Ενίσχυση του έργου!

Ενίσχυση του έργου!

Πέμπτη 28 Ιανουαρίου 2016

Σημαντικές συναντήσεις του Γενικού Προέδρου της ΟΜΟΝΟΙΑΣ στην Αθήνα



ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Άγιοι Σαράντα  27- 01 - 2016
Σημαντικές συναντήσεις του Γενικού Προέδρου στην Αθήνα
Την περασμένη Δευτέρα 25 Ιανουαρίου 2016, ο Γενικός Πρόεδρος της Ομόνοιας συναντήθηκε με τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Γιώργο Κατρούγκαλο και τον Υφυπουργό Εξωτερικών, αρμόδιο για θέματα ομογένειας κ. Γιάννη Αμανατίδη.
Η Συνάντηση με τον Υπουργό, είχε προγραμματιστεί πριν από δύο μήνες όταν στην Μόνιμη Επιτροπή Ελληνισμού της Διασποράς της Βουλής συζητήθηκε το θέμα του πρόνοιακού  επιδόματος στους υπερήλικες ομογενείς και ο κ. Παππάς είχε εκφράσει τη διαφωνία του για τις υπερβολικές γραφειοκρατικές διαδικασίες που απαιτούνταν ενώ  ο υπουργός είχε εκφράσει το ενδιαφέρον του για την απλοποίηση των διαδικασιών. Στην χθεσινή συνάντηση ο κ. Κατρούγκαλος είπε πως το επίδομα για τους ανασφάλιστους υπερήλικες  είναι σε ισχύ από 01-01-2016 αλλά οι προϋποθέσεις και η διαδικασία θα ανακοινωθούν σύντομα και υποσχέθηκε  να λάβει υπόψη τις προτάσεις του Γενικού Προέδρου της Ομόνοιας. Παρόν στη συνάντηση ήταν και ο Τομεάρχης Εξωτερικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ κ. Αντώνης Μαρκόπουλος όπως  και ο βορειοηπειρώτης πολιτευτής του ΣΥΡΙΖΑ κ. Γιώργος Τρίχας
Σε ιδιαίτερα φιλικό κλίμα πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του Γενικού Προέδρου με τον Υφυπουργό Εξωτερικών κ. Ιωάννη Αμανατίδη. Ο κ. Παππάς ενημέρωσε τον Υφυπουργό για τα ζητήματα της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας, ζήτησε τη στήριξη του εθνικού κέντρου και να υπάρχει μία στρατηγική που δεν θα αλλάζει κάθε φορά που θα αλλάζουν τα πρόσωπα. Ο κ. Αμανατίδης δήλωσε πως υπάρχει συνταγματική υποχρέωση του ελληνικού κράτους να μεριμνά για τους έλληνες του εξωτερικού εξέχουσα θέση στους οποίους έχουν οι ηπειρώτες έλληνες στην Αλβανία. Συμφώνησαν για να υπάρχει πιο συχνή επικοινωνία, να εντατικοποιηθεί η  συνεργασία σε συγκεκριμένα ζητήματα ενώ στο άμεσο μέλλον ο υφυπουργός θα επισκεφτεί το χώρο μας.              


Γραφείο Τύπου και Επικοινωνίας 

Ντούλες: «Αλλαγή πορείας για το ΚΕΑΔ» (βίντεο)

Ο πρόεδρος του ΚΕΑΔ Βαγγέλης Ντούλες, βρέθηκε την Τρίτη 26 Ιανουαρίου για μια «απλή συνάντηση», σύμφωνα με τον ίδιο, στα κεντρικά γραφεία του Δημοκρατικού Κόμματος στα Τίρανα όπου τον περίμενε ο πρόεδρος Λουλζίμ Μπάσα.
Ακολούθησε συνέντευξη του κ. Ντούλε στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων στο μεγαλύτερο τηλεοπτικό κανάλι της Αλβανίας με τον δημοσιογράφο Ιλίρ Πατσο, όπου ο πρόεδρος του ΚΕΑΔ επιβεβαίωσε την αλλαγή πορείας του κόμματος κάτι που θα επισημοποιηθεί στην γενική συνέλευση του κόμματος.
Ο κ. Ντούλες δήλωσε ότι το ΚΕΑΔ de facto δεν είναι πια μέλος του κυβερνώντος συνασπισμού επειδή δεν υπηρετήθηκαν οι στόχοι που είχα ορισθεί και ούτε τηρήθηκαν οι συμφωνίες σύμφωνα με τις οποία το ΚΕΑΔ εντάχθηκε στην συμμαχία του Ράμα. Όσον αφορά την ένταξη του ΚΕΑΔ στον δεξιά συμμαχία, δήλωσε πως θα το αποφασίσει η γενική συνέλευση του κόμματος που αναμένετε την άνοιξη.
Σχετικά με την συνάντηση με τον πρόεδρο του Δημοκρατικού Κόμματος κ. Μπάσα, ο κ. Ντούλες είπε πως συζήτησαν γενικά θέματα όπως τις νέες μεταρρυθμίσεις στην δικαιοσύνη και στον εκλογικό νόμο.
Αρκετοί δημοσιογράφοι αναφέρουν πως ο κ. Ντούλες, ζήτησε διευκρινίσεις από τον κ. Μπάσα σχετικά με την στάση του Δημοκρατικού κόμματος για συνεργασίες με κόμματα του αλβανικού εθνικιστικού χώρου. Αφήνοντας να εννοηθεί πως έτσι ξεκίνησαν οι "διαπραγματεύσεις" για μια μελλοντική συμμαχία μεταξύ των δύο κομμάτων.
Πηγή: http://www.himara.gr

Τα σπουδαιότερα πανηγύρια της Δρόπολης πριν την απαγόρευση της θρησκείας – Αγία Τρίαδα Πέπελης και Παναγία Επισκοπής

Τα σπουδαιότερα πανηγύρια της Δρόπολης στα οποία έπαιρναν μέρος χιλιάδες προσκυνητές προτού καταργηθεί η θρησκεία από την Κομμουνιστική Κυβέρνηση της Αλβανίας, ήταν τα εξής:
1- Το πανηγύρι που γινόταν κατά την εορτή της Πεντηκοστής στο Μοναστήρι της Αγίας Τριάδας στην Πέπελη (φωτογραφία), το οποίο ήταν ξακουστό σ’ όλη την Ήπειρο για την φιλανθρωπική δράση του. Το μοναστήρι αυτό είχε τμήμα Γηροκομείου, Βρεφοκομείου, όπου συγκεντρώνανε τα εξώγαμα βρέφη. Φρενοκομείο, για κείνους που είχαν πάθει σοβαρές ψυχικές διαταραχές ή είχαν τρελαθεί.
2- Το πανηγύρι που γινόταν στην Επισκοπή κατά την εορτή της Παναγιάς στις 8 Σεπτεμβρίου στην Βυζαντινή εκκλησία της αρχαίας έδρας του Επίσκοπου της Δρόπολης, ο οποίος τότε έφερε τον τίτλο «Επίσκοπος Αδριανουπόλεως».

3- Το πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής που γινόταν στις 26 Ιουλίου στο Τεριαχάτι, στην ανακαινισμένη από τους κατοίκους του παλιά εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, που είναι χτισμένη σε εξαίρετη τοποθεσία, στην καρδιά της Δρόπολης, απ’ όπου φαίνεται όλη η κοιλάδα του Δρίνου.
4- Το πανηγύρι που γινόταν κατά την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου, στην Φράστανη, που κι΄ αυτό είναι χτισμένο σε ωραία τοποθεσία, επάνω σ’ ένα λόφο.
5- Το πανηγύρι της Παναγιάς που γινόταν κατά την εορτή της Παναγιάς, στις 15 Αυγούστου και της Αναλήψεως στο μοναστήρι των Ζωναριών ή του Κακιωμένου της Κατούνας.
Απ’ όλα τα πανηγύρια μόνο το πανηγύρι της Αγίας Τριάδας ήταν τριήμερο. Άρχιζε από το απόγευμα της παραμονής της Πεντηκοστής και διαρκούσε μέχρι το βράδυ της Δευτέρας, του Αγίου Πνεύματος. Συγκέντρωνε πολλούς προσκυνητές και για τη φήμη του Μοναστηριού και γιατί οι δυο αυτές γιορτές συμπίπτουν με το κορύφωμα της άνοιξης. Η θέση του μοναστηριού είναι προνομιούχα. Είναι χτισμένο απάνω στο ξάγναντο λόφου με απεριόριστη θέα και πολύ κοντά στα Έλληνο-Αλβανικά σύνορα. Και όταν οι σχέσεις των δυο χωρών Ελλάδας και Αλβανίας ήσαν καλές και φιλικές οι Αλβανοί φρουροί τα ων συνόρων επέτρεπαν στους κατοίκους των παραμεθόριων χωριών της Ελλάδος να περάσουν ελεύθερα τα σύνορα για να.... Η ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ...

Τετάρτη 27 Ιανουαρίου 2016

Οι εμπορικές σχέσεις Ελλάδας και Αλβανίας! - Marrdhëniet ekonomike ndërmjet Shqipëris dhe Greqisë!


Për herë të parë në Tiranë, u prezantua indeksi i marrëdhënieve të biznesit mes dy vendeve ku përfaqësues të sipërmarrjes greke dhe shqiptare bënë bilancin e ecurisë së bashkëpunimit por nënvizuan edhe objektivat për të ardhmen.
Leonidha Rokanas:  Marrëdhëniet midis dy vendeve po lulëzojnë dhe investimet po dyfishohen. Nga vitit 2012 deri në 2014, bizneset që kanë ardhur në Shqipëri që nga marrja e detyrës time si ambasador kanë regjistruar një numër gjithnjë e në rritje duke shtuar edhe aktivitetet në përgjithësi. Kjo është dicka inkurajuese, pavarësisht problemeve kalimtare me të cilat ne po përballemi. Ne jemi të gatshëm të përparojmë me marrëdhëniet tona.
Ndërsa zv. Kryeministri, Niko Peleshi përdori statistikat për të treguar rolin e investimeve greke në Shqipëri.
Numri dy i qeverisë, u bëri thirrje sipërmarrësve të huaj që të rrisin iteresin investitor në vendin tonë, ndërsa garantoi për ofrimin e një klime të mirë biznesi.
Peleshi: Nëse stoku i investimeve të huaja direkte, në Shqipëri shënoi 4.5 miliard euro në fund të vitit 2014, peshën kryesore të shteteve të origjinës e zë Greqia me vlerë 1.2 miliard euro, ose 26% të totalit të stokut. Pra bizneset greke kanë pasur besim dukshëm më herët dhe më shumë se të tjerët në vendin tonë. Sa i përket shkëmbimeve tregtare, Greqia radhitet në vend të dytë me 400 milion euro në vit.
Vitet e fundit, të dy vendet kanë hyrë në një fazë të re marrëdhëniesh, që janë konkretizuar me bashkëpunime në disa sektorë.

Για πρώτη φορά στα Τίρανα, παρουσιάστηκε ο δείκτης των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ των δύο χωρών, όπου εκπρόσωποι του εμπορικού κόσμου από τις δύο χώρες συζήτησαν σχετικά με το σύνολο  της συνεργασίας τους και έβαλαν μελλοντικούς στόχους.
Ο Πρέσβης της Ελλάδας κ Λεωνίδας Ροκκανάς τόνισε: Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών ανθίζουν και οι επενδύσεις διπλασιάζονται. Από το έτος 2012 έως το 2014, οι επενδύσεις που έχουν έρθει στην Αλβανία, από την ανάληψη των καθηκόντων μου ως πρέσβης έχουν καταγράψει έναν αριθμό που συνεχώς αυξάνεται, αυξάνοντας γενικά και τις επενδύσεις. Αυτό είναι κάτι ενθαρρυντικό, ανεξάρτητα των προσωρινών προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε καθημερινά. Εμείς είμαστε έτοιμοι να προοδεύσουμε και στις διμερείς σχέσεις.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκε και ο Ν Πελέση, ο οποίος χρησιμοποίησε τα στατιστικά για να δείξει το ρόλο των Ελληνικών επενδύσεων στην Αλβανία.
  Ο Αντι-πρωθυπουργός κάλεσε τους ξένους επενδυτές ενώ υποσχέθηκε καλό επιχειρηματικό περιβάλλον.
Ν. Πελέσι: Εάν το σύνολο των ξένων επενδύσεων στην Αλβανία, έφτασε στο τέλος το 2014 το ποσό τον 4,5 δις ευρώ, το βασικό βάρος αυτών των επενδύσεων προέρχεται από την Ελλάδα και έχουν αξία 1,2 δις, ή αλλιώς το 26% του συνολικού στοκ. Άρα οι Ελληνικές Επενδύσεις είχαν ξεκάθαρη εμπιστοσύνη πιο νωρίς και πολύ περισσότερο από τους άλλους επενδυτές στην χώρα μας. Όσο αφορά τις εμπορικές συναλλαγές , η Ελλάδα βρίσκεται στην δεύτερη θέση με 400 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο.
Το τελευταίο χρόνο οι σχέσεις των δύο χωρών έχουν μπει σε άλλη φάση και έχουν γίνει προχωρήσει σε αρκετά επίπεδα.

Shën Paisio -Mallkimi i prindërve


Shën Paisio -Mallkimi i prindërve

Shën Paisio thotë :ta dini se mallkimi i prindërve zë shumë.Kur prindi e mallkon fëmijën e tij,fëmija nuk shikon një ditë të bardhë  dhe jeta e tij është vetëm vështirësi . Mundohet shumë në këtë jetë por lehtësohet disi në jetën tjetër sepse i ka paguar këtu disa.Ndodh ajo që thotë Ava Isaaku:”ha ferrin”,pakëson d.m.thënë ferrin me mundimet e tij në këtë jetë.
Por prindërit që i mallkojnë fëmijët me fjalët :”vafsh  në djall”, ua hedhin ushqim të ligut dhe i lënë terren te fëmija.Ishte një cift dhe kishin një fëmijë që qante shumë.I ati e mallkonte gjithmon duke i thënë :”vafsh në djall”.Dhe ja çfarë ndodhi:
Lejoi Perëndia dhe sa herë që babai mallkonte fëmijën,ai zhdukej nga djepi.Nëna e gjorë shkonte te Shën Arseni i Kapadhokisë dhe i tregonte se i ligu e morri fëmijën.Shën Arseni shkonte dhe i lexonte urata dhe lutje te djepi dhe menjëherë e kthenin fëmijën.Kjo gjë ndodhte vazhdimisht.Dhe nëna e fëmijës bashkë me  Shenjtorin nuk ndalonin së luturi.”Do lodhet i ligu “, i thosh Shën Arseni dhe do e lerë fëmijën dhe ashtu ndodhi.Qe atëherë fëmija nuk zhdukej më.
Kur fëmija u rrit,të gjithë e quanin “shëmbulli i të ligut”.Aq ligësi dhe dinakëri kishte sa ngatërronte  gjithë fshatin dhe prap dilte i kulluar sa i bënte t’i kërkonin falje.E lejoi Perëndia të ndodhte kështu që të shikonin dhe të vinin mend shumë prindër të tjerë.,ta frenojnë veten dhe të jenë të kujdesshëm.

Përkthyer nga A. Marini  

Το 60% των νέων Αλβανών δεν ξέρει αριθμητική



Οι νέοι της Αλβανίας έχουν χαμηλή ποιότητα εκπαίδευσης και αντιμετωπίζονται αποθαρρυντικά και με δυσπιστία στην τοπική αγορά εργασίας.


«Όπως επισημαίνει η Παγκόσμια Τράπεζα (γράφει το αλβανικό δημοσίευμα) σε έρευνα που έγινε στην Αλβανία, περίπου το 60% των νέων Αλβανών δεν ξέρει στοιχειωδώς αριθμητική. Και αυτό είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται σε πολλές χώρες,  αλλά τα πρωτεία έχει η χώρας μας (Αλβανία)».


Υψηλό, επίσης, ποσοστό αναλφαβητισμού και  γνώσης αριθμητικής έχει και το Μαυροβούνιο, η Βουλγαρία είναι κάτω από το 60% και ακολουθεί η Ρουμανία με 42%, η Σερβία με 39%, αλλά και η Ελλάδα με 38%, ενώ το μέσο όριο στις αναπτυγμένες χώρες ο δείκτης αυτός είναι περίπου στο 14 τοις εκατό. Σημειώνεται ότι στις μετρήσεις συμπεριλαμβάνονται όλες οι κοινωνικές ομάδες, όπως, για παράδειγμα, οι Ρομά.


Παρότι η Αλβανία έχει τον  υψηλότερο δείκτη επιχειρήσεων στις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (36%) που αναφέρονται  στο εργατικό δυναμικό,  εντούτοις υστερεί σε επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις.


Οι απόφοιτοι της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σχεδόν το σύνολό τους μεταναστεύουν σε ευρωπαϊκή χώρα.


Οι νέοι της Αλβανίας, στρέφονται, κυρίως, σε γεωργικές εργασίες και σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, η ποιότητα απασχόλησης στον τομέα αυτόν είναι χαμηλή, αλλά και αυτοί  που εργάζονται στη γεωργία απασχολούν, ως προσωπικό, μέλη της οικογένειας τους τα οποία είναι, κυρίως αγράμματα και δεν αμείβονται.


Η μείωση της φτώχειας θα προέλθει από την εκπαίδευση και αυτήν οφείλει το αλβανικό κράτος να την προωθήσει, για το κοινό όφελος, όπως σημειώνεται.
--

Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2016

Ελληνισμός και Κορυτσά - Helenizmi dhe Korça.

Ελληνισμός και Κορυτσά



Του Δημήτρη Γαρούφα

Προέδρου Δικηγορικού Συλλόγου Θεσ/νίκης

Κάποιες πόλεις ή περιοχές είναι ιστορικά συνδεδεμένες με κάποια γεγονότα ή περιόδους σε σημείο να αποτελούν σύμβολα. Κάποιες άλλες πόλεις ή γεωγραφικές περιοχές λόγω γεωγραφικής θέσης, λόγω ιστορικών συγκυριών ή λόγω ιστορικής ανάγκης ταυτίζονται με την ιστορία συγκεκριμένων λαών ή εθνών σε σημείο να αποτελούν σύμβολα αναφοράς για αυτά τα έθνη.

Στα χρόνια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας όπου τα σύνορά της έφταναν στο Δούναβη ο Ελληνισμός ήκμαζε σε όλα τα αστικά κέντρα των Βαλκανίων και είχε στα χέρια του τα γράμματα και το εμπόριο. Εκείνη την εποχή η Ελληνική γλώσσα ήταν η γλώσσα εργασίας στα Βαλκάνια, Ελληνικά καραβάνια διέσχιζαν καθημερινά τα Βαλκάνια μεταφέροντας εμπορεύματα μέχρι τη Βιέννη και μέχρι τη Ρωσία και όσοι ήταν μορφωμένοι ανεξαρτήτως εθνικότητας είχαν Ελληνική Παιδεία. Γι' αυτό άλλωστε ο Ρήγας Φεραίος οραματίστηκε ένα μεγάλο πολυεθνικό κράτος στα Βαλκάνια με Ελληνική παιδεία και με σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Αυτή την εποχή υπήρξαν κάποιες πόλεις που ήταν κέντρα αυτού του οικουμενικού Ελληνισμού, που είχαν πλειοψηφία ελληνικού πληθυσμού με ελληνικά σχολεία και ιδρύματα που χαράχτηκαν στην μετώπη της ιστορίας σαν προπύργια ελληνισμού ανεξάρτητα από την μετέπειτα πορεία και ανεξάρτητα από το σε ποιο κράτος περιελήφθησαν όταν δημιουργήθηκαν τα εθνικά κράτη στα Βαλκάνια.

Σε τέτοια Μητρόπολη του Ελληνισμού είχε αναδειχθεί και η πόλη της Κορυτσάς για πολλούς αιώνες και πιστεύω ότι στην συνείδηση του Έλληνα έμεινε σαν μητροπολιτικό κέντρο του ελληνισμού. Έπαιξε αυτό το ρόλο και για γεωγραφικούς λόγους και λόγω της ιστορικής συγκυρίας αλλά και λόγω ιστορικής αναγκαιότητας και λόγω της προσφοράς της στα ελληνικά γράμματα. Κι όσο κι αν κάποιοι από την Αλβανία ισχυρίζονται ότι στην Κορυτσά γεννήθηκε η ιδέα του αλβανικού εθνικισμού, γεγονός είναι ότι η Κορυτσά εξέπεμπε φως ελληνισμού, λειτουργούσε σαν μητρόπολη του οικουμενικού ελληνισμού.

Η Κορυτσά βρίσκεται στη μέση μιας μεγάλης εύφορης κοιλάδας και αναδείχθηκε σε αστικό κέντρο από τα Βυζαντινά χρόνια. Για την ονομασία της υπάρχουν αρκετές εκδοχές και η ανάπτυξή της είναι σταθερή και ραγδαία αργότερα όταν καταστράφηκαν οι σημαντικές Ελληνικές πόλεις Σίπισχα, Μπόρια (Εμπορία) και η Μοσχόπολις το 1769. Λέγεται ότι όταν καταστράφηκε η Μοσχόπολη και κάποιες μικρότερες κωμοπόλεις που βρίσκονταν κοντά της όπως το Βυθικούκι, η Νικολίτσα, η Υπισχία και η Όπαρη, πολλοί κάτοικοί τους εγκαταστάθηκαν στην Κορυτσά όπου μετέφεραν την ελληνική πνευματική παρακαταθήκη και αναζωογονήθηκε η ελληνική παρουσία της πόλης, άρχισε εμφανής ακμή και στο εμπόριο και στα γράμματα.

Αυτή την εποχή της Τουρκοκρατίας διοικητικά η Κορυτσά ανήκει στο Βιλαέτι Μοναστηρίου και είναι έδρα ενός από τα πέντε σαντζάκια του Βιλαετιού υποδιαιρούμενο στους καζάδες Σταρόβου η Πόγραδετς, Καστοριάς, Κολωνίας και Κορυτσάς, ενώ η επαρχία Κορυτσάς είχε τέσσερα τμήματα, την Κορυτσά, την Βίγλιστα, την Όπαρη και την Πρεμετή.
Σύμφωνα με στατιστικό πίνακα, το 1869 το σαντζάκι Κορυτσάς είχε 14.000 Μωαμεθανούς και 26.000 Ορθόδοξους ενώ, με βάση τα στατιστικά στοιχεία που περιέχονται στο υπόμνημα του Θωμά Μαρκεζίνη προξένου στο Μοναστήρι προς τον Χαρίλαο Τρικούπη, ο πληθυσμός του Σαντζακίου Κορυτσάς αποτελούνταν από 26.500 Έλληνες και 20.000 Μωαμεθανούς. Στην πρωτεύουσα του σαντζακίου Κορυτσάς έδρευε Έλληνας Ορθόδοξος Μητροπολίτης και Τούρκος Μουτασερίφης.
Σύμφωνα με τον Γάλλο περιηγητή Pouqueville ο οποίος επισκέφθηκε την Κορυτσά το 1805 η Κορυτσά τότε κατοικούνταν από 1.300 οικογένειες από τις οποίες τα 2/3 ήταν χριστιανικές. Για να δούμε δε την μετέπειτα πορεία αναφέρω ότι το 1875 η πόλη είχε 8.200 κατοίκους, ενώ το 1905 έφτασε τους 18.000 χιλιάδες, από τους οποίους οι 14.000 χιλιάδες ήταν Έλληνες και οι 4.000 Αλβανοί.

Αυτή την εποχή η πόλη βρίσκεται ανάμεσα στην Ελληνική Μακεδονία και στην Ήπειρο, αλλά οι συνήθειες της καθημερινής ζωής δείχνουν ότι επηρεάζονταν πιο πολύ από την Ήπειρο ενώ χαρακτηριστικό της είναι τα δισύλλαβα επίθετα των κατοίκων (Βίμπλης, Γώδης, Νάτσης, Μπάγκας, Σιώμος, Τσάλης κλπ.)

Αυτή την εποχή, με την έκδοση του χάρτη Χάττι Χουμαγιούν, το 1856, η Ελληνική χριστιανική κοινότητα δικαιούνταν να έχει τον Πατριάρχη πολιτικό και θρησκευτικό αρχηγό και να έχει αυτοδιοίκηση. Έτσι το 1875 ο Μητροπολίτης Κορυτσάς Δωρόθεος Χρηστίδης σε γενική συνέλευση των κατοίκων εκλέγει 10μελή επιτροπή και η Δημογεροντία αυτή υπό την προεδρία του διοικεί την κοινότητα με συνεδριάσεις κάθε εβδομάδα και βασίζοντας τις αποφάσεις της στην Εξάβιβλο του Αρμενόπουλου. Η "εξάβιβλος" είναι ένα έργο περίληψης της νομοθεσίας του Ιουστινιανού που έγινε στην Θεσσαλονίκη από τον δικαστή και νομοφύλακα Κων/νο Αρμενόπουλο και ίσχυσε ως επίσημη νομοθεσία του Ελληνικού κράτους μέχρι την εισαγωγή του Αστικού Κώδικα το 1946.

Εκκλησιαστικά η Κορυτσά δεν ήταν αρχικά έδρα Επισκοπής, έγινε αργότερα από τον αρχιεπίσκοπο Αχριδών, όπου υπάγονταν μέχρι το 1767 οπότε το Πατριαρχείο την πήρε στη δικαιοδοσία του κι έγινε Μητρόπολη Κορυτσάς και Μοσχοπόλεως.

Αυτή την εποχή η Κορυτσά εξελίσσεται σε σημαντικό διαμετακομιστικό κέντρο εμπορίου ανάμεσα στα Γιάννενα, Θεσσαλονίκη, Μοναστήρι, Κωνσταντινούπολη, Βιέννη, Τεργέστη και Κέρκυρα. Η αγορά της είχε περίπου 800 καταστήματα, ξενοδοχεία και εργαστήρια που σε συντριπτικό ποσοστό ήταν Ελληνικά. Είχε παζάρι κάθε Σάββατο και τα εμπορεύματα από εδώ μεταφέρονταν προς τη νότια Αλβανία ενώ στις συναλλαγές χρησιμοποιούσαν όλοι την ελληνική γλώσσα. Άλλωστε από το 1724 λειτουργούσε ελληνικό σχολείο. Για να δούμε τα οικονομικά μεγέθη της πόλης θα αναφέρουμε ότι το έτος 1859 εισήχθησαν στην πόλη από ευρωπαϊκές χώρες εμπορεύματα αξίας 76.920 αγγλικών λιρών, έγιναν εξαγωγές 25.921 λιρών και υπήρξαν εμβάσματα από εξωτερικό 68.214 λιρών, πράγμα που δείχνει ότι η πόλη στηριζόταν στο εμπόριο και στα εμβάσματα από το εξωτερικό.
Η μετανάστευση και διαμονή πολλών Κορυτσαίων σε ανθούσες χώρες του εξωτερικού οδηγεί νέους να σπουδάζουν έξω και να υπάρχουν κληροδοτήματα και δωρεές από το εξωτερικό. Αυτή την εποχή ανοίγουν Τράπεζες στην Κορυτσά, υπάρχουν τραπεζικά γραφεία σχεδόν όλα στα χέρια Ελλήνων και όλη αυτή η εμπορική κίνηση και ανάπτυξη οδηγεί σε δημιουργία αστικής τάξης, σε εικόνα αστικού κέντρου. Η πόλη ήκμαζε και ακτινοβολούσε σε όλη την Ήπειρο και Μακεδονία και αυξάνονταν συνεχώς ο ελληνικός πληθυσμός καθ' ότι ο αλβανικός είχε μόνο τις αγροτικές εργασίες και ήταν κοινωνικά περιθωριοποιημένος στην πόλη.
Αν μελετήσει κάποιος την ιστορία της Κορυτσάς, τον τρόπο λειτουργίας της αυτοδιοίκησης, είναι σαν να μελετά την ιστορία του ελληνισμού. Βλέπουμε την κοινοτική αυτονομία και τις αρχές της αλληλεγγύης να κυριαρχούν στη ζωή των κατοίκων. Βλέπουμε τη θέληση για μόρφωση και τη δημιουργία σχολείων και ιδρυμάτων όπως το Μπάγκειο αλλά και την αγάπη των Κορυτσαίων της διασποράς για την πατρίδα τους. Ατέλειωτοι είναι οι κατάλογοι των δωρητών και μάλιστα λειτουργεί κοινοτικό Ταμείο, το "Λάσσο" από το 1850 με πρωτοβουλία του τότε Μητροπολίτη Νεόφυτου. Τα ονόματα των δωρητών και συνδρομητών του Ταμείου εκφωνούνταν κάθε χρόνο στην Μητρόπολη στις 30 Ιανουαρίου, γιορτή των Τριών Ιεραρχών, και μάλιστα αναφέρονταν με τον ίδιο σεβασμό τα ονόματα και ενός φτωχού δωρητή αλλά και των πλουσίων ευεργετών.

Για αυτή την περίοδο της ουσιαστικής ακμής της Κορυτσάς και του ρόλου της παιδείας σε αυτή έχει εκδοθεί ένας αξιοπρόσεκτος τόμος από το ΙΜΧΑ με συγγραφέα την Αδέλα Ισμυρλιάδου που αποτελεί ένα πανόραμα της ιστορίας και ζωής της Κορυτσάς από το 1850 μέχρι το 1908. Είναι συγκινητικό για τον μελετητή της ιστορίας της Κορυτσάς να βλέπει την λειτουργία της ως ελληνικού πνευματικού και εμπορικού κέντρου που έδινε την εντύπωση ότι δεν είχε καμμία σχέση με τις περιοχές βόρεια από αυτή. Βέβαια εδώ οφείλουμε να τονίσουμε ότι ο έντονος ελληνικός χαρακτήρας της πόλης είχε ως παρενέργεια στην ίδια αυτή πόλη να παρουσιασθεί το φαινόμενο του αλβανικού εθνικισμού. Οι Αλβανοί εθνικιστές από κέντρα διασποράς όπως το Βουκουρέστι και η Κωνσταντινούπολη αποφασίζουν ως αντίβαρο στα ελληνικά σχολεία που συγκέντρωναν 2.000 μαθητές να δημιουργηθεί αλβανικό σχολείο στην Κορυτσά. Εδώ ο Σάμη και ο Ναϊμ Φράσερι αλλά και οι Κορυτσιώτες Κωστούρης και Μάρκου δημιουργούν τον αλβανικό σύνδεσμο και δημιουργούν αλβανικό σχολείο, το οποίο όμως έκλεισε το 1902 ελλείψει μαθητών... Αυτό αποδεικνύει πόσο βαθειές ήταν οι υπόγειες ρίζες του ελληνισμού σε αυτή την περιοχή, σε αυτή την πόλη των θρύλων και παραδόσεων που δυο φορές απελευθέρωσε ο ελληνικός στρατός αλλά αναγκαζόταν να την εγκαταλείψει γιατί έτσι επέβαλλαν τα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων της εποχής.

Συμπεράσματα:
Α) Η Κορυτσά ήταν για αιώνες Ελληνικό κέντρο, ένα Μητροπολιτικό κέντρο Ελληνισμού. Ήταν μια πόλη με ανθηρή οικονομία, με υψηλό επίπεδο συνθηκών διαβίωσης για τον πληθυσμό, με διασυνδέσεις με εμπορικά και πνευματικά κέντρα του εξωτερικού και με πληθυσμό σε συντριπτικό ποσοστό χριστιανικό και με συνείδηση ελληνική. Δυο φορές που απελευθερώθηκε από τον ελληνικό στρατό, υποδέχθηκαν τον ελληνικό στρατό με τις γαλανόλευκες και απέδειξαν την ελληνική συνείδηση. Αλλά για λόγους ισορροπίας και εξυπηρέτησης συμφερόντων των μεγάλων δυνάμεων η Κορυτσά δεν δόθηκε στην Ελλάδα. Σ' αυτό το σημείο πρέπει να επισημάνουμε ότι στην χάραξη συνόρων στα Βαλκάνια δίνεται η εντύπωση ότι εφαρμόστηκε λάθος χάρτης και έμειναν μειονοτικές ομάδες εκτός της χώρας που ανήκαν. Αν τα ελληνικά και αλβανικά σύνορα είχαν μετατοπιστεί πιο βόρεια δεν θα είχαμε στην συνέχεια μειονοτικά προβλήματα και εθνολογικές συγκρούσεις. Γιατί αν τα ελληνικά σύνορα είχαν χαραχτεί πιο βόρεια θα περιλαμβάνονταν στην Ελλάδα περιοχές με ελληνικούς πληθυσμούς όπως η Κορυτσά, ενώ αν τα αλβανικά σύνορα χαράσσονταν πιο βόρεια δεν θα υπήρχε τώρα θέμα Κοσόβου.
Β) Σήμερα η πόλη της Κορυτσάς ως αστικό κέντρο είναι ένα από τα 4-5 μεγαλύτερα της Αλβανίας με πληθυσμό περίπου 80.000 κατοίκους από τους οποίους το 80% είναι Χριστιανοί. Από τα 40-50 μεγάλα αστικά κέντρα της Αλβανίας όπου υπάρχει ισχυρή Ελληνική επιρροή. Κατ' αρχήν λόγω και της μετακίνησης και διαμονής πολλών κατοίκων στην Ελλάδα για αρκετά χρόνια, ποσοστό 70% περίπου των κατοίκων μιλούν και την ελληνική γλώσσα. Σ' αυτό συνετέλεσε και το γεγονός ότι για πολλά χρόνια λειτούργησαν τα φροντιστήρια ελληνικής γλώσσας με πρωτοβουλία της ΣΦΕΒΑ και με συνδρομή σωματείων από την Θεσσαλονίκη στα οποία φοιτούσαν κάθε χρόνο εκατοντάδες μαθητές. Τώρα έχει ιδρυθεί με επίσημη πρωτοβουλία του ελληνικού κράτους το "Ελληνικό Διδακτήριο Κορυτσάς" ο ΟΜΗΡΟΣ που παρέχει πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση και στο οποίο φοιτούν ήδη εκατοντάδες μαθητές, δείγμα του ενδιαφέροντος των νέων για ελληνική παιδεία.

Ομιλία στην αίθουσα της ''Ηπειρωτικής Εστίας'' Θεσ/νίκης για την 65η Επέτειο Απελευθερώσεως Κορυτσάς, ''ΑΠΕΙΡΩΤΑΝ'', βλ. εδώ.

Helenizmi dhe Korça.

Nga Dhimitri Garufa.

Kryetar i Dhomës së Avokatëve Thes/niki.

Disa qytete ose zona janë të lidhura historikisht me disa ngjarje ose periudha në atë masë sa të përbëjnë simbol. Disa qytete të tjera ose zona gjeografike, për shkak të pozicionit gjeografik , të koinçidencave historike ose të nevojave historike, përputhen me historinë e popujve të caktuar ose kombeve , në atë pikë sa të përbëjnë simbole referimi për këto kombe.
Në vitet e perandorisë Osmane kur kufijtë e saj arrinin deri në Danub, Helenizmi përparoi në të gjitha qëndrat qytetare të Ballkanit dhe kishte në duart e tij arsimin dhe tregëtinë. Në atë kohë gjuha Greke ishte dhe gjuha e punës në Ballkan. Anijet Greke përshkruanin çdo ditë Ballkanin duke transportuar mallra deri në Vjenë dhe në Rusi dhe sa ishin të edukuar, pavarësisht kombësisë, kishin EDUKATË/KULTURË HELENE. Për këtë arsye dhe Riga Fereo, ëndërroi një shtet të madh multietnik në Ballkan me kulturë, arsim  Helen dhe me respekt ndaj të drejtave të njeriut.

Në këtë kohë kishte qytete që ishin qëndra të Helenizmit Ekumenik, që kishin shumicë me popullatë helene me shkolla greke dhe institucione që u shënuan në ballë të historisë si kulla roje të helenizmit, pavarësisht nga shteti ku u përfshinë kur u krijuan shtetet kombe në Ballkan.

Në një Metropol të tillë të Helenizmit u zhvillua dhe qyteti i Koritsas-ë / Korçës për shumë shekuj dhe besoj se në ndërgjegjien e Helenit mbeti si një qëndër metropol i helenizmit. Luajti këtë rol dhe për arsye gjeografike dhe për shkak të koinçidencës historike por dhe për nevojë historike si dhe për shkak të atyre sa ofroi ajo në gërmat greke. Sado që disa në Shqipëri pretendojnë se në Korçë u lind ideja e nacionalizmit shqiptar, është fakt që Korça rrezaton dritë helenizmi, funksiononte si një metropol i helenizmit ekumenik.

Korça ndodhet në mes të një fushe të madhe dhe pjellore. U zhvillua në një qëndër qytetare që prej viteve Bizantine. Për emërin e sja ekzistojnë disa variante dhe zhvillimi i saj ishte stabël dhe i menjëhershëm më vonë, kur u shkatërruan qytetet e rëndësishme Helne si Shipska, Mborja dhe Voskopoja më 1769. Thuhet se kur u shkatërrua Voskopoja dhe disa qytete më të vogla ë ishin pranë saj si Vithkuqi, Nikolica, Ipiskia (Shipska) dhe Opari, shumë prej banorëve të tyre u vendosën në Korçë ku dhe transmetuan trashëgiminë shpirtërore helene dhe u ringjall prezenca helene e qytetit, filloi ngritja e saj e dukshme, tregëtia dhe edukimi.
Që prej kohës së Perandorisë Osmane, nga ana administrative Korça  i përkiste Vilajetit të Manastirit dhe ishte qëndër e një prej pesë sanxhakëve të Vilajetit të pjestuar në Kazatë e Starovës, Pogradecit, Kosturit, Kolonjës dhe Korçës, ndërsa zona e Korçës kishte katër pjesë, Korçën, Bilishtin, Oparin dhe Përmetin.
Sipas tabelës statistikore të 1869 sanxhaku i Korçës kishte 14000 myslymanë dhe 26000 orthodhoksë, ndërsa me bazë të dhënat statistikore që  përfshihen në shkresën e Thoma Markezinit, konsullit të Manastirit, drejtuar Harilao Trikupi, popullata e Sanxhakut të Korçës përbëhej nga 26 500 Helenë/Grekë dhe 20.000 muhamedanë. Në kryeqytetin e sanxhakut të Korçës, kishte fronin Mitropoliti Orthodhoks dhe Mutasherifi Turk.
Sipas francezit Pouqueville i cili vizitoi Korçën më 1805, Korça atëhere banohej prej 1300 familjeve nga të cilat 2/3 ishin të krishtera. Për të parë rrugëtimin më të vonë të saj, u përmend se më 1875 qyteti kishte 8200 banorë, ndërsa më 1905 arriti 18000 banorë, nga të cilët 14000 ishin grekë dhe 4000 shqiptarë.


Në këtë kohë qyteti gjendej ndërmjet Maqedonisë Helene dhe Epirit por zakonet  e përditëshme tregojnë se ndikohej më tepër nga Epiri ndërsa një prej karakteristikave të saj ishin mbiemrat dyrrokësh të banorëve (Bimbli, Godhis, Naçi, Banga, Siomos, Cale etj).

Në këtë kohë, me botimin e kartës Hatti Humajun, më 1856, komuniteti Helen i krishter kishte të drejtë të ketë Patrikun si përfaqësues politik dhe fetar dhe të ketë vetëadministrim. Kështu më 1875 Mitropoliti i Korçës  Dhorothe Hristidhi në mbledhjen e përgjithëshme të banorëve mbledh një këshill të përbërë prej 10 anëtarësh dhe  kjo Kryepleqësi  nën kryesinë e tij administron komunitetin me mbledhje të përjavëshme duke i bazuar vendimet e saj në Eksabiblën e Armenopoulou-t. “Eksabibla” ishte një vepër në të cilën përfshiheshin shkurtimisht ligjet e Justinianit dhe u krijua në Thessaloniki nga gjykatësi dhe mbrojtësi i ligjit Konstandin Armenopoulo. Kjo ishte dhe kushtetuta, konteksti zyrtar ligjor i shtetit Helen  deri në vendosjen e Kodit Civil më 1946.


Nga pikëpamja kishtare Korça nuk ishte në fillim Episkopi/Peshkopatë, u bë më vonë nga kryepiskopi i Ahridhës/Ohrit,  të cilës dhe i përkiste deri në vitin 1767 kur dhe Patriarkana e mori nën juridiksionin e saj dhe u bë Mitropolia e Korçës dhe Moskopolit/Voskopojës.


Në këtë kohë Korça zhvillohet në një qëndër të rëndësishme ndrëkëmbimi, qëndër e tregëtisë ndërmjet Janinës, Thessalonikit, Manastirit, Vjenës, Triestes dhe Korfuzit. Tregu i saj kishte rreth 800 dyqane, hotele dhe punishte, të cilat në shumicën dërrmuese të tyre ishin HELENE. Kishte Pazar çdo të shtunë dhe mallarat që prej këtu transportoheshin në Shqipërinë jugore ndrësa në këmbimin e tyre përdornin që të gjithë gjuhën greke. Nuk kishte si të ndodhte ndryshe kur që prej 1724 funksiononte shkollë greke. Që të shikojmë përmasat ekonomike të qytetit do të përmëndim se më 1859 u futën në qytet nga vendet europiane, mallra me vlerën e 76 920 lirave angleze, u bënë eksporte me vlerë 25 921 lirave dhe u dërguan  remitanca jashtë me vlerë prej 68214 lirave, gjë e cila tregon se qyteti bazohej tek tregtia dhe remitancat nga jashtë shtetit.


Emigrimi dhe qëndrimi i shumë Korçarëve në vende të cilat lulëzonin orientoi të rinjtë që të studiojnë jashtë shtetit dhe të ekzistonin trashëgimi dhe dhurata nga jashtë. Në këtë kohë u hapën dhe Bankat në Korçë, ekzistojnë zyra bankare pothuajse të gjitha në duart e Helenë dhe gjithë kjo lëvizje tregëtare  dhe zhvillim udhëzon në krijimin e një klase qytetare, në imazh të qëndrës qytetare. Qyteti arriti zhvillim maksimal dhe rrezatonte në të gjithë Epirin dhe Maqedoninë dhe shtohej vazhdimisht, popullata helene, pasi popullata shqiptare kishte vetëm punët bujqësore dhe ishte shoqërisht e mënjanuar dhe e izoluar në qytet.


Nëse dikush studion historinë e Korçës mënyrën se si funksiononte dhe të vetëadministrimit, ishte sikur të studionte historinë e helenizmit. Shikojmë pavarësinë komunitare dhe principet e solidaritetit që mbizotëronin në jetën e banorëve. Shikojmë vullnetin për edukim për krijimin e shkollave dhe isntitucioneve si Bangio por dhe dashurinë e korçarëve të diasporës por atdheun e tyre. Pafund janë katalogët e dhuruesve dhe bile funksionon një Arkë komunitare “Laso-ja” që prej 1850 me iniciativë të Mitropolitit të atëhershëm Neofit. Emrat e dhuruesve dhe të anëtarëve kontribues të Arkës lexohen çdo vit në Mitropoli në datën 30 Janar, në festën e Tre Jerarkëve, dhe bile përmendej me të njejtin respekt emri i një dhuruesi të varfër me atë të një bamirës të pasur.
Në këtë periudhë të ngritjes esenciale të Korçës dhe të rolit të arsimit tek ajo është botuar një vëllim që ja vlen ta studiosh nga IMHA dhe shkrimtarja Adela Ismirliadhu, që përbën një  panoramë të jetës dhe historisë së Korçës që prej vitit 1850 deri në 1908. Është mallëngjyese  për studimin e historisë së Korçës që të shikojë funksionin e një qëndrë tregëtare dhe shpirtërore helene e cila jepte përshtypjen se nuk kishte asnjë farë lidhjeje me zonat në veri të saj. Sigurisht këtu duhet të theksojmë se karakteri i theksuar helen i qytetit kishte si efekt anësor në vetë këtë qytet të shfaqej fenomeni i nacionalizmit shqiptar. Nacionalistët shqiptarë nga qëndrat e diasporës si Bukureshti dhe Konstandinupoja vendosin si kundrapeshë në shkollat helene që mblodhën 2000 nxënës të krijohej shkolla e gjuhës shqipe në Korçë. Këtu Sami dhe Naim Frashëri por dhe korçarët Kosturi dhe Marku krijojnë lidhjen shqiptare dhe më pas shkollën shqiptare, e cila u mbyll më 1902 për shkak të mungesës së nxënësve..... Kjo vërteton se sa të thella ishin rrënjët e nëndheshme të helenizmit në këtë zonë, në këtë qytet të legjendave dhe traditvae që dy herë çliroi ushtria greke por detyrohej që ta braktisë sepse kështu vendosën fuqitë e mëdha të kohës.
Konkluzione:
a)    Korça ishte ndër shekuj një qëndër helene, një qëndër Mitropolike e Helenizmit. Ishte një qytet me ekonomi të lulëzuar, me nivel të lartë jetese për popullatën, e lidhur me qëndrat tregëtare dhe shpirtërore të evropës dhe me popullatë e cila në shumicën dërrmuese të asaj ishte e krishterë dhe ndërgjegjie helene/greke. Dy herë që u çlirua nga ushtria greke, e pritën këtë ushtri me flamur bardhë e blu dhe vërtetuan ndërgjegjien e tyre helene. Por për arsye balance dhe të shërbimit të interesave të fuqive të mëdha Korça nuk  u dha tek Greqia. Në këtë pikë do të duhet të theksojmë se në përcaktimin e kufijëve në Ballkan të jepet përshtypja se u aplikua një hartë e gabuar dhe mbetën grupime minoritare jashtë vendit që i përkisnin. Nëse kufijtë shqiptaro-grekë do të ishin zhvendosur më në veri nuk do të kishim në vazhdim probleme minoritare dhe përplasje kombëtare. Sepse nëse kufijtë e Greqisë ishin caktuar më në veri do të përfshiheshin në Greqi zona me popullata helene si Korça, ndërsa nëse kufijtë shqiptarë do të vendoseshin më në veri nuk o të kishte tani çështje të lidhura me Kosovën.
b)   Sot në qytetin e Korçës si qëndër qytetare është një prej 4-5 qëndrave më të mëdha të Shqipërisë me popullatë 80 000 banorë nga të cilët 80% janë të Krishterë. Nga 40-50 qëndrat qytetare të mëdha të Shqipërisë ku ekziston ndikim i madh Helen. Si fillim për shkak të zhvendosjes së banimit të shumë banorëve në Greqi për shumë vjet në masë që arrin deri në 70% të popullatës flitet gjuha greke. Në këtë ndihmoi dhe fakti që për shumë vitet funksionuan kurse të gjuhës greke me iniciativë të Sfevës por dhe me ndihmesën e shumë grupeve nga Thessaloniki në të cilat mësonin çdo vit me qindra nxënës. Tashmë ekziston, me iniciativë të pastër të shtetit helen “Shkolla greko-shqiptare e Korçës” Omiros, e cila ofron arsimim të nivelit të parë dhe të dytë dhe ku studiojnë me qindra nxënës, gjë që tregon interesimin e të rinjëve për edukimin helen.
Ligjëratë e mbajtur në sallën e “Vatrës Epirote” të Thessalonikit për 65 vjetorin nga Çlirimi i Korçës. “Απειρωτάν” shiko më poshtë.
Përktheu. Pelasgos



Συλλαλητήριο στην Κορυτσά προ της  Διεθνούς Επιτροπής- Οι κορυτσαίοι ήθελαν να ενωθούν με την πατρίδα τους Ελλάδα

Demostratë në Korçë para Komisionit të Ndërkombëtarëve të cilët caktonin kufijtë e ballkanit. Demostrata kishte si qëllim të ndihmonte këtë komision që të kuptonte origjinën e pjesës më të madhe të Korçës e cila ishte helene dhe dëshironte të ishte  pjesë e shtetit Helen ku dhe përkiste në mënyrë natyrale nga të gjitha aspektet. 

Δευτέρα 25 Ιανουαρίου 2016

ΦΊΛΕ ΑΛΒΑΝΙΚΈ ΛΑΕ.... - POPULLI, MIK, SHQIPTAR....

ΦΙΛΕ ΑΛΒΑΝΙΚΕ ΛΑΕ…
28 Shtator 2015. Shqiptari 20 vjeçar, studenti, Kelart Hasani bëri kërkesë për azil në Gjermani dhe brenda dy orësh (!) nuk u pranua. Endërra e tij për një jetë më të mirë  u shua shejt. Burimi: New York Times
Φίλε ἀλβανικέ λαέ,
Τώρα πού βλέπεις τά καραβάνια τῶν προσφύγων νά κατακλύζουν τήν Εὐρώπη, ἀσφαλῶς θά θυμήθηκες τή δεκαετία τοῦ ΄90 καί τή φυγή σου ἀπό τήν ἀλβανική κόλαση στήν Ἑλλάδα.
Ἀναρωτήθηκες πῶς ἐνῶ ἡ πλούσια καί "εὐαίσθητη" Εὐρώπη δέν μπορεῖ νά ἀντέξει 500.000 ψυχές, ἡ φτωχή Ἑλλάδα μόνη της ὑποδέχτηκε καί ἔσωσε 800.000 Ἀλβανούς καί Βορειοηπειρῶτες; Καί μάλιστα χωρίς τό σχεδιασμό πού κρύβεται κάτω ἀπό τήν ὑποκρισία τῶν δῆθεν πονόψυχών της Γερμανίας ἀπό τή μία καί τῶν δουλεμπόρων τῆς Τουρκίας ἀπό τήν ἄλλη.
Αὐτό τό ἑλληνικό θαῦμα φιλοξενίας καί ἀνθρωπιᾶς ὀφείλεται σέ δύο παράγοντες: Πρῶτα ἀπό ὅλα στό Μητροπολίτη Σεβαστιανό πού εἶχε παλέψει δεκαετίες γιά τά ἀνθρώπινα δικαιώματα, καταγγέλοντας τή δικτατορία τοῦ Χότζα καί τοῦ Ἀλία στήν Ἑλλάδα καί στό Ἐξωτερικό. Αὐτός ἐνημέρωσε τόν ἑλληνικό λαό, ὑπερασπίστηκε ὁλομόναχος τήν ἐγκατελειμένη Ἑλληνική Μειονότητα, ἐπισκέφτηκε τούς καταυλισμούς, πρόσφερε ἀπεριόριστη ἀνθρωπιστική βοήθεια σέ ὅλους-ἀδιακρίτως θρησκείας καί γλώσσας-.Θυμᾶσαι ἄλλωστε ὅτι ἡ λέξη "Βορειοηπειρώτης" ἀποτελοῦσε τό καλύτερο διαβατήριο γιά μία καλύτερη ζωή στήν Ἑλλάδα. Ὁ δεύτερος παράγοντας ἦταν ἡ ἀνεξικακία καί ἡ συγχωρητικότητα τῶν ἴδιων τῶν Βορειοηπειρωτῶν. Ποτέ δέ ζήτησαν ἐκδίκηση γιά τά δεινά τους καί δέν ξέσπασαν στούς ἁπλούς Ἀλβανούς ὅταν πλέον βρέθηκαν στήν ἐλεύθερη μητέρα πατρίδα τους.
Τί ἀνταπέδωσε ὅμως ἡ ἐπίσημη Ἀλβανία σέ αὐτό; Ἀχαριστία καί φθόνο. Τό κράτος καί τά μέσα ἐνημέρωσης ἀντιμετωπίζουν τόν εὐεργέτη τους σάν τό χειρότερο ἐχθρό. Μέσα ἀπό τά σχολικά βιβλία, τίς τηλεοπτικές ἐκπομπές καί τίς δηλώσεις τῶν πολιτικῶν, χύνουν καθημερινά χολή ἐναντίον τῆς Ἑλλάδας καί τῆς Ἑλληνικῆς Μειονότητας.
Τά πρόσφατα γεγονότα μέ τό γκρέμισμα ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου στή Χιμάρα, οἱ ξυλοδαρμοί ἱερέων καί γερόντων, ἡ ἄγρια δολοφονία τοῦ Ἀριστοτέλη Γκούμα ἐπειδή μιλοῦσε ἑλληνικά καί ἡ συνεχής καταπάτηση τῶν περιουσιῶν δέ θυμίζουν Εὐρώπη. Ἄν πᾶς στήν αὐτόνομη Βοϊβοντίνα τῆς Σερβίας, βλέπεις πώς οἱ Οὖγγροι ἔχουν τίς ἐκκλησίες τους, τά σχολεῖα τους καί διδάσκονται καί μιλοῦν ἐλεύθερα τή γλώσσα τους.
Πρέπει νά ἀποφασίσεις ἄν θέλεις τά παιδιά σου νά ζήσουν μέ εἰρήνη, συνεργασία καί πρόοδο ἤ νά συνεχίσουν τόν κατήφορο τῶν πολιτικῶν πού προβάλοντας ἀνιστόρητες διεκδικήσεις, ἐξυπηρετοῦν ἐγκληματίες καί ξένους πράκτορες. Πρέπει νά πάψεις νά τούς ἀκοῦς, νά τούς ψηφίζεις καί νά τούς ἀφήνεις νά σέ χρησιμοποιοῦν.
Βέβαια ἴσως σκεφτεῖς πονηρά ὅτι ἡ Ἑλλάδα δέν ἔιναι πλέον ἑλκυστικός προορισμός γιά δουλειά καί δέν τήν ἔχεις ἀνάγκη. Ἀλλά καί σήμερα στή νέα μετανάστευση, στή Γερμανία καί ἀλλοῦ, πάλι πολλοί Ἀλβανοί πηγαίνουν καί προτιμοῦν τίς ἑλληνικές γειτονιές, τά ἑλληνικά σχολεῖα καί τίς ἐκκλησίες καί ὄχι τά τουρκικά τζαμιά καί τά ἰταλικά μαγαζία μέ τούς Κοσοβάρους.
Τέλος σέ θυμίζω ὅτι οἱ ξυπόλητοι καί ρακένδυτοι Ἕλληνες τό 1940, ἐδίωξαν τούς πάνοπλους φασίστες καί ἐλευθέρωσαν τή Χιμάρα, τό Ἀργυροκάστρο, τήν Κορυτσά διοικώντας μάλιστα γιά ἔξι μῆνες μέ ἰσονομία καί δημοκρατία τήν περιοχή πού ἔκτοτε λείπουν στόν τόπο αὐτό τόν ἠρωϊκό καί αἱματοβαμμένο…
…Γιατί…Ἄλλος καθορίζει τίς τύχες τῆς Ἱστορίας, τῶν λαῶν καί τῶν ἀνθρώπων καί ἀποδίδει τό Δίκιο καί τήν Ἀλήθεια ὅπως καί ὅποτε Αὐτός νομίζει!...
Δημήτρης Πέτκος

Populli mik, shqiptar.

Tani që shikon karvanët e emigrantëve që po mbytin Europën, me siguri do të kesh kujtuar dhjetvjeçarin e viteve 90 dhe ikjen nga ferri shqiptar në Greqi.

Mos vallë pyete ndonjëherë veten se si ndërsa Europa “e ndjeshme” dhe e pasur nuk mundi të durojë 500.000 shpirtra, Greqia e varfër priti e vetme 800.000 Shqiptarë dhe Vorioepirotë? Bile, pa planifikimin që fshihet nën hipokrizinë e gjoja të dhembshurve të Gjermanisë nga njëra anë dhe të tregëtarëve të shpresës së Turqisë nga ana tjetër.

Kjo mrekulli e mikëpritjes greke vjen si produkt i dy elementëve?  Para së gjithash falë Mitropolitit Sevastiano që kishte luftuar me dhjetra vjet për të drejtat e njeriut, duke akuzuar diktaturën e Hoxhës dhe të Alias në Greqi dhe Jashtë Shtetit. Ai informoi popullin grek dhe mbrojti krejt i vetëm, Minoritetin e braktisur Helen, vizitoi kampet e pritjes dhe ofroi ndihmë pa kufij, humane tek të gjithë pavarësisht fesë dhe gjuhës. E mban mend, patjetër, se fjala “vorioepirot” përbënte pashaportën më të mirë për një jetë më të mirë në Greqi. Elementi i dytë ishte mungesa e ligësisë, pafajsia dhe sensi i faljes të vetë Voriepirotëve. Kurrë nuk kërkuan hakmarrje për të këqijat që pësuan dhe nuk nxorrën dufin tek shqiptarët e thjeshtë kur tashmë u gjendën në nënën, athdeun e tyre të lirë.


Por çfarë ktheu si mirënjohje, shpërblim Shqipëria për këtë? Mosmirënjohje dhe xhelozi.Vendi dhe mediat e informimit publik përballojnë bamirësin e tyre si armikun më të keq. Nëpërmjet librave shkollorë, emisioneve televizive dhe deklaratave të politikanëve, derdhin çdo ditë helm ndaj Greqisë dhe Minoritetit Helen.

Ngjarjet e fundit me rrëzimin e kishës së Shën Athanasit në Himarë, dhuna ndaj klerikëve dhe pleqëve, vrasja e egër e Aristotel Gumës sepse fliste Greqisht dhe shkelja e vazhdueshme e pasurive, nuk të kujtojnë Evropën. Nëse shkon në Vojvodinën e pavarur të Serbisë, shikon se si Hungarezët kanë kishat e tyre, shkollat e tyre dhe mësojnë dhe flasin lirshëm gjuhën e tyre.

Duhet të vendosësh nëse dëshiron që fëmijët e tu të jetojnë në paqe, bashkëpunim dhe prosperitet ose të vazhdojnë tatëpjetën e politikanëve, të cilët duke reklamuar pretendime të pa baza historike, iu shërbejnë kriminelëve dhe agjentëve të huaj. Duhet të ndalosh së dëgjuari, së votuari dhe nuk duhet ti lejosh të të  përdorin si të duan.  

Sigurisht që  ndoshta mendon me dinakëri se Greqia nuk është më një destinacion tërheqës për punë dhe nuk ja ke më nevojën. Por dhe sot në emigrimin e ri, në Gjermani dhe gjetkë, sërish shumë shqiptarë shkojnë dhe preferojnë lagjet ku banojnë grekët, shkollat greke dhe kishat e tyre dhe jo xhamitë turke apo dyqanet italiane me Kosovarë.

Në fund të kujtoj se grekët këmbëzbathur dhe të veshur me lecka më 1940-ën, dëbuan fashistët e armatosur deri në dhëmbë dhe çliruan Himarën, Gjirokastrën, Korçën duke udhëhequr bile për gjashtë muaj me barazi dhe demokraci këto zona gjë e cila që prej atëhere mungon në këtë vend heroik dhe të larë me gjak.
... Sepse..... Tjetër cakton fatet e Historisë, të popujve dhe të njerëzve dhe ia dedikon të Drejtën dhe të Vërtetën si dhe kur Ai  mendon!.....

Dhimitër Petko.

Ιστορική Φωτογραφία: Όταν οι Κορυτσαίοι ήθελαν να είναι μέρος της πατρίδας τους- Foto historike- Kur korçarët donin të ishin të bashkuar me Greqinë!



Συλλαλητήριο στην Κορυτσά προ της  Διεθνούς Επιτροπής- Οι κορυτσαίοι ήθελαν να ενωθούν με την πατρίδα τους Ελλάδα
Demostratë në Korçë para Komisionit të Ndërkombëtarëve të cilët caktonin kufijtë e ballkanit. Demostrata kishte si qëllim të ndihmonte këtë komision që të kuptonte origjinën e pjesës më të madhe të Korçës e cila ishte helene dhe dëshironte të ishte  pjesë e shtetit Helen ku dhe përkiste në mënyrë natyrale nga të gjitha aspektet. 

Κορυτσά και Μοσχόπολη το 1913 - Korça dhe Voskopoja më 1913

βορειοηπειρωτης κορυτσα
Κορυτσά και Μοσχόπολη το 1913

 του Νίκου Υφαντή 
Στον «Oδηγό της Νέας Ελλάδος» (Μπαίδεκερ) υπό Τρύφωνος Ευαγγελίδη, που εκδόθηκε το 1913 (Εν Αθήναις, τύποις Δ. Γ. Ευστρατίου και Δ. Δελή – Πραξιτέλους 8) περιλαμβάνεται και η Κορυτσά, απελευθερωθείσα Ηπειρωτική πόλη, με πολυπληθή ελληνικό πληθυσμό και ακμάζοντα πολιτισμό, η οποία, δυστυχώς, μετά τη διάλυση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και την διανομή των «ιματίων» της, μετά δηλ. τους Βαλκανικούς πολέμους, με απόφαση των τότε Μεγάλων Δυνάμεων, η Κορυτσά, όπως και το υπόλοιπο Βόρειο Τμήμα της Ηπείρου, παραχωρήθηκε στο νεοσύστατο αλβανικό κράτος.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι ο Ευαγγελίδης αναφέρει όσα πρέπει να γνωρίζουν οι επισκέπτες – περιηγητές επισκεπτόμενοι την Κορυτσά. Γράφει για τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια, τα ζαχαροπλαστεία, τα φαρμακεία και λοιπά καταστήματα, που ήταν όλα ελληνικά.
Γράφει σχετικά: «Ξενοδοχεία: «Μοναστήριον» αδελφών Τσίγκου μεθ’ εστιατορίου, «Κωνσταντινούπολις» Δ. Δημέλη – Εστιατόρια: Β. Ηλιού, Μ. Πάντου – Ζαχαροπλαστεία: αδελφών Βίκα Α. και Γ. και Χ. Μιχαήλ, Ε. Γκίκα, Χ. Λιμπώνια – Ζύθος παρά Κ. Σκένδερη – Ιατροί: Α. Βαλαούρης, Σ. Βιλβίλης, Χ. Δάρδας, Δ. Παπαδόπουλος, Α. Χριστοδούλου, Χ. Ζωγράφος και Χ. Κοντούλιας – Οδοντοϊατρός – Φαρμακεία: Ι. Παπαγιάννη, Γ. Σκάλλη, Π. Φύλλα. Φωτογραφεία: Π. Δημητριάδου, Α. Νικολακοπούλου, Χ. Σούλου – Κουρεία: Δ. Βόρια, Γ. Λετιμπέλου – Καφεία: Γ. Αντωνίου, Χ. Γερμενλή – Καπνοπωλεία: Κ. Αδέζα, Κ. Σκένδερη, Λ. Κονταξή».
Αφού μιλάει διεξοδικά για τη γεωγραφική θέση της Κορυτσάς, για τα βουνά, τα ποτάμια, τις λίμνες και τις πεδιάδες, σημειώνει: «Έχει 22.000 κατοίκων, ων οι 16.000 Έλληνες, οι δ’ άλλοι Αλβανοί και Τούρκοι και Αθίγγανοι καλούντες αυτήν Γκιορδζά και διατηρούντες διά της προπαγάνδας, σχολεία στοιχειώδη, εν ω ημείς διατηρούντες από του 1817, ειμή πρότερον, (Μ. Παρανίκας Σχεδίασμα σ. 79) προς τω Γυμνασίω, πλείστα Ελληνικά Σχολεία Αρρένων και Θηλέων».
Η πόλη είναι του Μητροπολίτη Κορυτσάς, ο οποίος, πριν καταργηθεί η Αρχιεπισκοπή της πρώτης Ιουστινιανής το 1767, είχε και τη φήμη Κορυτσάς και Σελασφόρου. Μετά υπήχθη στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Πολλοί κάτοικοι της Κορυτσάς αποδημούν στο εξωτερικό, επιστρέφουν και ανεγείρουν λαμπρά οικοδομήματα. Η πόλη έχει «ζωηρόν εμπόριον και βιομηχανίαν εντοπίων υφασμάτων».
Ο Τρύφων Ευαγγελίδης μέτρησε 4 ναούς, λαμπρό μητροπολιτικό ίδρυμα, δημόσια καταστήματα, ωρολόι της πόλης, 2 τεμένη, λουτρά, δημαρχιακό κατάστημα και στρατώνα.
Αναφέρει επίσης τα εξής χωριά γύρω από την Κορυτσά: Μπόρια (Εμπορία) (με ανθρακωρυχεία), Σιάπκα ή Σίπτικη (Ιππιοχία) και Μοσχόπολη, Ζβέσδα (Σελασφόρος), Βιθικούκι, Βοβοστίτσα και Πλιάσα (Πήλιον – Ιστορικό από τα χρόνια του Μ. Αλεξάνδρου 336-4 π.Χ.). Τα χωριά αυτά μετά την Επανάσταση του 1770 έπαθαν πολλά από τους Τουρκαλβανούς και δεν μπόρεσαν να ανακάμψουν από την καταστροφή.
Ο Τρ. Ευαγγελίδης προτρέπει τους επισκέπτες μετά την Κορυτσά να επισκεφτούν την Μοσχόπολη, η οποία απέχει τρεις ώρες από την Κορυτσά και υπήρξε πνευματική όαση «κατά τα δυσπροπέλαστα ταύτα μέρη της Μακεδονίας» πριν από την καταστροφή της από τους Τουρκαλβανούς.
Γράφει σχετικά: «Η πόλις αύτη το πρώτον Βοσκόπολις (Τουρκιστί Τομόρδζα) καλουμένη φαίνεται ότι ιδρύθη, ως μεν εν τω κώδικι της Μονής Προδρόμου λέγεται τω 1330 υπό βοσκών εκ των πέριξ συμπηξάντων τας καλύβας αυτών εις πόλιν, αλλ’ ως ο περί αυτής εξ αυτοψίας γράψας γραμματεύς του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και ιεροδιάκονος της Ε’ Μεραρχίας της καταλαβούσης την Δυτικήν Μακεδονίαν κ. Δ. Καλλίμαχος, θεωρεί ότι η πόλις εκτίσθη κατά τον ΙΕ’ αιώνα επί οροπεδίου της οροσειράς Όπαρης εις ύψος 1.200 μ. Συν τω χρόνω ευδοκιμών ο συνοικισμός ούτος έφθασεν εις το άκρον της ακμής του κατά τα τέλη του ΙΖ’ αιώνος, εξαπλωθείς επί επτά λόφων, εφ ων εισέτι σώζονται τα ερείπια της υπό των Αλβανών καταστροφής».
Για πρώτη φορά ονομάστηκε Μοσχόπολη ίσως το 1610 από τους Πατριάρχες Ιεροσολύμων, οι οποίοι διεπίστωσαν ότι τα ελέη που προσέφερε η Βοσκόπολη ήταν περισσότερα και από εκείνα που πρόσφεραν πολύ μεγάλες πόλεις.
Για το λόγο αυτό την ονόμασαν Μοσχόπολη. Οι Μοσχοπολίτες κατέστησαν σπουδαία την πατρίδα τους.
Το 1750 είχε περίπου 60.000 ψυχές, εκλεκτά σχολεία, όπως η Νέα Ακαδημία, τυπογραφείο, στο οποίο τυπώθηκαν αρκετά βιβλία, συντεχνίες, κανονισμό της κοινότητας, ιδιωτικές και κοινοτικές οικοδομές και πολλά άλλα.
Όλα αυτά τα κατάστρεψαν το 1769 οι Τουρκαλβανοί. Οι Μοσχοπολίτες μετά την καταστροφή σκορπίστηκαν στις γειτονικές πόλεις και πολλοί μετανάστευσαν στο εξωτερικό.
Εκεί εμπορεύονταν και πλούτισαν, όπως ο Σίνας και ο Σμολένσκης. «Σήμερον Μοσχόπολις αποτελεί μικρόν χωρίο (κ. 2.000). Είναι δε πατρίς του εθνικού ευεργέτου βαρώνου Σίμωνος Σίνα και του στρατηγού Κωνσταντίνου Σμολένσκη».

Korça dhe Voskopoja më 1913

 nga Niko Ifandi
Në “Guidën e Greqisë së Re” (Baidheker) të Trifon Evangjelidhit, që u botua më 1913, (Në Athinë, Botimii Dh, G. Evstratiu dhe D Dheli- Praksitelus 8), përfshihet dhe Korça, qyteti Epirot i çliruar me një popullatë helene të shumtë dhe një kulturë tepër të zhvilluar, e cila, fatkeqësisht , pas shpërbërjes së perandorisë Osmane dhe ndarjse së “plaçkës” së saj, dmth pas luftërave Ballkanike, me vendim të fuqive të atëhershme të Mëdha, Korça, si dhe pjesa Veriore e Epirit, iu dorëzua, shtetit shqiptar të sapokrijuar.

Të bën përshtypje të madhe, fakti që Evangjelidhi, përmend të gjitha ato sa duhet të njohin vizitorët – turistët duke vizituar Korçën. Shkruan hotelet, restorantet, embëltoret, farmacitë dhe dyqanet e tjera, që ishin greke. Shkruan tekstualisht në lidhje me këtë: “ Hotele: “Monastirion” i vëllezërve Cingu/Çingu me restorant, “Konstandinupoja” e DH Dhimelit – Restorante: V Iliu, M Pandu – Ëmbëltore: e vëllezërve Vika A dhe G, dhe H Mihail, E Gjika, H Libonja, - Birrari pranë K Skendherit – Mjekë: A Ballauri, S Bimbli, H Dardha, Dh Papadhopoulos, A Kristodhulu, H Zografos dhe H Kondulias – Dentist – Farmaci: I Papajani, G Skalli, P Filla, Studio Fotografie: P Dhimitriadhu, A Nikolopoulou, H Sulu, -Berberanë: Dh Voria, G Letibelu, - Kafe: G Andoniu, H Germenli – Dyqane Duhani: K Adheza, K Skendheri, L Kondakçi”.

Pasi flet me hollësira për pozicioni gjeografik të Korçës, për malet, lumenjtë, liqenet dhe fushat, shënon: “Ka 22 000 banorë nga të cilët 16000 janë Helenë/ Grekë, ndërsa pjesa tjetër përbëhet nga Shqiptarë dhe Turq dhe Ciganë, duke e quajtuar atë Korçë dhe mbajnë për arsye propagandisitke shkolla elementare, ndërsa ne i mbajmë që prej 1817, për mos thënë më parë, (M Paranika, Skicë fq 79) drejt Gjimnazit, një numër të madh Shkollash Greke , Djemsh dhe Vajzash”.
Qyteti është i Mitropolitit të Korçës, i cili para se të eliminohej Kryepiskopata e Justinianës së parë më 1767, ksihte dhe famën, i Korçës dhe i Selasforës. Më pas u vendos nën Administratën e Patriarkanës Ikumenike. Shumë banorë të Korçës, emigrojnë jashtë, kthehen që të ndërtojnë ndërtesa të ndritëshme. Qyteti ka “një tregëti të zhvilluar dhe industri të bezeve lokale”.
Trifon Evangjelidhi numëron 4 tempuj, ndërtesën e ndritëshme të mitropolisë, dyqane publike, orën e qytetit, 2 xhami, banja, dyqan bashkiak dhe kamp ushtarak.
Përmend gjithashtu dhe këto fshatra rreth Korçës: Mborjen (me miniera qymyri) Shipskën dhe Voskopojën, Svezdën (Selasforin), Vithkuqin, Vovosticën (Boboshticën) dhe Plasën (Plion – vendëndodhje historike që prej viteve të Aleksandrit të madh 336-4 para Krishtit). Këto fshatra pas Kryengritjes së 1770 pësuan shumë të këqija nga turkoshqiptarët dhe nuk mundën të rimëkëmben nga shkatërrimi. Trifon Evangjelidhi iu propozon vizitorëve që pas Korçës të vizitojnë Voskopojën/Moskopolin, e cila është rreth 3 orë nga Korça dhe ishte një oaz “në këto vende të vështira për tu kalar, të Maqedonisë” para se ajo të shkatërrohej nga turkoshqiptarët. Shkruan mbi këtë: “Ky qytet Voskopoja e parë (turqisht Tomadhza), duket se u themelua, siç thuhet dhe në kodikun e Manastirit të Shën Prodhromit, më 1330, nga barinj të zonës përreth që vendosën kasollet e tyre në këtë qytet, por nga ato sa shkroi për të dëshmitari okular dhe sekretari i Patriarkanës së Aleksandrisë dhe hierodhiakoni i Batalionit të 5-të që pushtoi Maqdoninë Perendimore z Dh Kalimahos, e konsideron se qyteti u ndërtua në shek e 15-të në fushëgropën e vargmalit të Oparit, në lartësinë 1200 m. Me kohën ky vendbanim arriti kulmin e tij gjatë fundit të shekullit të 17-të duke u shtrirë në shtatë kodrat, ku në secilin janë shpëtuar themelet e shkatërrimit të shkakëtuar nga Shqiptarët”.
Për herë të parë u quajt Voskopojë ndoshta më 1610 nga Patriarkët e Jerusalemit, të cilët konstatuan se ato sa ofroi Voskopoja ishin shumë më tepër nga ato sa ofruan qytete të mëdha. Për këtë arsye e quajtën Moskopoli. Moskopolitët e bënë atdheun e tyre të veçantë e të famshëm.  Më 1750 kishte pothujse 60000 frymë, shkolla të shkëlqyera, si Akademia e Re, shtypshkronjë, tek të cilat u shtypën mjaft libra, studime, rregullorja e komunitetit, ndërtesa private dhe publike dhe shumë të tjera.
Të gjitha këto i shkatërruan më 1769 turkoshqiptarët. Moskopolitët pas shkatërrimit u shpërndanë në qytetet fqinje dhe në vende të largëta.
Atje u morën me tregti dhe u pasuruan, si Sina dhe Smolenski “Sot Voskopja përbën një fshat të vogël (me 2000 banorë). Është dhe atdheu i bamirësit kombëtar Simon Sina dhe e gjeneralit Konstandin Smolenski”.
Përktheu: Pelasgos Koritsas