιστορική πραγματικότητα, χωρίς στις τοποθετήσεις αυτές να εμφιλοχωρούν οι σύγχρονες εθνικιστικές ή άλλες σκοπιμότητες σε ό,τι αφορά την κοινότητα των Ελληνόρρυθμων.
Κατά πρώτον επέλεξα μερικά αποσπάσματα από την προσφώνηση του Αρχιεπισκόπου του Παλέρμο κ. Salvatore Pappalardo προς την αντιπροσωπεία της Εκκλησίας της Ελλάδος: «Σήμερον αντηχεί η αρχαιοτάτη αποστολική παράδοσις της Εκκλησίας των Συρακουσών⋅ σήμερον αναθάλλει και πάλιν η απαράμιλλος βυζαντινή άνθησις των Εκκλησιών Ακράγαντος και Μεσσήνης… σήμερον σκιρτά και αγάλλεται η Εκκλησία της “Πεδιάδος των Ελλήνων”… όπως ανταλλάξουν και πάλιν ασπασμόν μετά των εκ πίστεως και εξ αίματος αδελφών… Σήμερον πανηγυρίζουν εις το Παλέρμον… αύριον δε εις την “Πεδιάδα των Ελλήνων”, όπου θα σας περιβάλλουν οι αδελφοί, οι οποίοι εν τη Δύσει υπήρξαν μόνιμοι αντιπρόσωποι της Ελληνικής Χριστιανοσύνης…».
Εξαιρετική σημασία έχουν, επίσης, οι λόγοι του Ελληνόρρυθμου Επισκόπου κ. Ιωσήφ Περνιτσιάρο, κατά την υποδοχή της αντιπροσωπείας της Εκκλησίας της Ελλάδος στο Ναό του Αγ. Δημητρίου στην “Πεδιάδα των Ελλήνων” (12.10.1973), αποστομωτικοί της πρόσφατης αλβανικής εθνικιστικής υστερίας: «Προσφιλέστατοι εν αρχιεροσύνη Αδελφοί και πάντες υμείς, τα μέλη της αντιπροσωπείας της Εκκλησίας της Ελλάδος. Επιτρέψατέ μας να σας διαβεβαιώσωμεν, ότι η χαρά μας σήμερον είναι υπερτέρα εκείνης των λοιπών εν Σικελία αγίων Εκκλησιών. Σήμερον, όντως, σας υποδεχόμεθα εις τον οίκον μας, ο οποίος είναι και ιδικός σας οίκος, διότι σεις δι’ ημάς είσθε αληθινοί αδελφοί εκ πίστεως και εξ αίματος, λόγω των δεσμών, οίτινες εκπηγάζουν από την κοινήν λειτουργικήν παράδοσιν, την γλώσσαν, την νοοτροπίαν, το γένος. Την τοιαύτην ημών υπόστασιν ανεγνώρισε και η Δύσις, αφ’ ότου προ πεντακοσίων και πλέον ετών μας εδέχθη εις την γην ταύτην της διασποράς μας, ήτις κατέστη πλέον δι’ ημάς η δευτέρα πατρίς μας. Εις τας δημοσίας πράξεις, τα έγγραφα των εκκλησιαστικών και πολιτικών Αρχών, ως και εις την τρέχουσαν γλώσσαν των περιοίκων χρησιμοποιείται πάντοτε δι’ ημάς εις μόνον όρος χαρακτηριστικός και χωρίς περιστροφάς⋅ “οι Έλληνες”. Και διά την ονομασίαν αυτήν είμεθα ανέκαθεν υπερήφανοι…».
Τέλος, στο επίσημο “Κοινόν ανακοινωθέν”, που εκδόθηκε μετά το πέρας της επίσκεψης της αντιπροσωπείας της Εκκλησίας της Ελλάδος, αναφέρονται και τα εξής: «Η αποκορύφωσις της χαράς και της εκπλήξεως ταύτης υπήρξεν η συνάντησις εις την επαρχίαν της “Πιάνα των Ελλήνων”, η οποία χαράσσει τας προοπτικάς μιας περαιτέρω συνεργασίας εν αγάπη Χριστού».
Στην ιστορική διαχρονία η Ελλάδα υπήρξε η γη των προγόνων των Σικελών της “Magna Grecia”, της Βυζαντινής Σικελίας και των Ελληνόρρυθμων Grecoalbanesi της “Πεδιάδας των Ελλήνων” (Piana dei Greci). Είναι το πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορούμε να αναζητήσουμε αυτά που μας ενώνουν και όχι ό,τι μας διαιρεί. Αρκεί η αναζήτηση να εκδηλώνεται με αμοιβαία αισθήματα και να εκφράζεται με αυθορμητισμό και ειλικρίνεια. Σε διαφορετική περίπτωση η ιστορία είναι αμείλικτη για όσους την παραχαράσσουν συνειδητά.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΝΤΟΥΛΑΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια: