Ἅγιος Νικόλαος Ἐγκρατείας διδάσκαλος.- Shën Nikolla Mësuesi i vetëpërmbajtjes.

Ἅγιος Νικόλαος Ἐγκρατείας διδάσκαλος. Ὁ ἅγιος Νικόλαος εἶναι ἀπό τούς μεγαλύτερους καί πιό γνωστούς ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας μας. Μετά τήν Παναγία καί τόν ἅγιο Γεώργιο εἶναι ὁ περισσότερο γνωστός σέ ὅλο τόν ὀρθόδοξο κόσμο. Πολλοί χριστιανοί φέρουν τό ὄνομά του καί πολλοί τόν ἔχουν συνέχεια στό στόμα τους, ἐπικαλούμενοι τίς πρεσβεῖες του καί τήν βοήθειά του. Ὅλη του ἡ ζωή ἦταν γεμάτη ἀπό ἀγάπη καί φιλανθρωπίες.  Γι᾿ αὐτό καί Νικόλαος σημαίνει, ὅτι νίκησε τόν λαό, κατέκτησε τίς καρδιές τοῦ κόσμου, ἀλλά καί ὁ λαός νικᾶ ἔχοντας τήν βοήθειά του. Τό φωτεινό παράδειγμά του καί τήν ἁγία ζωή του καλούμεθα ὅλοι νά ἀκολουθήσουμε. Λίγα λόγια θά ποῦμε ἀπό τή θαυμαστή ζωή του, γιά νά γνωρίσουμε πῶς πρέπει νά εἶναι καί ἡ δική μας ζωή. Γεννήθηκε μέσα στούς διωγμούς ἐναντίον τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ γονεῖς του ἦταν ἄνθρωποι εὐσεβεῖς καί ἐνάρετοι. Πιστοί καί ἀφοσιωμένοι στό Θεό. Ἦσαν ἀρκετά εὔποροι, γι᾿ αὐτό καί φρόντισαν γιά τήν ἱκανοποιητική μόρφωσή του. Ὅμως πρίν ἀπό τήν κοσμική μόρφωση νιάστηκαν νά τοῦ διδάξουν τήν πίστη τοῦ Χριστοῦ. Ἀπό ἐνωρίς ὁ Νικόλαος ἔδειχνε τί θά γίνει, ὅταν μεγαλώσει. Ἀπό μικρός ἔδειξε τήν ἀγάπη του στό Θεό. Περνοῦσε τίς ἡμέρες του μέ προσευχή καί νηστεία. Νήστευε κάθε Τετάρτη καί Παρασκευή, χωρίς νά πάθει κάτι κακό ἀπό τήν νηστεία. Τό λέω αὐτό, διότι πολλοί γονεῖς δέν ἐπιτρέπουν στά παιδιά τους νά νηστεύσουν, ἀπό φόβο μήπως ἀρρωστήσουν, μήπως πάθουν κάτι. Τό θέμα εἶναι ὅτι σήμερα δημιουργοῦνται προβλήματα ὑγείας σέ μικρούς καί μεγάλους ἀπό τήν πολυφαγία καί ὄχι ἀπό τήν νηστεία. Πρέπει ἀπό μικρά στήν ἡλικία νά τά διδάξουμε νά βάζουν τό κεφάλι κάτω ἀπό τόν ἐλαφρύ ζυγό τοῦ Κυρίου. Ἄν δέν μάθουν ἀπό τώρα, οὔτε καί ὅταν μεγαλώσουν θά θέλουν νά ἀκολουθοῦν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί τήν διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας. Δυστυχῶς ἐκεῖνοι πού κακομαθαίνουν τούς νέους, γιά νά μή πῶ καί τούς διαφθείρουν, τούς ὁδηγοῦν στό κακό εἶναι οἱ μεγαλύτεροι καί κυρίως οἱ γονεῖς. Αὐτούς τούς γονεῖς, λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, σάν ἐγκληματίες θά τούς καταδικάσει ὁ Θεός. Ὁ ἅγιος Νικόλαος Τετάρτη καί Παρασκευή ὄχι μόνο νήστευε, ἀλλά καί βρέφος πού ἦταν τίς ἡμέρες τῆς νηστείας δέν θήλαζε ἀπό τήν μητέρα του. Γι᾿ αὐτό καί τό ἀπολυτίκιό του τόν ἀποκαλεῖ ἐγκρατείας διδάσκαλον. Ὅταν ἔφτασε σέ νεανική ἡλικία πέθαναν καί οἱ δύο γονεῖς του.  Γιά νά σκεφθοῦμε τώρα, ἕνας νέος μέ χρήματα, χωρίς τήν ἐπίβλεψη καί τόν ἔλεγχο τῶν γονέων του τί θά ἔκαμνε; Θά ζοῦσε ἀχαλίνωτα μέσα στίς διασκεδάσεις, στά ξενύχτια, στήν ἀσωτεία. Οὔτε Θεό θά ὑπολόγιζε, οὔτε ἀνθρώπους θά ντρεπόταν. Ὁ ἅγιος Νικόλαος ὅμως εἶχε στερεές βάσεις, γερά θεμέλια, καλές χριστιανικές ἀρχές ἀπό μικρό παιδί. Οὔτε καί τότε ἔκανε κάτι κακό. Μοίρασε τήν περιουσία του στούς φτωχούς ἐνῷ ὁ ἴδιος συνέχιζε νά ζεῖ περιορισμένα, μέ πολλή ἐγκράτεια καί λιτότητα.  Ὅταν ζοῦμε μέ λιτότητα καί ἐγκράτεια μποροῦμε νά δίνουμε ἐλεημοσύνη, ὅπως ἔκανε καί ὁ ἅγιος. Ἄν εἴμαστε σπάταλοι καί ξοδεύουμε ἀσυλλόγιστα, τότε ἀσφαλῶς δέν μποροῦμε νά κάνουμε κανένα καλό. Καί ὄχι μόνο αὐτό, ἀλλά θά ἔρθει καιρός πού καί ἐμεῖς μέ τά πολλά κάποτε θά πεινάσουμε.  Θυμηθεῖτε τόν ἄσωτο υἱό τῆς παραβολῆς, πού εἶπε ὁ Κύριος. Ἔφτασε στό οἰκτρό κατάντημα τό ἀρχοντόπουλο ἐκεῖνο, νά μή ἔχει νά φάει καί νά προσπαθεῖ νά γεμίσει τό στομάχι του μέ τά ξυλοκέρατα πού ἔτρωγαν οἱ χοῖροι. Ἀλλά, ἀγαπητοί μου, ὅταν λέμε ἐγκράτεια, δέν ἐννοοῦμε μόνο τήν νηστεία, τήν ἀποφυγή τοῦ φαγητοῦ. Ἡ ἐγκράτεια μέσα στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία περιλαμβάνει μεγάλο χῶρο καί πολλή ἔκταση. Ἐπεκτείνεται καί σέ ἄλλες πλευρές, σέ ἄλλους τομεῖς τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς. Σέ μία του ὁμιλία ὁ Μέγας Βασίλειος ἀναφέρει ἐγκράτεια γλώσσης, θυμοῦ ἀποχή, ψεύδους, καταλαλιᾶς καί ἐπιορκίας. Μέ ἄλλα λόγια νά ἔχουμε ἐγκράτεια στήν γλώσσα μας, νά βάζουμε χαλινάρι στή γλώσσα μας. Ὅταν εἶναι ἀχαλίνωτη κάνει μεγάλη ζημιά. Ὅπως λέει ἡ παροιμία, κόκκαλα δέν ἔχει καί κόκκαλα τσακίζει. Πολύ εὔκολα γλυστράει ἡ γλώσσα καί μᾶς παρασύρει σέ πολλά κακά. Πολλοί πού δέν προσέχουν τώρα τήν γλώσσα τους καί δέν δίνουν σημασία στά λόγια τους, θά ἔρθει καιρός, πού θά παρακαλοῦσαν νά ἦταν ἄλαλοι καί μουγγοί, νά μή εἶχαν στόμα καί νά μή μιλοῦσαν καθόλου. Λέγει καί ὁ Χριστός μέσα στό Εὐαγγέλιο, ἀπό τό στόμα σου θά σέ καταδικάσω, δοῦλε πονηρέ. Ὁ Θεός μᾶς ἔδωσε τό στόμα, γιά νά ἐπικοινωνοῦμε μέ τούς ἀνθρώπους, ἀλλά καί μαζί του. Δηλαδή νά ψάλλουμε καί νά προσευχώμαστε. Κι᾿ ἐμεῖς μέ αὐτό δαγκώνουμε τούς συνανθρώπους μας καί βλασφημοῦμε τόν Θεό, ρίχνουμε ἄφθονο δηλητήριο. Ὅμως, γιά νά τελειώσουμε, ἀφήνουμε ἄλλους τομεῖς τῆς ἐγκρατείας, γιά νά ποῦμε δύο λόγια γιά τήν ἐγκράτεια τῶν ὀφθαλμῶν. Προσοχή στά μάτια μας. Νά τά ἐλέγχουμε, νά μή τά ρίχνουμε σέ ἄπρεπα θεάματα. Οἱ ὀφθαλμοί σου ὀρθά βλεπέτωσαν, διαβάζουμε στήν Ἁγία Γραφή. Ἄν δέν τό κάνουμε αὐτό, δέν θά ἀποφύγουμε πολλές καί βαριές ἁμαρτίες. Ἔτσι ὁ βασιλιάς Δαβίδ ὁδηγήθηκε στό διπλό ἁμάρτημα τῆς μοιχείας καί τοῦ φόνου καί ἔπειτα ἔκλαιγε μετανοημένος μιά ὁλόκληρη ζωή. Μετά τό πάθημά του παρακαλοῦσε τόν Θεό, ἀπόστρεψον τούς ὀφθαλμούς μου τοῦ μή ἰδεῖν ματαιότητα. Θά μᾶς πεῖ πάλι ὁ Μέγας Βασίλειος κάθε κάλλος ξένο, πού δέν μᾶς ἀνήκει, εἶναι μάταιον καί ἐμεῖς δέν πρέπει νά ρίχνουμε πάνω του τά μάτια μας. Ἐγκράτεια πρέπει νά ἔχουμε ἀπό ἀκάθαρτους λογισμούς. Νά σταματήσουμε τήν ἁμαρτία, νά ἀποξενωθοῦμε ἀπό τά πάθη, τίς πονηρές ἐπιθυμίες. Ἡ πολύπλευρη ἐγκράτεια εἶναι ἡ ἀρχή τῆς πνευματικῆς ζωῆς, αὐτῆς πού γίνεται πρόξενος αἰωνίων ἀγαθῶν. Ἀγαπητοί μου, Ὁ Ἅγιος Νικόλαος εἶναι ἐγκρατείας διδάσκαλος. Ἐμεῖς νά κοιτάξουμε νά γίνουμε μαθηταί του. Νά διδαχθοῦμε ἀπό αὐτόν τήν ἐγκράτεια. Νά προσπαθήσουμε νά προοδεύσουμε σ᾿ αὐτήν, γιά νά πάρουμε καλό βαθμό. Ὁ βαθμός μας θά εἶναι ἡ σωτηρία μας, ἡ κατάκτηση τοῦ οὐρανοῦ. Ἀμήν.-

Shën Nikolla Mësuesi i vetëpërmbajtjes. Shën Nikolla është nga shënjtorët më të njohur dhe të mëdhenj të Kishës sonë. Pas të Tërëshënjtës dhe Shën Gjergjit është më i njohuri në botën Orthodhokse. Shumë të krishterë mbajnë emrin e tij dhe shumë e kanë vazhdimisht në gojë duke kërkuar ndërmjetimet dhe ndihmën e tij. Gjithë jeta e tij ishte e mbushur me filantropi dhe dashuri. Për këtë arsye Nikolla do të thotë, që e mundi popullin, fitoi zemrat e botës, por edhe populli fiton duke pasur ndihmën e tij. Shëmbulli i ndritshëm i tij dhe jetën e tij të shënjtë thirremi që të gjithë që ta ndjekim. Pak fjalë do të themi nga jeta e  tij e mrekullueshme, që të njohim se si duhet të jetë dhe jeta jonë. U lind në mes të përndjekjeve ndaj Kishës. Prindërit e tij ishin njerëz të respektuar e të virtytshëm. Besimtarë dhe të dedikuar tek Zoti. Ishin mjaft mirë nga gjendja ekonomike, për këtë arsye u kujdesën për ta edukuar në mënyrë të kënaqëshme. Por para edukimit të tij laik u përkujdesën që ta edukojnë me besimin e Krishtit. Që shpejt Nikolla dukej se çfarë do të bëhej kur të rritej. Që i vogël tregoi dashurinë e tij tek Zoti. Kalonte ditët e tij me lutje dhe kreshmë. Kreshmonte çdo të mërkurë e të premte, pa pësuar asgjë të keqe nga  kreshma. E them këtë sepse shumë prindër nga frika se mos sëmuren nuk i lejojnë fëmijët e tyre të kreshmojnë,  se mos ju pësojnë gjë. Puna është se  krijohen probleme shëndetësore tek fëmijët dhe tek të mëdhenjtë nga e ngrëna e shumtë dhe jo nga kreshma. Duhet që fëmijë të vegjël ti mësojmë që të vendosin kokën nën zgjedhën e lehtë të Zotit. Nqs nuk e mësojnë që tani as kur të rriten nuk do të ndjekin vullnetin e Zotit. Nqs nuk mësojnë që tani as kur të rriten nuk do të ndjekin dëshirën e Zotit dhe doktrinën e Kishës. Fatkeqësisht ata të cilët i mësojnë keq të rinjtë, që të mos them që i korruptojnë nga ana morale e shpirtërore, i udhëzojnë tek e keqja, janë më të mëdhenjtë dhe kryesisht prindërit. Këta prindër, thotë Shën Joan Gojarti, si kriminelë do ti dënojë Zoti. Shën Nikolla të mërkurë e të premte jo vetëm që mbante kreshmë, por dhe foshnjë ditët e kreshmëve nuk pinte gji nga e ëma. Për këtë arsye përlëshorja e tij e quan mësues të vetëpërmbajtjes. Kur arriti në moshë të re i vdiqën të dy prindërit e tij. Le të mendohemi për pak tani, një i ri me para, pa mbikqyrjen dhe kontrollin e prindërve të tij çfarë do të bënte? Do të jetonte pa fre në mes të arrgëtimeve, të gëdhirjeve, jetës së paskrrupullt. As Zotin nuk do ta llogariste, as nga njerëzit nuk do ti vinte turp. Shën Nikolla kishte baza të forta, themele të forta,  principe të mira të krishtera që fëmijë i vogël.  As atëhere nuk bëri diçka të keqe. Ndau pasurinë e tij tek të varfërit ndërsa ai vetë vazhdoi që të jetonte i kushtëzuar, me shumë vetëpërmbajtje dhe thjeshtësi. Kur jetojmë me thjeshtësi dhe vetëpërmbajtje mund të japim lëmoshë, ashtu siç bëri shënjtori. Nqs jemi dorëlëshuar dhe konsumojmë pa llogjikë, atëhere nuk mund të bëjmë asgjë të mirë. Por jo vetëm kjo, do të vijë koha që ne me kemi shumë tani dikur do të na marrë uria. Kujtoni pak djalin plangëprishës të paravolisë, që tha Zoti.  Arriti në skaj të mjerrimit ai djalë, nuk kishte për të ngrënë dhe përpiqej të mbushte stomakun me rrënjët që hanin derrat. Por të dashurit e mi, kur themi vetëpërmbajtje nuk nënkuptojmë vetëm kreshmën, shmangien e ushqimit. Vetëpërmbajtja në Kishën Orthodhokse përmbledh një pjesë dhe një sipërfaqe të madhe. Shtrihet dhe në anë të tjera, në shumë degë të jetës njerëzore. Në një predikim të tij Vasili i Madh përmend përmbajtjen e gjuhës, mungesën e nevrikosjes, së gënjeshtrës, të mbajtjes nëpër gojë dhe të betimit të kotë. Me të tjera fjalë të kemi vetëpërmbajtje në gjuhën tonë, të vendosim fre tek gjuha jonë. Kur është pa fre bën dëm të madh. Ashtu siç thotë dhe proverba , kocka s’ka por kocka thyhen. Shumë lehtë rrëshqet gjuha jonë dhe na tërheq në shumë të këqija. Shumë që tani nuk kanë kujdes gjuhën e tyre dhe nuk iu japin rëndësi fjalëve të tyre, do të vijë koha që do të luteshin të ishin pa fjalë dhe memecë, të mos kishin gojë fare që të flisnin. Thotë dhe Krishti në Ungjill, nga goja jote do të dënoj, shërbëtor dinak. Zoti na dha gojë, që të komunikojmë me njerëzit por dhe me të. Dmth të paslim dhe të lutemi. Ndërsa ne me atë kafshojmë njerëzit e tjerë dhe shajmë Zotin, hedhim helm pa fund. Por që të mbarojmë, i lemë të gjitha pjesët ku duhet të tregojmë vetëpërmbajtje, që të themi dhe dy fjalë për vetëpërmbajtjen e syve. Kujdes në  sytë. Ti kontrollojmë, të mos i hedhim në pamje të papërshtatëshme.  Syte e tu të shohin drejt, lexojmë në Shkrimin e Shënjtë. Nqs nuk e bëjmë këtë, nuk do t’iu shpëtojmë mëkateve të shumta e të rënda. Kështu dhe mbreti David u udhëzua në mëkatin e dyfishtë të  kurvërisë e të vrasjes dhe më pas qante gjithë jetën e tij i penduar. Pas pësimit të tij i lutej Zotit, ktheji sytë e mi që të mos shohin kotësinë. Sërish na thotë Vasili i Madh, çdo bukuri e huaj, e cila nuk na përket, është e kotë dhe ne nuk duhet ti hedhim sytë mbi të. Përmbajtje duhet të kemi dhe nga mendimet e papastëra. Të ndalojmë mëkatin, të bëhemi të huaj për pasionet, dëshirat dinake. Vetëpërmbajtja e shumë anëshme është fillimi i jetës shpirtërore, ajo që bëhet dhe konsull e të mirave shekullore. Shën Kolli është mësuesi i vetëpërmbajtjes. Ne të shohim si të bëhemi nxënësit e tij. Të mësojmë nga ai vetëpërmbajtjen. Të përpiqemi të përparojmë tek ajo, që të marrim notë të mirë. Nota jonë do të jetë shpëtimi ynë, përfitimi i qiellit. Amin.