ΕΥΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
π. Δημητρίου Μπόκου
Μιὰ φορὰ κι ἕναν καιρὸ - λέει τὸ παραμύθι - ὁ Θεὸς ἔσκυψε απὸ τὸν οὐρανὸ κι ἔριξε ἕνα βλέμμα στὴ γῆ. Δὲν ἔμεινε όμως εὐχαριστημένος
μὲ ὅσα εἶδε ἐκεῖ. Οἱ ανθρωποι, αν καὶ τοὺς εἶχε δώσει ὅλα τὰ καλά, εἶχαν
γεμίσει τὴ ζωή τους μὲ προβλήματα. Ὁ Θεὸς στενοχωρήθηκε πολύ, γιατὶ τοὺς
αγαποῦσε καὶ ἤθελε νὰ εἶναι ὅλοι καλά. Ἔπεσε σὲ βαθειὰ συλλογή. Τί άλλο θὰ
μποροῦσε νὰ κάμει γιὰ νὰ τοὺς βοηθήσει; Ποιὰ εὐλογία δὲν τοὺς ἔδωσε ακόμα;
Σκέφθηκε τότε νὰ ἐπιστρατεύσει τὸν Χρόνο. Θὰ τὸν ἔστελνε στοὺς ανθρώπους, ὥστε
νὰ ἔχουν κάθε εὐκαιρία μὲ ὅλη τους τὴν άνεση νὰ φτιάχνουν σωστὰ τὴ ζωή τους.
Τὸν φώναξε λοιπὸν
αμέσως κοντά του, τὸν καθοδήγησε καὶ τὸν ἔστειλε στὴ γῆ γιὰ νὰ βοηθήσει τοὺς
άνθρώπους. Ὁ Χρόνος, νεαρὸ παλληκάρι γεμάτος ὄρεξη, ξεκίνησε αμέσως τὸ ἔργο
του. Δὲν εἶχε καιρὸ γιὰ χάσιμο. Ἔπρεπε νὰ γυρίσει ὅλη τὴ γῆ κι αὐτό, αν το
καλοσκεφθείς, δὲν ἦταν καθόλου εὔκολη καὶ ξεκούραστη δουλειά.
Σταμάτησε στὴν
πρώτη πόρτα ποὺ συνάντησε μπροστά του καὶ χτύπησε. Τοῦ άνοιξε ἕνας
συνομήλικός του νεαρός. Ὁ Χρόνος τοῦ εἶπε:
- Εἶναι καιρὸς νὰ
αρχίσεις.
- Ν᾿ αρχίσω τί;
ρώτησε μὲ φανερὴ απορία ὁ νέος.
- Ὅλα τὰ
σημαντικὰ ποὺ φτιάχνουν τὴ ζωή σου. Τὰ σχέδιά σου καὶ τὰ ὄνειρα ποὺ θὰ τῆς
δώσουν ὀμορφιὰ καὶ νόημα.
- Μὰ εἶναι πολὺ
νωρὶς ακόμα, απάντησε ὁ νέος. Ἔχω καιρό. Τὸ μέλλον εἶναι μπροστά μου.
- Δὲν ξέρεις
κάν, όν θὰ ἔρθει ποτὲ τὸ μέλλον, απάντησε ὁ Χρόνος. Δικός σου χρόνος εἶναι
μόνο αὐτὸς ποὺ τώρα ζεῖς. Αὐτὸ ποὺ κρατᾶς μὲ σιγουριὰ στὰ χέρια σου εἶναι
μονάχα τὸ παρόν.
Μὰ ὁ νέος δὲν
πείσθηκε.
- Ὄχι, εἶπε.
Νοιώθω πὼς εἶναι πολὺ νωρὶς ακόμα γιὰ ὁτιδήποτε. Θὰ περιμένω τὸ μέλλον.
Ὁ Χρόνος δὲν
μποροῦσε νὰ ἐπιμείνει περισσότερο. Εἶχε πολὺ δρόμο μπροστά του. Ἔφυγε
στενοχωρημένος. Ἀπὸ πόλη σὲ πόλη, απὸ χωριὸ σὲ χωριό, απὸ σπίτι σὲ σπίτι,
συνέχισε νὰ τρέχει πάνω στὴ γῆ, νὰ συναντήσει ὅλους τοὺς ανθρώπους. Ὅταν ἐπιτέλους
συμπλήρωσε τὸ γύρο της, ὁ Χρόνος ἦταν πιὰ ἕνας γέρος μὲ χιονισμένα μαλλιά. Καὶ
τότε βρέθηκε ξανὰ μιὰ νύχτα στὸ ἴδιο σημεῖο, απ᾿ ὅπου εἶχε ξεκινήσει: στὴν
πόρτα τοῦ νεαροῦ ποὺ εἶχε πρωτοσυναντήσει. Μὰ τώρα τοῦ άνοιξε ἕνας
ασπρομάλλης γέρος. - Πρόλαβες νὰ κάνεις κάτι σπουδαῖο στὴ ζωή σου; ρώτησε ὁ
Χρόνος. - Δυστυχῶς ὄχι, απάντησε ὁ γέρος σκυθρωπός. Τὰ άφηνα πάντα ὅλα γιὰ τὸ
μέλλον. Μὰ κάποτε κατάλαβα, πὼς εἶναι πιὰ πολὺ αργὰ γιὰ ὁτιδήποτε. Τὸ μέλλον
δὲν ὑπῆρχε πιὰ γιὰ μένα. Μὲ εἶχε προσπεράσει. Χωρὶς νὰ τὸ αντιληφθῶ, ἡ ζωή
μου ἔγινε σιγὰ - σιγὰ ἕνα παρελθόν. Δὲν περιμένω τίποτε πιά. - Σταμάτα νὰ
κοιτᾶς αὐτὸ τὸ παρελθόν, εἶπε ὁ Χρόνος. Δὲν χάθηκε κάθε ἐλπίδα. Στὰ χέρια σου
κρατᾶς ακόμα τὸ παρόν. Γιὰ ὅσο ζεῖς, αὐτὸ θὰ ὑπάρχει. Καὶ εἶναι δικό σου. Τὸ
κάνεις ὅ,τι θέλεις ἐσύ. Κανένας δὲν μπορεῖ νὰ σοῦ τὸ πάρει. Τὸ παρόν, αὐτὸ μονάχα
εἶχες πάντοτε δικό σου. Τὸ μέλλον δὲν ἤξερες ποτὲ αν θὰ σοῦ δινόταν. Τὸ
παρελθόν σου πάλι δὲν γυρίζει πίσω. Μὰ τὸ παρόν σου, καὶ τώρα ακόμα, εἶναι ἐδῶ.
Ἔχεις καιρό, ἐκμεταλλεύσου το. Ἔστω καὶ τώρα μπορεῖς νὰ κάνεις μιὰ αρχή, νὰ
χτίσεις τουλάχιστον τὴ σχέση σου μὲ τὸν Θεό. Ἀρκεῖ νὰ τὸ θελήσεις μόνο. Μὰ ὁ
γέρος μόρφασε απαισιόδοξα: - Πολὺ αργὰ πιὰ γιὰ ὁτιδήποτε. Τὸ ρολόι χτύπησε
τρεῖς φορὲς μέσα στὴ νύχτα. - Νά, αὐτὴ ἡ ὥρα ἐκφράζει ὅλη τὴ ζωή μου,
ξαναμίλησε ὁ γέρος μελαγχολικά. «Τρεῖς τὴ νύχτα: πολὺ νωρὶς καὶ συνάμα πολὺ αργὰ
γιὰ ὁτιδήποτε» (Ζὰν-Πὼλ Σάρτρ). Ὁ Χρόνος τότε κίνησε νὰ φύγει. «Μυστήριο
πράγμα ὁ άνθρωπος», σκεφτόταν. «Πῶς καταφέρνει νὰ χαραμίζει τὰ δῶρα τοῦ Θεοῦ,
μεταστρέφοντας τὴν εὐλογία σὲ κατάρα;» (ΛΥΧΝΙΑ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ, αρ. φ. 366, Ἰαν.
2014)
|
Bekimi i Kohës.
Atë Dhimitër Bokou.
Një herë e një kohë – thotë përralla- Zoti u
përkul nga qielli dhe hodhi një sy në tokë. Nuk mbeti i kënaqur me ato sa pa
atje. Njerëzit, mgjth se ju kishte dhënë të gjitha të mirat, kishin mbushur
jetën me probleme. Zoti u shqetësua shumë, sepse i donte dhe dëshironte që të ishin të
gjithë mirë.
Ra në mendim të thellë. Çfarë tjetër do të mund
të bënte që ti ndihmonte?
Çfarë bekimi nuk iu kishte dhënë akoma? Mendoi
atëhere që të përdorte Kohën. Do ta dërgonte tek njerëzit në mënyrë që ata të
kishin çdo mundësi me të gjthë rehatin që të ndërtonin drejt jetën e tyre.
E thirri menjëherë pranë tij, e udhëzoi dhe e
dërgoi në tokë që të ndihmonte njerëzit. Koha një djalë i ri me oreks, filloi
menjëherë veprën e tij. Nuk kishte kohë për të humbur. Duhej të shkonte në të
gjithë botën për këtë dhe po ta mendosh mirë, nuk ishte një punë e lehtë dhe
pa lodhje. Ndaloi në derën e parë që gjeti dhe trokiti. Ia hapi një
bashkëmoshatar i tij në moshë. Koha i tha:
-
Është koha për të filluar.
-
Të filloj çfarë? Pyeti me
çudi i riu.
-
Të gjitha ato sa janë të
rëndësishme dhe që rregullojnë jetën tënde. Planet e tua dhe ëndërrat që do t’i japin bukuri dhe kuptim.
-
Por është shumë shpejt, u
përgjigj i riu. Kam kohë. E ardhmja është përpara meje.
-
Nuk e di aspak, nëse do të
vijë e ardhmja, u përgjigj Koha. Koha
jote është vetëm ajo që jeton tani. Ajo që mban me siguri në duart e tua
është vetëm e tashmja.
Por i riu nuk u bind
-
Jo, tha. Ndjej se është
shumë shpejt akoma për çfarëdo. Do të pres të ardhmen.
Koha nuk mund të këmbëngulte më tepër. Kishte shumë rrugë përpara. U
largua i shqetësuar. Nga qyteti në qytet, nga shtëpia në shtëpi, vazhdoi që të
vraponte mbi tokë, që të takonte të gjithë njerzët. Kur më në fund e mbylli
vërdallosjen e tij, Koha ishte tashmë një plak me flokë të bardha si borë.
Dhe atëhere u gjend sërish një natë në të njejtën pikë ku dhe kishte filluar:
në derën e të riut që kishte takuar për herë të parë. Por tani hapi derën një
plak flokëbardhë. – Arrite që të bëje diçka të mirë në jetën tënde? Pyeti koha
-
Fatkeqësisht, jo, u përgjigj plaku i vrenjtur. I lija të
gjitha për të ardhmen. Por dikur kuptova, se është shumë vonë për gjithçka. E
ardhmja nuk ekzistonte më për mua. Më kishte parakaluar. Pa e kuptuar, jeta
ime u bë me ngadalë e ardhmja. Nuk pres asgjë më.
-
Ndalo së pari këtë të kaluar
– i tha Koha.
Nuk ka humbur çdo shpresë. Në duart e tua të mbash akoma të tashmen. Për sa
kohë jeton, kjo do të ekzistojë. Dhe është e jotja. E përdor për çfarë të
duash ti. Asnjë nuk mundet të të marrë. Të tashmen vetëm kishe gjithmonë
tënden. E ardhmja nuk e di kurrë nëse do të jepej. E shkuara tënde sërish nuk
kthehet prapa. Me të tashmen e cila dhe tani është këtu. Ke kohë shfrytëzoje.
Qoftë dhe tani mundesh të bësh një fillim, të ndërtosh të paktën marrdhënien tënde me Zotin. Mjafton që ta
duash vetëm. Por plaku mblodhi fytyrën pesimist
-
Tepër vonë për çdo llojë
gjëje.
Ora tregoi mesnatë duke goditur tre herë natën.
-
Ja kjo orë tregon të gjithë
jetën time,- foli sërish plaku melankolik.
-
“Tre herë në natë: shumë
shpejt dhe në të njejtën kohë shumë vonë për gjithçka” (Zan Pol Sartr). Koha
atëhere u nis që të ikte.
“Sa i mistershëm është njeriu” mendonte. “Si ja del që të shpërdorojë
dhuratat e Zotit, duke e kthyer bekimin në mallkim?” (Lihnia Nikopoleos, nr
366 Janar 2014)
Përktheu për Pelasgos.
T.
|
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΉ ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΉ ΙΣΤΟΡΙΚΉ ΟΡΘΌΔΟΞΗ ΤΩΝ ΚΟΡΥΤΣΑΙΩΝ ΗΠΕΙΡΩΤΏΝ - GAZETË ELEKTRONIKE, KULTURORE, HISTORIKE, ORTHODHOKSE E KORÇARËVE EPIROTË
Ενίσχυση του έργου!
Δευτέρα 4 Ιανουαρίου 2016
ΕΥΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ - Bekimi i Kohës.
40 από τα καλύτερα γνωμικά του Πλάτωνος, μια σοφία αιώνων. - 40 nga thëniet më të bukura të Platonit, mençuri shekullore.
40
από τα καλύτερα γνωμικά του Πλάτωνος, μια σοφία αιώνων.
Ο Πλάτων ήταν αρχαίος Έλληνας
φιλόσοφος από την Αθήνα, ο πιο γνωστός μαθητής του Σωκράτη και δάσκαλος του
Αριστοτέλη.
Το έργο του με τη μορφή
φιλοσοφικών διαλόγων έχει σωθεί ολόκληρο και άσκησε τεράστια επιρροή στην
αρχαία ελληνική φιλοσοφία και γενικότερα στη δυτική φιλοσοφική παράδοση μέχρι
τις ημέρες μας.
Ο Πλάτων, μεταξύ άλλων, έγραψε
την Απολογία του Σωκράτους, το Συμπόσιο όπου μιλά για την φύση του έρωτα, ενώ
σε δύο μακρούς διαλόγους, την Πολιτεία και τους Νόμους, περιέγραψε την
ιδανική πολιτεία.
Τα έργα του Πλάτωνα είναι 36
και όλα, εκτός από την Απολογία, διαλογικά. Μεταξύ των άλλων υπήρξε και ο
ιδρυτής της Ακαδημίας.
Ø Άγνοια, η ρίζα και ο μίσχος όλου του κακού.
Ø Από τις απολαύσεις, άλλες μεν είναι καλές
κι άλλες κακές. Καλές μεν είναι οι ωφέλιμες, κακές είναι οι βλαβερές.
Ø Σκοπός όλων των πράξεών μας πρέπει να είναι
το καλό και χάριν αυτού πρέπει τα πάντα να πράττουμε.
Ø Αυτή η πόλη είναι αυτό που είναι γιατί οι
πολίτες της είναι αυτό που είναι.
Ø Αυτός που κλέβει λίγα κλέβει με την ίδια
επιθυμία με αυτόν που κλέβει πολλά, αλλά με μικρότερη δύναμη.
Ø Αφήστε τους γονείς να κληροδοτήσουν στα
παιδιά τους όχι πλούτη, αλλά το πνεύμα του σεβασμού.
Ø Δεν είναι δυνατόν δύο κακοί να γίνουν ποτέ
φίλοι, ούτε ένας καλός να μην έχει φίλο καλό.
Ø Δικαιοσύνη σημαίνει ο καθένας να νοιάζεται
για τις δουλειές του και να μην αναμιγνύεται στις δουλειές των άλλων.
Ø Εάν ο άνθρωπος λάβει την ορθή παιδεία, μέσα
του ξυπνάει σφοδρή η δύναμη και η θέληση να αναπτυχθεί ως το θεϊκότερο και
ημερότερο ζώο.
Αλλά αν δεν τύχη της καλής και επιμελούς
ανατροφής, γίνεται το πιο άγριο απ’ όσα γεννάει η γη.
Ø Εκείνος που θέλει να γίνει άριστος, δεν
πρέπει να αγαπά περισσότερο τον εαυτό του, μήτε τα δικά του, αλλά τα δίκαια.
Ø Όπως λένε οι κτίστες, οι μεγάλες πέτρες δεν
στέκονται καλά χωρίς τις μικρότερες.
Ø Όμοιος ομοίω αεί πελάζει. (Όμοιος τον όμοιο
αγαπά κι όμοιος τον όμοιο θέλει.)
Ø Η υπερβολική ελευθερία μοιάζει με
υπερβολική δουλεία, αφού αλλάζει και τον πολίτη και την πολιτεία
Ø Φαίνεται πως η υπερβολική ελευθερία
μετατρέπεται σε υπερβολική υποδούλωση
Ø Αυτό που αξίζει δεν είναι να ζεις για να
αποκτήσεις περισσότερα αλλά να ζεις καλά
Ø Ο θεός δεν έχει ευθύνη για τις πράξεις
αυτών που έχουν ελευθερία επιλογής
Ø Άνθρωπος: αυτός που αναλογίζεται και κρίνει
όσα έχει δει.
Ø Δεν πρέπει να νοιαζόμαστε τόσο πολύ, για το
τι θα πουν για μας οι πολλοί, αλλά τι θα πει όποιος ξέρει καλά για τα δίκαια
και τα άδικα, ο ένας δηλαδή και αυτή θα είναι η αλήθεια.
Ø Καλύτερα να σε αδικούν παρά να αδικείς
Ø Το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν
Ø Πας μη Έλλην βάρβαρος
Ø Όταν μιλούν άσχημα για σένα, ζήσε έτσι ώστε
κανένας να μην μπορεί να τους πιστέψει.
Ø Ζώον δίπουν άπτερον (ο ορισμός του ανθρώπου
κατά τον Πλάτωνα)
Ø Το βλάκα μπορείς να τον καταλάβεις από δυο
ενδείξεις: μιλάει για πράματα που είναι γι’ αυτόν άχρηστα και εκφράζει γνώμη
για κάτι που κανένας δεν τον ρωτάει.
Ø Μια από τις τιμωρίες που δεν καταδέχεσαι να
ασχοληθείς με την πολιτική είναι ότι καταλήγεις να σε κυβερνούν οι κατώτεροί
σου.
Ø Οι σοφοί μιλούν επειδή έχουν κάτι να πουν.
Οι ανόητοι μιλούν επειδή πρέπει κάτι να πουν.
Ø Δεν υπάρχει πιο ακριβής ένδειξη κακής
οργάνωσης της πολιτείας, από την αφθονία γιατρών και νομικών.
Ø Αυτή και μόνο είναι η ρίζα από όπου
ξεπετιέται ένας τύραννος: όταν εμφανίζεται για πρώτη φορά είναι ο προστάτης.
Ø Φόβος είναι η ψυχική ταραχή που προκαλείται
από την αναμονή του κακού.
Ø Η τιμιότητα, ως επί το πλείστον, είναι
λιγότερο επικερδής από την ατιμία.
Ø O θάνατος δεν είναι τίποτε άλλο, παρά ο
διαχωρισμός δύο πραγμάτων, του ενός απ’ το άλλο, δηλαδή της ψυχής από το
σώμα.
Ø Όλοι οι πόλεμοι γίνονται για την απόκτηση
υλικών αγαθών
Ø Ένας που σκέφτεται σωστά είναι καλύτερος
από μύριους που δεν σκέφτονται
Ø Κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει από το
πεπρωμένο του
Ø Ο Θεός δεν είναι ποτέ καθόλου άδικος
Ø Από όλες τις ηδονές ο έπαινος είναι η πιο
γλυκιά.
Ø Η ένωση της ψυχής και του σώματος [η
γέννηση] δεν είναι με κανένα τρόπο καλύτερη από το χωρισμό τους
Ø Η ψυχή έρχεται στον Άδη χωρίς να κουβαλάει
τίποτε άλλο πέρα από την παιδεία της και την αγωγή της
Ø Η γνώση δημιουργεί ευημερία
Ø Το καλό είναι καλό επειδή αρέσει στους
θεούς ή αρέσει στους θεούς επειδή είναι καλό;
Ø Ένας ήρωας γεννιέται ανάμεσα σε 100, ένας
σοφός βρίσκεται ανάμεσα σε 1.000, αλλά ένας ολοκληρωμένος άνθρωπος μπορεί να
μην βρεθεί ούτε ανάμεσα σε 100.000.
|
40 nga thëniet më të
bukura të Platonit, mençuri shekullore.
Platoni ishte një prej filozofëve të antikitetit Helen nga Athina, më i
njohuri prej nxënësve të Sokratit dhe mësues i Aristotelit.
Vepra e tij me formën e dialogëve filozofikë është shpëtuar e gjitha dhe
ushtroi një ndikim të stërmadh në filozofinë e lashtë helene dhe në
përgjithësi në traditën filozofike perendimore deri në ditët tona.
Platoni, ndër të tjera, shkroi Apologjinë e Sokratit, Simposiumun ku flet
për natyrën e erosit, ndërsa në dy prej dialogëve të gjatë, Republika dhe
Ligjet, përshkroi republikën ideale.
Veprat e Platonit janë 36 dhe të gjitha përveç Apologjisë, retorikisht. Ndër
të tjera ishte dhe themeluesi i Akademisë.
o Mosdituria, rrënja dhe
trungu i të gjitha të këqijave
o Nga kënaqësitë, disa
janë të mira e disa të këqija. Τë mira janë të dobishmet, të këqija janë të dëmshmet.
o Qëllimi i të gjitha
veprimeve tona duhet të jetë e mira dhe për hir të saj duhet të bëjmë
gjithçka.
o Ky qytet është ky që
është sepse qytetarët e tij janë ata që janë.
o Ai që vjedh pak, vjedh
me të njejtën dëshirë me atë që vjedh shumë, por me forcë më të vogël.
o Lerini prindërit të
trashëgojnë tek fëmijët e tyre jo pasuri por frymë respekti.
o Nuk është e mundur që
dy të këqij të bëhen ndonjëherë miq, as një i mirë të mos ketë shok të mirë.
o Drejtësi do të thotë që
secili të interesohet për punët e tij dhe të mos ngatërrohet në punët e të
tjerëve.
o Nëse njeriu merr edukim
të drejtë, brenda tij zgjohet e vrullshme fuqia dhe dëshira për tu zhvilluar
si kafsha më hyjnore dhe më e qetë.
Por nëse nuk fiton një
edukim të mirë dhe të kujdesshëm, bëhet më i egër se të gjitha ato sa
ekzistojnë në tokë.
o Ai që do të bëhet i
shkëlqyer, nuk duhet të dojë më tepër veten e tij, as gjërat e tij, por ato
sa janë të drejta.
o Siç thonë ndërtuesit,
gurët e mëdhenj nuk qëndrojnë mirë pa të vegjëlit.
o Njeriu kërkon dhe do atë
që është i ngjashëm me veten e tij.
o Liria e hiperbolizuar
ngjason me skllavërinë e hiperbolizuar, pasi ndryshon qytetarin dhe
republikën.
o Me sa duket liria e
hiperbolizuar shndërrohet në një skllavëri të hiperbolizuar.
o Ajo që ja vlen nuk
është që të jetosh për të fituar më tepër por që të jetosh mirë.
o Zoti nuk ka përgjegjësi
për veprimet e atyre që kanë liri zgjedhjeje.
o Njeriu: ai që mendon
dhe gjykon ato sa ka parë.
o Nuk duhet të na behet
kaq shumë vonë për ato sa do të thonë për ne të shumtit, por për ato sa do të
thotë ai që njeh mirë të drejtat dhe gabimet, një person pra dhe kjo do të jetë e
vërteta.
o Më mirë të të bëjnë
padrejtësi se sa të bësh.
o Të shprehesh shkurt do të thotë të
filozofosh
o Çdo jo-Helen, barbar
(kushdo që nuk ka kulturën helene është i egër).
o Kur flasin keq për ty,
jeto në atë mënyrë që askush të mos mundet që t’i besojë.
o Kafshë dykëmbëshe pa
pendë (përkufizimi i Platonit mbi njeriun).
o Budallain mund të
kuptosh nga dy tregues: flet për gjëra që nuk i duhen dhe shpreh opinion për
diçka që askush nuk e pyet.
o Një prej ndëshkimeve që
nuk pranon të merresh me politikë është të përfundosh të të qeverisin ata që
janë më të ulët nga ty.
o Të mençurit flasin
sepse kanë diçka për të thënë. Injorantët flasin sepse duhet të thonë diçka.
o Nuk ekziston tregues më
i saktë i organizmit të keq të republikës nga bollëku i mjekëve dhe i
juristëve.
o Kjo dhe vetëm kjo është
arsyeja që kërcen (shfaqet) një tiran (diktator): kur shfaqet për herë të parë ai është
mbrojtësi (i të gjithëve).
o Frika është tronditja
shpirtërore që shkakëtohet nga pritja e së keqes.
o Ndershmëria, në më të
shumtën e rasteve, është më pak fitimprurëse nga pandershmëria.
o Vdekja nuk është asgjë
tjetër, përveç se ndarja e dy gjërave, të njerës nga tjetra, dmth e shpirtit
nga trupi.
o Të gjitha luftrat bëhen
për të përfituar të mira materiale.
o Një person që mendon
drejt është më i mirë se mijëra që nuk mendojnë.
o Askush nuk mund të
shpëtojë nga ajo që është e shkrojtur.
o Zoti nuk është kurrë
dhe aspak i padrejtë.
o Nga të gjitha epshet
lëvdata është më e ëmbla.
o Bashkimi i shpirtit dhe
trupit, (lindja) nuk është në asnjë mënyrë më e mirë nga ndarja e tyre.
o Shpirti vjen në Had pa
mbajtur asgjë me vete përveç se formimin dhe edukimin e tij.
o Njohuria krijon mirëqënie.
o E mira është e mirë sepse
ju pëlqen zotave apo ju pëlqen zotave sepse është e mirë?
o Një hero lindet ndër
100, një i mençur gjendet ndër 1000, por një njeri i plotë mund të mos
gjendet as ndër 100.000
|
Κυριακή 3 Ιανουαρίου 2016
Turkey's Islamist Agenda in Kosovo - Huffington Post: Axhenda islamike e Turqisë në Kosovë
Turkey's President Recep Tayyip
Erdogan addressed an audience in Prizren during an official visit to Kosovo
in October 2013: "We all belong to a common history, common culture,
common civilization. We are the people who are brethren of that structure. Do
not forget, Turkey is Kosovo, Kosovo is Turkey!"
Turkey's foreign policy in the Balkans
promotes a neo-Ottoman agenda, aimed at expanding its influence in former
territories of the Ottoman Empire. Turkey exports Islamism under the guise of
cultural cooperation. It also seeks economic advantage, using business as
leverage to consolidate its national interests.
The Turkish International Cooperation
and Development Agency (TIKA) is a vehicle through which Turkey advances its
ideological agenda. TIKA is the vanguard of Turkey's Justice and Development
Party (AKP), which supports Muslim Brotherhood chapters around the world.
TIKA runs a parallel and complementary foreign policy to official state
institutions, coordinating with Turkey's Ministry of Culture and the Presidency
of Religious Affairs to promote the AKP's Islamist agenda.
TIKA operates like a social welfare
agency. In Kosovo, it supports more than 400 projects in the fields of
agriculture, health and education. Affordable health care is offered in
Kosovo at Turkish-run hospitals and clinics, sponsored by TIKA.
Despite its extensive activities, Zeri
reports that the Central Bank of Kosovo has logged only 2.7 million Euros
transferred by TIKA to its Kosovo account between 2009 and 2014. TIKA
transfers most funds in cash with no official record. It does not want to
draw attention to its activities.
Most TIKA funds are used to restore
Ottoman monuments and build mosques. For example, TIKA supported restoration
of the Sultan Murat Tomb in Kosovo. It rebuilt Ottoman religious sites like
the Fatih Mosque and the Sinan Pasha Mosque, which cost 1.2 million Euros.
Since 2011, TIKA has restored approximately 30 religious structures from the
Ottoman period and 20 new mosques across Kosovo. Erdogan personally pledged funds
to build the country's biggest mosque in Pristina.
In addition, TIKA supports regional
Islamic unions and institutions. It subsidizes community based social
mobilization projects, which promote Islam. TIKA's network of Muslim
community leaders and imams, which includes imams from Turkey, actively
promotes Islam. Its benevolence includes food for the Iftar meal during
Ramadan, delivered to impressionable Kosovars in poor rural areas.
TIKA also sponsors schools in Pristina, Prizren, Gjakova, and Peja. Some
schools provide Qur'anic instruction, as well as Turkish language
instruction. As many as 20,000 Turks reside in Kosovo, where Turkish is an
official language. The Turkish Embassy in Pristina awards 100 scholarships
for Kosovars to study in Turkey each year.
But not all schools supported by TIKA
are part of the formal education sector. Some function like madrassas,
offering Islamic education, thereby contributing to the radicalization of
Kosovar youth. The Government of Kosovo acknowledges that more than 300
Kosovars have joined the Islamic State in Syria. The figure dates back a
couple of years. Today's number may be much higher.
Yunus Emre Turkish Cultural Centers are also vehicles for Turkish influence.
According to its charter, Yunus Emre Centers "provide services abroad to
people who want to have education in the fields of Turkish language, culture
and art, to improve the friendship between Turkey and other countries."
Support for educational institutions is a propaganda tool to foster a
positive impression of Turkey among Kosovars. Turkey's Minister of Education
visited Kosovo and publicly asked Kosovo institutions to change history texts
in order to portray Ottomans as liberators, rather than as occupants and
aggressors.
Erdogan asked the Government of Kosovo
to close schools established by Fetullah Gulen, with whom he had a falling
out. Kosovo officials acquiesced, though Gulen schools offered quality
education to Kosovars.
Turkish businessmen also benefit from
Turkey's aggressive religious and cultural promotion. A well-respected
Turkish scholar asks of the AKP, "Are they Islamists or just thieves
with a religious rhetoric?"
Turkey is Kosovo's largest trading
partner, after Serbia. The trade volume between Turkey and Kosovo was 206.5
million Euros in 2012. (Export to Kosovo was 199.5 million Euros; import from
Kosovo only 7 million Euro). Trade volume slightly decreased in 2013-14 due
to an economic slowdown in the region.
Tenders for some of the biggest public projects in Kosovo have been won by Turkish
companies. The Limak Holding Company won the concession to manage the
Pristina International Airport. The Çalık-Limak Consortium also acquired the
Kosovo Energy Distribution Services. Limak pledged to invest 300 million
Euros in the transmission system, but its investment still has not
materialized.
The Merdare-Morina highway connecting
Kosovo to Albania was built by the Turkish construction company, Enka, in
consortium with Bechtel. Çalik-Limak has just started construction of the
Pristina-Hani Elezit highway between Kosovo and Macedonia.
The award of tenders may be subject to
political influence. Çalik Holding and Limak are politically well-connected.
Erdogan's son-in-law is a major shareholder in Limak.
The Turkish banking system dominates
the financial sector in Kosovo. A majority of Kosovo's major banks are
Turkish, including the Turkish Economic Bank (TEB).
More than 900 Turkish companies
operate in Kosovo. About 7,000 Kosovars are employed by Turkish companies in,
for example, the food processing and textile sectors. It is hard to be
accepted or keep a job in a business where the owner is Turkish if you don't
speak Turkish.
Kadri Veseli, a prominent Kosovo
politician, was a former critic of Turkish concerns acquiring Kosovo state
enterprises. Veseli bemoaned Turkey's penetration as bad for both Kosovo's
economy and its EU aspirations.
Since become Speaker of Kosovo's
Parliament, however, Vaseli has not said a word about Turkey's economic
dominance. He and other prominent Kosovo politicians, including Foreign
Minister Hashim Thaci, have close ties to Erdogan, as well as Turkish
business and political leaders.
Turkey has cemented its influence
through security cooperation. Around 2,000 Turkish soldiers were deployed as
part of the KFOR peacekeeping mission in 1999. There are still 350 Turkish
soldiers in Pristina and Prizren. Turkey has indicated its willingness to
assume control of Bondsteel, the US base in Kosovo, as US forces withdraw.
Turkey has also shown itself a
reliable political partner. Ankara was reluctant to endorse Kosovo's
independence, lest a parallel be drawn with its Kurdish minority. However,
Turkey was one of the first countries to recognize Kosovo when it declared
independence from Serbia in 2008. Prime Minister Ahmet Davutoğlu's notion of
"strategic depth" views Turkey as a regional power and an
alternative to the EU for countries like Kosovo. Muslim solidarity is the
centerpiece of Davutoğlu's strategy to expand Turkey's influence.
Davutoğlu explicitly linked Turkey's
foreign policy to its Ottoman legacy during a trip to Bosnia-Herzegovina in
2009. "The Ottoman centuries of the Balkans were a success story. Now we
have to reinvent this." He announced, "Turkey is back."
Faster integration into Euro-Atlantic
institutions is the best antidote to Turkey's influence in Kosovo and the
Western Balkans. US interests would also be served through intensified
engagement in the region.
Closer cooperation between the US and
Kosovo would be a bulwark against Turkey's export of Islamism. It would also
prevent the further radicalization of Kosovo society, staunching the flow of
Kosovars to join ISIS.
Mr. Phillips is Director of the Program on
Peace-building and Rights at Columbia University's Institute for the Study of
Human Rights. He served as a Senior Adviser and Foreign Affairs Experts to
the US Department of State during the Clinton, Bush, and Obama
administrations. Phillips is author of "Liberating Kosovo: Coercive
Diplomacy and US Intervention" (Kennedy School at Harvard University and
NBC Publishing).
|
Politika e jashtme e Turqisë në
Ballkan nxit një axhendë neo-otomane, që ka për qëllim zgjerimin e ndikimin e
saj në ish-territoret e Perandorisë Osmane. Kështu shkruan për Huffington
David Phillips është drejtor i Programit për Ndërtimin e Paqes dhe të
Drejtave në Institutin Columbia University, i cili më parë ka shërbyer si
këshilltar i lartë në Departamentin e Shtetit gjatë administratës Klinton,
Bush dhe Obama.
Sipas tij Turqia eksporton islamizmin nën maskën e
bashkëpunimit kulturor. Ajo gjithashtu kërkon përparësi ekonomike, duke
përdorur biznesin për të konsoliduar interesat e saj kombëtare.Agjencia Turke
për Bashkëpunim Ndërkombëtar dhe Zhvillim (TIKA), është një mjet kryesor
nëpërmjet të cilit Turqia përparon agjendën e saj ideologjike. TIKA është
pararojë e Partisë për Drejtësi dhe Zhvillim të Turqisë (AKP), e cila
mbështet kapituj Vëllazërisë Myslimane në mbarë botën.TIKA drejton një
politikë të jashtme paralele dhe plotësuese për institucionet zyrtare
shtetërore, koordinimin me të Turqisë Ministria e Kulturës dhe Kryesisë së
Çështjeve Fetare të promovuar agjendën islamike të AKP.
TIKA po ashtu operon nën maskën e një agjencie të
mirëqenies sociale. Në Kosovë, ajo mbështet më shumë se 400 projekte në
fushat e bujqësisë, shëndetësisë dhe arsimit. Kujdesit shëndetësor në
Kosovë po ashtu sponsorizohet nga TIKA.Banka Qendrore e Kosovës ka
regjistruar vetëm 2.7 milionë euro të transferuara nga TIKA në llogarinë e
saj në Kosovës në mes të 2009 dhe 2014.
Shumica e fondeve të TIKA janë përdorur për të
rivendosur monumentet otomane dhe për të ndërtuar xhami. Për shembull, TIKA
ka mbështetur restaurimin e varrit të Sulltan Muratit në Kosovë. Ajo ka
rindërtuar objektet fetare osmane si Xhaminë Fatih dhe Xhaminë e Sinan
Pashës, e cila kushtoi 1.2 milion euro. Që nga viti 2011, TIKA ka rivendosur
rreth 30 struktura fetare nga periudha otomane dhe 20 xhami të reja në tërë
Kosovën. Erdogan u zotua personalisht fonde për të ndërtuar xhaminë më të
madhe të vendit në Prishtinë.
Përveç kësaj, TIKA mbështet sindikatat rajonale
islame. Ajo subvencionon projektet mobilizimi social bazë komunitare, të
cilat promovojnë Islamin. Rrjeti i TIKA-së udhëheqësve të komunitetit
musliman dhe imamëve, duke përfshirë edhe imamëve turq, në mënyrë
aktive promovojnë Islamin. Dashamirësia e saj dukshëm përfshin ushqimin
për vaktin e iftarit gjatë Ramazanit, dorëzuar për kosovarët në zonat e
varfra rurale.
TIKA gjithashtu sponsorizon shkollat në Prishtinë, Prizren, Gjakovë dhe Pejë. Disa
shkolla ofrojnë mësim kuranor, si dhe mësimin e gjuhës turke. Por jo të
gjitha shkollat e mbështetura nga TIKA janë pjesë e sektorit të
arsimit formal. Disa funksionojnë si medrese, duke ofruar edukim islam, dhe
duke kontribuar në radikalizimin e rinisë kosovare.
Mbështetja për institucionet arsimore shihet si një
mjet propagande për të nxitur një përshtypje pozitive të Turqisë në mesin e
kosovarëve. Ministri turk i Arsimit vizitoi Kosovën dhe publikisht i kërkoi
institucioneve të Kosovës për të ndryshuar tekstet e historisë në mënyrë që
të portretizoheb osmanët si çlirimtarë dhe jo si agresorë.
Erdogan kërkoi nga Qeveria e Kosovës që të mbyllë
shkollat e përcaktuara nga Fethullah Gylen, me të cilin ai ka
pasur përplasje. Turqia është partneri më i madh tregtar i Kosovës, pas
Serbisë. Volumi i tregtisë midis Turqisë dhe Kosovës ka qenë 206.5 milionë
euro në vitin 2012.
Tenderët për disa nga projektet më të mëdha publike
në Kosovë janë fituar nga kompanitë turke. Kompania Limak Holding fitoi
koncesionin për të menaxhuar Aeroportin Ndërkombëtar të Prishtinës.
Konsorciumi Çalik-Limak gjithashtu fitoi Shërbimet Shpërndarjes së energjisë
në Kosovë. Limak është zotuar të investojë 300 milionë euro në sistemin e
transmetimit, por investimi i saj ende nuk është materializuar.Autostrada
Merdare-Morinë që lidh Kosovën me Shqipërinë është ndërtuar nga kompania
turke e ndërtimit, Enka, në konsorcium me Bechtel. Çalik-Limak sapo ka
filluar ndërtimin e autostradës Prishtinë-Hani i Elezit midis Kosovës dhe
Maqedonisë.
Sistemi bankar turk dominon sektorin financiar në
Kosovë. Shumica e bankave më të mëdha të Kosovës janë turk, përfshirë Bankën
Ekonomike Turke (TEB).Më shumë se 900 kompani turke operojnë në Kosovë. Rreth
7,000 kosovarët janë të punësuar nga kompanitë turke në, = sektorët e
përpunimit të ushqimit dhe tekstilit. Kryetari i Kuvendit të Kosovës, Kadri
Vaseli dhe politikanë të tjerë të shquar të Kosovës, përfshirë ministri e
jashtëm Hashim Thaçi, kanë lidhje të ngushta me Erdogan.
Turqia ka betonuar ndikimin e vet edhe përmes
bashkëpunimit në fushën e sigurisë. Rreth 2,000 ushtarë turq u vendosën
si pjesë e misionit paqeruajtës të KFOR-it në vitin 1999. Ka ende 350 ushtarë
turq në Prishtinë dhe Prizren. Turqia ka treguar gatishmërinë e saj për të
marrë përsipër kontrollin e bazës amerikane Bondsteel në Kosovë, pasi forcat
amerikane të tërhiqen. Turqia ishte një nga vendet e para që ta njohin
Kosovën kur ajo shpalli pavarësinë nga Serbia në 2008. Integrimi i shpejtë në
institucionet euro-atlantike është antidoti më i mirë për ndikimin e Turqisë
në Kosovë dhe në Ballkanin Perëndimor.
|
Παρασκευή 1 Ιανουαρίου 2016
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
-
Συγχαρητήρια σε μαθητές και εκπαιδευτικούς!! Χρόνια Πολλά