«Θρησκευτικός πλουραλισμός και ειρηνική συνύπαρξη» -Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου & πάσης Αλβανίας κ.κ. Αναστάσιος

QËLLIMI I VËRTETË I JETËS SIPAS LEON TOLSTOIT

Sa herë e kemi pyetur veten apo të tjerët mbi qëllimin e jetës sonë? Dhe kush e di se sa herë na duket, sikur ekzistenca jonë vazhdon, pa u drejtuar drejt ndonjë qëllimi të përcaktuar. Si të dalim nga ky qerthull? Pse të mos kërkojmë ndihmë nga Tolstoi, që në ditaret e tij tregon pikërisht se si e ka zgjidhur që në moshë të re këtë problem, dhe se si arriti të zbulojë qëllimin e vërtetë të jetës së tij.

Në një shënim të prillit 1847, 21-vjeçari Tolstoi shkruante: “Ballafaqohem shpesh me pyetjen “Cili është qëllimi i jetës së njeriut?” dhe pa marrë parasysh se çfarë rezultatesh mbërrijnë në mendimet e mia, pa marrë parasysh se çfarë konsideroj unë si burimin e jetës, arrij gjithnjë në përfundimin se qëllimi i ekzistencës sonë njerëzore, është të ofrojmë ndihmë, në nivelet më të larta, për zhvillimin universal të diçkaje që ekziston.

Nëse meditoj mbi natyrën, perceptoj se çdo gjë në të ndodhet në një proces të vazhdueshëm zhvillimi, dhe secila nga pjesët përbërëse të natyrës kontribuon në mënyrë të pandërgjegjshme në zhvillimin e pjesëve të tjera.

Por njeriu, edhe pse bëhet fjalë për një pjesë tjetër të natyrës, ka një ndërgjegje, dhe për këtë arsye është i detyruar, ashtu si pjesët e tjera, të ketë një përdorim të ndërgjegjshëm të aftësive të tij shpirtërore, në përpjekje për të vijuar zhvillimin e gjithçkaje që ekziston.

Nëse meditoj mbi historinë, mendoj se e gjithë raca njerëzore është krijuar për të synuar gjithmonë drejt të njëjtit qëllim. Nëse meditoj mbi arsyen, më kalojnë ndër mendje zgjedhjet shpirtërore të njeriut, zbuloj se shpirti i çdo njeriu ka brenda tij të njëjtën aspiratë të pavetëdijshme, të njëjtën nevojë të domosdoshme shpirtërore.

Nëse meditoj me një sy ndaj historisë së filozofisë, zbuloj kudo dhe gjithmonë, se njerëzit kanë ardhur në përfundim se qëllimi i jetës së njeriut është zhvillimi universal i njerëzimit. Në rast se meditoj me një sy tek teologjia, zbuloj se gati çdo popull është i vetëdijshëm për një ekzistencë të përsosur; dhe qëllimi i njerëzimit është të aspirojë për këtë.

Prandaj unë jam i sigurtë në konsiderimin e qëllimit të ekzistencës sime, një bashkëpunim i vetëdijshëm ndaj zhvillimit universal të çdo gjëje që ekziston. Do të duhej të isha më i pakënaquri ndër të vdekshmit, në qoftë se s’do të mund zbuloja një qëllim të jetës time, dhe një mënyrë që të jetë në të njëjtën kohë universale dhe e dobishme. Pra, nga ky moment e tërë jeta ime, duhet të jetë një përpjekje e vazhdueshme dhe aktive për të arritur këtë qëllim”.

Edhe pse më vonë do të ankohet mbi motivet që e shtynë t’i përkushtohej letërsisë, 5 vitet e ardhshme ishin shumë sfiduese – në fakt Tolstoi, e gjeti veten të zhytur plotësisht në borxhe –por edhe edhe një burim i mirë i rritjes personale, çka e çoi në debutimin si shkrimtar.

Por mbeti në thelb i shqetësuar. Në një shënim në ditarin personal, pak para ditëlindjes së tij të 35-të, Tolstoi parashikon qëllimin e jetës së tij me një ankth në rritje:Për një fare kohe në të kaluarën, jam torturuar nga trishtimi i shpërdorimit të viteve më të mira të jetës sime. Dhe kjo ndodhi deri në momentin kur fillova të mendoj se mund të bëj diçka të mirë. Do të qe interesante të përshkruara rrjedhën e rritjes time morale, por as fjalët dhe as mendimet nuk do të jenë të mjaftueshme për këtë qëllim.

Mendimet e mëdhaja nuk kanë kufij, por kohë më parë shkrimtarët e arritën kufirin e pakapërcyeshëm të mendimeve të tilla. Luajta shah, hëngra supë për darka, dhe tani po shkoj të fle gjumë. Banaliteti i jetës më shqetëson. Është e vërtetë, e ndjej këtë pasi jam meskin, por brenda meje ekziston aftësia për të neveritur veten dhe jetën time.

Ka diçka tek unë që më bën të besoj, se s’kam lindur për të qenë si njerëzit e tjerë… Jam rritur deri në pjekuri, dhe mosha e zhvillimit po kalon, ose ka kaluar tashmë, dhe unë jam i torturuar nga një dëshirë … jo për famën, të cilën nuk e dëshiroj, përkundrazi e përbuz, por nga dëshira për të fituar një ndikim të madh mbi lumturinë dhe të mirat e njerëzimit. A do të më duhet të vdes me një dëshirë të tillë të dëshpëruar?

E kam shumë frikë vanitetin, ndjej aq shumë përçmim për të, saqë nuk pres që kënaqja e kësaj dëshire të më sjellë ndonjë lloj lumturie. Po, kjo është e gjitha drejt së cilës synoj, përndryshe çfarë do të mbetet si një pikënisje? Dashuria dhe miqësia… më sollën lumturinë? Apo ndoshta unë qeshë i pafat?

Vetëm në këtë shpresë, mbështetet çdo dëshirë që kam për të jetuar dhe luftuar. Nëse lumturia dhe një aktivitet i dobishëm do të jenë të mundura, dhe unë e kam një përvojë të tillë, do të isha të paktën në pozitën për të bërë një përdorim më të mire të aftësive të mia. Oh Zot, ki mëshirë për mua!”

Atë vit Tolstoi botoi librin “Fëmijëria”, vëllimin e parë të trilogjisë së tij autobiografike, duke i dhënë kështu udhë rugëtimit të tij si një nga zërat më imagjinativë të njerëzimit. Në jetën e tij të gjatë, pavarësisht krizave ekzistenciale, ai nuk e humbi kurrë, deri në frymën e fundit, ndjenjën e qëllimit në jetë, dhe mori forcë nga dëshira e tij rinore për të çuar përpara zhvillimin universal të njerëzimit.

Përshtati për Tirana Today, Alket Goce

Μη σκέφτεσαι... - Mos mendo....

 

1.   Μη σκέφτεσαι. 2.    Αν σκέφτεσαι μη μιλάς. 3.    Αν σκέφτεσαι και μιλάς μη γράφεις. 4.    Αν σκέφτεσαι, μιλάς, γράφεις, μην υπογράφεις. 5.    Αν σκέφτεσαι, μιλάς, γράφεις, υπογράφεις ... μην ξαφνιάζεσαι μετά. Τζερζίνσηκη

1.   Mos mendo.       2.   Nëse mendon, mos fol     3.   Nëse mendon dhe flet, mos shkruaj.    4.   Nëse mendon, flet, shkruan, mos nënshkruaj (firmos).     5.   Nëse mendon, flet, shkruan, nënshkruan ... mos u çudit pastaj.  Xerzinski

 

Η μόρφωση σύμφωνα με τον Σωκράτη - Edukimi, formimi sipas Sokratit

«Η μόρφωση, είναι θέμα συμπεριφοράς. Ποιους ανθρώπους θεωρώ μορφωμένους; 1. Πρώτα απ’όλους αυτούς που ελέγχουν δυσάρεστες καταστάσεις, αντί να ελέγχονται από αυτές… 2. Αυτούς που αντιμετωπίζουν όλα τα γεγονότα με γενναιότητα και λογική… 3. Αυτούς που είναι έντιμοι σε όλες τους τις συνδιαλλαγές 4. Αυτούς που αντιμετωπίζουν γεγονότα δυσάρεστα και ανθρώπους αντιπαθείς καλοπροαίρετα… 5. Αυτούς που ελέγχουν τις απολαύσεις τους… 6. Αυτούς που δεν νικήθηκαν από τις ατυχίες & τις αποτυχίες τους… 7. Αυτούς που δεν έχουν φθαρεί από τις επιτυχίες και την δόξα τους…».

«Edukimi, formimi është çështje sjelljeje. Cilët njerëz konsideroj të formuar:     1.     Para së gjithash ata që kontrollojnë situatat e pakëndëshme, në vend që të kontrollohen prej tyre....        2.     Ata të cilët përballojnë të gjitha ndodhitë me trimëri dhe llogjikë... 3.     Ata që janë të ndershëm në të gjitha marrdhëniet e tyre.      4.     Ata që përballojnë ndodhitë e pakëndëshme dhe njerëzit antipatikë me dashamirësi...        5.     Ata që kontrollojnë kënaqësitë e tyre....     6.     Ata që nuk u mundën nga fatkeqësitë dhe dështimet e tyre...       7.     Ata që nuk janë konsumuar nga sukseset dhe lavdia e tyre...”

Οι νέοι κατά τον Αριστοτέλη: διδασκαλία εις το Μέγα Αλέξανδρο - Të rinjtë sipas Aristotelit: mësim për Aleksandrin e Madh

Οι νέοι κατά τον Αριστοτέλη: διδασκαλία εις το Μέγα Αλέξανδρο ----------------------------------- Οι νέοι άνθρωποι είναι ευμετάβλητοι και ευκολοχόρταστοι (αψίκοροι) ως προς τις επιθυμίες. Επιθυμούν μεν πολύ δυνατά (επιθυμούσιν μεν σφόδρα), αλλά παύουν πολύ γρήγορα (παύονται δε ταχέως) οι επιθυμίες τους αφού ναι μεν είναι έντονες, αλλά δεν έχουν μεγάλη διάρκεια. Είναι ακριβώς όπως η πείνα και η δίψα των αρρώστων ανθρώπων. Και ορμητικοί (θυμικοί) είναι και οξύθυμοι. (Οι νέοι) δεν ανέχονται να περιφρονούνται καθ όσον αγαπούν τις τιμές, αλλά περισσότερο αγαπούν τη νίκη (φιλότιμοι μεν εισίν μάλλον, δε φιλόνικοι ).Διότι η νεότητα επιθυμεί την υπεροχή (η γαρ νεότης επιθυμεί υπεροχής). Η δε νίκη είναι υπεροχή! Δεν είναι κακοήθεις, αλλά είναι απονήρευτοι (ευήθεις) επειδή δεν είδαν ακόμα πολλές κακίες. (δια το μήπω τεθεωρηκέναι πολλάς πονηρίας). Είναι ευκολόπιστοι (Και εύπιστοι εισί), επειδή δεν έχουν ξεγελαστεί ακόμα πολλές φορές (δια το μήπω εξηπατήσθαι πολλά). Είναι γεμάτοι ελπίδες, γιατί, όπως ακριβώς οι μεθυσμένοι, έτσι ευέξαπτοι είναι οι νέοι από τη φύση τους. (Και ευέλπιδες εισί ώσπερ γαρ οι οινωμένοι, ούτω διάθερμοι εισίν οι νέοι υπό της φύσεως) Ζουν ακόμα με την ελπίδα, διότι η ελπίδα ανήκει στο μέλλον, ενώ οι αναμνήσεις ανήκουν στο παρελθόν. Και για τους νέους το μέλλον είναι πολύ, ενώ το παρελθόν είναι σύντομο. (Τοις νέοις το μεν μέλλον πολύ εστί. Το δε παρεληλυθός βραχύ εστί).

Të rinjtë sipas Aristotelit: mësim për Aleksandrin e Madh ---- Njerëzit e rinj janë të ndryshueshëm dhe të ngopshëm lehtësisht përsa ju përket dëshirave. Dëshirojnë me shumë forcë por ndalojnë shumë shpejt dëshirat e tyre pasi ato janë të forta por nuk kanë kohëzgjatje. Është pikërisht si uria dhe etja e njerëzve të sëmurë. Janë dhe të vrullshëm por dhe neverikë. (Të rinjtë)  nuk durojnë që të injorohen pasi i duan nderimet, por më tepër duan fitoren. Sepse rinia dëshiron mbizotërimin. Fitorja është mbizotërim! Nuk janë të pamoralshëm por janë jo-djallëzore sepse nuk i kanë parë akoma shumë të këqija. Besojnë lehtë tek të tjerët sepse nuk janë mashtruar ende  shumë herë. Janë plot shpresa, sepse, pikërisht ashtu si të dehurit, ashtu gjaknxehtë janë dhe të rinjtë nga natyra e tyre.  Jetojnë akoma me shpersën, sepse shpresa  i përket të ardhmes, ndrësa mendimet i përkasin së kaluarës dhe për të rinjtë e ardhmja është shumë ndërsa e kaluara e shkurtër.

Οι δέκα τρόποι ευτυχίας που δίδασκαν οι Αρχαίοι Έλληνες που δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ...- Dhjetë mënyrat e arritjes së lumturisë ashtu siç na mësojnë Grekët e Lashtë.

Όπως πίστευε ο Επίκουρος, ο άνθρωπος είναι  κάτι μεγάλο και πολύτιμο. Την ευτυχία, τη μακαριότητα, την έχει μέσα του, φτάνει να παραμερίσει όσα τον ενοχλούν και του κάνουν κόλαση τη ζωή. Εδώ σας δίνουμε 10 μικρά αλλά πολύτιμα μαθήματα ευτυχίας που μας δίνουν οι αρχαίοι πρόγονοι μας! 1. Κάνε τα πάντα με αγάπη! Ζούμε με συναισθήματα, όχι με τις ώρες στο ηλιακό ρολόι. Θα έπρεπε να μετράμε το χρόνο με τους χτύπους της καρδιάς. Αριστοτέλης Η αγάπη είναι η αιτία ενότητας όλων των πραγμάτων Αριστοτέλης 2. Αγκάλιασε τις προκλήσεις και μάθε από αυτές Όπως λέει και το αρχαίο γνωμικό: «Ζήσε το σήμερα και ξέχασε το παρελθόν». Οι προκλήσεις είναι πάντα μια ευκαιρία για κάτι καινούριο. Ακόμη και το ΟΧΙ μπορεί να γίνει μια νέα για να κινηθούμε σε μια νέα κατεύθυνση. Το μεγαλύτερο εμπόδιο στη ζωή μας είναι ο εαυτός μας. «Οι μικρές ευκαιρίες είναι συχνά η αρχή μεγάλων έργων». Δημοσθένης 3. Πίστεψε στον εαυτό σου, άκουσε τον και μην παίρνεις πολύ σοβαρά αυτά που σου λένε οι άλλοι. Κανείς δεν γνωρίζει τον εαυτό σου καλύτερα από εσένα τον ίδιο. Και κανείς τα παιδιά σου. Θα συναντήσεις πολλούς ανθρώπους που δεν θα μοιραστούν τις ίδιες ιδέες, τις ίδιες απόψεις και το ίδιο όραμα με εσένα, όσον αφορά την ανατροφή των παιδιών. Θα υπάρξουν πολλοί που θα σου δώσουν δωρεάν συμβουλές για το πώς θα πρέπει να είναι η ζωή σου ως μητέρα ή πατέρας. Άκουσε τους χωρίς να τους κρίνεις και ακολούθησε αυτό που σου λέει η καρδιά σου «Εκείνος που ξέρει να ακούει επωφελείται ακόμη κι από εκείνους που μιλούν άσχημα». Πλούταρχος «Μάθε να είσαι σιωπηλός, άφησε το μυαλό ήσυχο να ακούσει και ν’ απορροφήσει» Πυθαγόρας 4. Ονειρέψου αυτά που θέλεις, και όχι αυτά που δεν θέλεις Είναι σημαντικό να ονειρευόμαστε, να κάνουμε μεγάλα όνειρα και να μην σταματήσουμε ποτέ να ονειρευόμαστε. Αλλά πάντα να ελπίζουμε στα καλύτερα «Μην ξοδεύεις αυτό που έχεις επιθυμώντας αυτό που δεν έχεις. Θυμήσου ότι αυτό που έχεις τώρα, είναι κάτι απ’ όλα αυτά που κάποτε ονειρεύτηκες να αποκτήσεις» Επίκουρος 5. Ποτέ μην τα παρατάς και ποτέ μη χάνεις την πίστη σου Αντικατέστησε τον φόβο με την ελπίδα.Η ταπεινοφροσύνη, ή αγάπη και η πίστη, μπορούν να κάνουν θαύματα. Και όλα θα συμβούν την κατάλληλη στιγμή και την κατάλληλη εποχή. «Δεν υπάρχει τίποτα «μεγάλο» που δημιουργείται ξαφνικά…Ένα τσαμπί σταφύλια χρειάζεται χρόνο να ανθίσει, να καρποφορήσει και να…ωριμάσει»! Επίκτητος 6. Πάντα να σκέφτεσαι και να «νιώθεις» θετικά Η θετική σκέψη είναι δημιούργημα των αρχαίων Ελλήνων. Εστιάστε πάντα στο παρόν και στους λόγους για τους οποίους χαίρεστε! Απομακρύνετε από τη ζωή σας τους αρνητικούς ανθρώπους και φροντίστε πάντα να περιβάλλεστε από ανθρώπους με θετική ενέργεια. Και όπως λένε και οι Αρχαίοι ημών πρόγονοι: «Η ιατρική είναι συνυφασμένη με την ουσία του νου» Ιπποκράτης «Η ευτυχία εξαρτάται από τον εαυτό μας» Αριστοτέλης 7. Ψάξε μέσα σου τις απαντήσεις Πάντα η σκέψη και η ενδοσκόπηση μας βοηθάει να βρούμε τη σωστή λύση, όταν νιώθουμε μπερδεμένοι «Αυτό που μπορούμε να επιτύχουμε εσωτερικά θα αλλάξει την εξωτερική πραγματικότητα.» Πλούταρχος 8. Οι δύσκολες καταστάσεις είναι που μας κάνουν πιο θαρραλέους «Το θάρρος μας δε φαίνεται στις καθημερινές μας χαρούμενες σχέσεις, αλλά στις προκλήσεις της ζωής και τις αντιξοότητες» Επίκουρος 9. Μην αντιστέκεσαι στο πεπρωμένο σου «Κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει από το πεπρωμένο του» Πλάτων «Στον καθένα υπάρχουν τρεις αρετές: Η σύνεση, η δύναμη και η καλή τύχη» Ίων ο Χίος 10. Δες τα λάθη σου θετικά και σαν εμπειρίες που θα κινούνται προς την κατεύθυνση των ονείρων σου. «Αυτός που κάνει τα περισσότερα κάνει τα περισσότερα λάθη» Ευριπίδης

Epikuri besonte se njeriu është diçka e madhe dhe e çmuar. Lumturinë, e ka brenda tij, arrin që të mënjanojë të gjithë ato sa e pengojnë dhe i bëjnë ferr jetën. Këtu po ju japim 10 mësime të vogla në lidhje me lumturinë ashtu siç na i lanë paraardhësit tanë të lashtë. 1.      Bëje gjithçka me dashuri! Jetojmë me emocione dhe jo me orët e orës së diellit. Do të duhet të masnim kohën me rrahjet e zemrës. Aristoteli Dashuria është shkaku i unitetit të të gjitha gjërave Aristoteli 2.      Përqafoi provokimet dhe mëso prej tyre. Siç thotë një thënie e lashtë: “Jeto të sotmen dhe harro të kaluarën”. Provokimet janë gjithmonë një rasti për diçka të re. Fjala JO mund të bëhet një e re për të cilën mund të lëvizim drejt një drejtimi të ri. Pengesa më e madhe në jetën tonë është vetja jonë. “Mundësitë e vogla janë shpesh fillimi i veprave të mëdha” Dhimosteni 3.      Beso tek vetja, dëgjohe dhe mos e merr shumë seriozisht ato sa të thonë të tjerët. Askush nuk njeh veten e tij më mirë nga ty vetë dhe askush fëmijët e tu. Do të takosh shumë njerëz që nuk do të ndajnë të njejtat ide, të njejtat mendime dhe të njejtin vizion me ty, përsa i përket rritjes së fëmijëve. Do të ekzistojnë shumë që do të japin këshilla falas për mënyrën se si do të duhet të jetë jeta jote si nënë apo baba. Dëgjoi pa i gjykuar dhe ndiq ato sa të thotë zemra jote. “Ai që di të dëgjojë përfiton akoma dhe prej atyre që flasin keq”. Plutarku “Mëso të jesh i heshtur, lere mendjen e qetë që të dëgjojë e të thithë”. Pitagora. 4.      Ëndërro ato sa do, dhe jo ato sa nuk do. Është e rëndësishme që të ëndërrojmë, të bëjmë ëndërra të mëdha dhe të mos ndalojmë kurrë së ëndërruari. Por gjithmonë të shpresojmë për më të mirën. “Mos konsumo ato që ke duke dëshiruar atë që nuk e ke. Kujtohu se ajo që ke tani, është diçka nga të gjitha ato sa dikur ëndërrove për të patur” Epikuros. 5.      Kurr mos u dorëzo dhe kurrë mos e humb besimin tënd. Zvendëso frikën me shpresën. Përulësia, dashuria dhe besimi, mund të bëjnë mrekulli të mëdha. Të gjitha do të ndodhin në çastin e duhur dhe në periudhën e duhur. “Nuk ekziston asgjë “e madhe” që krijohet pa pritur. Një veshul rrush ka nevojë për kohë që të lulëzojë, që të japë fruta dhe të piqet”! Epiktitos 6.      Gjithmonë të mendosh që të “ndjesh” në mënyrë pozitive. Mendimi pozitiv është krijim i Grekëve të lashtë. Përqëndrohuni gjithmonë në e tashmja dhe tek arsyet për të cilat gëzoheni! Largoni nga vetja juaj personat negativë dhe përkujdesuni gjithmonë që të rrethoheni nga njerëz me energji pozitive. Ashtu siç thonë dhe etërit tanë të lashtë: “Mjekësia është e lidhur me esencën e mendjes” Hipokrati “Lumturia varet nga ne” Aristoteli 7.      Kërko brenda teje përgjigjet Gjithmonë mendimi dhe kërkimi i vetëvetes na ndihmon që të gjejmë zgjidhjen e drejtë, kur ndjehemi të ngatërruar. “Atë që mund të arrijmë nga brenda do të ndryshojë realitetin e jashtëm” Plutarku 8.      Gjendjet e vështira na bëjnë më guximtarë. “Guximi ynë nuk duket në marrdhëniet tona të gëzueshme të përditëshme, por tek provat e jetës dhe vështirësitë” Epikuros 9.      Mos i rrezisto fatit tënd. “Askush nuk mund t’i shmanget fatit të tij” Platoni “Tek secili ekzitojnë tre virtyte: Urtësia, forca dhe fati i mirë” Ioni nga Hio 10.  Shikoi gabimet e tua pozitivisht dhe si eksperienca që do të lëvizin në drejtim të ëndërrave të tua. “Ai që bën më shumë gjëra bën dhe më shumë gabime” Euripidi