Η ΚΑΤΑΛΗΨΙΣ ΤΗΣ ΚΟΡΥΤΣΑΣ - 22 Νοεμβρίου 1940 - Çlirimi i Korçës nga forcat naziste- 22 Nëntor 1940
| Pas marrjes së Korçës ushtarët helene ndjekin meshën. | 
Η ΚΑΤΑΛΗΨΙΣ ΤΗΣ ΚΟΡΥΤΣΑΣ 
 
Μ' αύτόν τόν τρόπο, οί
  εχθρικές δυνάμεις παν βρίσκονταν επάνω στόν Μάραβα καί συγκεκριμένως στό νότιον
  σκέλος τής στενωποϋ Τσαγχόνι,.. περιεσφίγγοντο άπό νότον, πλευρών καί
  μετωπικώς άπό τήν μεραρχία αύτή. 
Λόγω, όμως, τής πυκνής
  δμίχλης, ή δραστηριότης τής ΙΧ μεραρχίας, τήν άλλη μέρα (20 Νοεμβρίόυ)
  περιωρίσθηκε σέ μικροεπιχειρήσεις 'γιά τήν βελτίωσε τών θέσεων, πού ειχαν
  ήδη καταχτηθή. Τό 65 σύνταγμα κινήθηκε σέ έπίθεσι εναντίον τών όψωμάτων πρός
  τά· δyτικά τού Λάτο, νοτιότερα τής Ντάρζας, "γιά νά διευχόλυνθή ή
  μετωπική επίθεσις τού συγκροτήματος Κ. Βορειότερα 
   
 
"Ετσι ή
  περέσφιξις τον έχθρον, στά νότια τής διαβάσεως Τσαγχόνι, έγινε ακόμα πιό
  στενή καί ασφυχτική, καί έ- πομένως, ή πτώσις τής τοποθεσίας περισσότερο
  βέβαιη. 'Επειδή, όμως, οι Ιταλοί αμύνονταν έντονα στα νότια τής Ντάρζας, τό Γ'
  Σώμα Στρατού διέθεσε στήν ΙΧ μεραρχία ένα τάγμα τού 22 συντάγματος καί τήν
  ομάδα άναγνωρέσεως τής ΧΙΙΙ μεραρχίας, γιά νά "χρησιμοποιηθούν στήν
  Πρόπα πρός ύπαστήjριξι τού αγώνος, στόν όποίον εΙχεν άποδυθή τό συγκρότημα Κ. 
Μιά πολύ πυκνή όμίχλη
  ελάττωνέ τήν ορατότητα καί τό πρωί τής 20 Νοέμβρίου_ Μ' όλον τούτο, τό 53ό
  σύνταγμα τής Χ μεραρχίας δρούσε ζωηρά πρός τήν κατεύθννσι Ντάρζά—Μπομπόστιτσα,
  βοηθόύμενο καί από τά πυρά αυτομάτων _ όπλων, 'όλμων καί ουλαμού τού 65 συντάγματος
  Παπαβασιλείου. Η μάχη εξελιχθηχε ευνοϊκα. και το μεσημέρι περίπου, τμήματα
  τοϋ ΙΙ τάγματος τού 27- προωθήθηκαν στό ϋψωμα. 1700, -στά νότια τής Μπίγκλας,
  ένω τα τμήματα τοϋ·. V τάγματος τού 53 προχώρη
   
 
Ή Ιταλική αεροπορία
  σημείωσε τήν ήμέρα αύτή πολύ μέτρια δράσι. 'Εξ άλλου τό γενικό στρατηγείο
  γνωστοποίησε πρός τό Τ.Σ.Δ.Μ. μιά πληροφορία γιουγχοσλαβιχής πηγής, σύμφωνα
  μέ τήν όποία μιά Ιταλική φάλαγξ, πού έκτινόταν σέ μήκος είκοσι χιλιομέτρού,
  έκινείτα άπό τήν Κορυτσά πρός τό Πόγραδετς. Τήν πληροφορία αυτή μετέδωσε ό
  αξιωματικός διοικητής τού γιουγχοσλαβιχοϋ μεθοριακού φυλακίου τού `Οσίου
  Ναούμ. 
'Ολα τά σημεία
  έδειχναν πώς ή τελευταία μέρα γιά τήν ολοκλήρώση τής καταλήψεως τον Μόροβα·
  — Ιβάν, καί γιά τήν άπελεύθερωσι τής Κορυτσάς, εΙχε ξημερώσει. Τά Γ' Σώμα
  Στρατου μετέδιδε τις πληροφορίες του αύτές πρός τις ύπό τις διαταγές του
  μεραρχίες, καί άκομα μετέδιδε τήν έντύπωσί του ότι ό έχθράς βρισκόταν στήν
  τελευταία φά-σι του τής αντιστάσεώς του έπί τού Μόροβα. Και έδινε τις άναγκαίες
  διαταγές γιά νά μήν έπιτραπή στούς - Ιταλούς νά απαγκιστρωθούν χωρις
  ενόχλησι. 
'Η νύχτα τής 21 πρός
  τήν 22 Νοεμβρίου πέρασε ήσυχη και άδιαταρακτη σέ όλους σχεδόν τούς τομείς
  τού μετώπου. Τό πρωι, άπό όλα τά σημεία τής γραμμής ϋπήρχαν πληροφορίες γιά
  άπραξία. Τό γενικό στρατηγείο μετέδωσε έκπομπη τού ραδιοφωνικού σταθμού τού
  Βερολίνου, σύμφωνα μέ τήν όποία -ή Κορυτσά εΙχεν έγχαταλειφθή άπό τον ήττή θέντα
  Ιταλικόν στρατό. ' H ΙΧ μεραρχία 'διατάχθηκε νά έτοεμάση καί να άποστείλη
  ένα τάγμα γιά τήν κατοχή καί τήν φρούρηση τής Κορυτσάς, ένώ το ΧΥ μεραρχία
  διετάσσετο νά έχη έτοιμα αποσπάσματα άπό ένα σύνταγμα πυροβολικού καί μιά
  ορειβατική μοίρα, πού νά μπορούν τέσσερες ώρές μετά τήν λήψι τής διαταγής νά
  κινηθούν πρός έχμετάλλευσι τής επιτυχίας. 
''Ετσι κατελήφθησαν τό
  'Ιβάν καί η Σβέντζα άπό τά τμήματα τής ΧΥ μεραρχίας, πού δρούσαν βορείως τού
  Δε
   
 
`Η ΙΧ μεραρχία
  προώθησε τήν διάταξί της στις χαμηλότερες δυτικές κλιτύες τού Μόροβα,
  διέταξε τό ΙΙΙ τάγμα τού 32 συντάγματος νά προχωρήση νοτιοδυτικώς τής
  Κορυτσάς, γιά τήν εξασφάλισε τής καλύψεως τής διατάξεώς της, και έστειλε τό
  Ι τάγμα τού συντάγματος, πού τό ενίσχυσε μέ ένα λόχο τού Ι τάγματος τού 27
  συντάγματος, νά κάταλάβη τήν πόλι τής Κορυτσάς. 
`Η Γ' όμάς
  αναγνωρίσεως είχεν ύπερβή τήν στενωπό Τσαγκόνι και έφθασε στήν περιοχή Σεμπλάχ,
  άπό όπου έξέπεμψεν αναγνωρίσεις πρός τά βορείως τής λίμνης δρομολόγια, πού
  τά βρήκε αδιάβατα, γιατι οί Ιταλοί είχαν φροντίσει νά καταστρέψουν τις
  γέφυρες τού Δεβόλη. 
Στις 5.45' άκρηβώς, τό
  απόγευμα μπήκαν στήν πόλι τής Κορυτσάς τά άνήκοντα στό απόσπασμα τής ΙΧ
  μεραρχίας Ι τάγμα τού 53 συντάγματος τού Παλαιοδημόπουλου και ό λόχος τού Ι
  τάγματος τού 27 συντάγματος, τού. Σιακαβάρα, μέ άντεπρόσωπο τής διοικήσεως
  τον Δ. Χατζήν. Τό απόσπασμα άνήγγειλε μ' αυτό τό λακωνικό μήνυμα τό γεγονός στην
  μεραρχία: 
«ΙΧ μεραρχίαν, ώρα
  17.50'. Διενθυνσιν πεζικού. 
'Αναφέρω ώραν 17.45'
  σήμερον τό ύπ' έμέ απόσπασμα είσελθόν Κορυτσάν, άπrλενθέρωσε τα.την. 
Σ ννταγ ματά ρχης  Μπεγ έτη ς» . 
"Ετσι ή Κορυτσά,
  τό όρμητήρεο τών Ιταλών πρός τήν Φλώρινα κατ τήν Θεσσαλονίκη, περιήρχετο για
  τέταρτη .φορά στά χέρια τών έλλήvων. Χίλιοι πεντακόσιοι περίπού αίχμάλωτοι,
  πολλά πυροβόλα κάθε διαμετρήματος και άπειρο πολεμικό ύλικό κάθε ειδους
  άπετέλεσαν τήν πλούσια συγκομιδή τού Γ' Σώματος Στρατού άπό τήν μεγάλην τον αύτή
  επιτυχία, πού κατήγαγε εναντίον δυνάμεων κατά πολύ ανωτέρων, οί όποίες ήταν
  ταμπουρωμένες σέ μιά αμυντική 'τοποθεσία ύποδειγματικώτατα ώργανώμένη, πού
  έπροστατευετο φυσικώς κατ γιά τήν έκπόρθησι τής όποίας χρειά
   
 
`Η αγαπημένη πόλις
  δέχθηκε τόν έλληνικό στρατό κυριολεκτικά πλημμυρισμένη στις ελληνικές
  σημαίες. Μεγάλη 
δοξολογία τελέσθηχε
  στόν μητροπολιτικο ναό για την περιφανή εκεινη ελληνική νίκη, καί οί
  κάτοικοι, έλληνες  
καί αλβανοί, συγχαίρονταν ό ένας τόν άλλον γιά τό εύτυχισμένο περιστατικό. 
Εν τό μεταξύ, οί
  έγκατασταθείσες στήν πόλι οι ελληνικές αρχές έπετυχαν - έκπληκτιχές πράγματι
  έξακρεβώσεις πληροφοριών. 'Επί δεκαχοκτώ ολόκληρους μήνες, έλεγαν οί
  έξακρβωθείσες πληροφορίες, οί ίταλοί της Κορυτσάς προετοιμάζονταν
  πυρετωδώς. Καί όσοι μπορούσαν νά παρακολουθούν αύτές τις εργασίες, καταλάβαιναν
  ότι ό πόλεμος εναντίον τής Ελλάδος έπέκειτο. `Η Κορυτσά ειχε μεταβληθει σέ
  ένα κολοσσιαίο κέντρο εφοδιασμού, πού μπορούσε νά ικανοποιήση τις ανάγκες
  σέ κάθε τί ενός μεγάλου εκστρατευτικού σώματος. Οί στρατιωτικές έγκαταστάσεις
  στήν πόλι αύτή καί οί μεγάλες οχυρώσεις στόν Μόροβα καί στό 'Ιβάν δέν
  μποροϋσαν μέ κανένα μέτρο νά χαρακτηρησθούν σάν απλά έργα προκαλύψεως.
  'Έδειχναν αντίθετα ότι έπρόχεcτο γιά τήν οργάνωση ένάς ισχυρότατου
  ορμητηρίου, πού εΙχε σάν αντικειμενικό του σκοπό τήν Μακεδονία καί όπως
  έλεγαν οι ίταλοί άξιωματικοί σέ διάφορα φιλικά καί συγγενικά των πρόσωπα,
  μέ τά όποία - έπικοινωνούααν, καί τά Δαρδανέλλια πέραν αυτης. 
Εξ άλλου, πολλοί
  άλβανοί καί έλληνες πρόκριτοι ειχαν φυλακισθή άπο τις ίταλικές, άρχές, γιά
  νά απελενθερωθούν τώρα, μέ τήν εiσοδο τών έλληνικών _στρατευμάτων στήν πόλι.
  Οί ίταλοί αιχμάλωτοι ήταν πραγματικά άνβρώπινα ράκη. `Ικέτευαν
  τόν οίκτο τών ελλήνων στράτιωτών, γιατί ειχάν τόσο τρομοκρατηθή, ώστε νόμιζαν
  πώς και εκείνοι θά τούς κακοποιούσαν. Καί δέν πίστεύαν
  σχεδόν στά μάτια τούς, όταν έβλεπαν τήν καλή μεταχείρισι, τής ό ποίας
  έτύγχαναν. Οί πιό πολλοί καταφέρονταν εναντίον τών ήγετών τους καί
  ισχυρίζονταν πώς στήν 'Ιταλία κανένας δέν ηθελε τό πόλεμο, στόν. όποίο η 
   
 
"Οσο γιά τά ιταλικά
  τμήματα. πού είχαν ύποχωρήσει καί έχαταλείψεε τήν πόλι καί τήν περιοχή της,
  αύτά φρόντισαν καί λεηλάτησαν καί πυρπόλησαν τά χωριά τού Μόροβα, πού οί
  κάτοικοί τους, έπtατρέφοντες τά εύρισκαν ριγμένα σέ ερείπια. 
Τό ανακοινωθέν τού
  Γενικού Στρατηγείου γιά τήν ήμέρα αύτη, πού άνήγγελλε τήν κατάληψι τής
  Κορυτσάς, ήταν συντεταγμένο ώς έξής. : 
"Kaτa τήν
  σημερινήν ήμέραν τά στρατεύματά μας έπέτυχον τήν όλοκλήρωσιν τής καταλήψεως
  τον ορεινού όγκου τού Μόροβα, τήν κατάληψι τον όρους 'Ι βάν καί τού αύχένος
  Κάφ—έ—Καρίτ. Κατελήφθη ή Κορυτσά. 
Νοτιώτερον, εις ταν
  τομέα τής Πίνδου, τά στρατεύματά μας κατέλαβον τα Λεσκοβίκι καί έπροχώρησαν
  πέραν τής 'Ερσέκας και Μπόραβας. 
Είς τήν "Ηπειρον
  τά στρατεύματά μας άνακατέλαβον τήν πόλιν τών Φιλιατών καί απώθησαν τον έχθρον
  πέραν τών συνόρων. 
`Η άεροπορέα
  έβομβάρδισεν έχθρικάς φάλαγγας έν- υποχωρήσει μετά μεγάλης επιτυχίας, παρά
  τήν δραστηρίαν άντίδρασιν τής εχθρικής άεροπορίας. 
Κατά τήν μάχην τής
  Κορυτσάς, ·τις διήρκεσεν επί εννέα ημέρας, τά στρατεύματά μας, παρά τήν ίσχυροτάτην
  άντίδρασιν τής εχθρικής αεροπορίας, κατήγαγον λαμπράν νίκην, άνατρέψαντα μεγάλης
  . δυνάμεις τον έχθρον, έγκατεστημένας έπί οχυρών θέσεων, ένισχυομένων έν
  πολλοίς ύπο ανθεκτικών οργανώσεων έκ σιδηροπαγούς σκυροδέματος μετά
  συρματοπλεγμάτων. 
Τήν Κορυτσάν τήν ύπερήσπιζαν
  αί έξής δυνάμεις : ή 11 μεραρχία αλπινιστών Τριεστένο, ή 19 μεραρχία Βενέ-τσια,
  ή 29 μεραρχία Π ιεμόντε, ή 49 μεραρχία Πάρμα, ή 53 μεραρχία 'Αρέτζο, τά
  ανεξάρτητα τάγματα Τομόρι καί Ταραμπός, τά 109 , καί 166: τάγματα .μελανοχιτώνων,
  τo 4  σννταγμα  Βερσαλλιέρων, Τo 101 τάγμά πολυβόλων θέσεων,
  διαθέτουσαι έπίπλέον  ως σύμπληρωματικά,
  καί πολλάς πυροβολαρχίας βα
   
 
Ο κατά τήν μάχην
  περιελθόντες ες χείρας μας αιχμάλωτοι καί τά κυριευ-θέντα ύλικά δέν κατεμετρήθησαν
  είσέτι. 
'Οσον άφορά τούς μέχρι
  τούδε, άτιά τής έναρξεως των έπιχειρήσεων καί έφ' όλου τού άλβανικού μετώπου,
  περιελθόντας είς χείρας μας αιχμαλώτους καί τα κιριεθεντα υλικά, οι μεν
  πρώτοι ανέρχονται εις μεγάλον άριθμόν άξιωματικων καί χιλιάδας οπλιτών, τά
  δέ ύλικά ες 80 έλαφρά καί βαρέα πυροβόλα, 55 αντιαρματικά πυροβόλα, ύπέρ 300
  έλαφρά καί βαρέα πολυβόλα, 20 άρματα μάχης, ϋπέρ τά - 250 αύτοκίνητα, ύπέρ τάς
  1500 μοτοσυκλέττας καί ποδήλατα και σημαντικας ποσότητας πυρομαχικών, καυσίμων,
  ύματισμού, καί έτέρον ύλικού πάσης φύσεως». 
Πηγή: Η ιστορία του Ελληνοϊταλικού Πολέμου 1940-1941
  σελ 327-330. 
© Πελασγός Κορυτσάς 
 | 
  
Çlirimi i Korçës nga
  forcat naziste. 
Divizioni i
  IX-të  vazhdoi dhe ditën tjetër (19
  Nëntor) përpjekjet e tij. Me batalionin e 65-të, sulmoi, drejt kalimit të
  Dardhës dhe nga mbrëmja, arriti që të pushtonte lartësinë në veri të saj. Me
  batalionin e 25-të, veproi divizioni përgjatë saj në veri të majës së
  vargmalit të Moravës. Në fund me pjesë të batalionit të 18-të dhe 23-të të
  Divizionit të XIII  u krye një sulm
  anësor dhe ballor dhe arriti që të realizonte disa fitore në terren.  
Në këtë mënyrë,
  forcat armiqësore që gjendeshin mbi Moravën dhe konkrretisht në pjesën jugore
  të ngushticës së Cangonjit  po
  rrethoheshin  nga jugu, si nga ana
  ballore dhe ajo anësore nga ky divizion.  
Por, për shkak, të
  mjegullës së dendur, aktiviteti i divizionit të IX-të, ditën tjetër (20
  Nëntor) u kufizua në veprime ushtarake të vogla për përmirësimin e
  pozicioneve që ishin tashmë në kontrroll. Divizioni i 65-të lëvizi për sulm
  kundër lartësisë në perëndim të Latos më në jug të Dardhës "që të mund
  të bëhej më i lehtë sulmi ballor i konstruktit K. Më në veri Batalioni i i
  32-të zotëroi lartësinë e Hoçishtit dhe batalioni  i 33-të i Divizionit të XI në fshatin
  Baban.  
Kështu rrethimi i
  armikut, në jug të ngushticës së Cangonjit u bë dhe më e ngushtë dhe më e
  vështirë, dhe si rrjedhim rrënia e pozicionit më e sigurt. Por, mqs,
  italianët mbroheshin fort në jug të Dardhës Trupi i III-të i Ushtrisë vuri në
  dispozicion Divizionin e IX një batalion të regjimentit të 22-të  dhe të grupit të zbuluesve të Batalionit të
  XIII që të përdoreshin në Propa në mbështetje të luftës, në të cilën merrte
  pjesë struktura K. 
 Një mjegull shumë e dendur zvogëlonte shikimin
  dhe në mëngjes të 20 Nëntorit me gjithë këto, regjimenti i 53-të i Divizionit
  të X vepronte fort në drejtim të vijës Dardhë -Boboshticë, të ndihmuar dhe
  nga zjarri i  armëve automatike e të
  gjyleve të skuadriljes së regjimentit të 65-të Papavasiliu.  
Beteja u zhvillua
  pozitivisht dhe pothuajse nga dreka , pjesë të batalionit të II-të, të 27-ës
  ecën pëpara në lartësinë 1700, në jug të Bigllës, ndërsa pjesë të  batalionit të V-të të 53-eshit për nga Skil,
  në perëndim të Sveti Atanasit. Forca italiane, që ishte atje  përmbys pas "një përpjekje të vogël
  dhe nga mbrëmja beteja përfundoi me mbizotërimin e armëve helene. 
Aeroporia Italiane
  gjatë kësaj dite pati një aktivitet tepër mesatar. Ndër të
  tjera komanda e përgjithshme informoi tek T.S.D.M një informacion nga një
  burim jugosllav, sipas të cilit një autokolonë italiane, që shtrihej në
  gjatësi 20 km, po  drejtohej nga Korça
  për në Pogradec. Këtë informacion e transmetoi oficeri në kombandë e pikës
  kufitare të Oshënar Naumit.  
Të gjitha
  pikat  tregonin se dita e fundit për të
  përfunduar pushtimin e Moravës -Ivan dhe për çlirmin e Korçës kishte gëdhirë.
   
Trupa e III-të
  ushtarake transmetonte këto informacione drejt divizioneve nën urdhërat e
  saj, dhe gjithashtu krijonte përshtypjen që armiku ishte në fazën e tij të
  fundit të rrezistencës të tij në Moravë. Gjithashtu jepte urdhërat e
  nevojshëm që të mos iu lejohej italianëve që të shkëputeshin pa shqetësim.  
Nata e 21 për 22
  Nëntor kaloi e qetë dhe pa probleme në të gjitha, pothuajse pikat e frontit.
  Në mëngjes, nga të gjitha pikat e frontit kishte informacione për mungesë
  lëvizjeje. Komanda e përgjithëshme transmetoi një emision radiofonik të
  Berlinit, sipas të cilit - Korça ishte braktisur nga ushtria e mundur
  Italiane.  Divizioni i IX-të u urdhërua
  që të përgatitë dhe të dërgojë një batalion për zotërimin dhe ruajtjen e
  Korçës, ndërsa divizioni i XY u urdhërua që të ketë fragmente  nga një regjiment artilerie dhe një skuadër
  alpinistësh, që të mundeshin në katër orë pas marrjes së urdhërit të lëvizin
  për të shfrytëzuar suksesin.  
Kështu u vendosën
  në zotërim Ivani dhe Zvesda nga pjesë të divizionit XY, i cili vepronte në
  veri të Devollit, ndërsa pjesë që vepronin në jug të këtiju lumi morënnë
  zotërim Cangonjin dhe lartësinë 1136. 
Divizioni i IX
  zhvendosi  rënditjen e saj në pllajat
  më të ulëta të Moravës, urdhëroi batalionin e III-të të regjimentit të 32-të
  që të përparonte në jugperëndim të Korçës që të siguronte mburojë të
  vendosjes së saj dhe dërgoi Batalionin e I-rë të regjimentit të cilin e
  përforcoi me pjesë të batalionit i të regjimentit të 27-të që të merrte në
  zotërim qytetin e Korçës.  
Grupi i tretë i
  zbuluesve  kishte kaluar ngushticën e
  Cangonjit dhe mbërriti në zonën e Zëmblakut nga ku dhe kreu misione zbulimi
  në rrugët në veri të liqenit, ku dhe të gjitha i gjeti të pakalueshme sepse
  Italianët ishin kujdesur që të shkatërronin urrat e Devollit.  
Në orën 5:45 fiks
  mbasdite hynë në qytetin e Korçës pjesë që iu përkisnin divizionit të IX,
  batalionit I të regjimentit të 53-të të Papadhimopoulos dhe kompania e
  batalionit I të regjimentit të 27, të Siakavaras, me përfaqësues të komandës
  Dh Hatzi. Kjo përfaqësi shpalli këtë mesazh lakonik tek Divizioni
  "Divizioni i IX, ora 17:50 Komanda e këmbësorisë. Raportoj ora 17:45 sot
  nën kryesinë time një përfaqësi hyri në Korçë dhe e çliroi atë.     
Kolonel
  Begeti".  
Kështu Korça,
  pikënisja e Italianëve drejt Follorinës dhe Thessalonikit binte për herë të
  katërt në duart e helenëve. 1500 pothuajse rrobër, shumë armë të rënda të
  diametrave të ndryshme dhe material i pafund luftarak të çdo lloji ishin
  përfitimet e pasura së Trupës së III-të të ushtrisë nga ky sukses i madh që u
  arrit ndaj forcave shumë më të mëdha, të cilat ishin të vendosura në një
  vendodhje mburojë dhe të organizuar në mënyrë shëmbullore e cila ruhej në
  mënyrë natyrale dhe për mundjen e së cilës u desh që të lufonte shumë ashpër
  ushtria helene.  
Qyteti i dashur priti ushtrinë helene me gjithë kuptimin e fjalës të mbytur nga flamujt grekë. Një
  dhoksologji e madhe u krye në Mitropoli për atë fitore krenare helene, dhe
  banorët, grekë dhe shqiptarë, përgëzonin njëri-tjetrin për këtë ngjarje të  lumtur. 
Në të njejtën
  kohë, autoritetet greke në qytet arritën në kohë shumë të shkurtër të
  siguronin të dhëna në veçanti tepër të sakta. Për 18 muaj me radhë, thoshin
  këto informacione të sigurta, italianët e Korçës përgatiteshin vazhdimisht.
  Të gjithë ata sa mundën që të shikonin këto përgatitje, e kuptonin që lufta
  kundër Greqisë po afronte. Korça ishte 
  kthyer në një qëndër kolosale furnizimit, ku mund të kënaqte nevojat,
  në çdo gjë, për një ushtri të madhe. 
  Këto impiante ushtarake në këtë qytet dhe fortifikimet  në Moravë dhe në Ivan nuk mundeshin me
  asnjë masë që të quheshin si vepra të thjeshta mbrojtjeje. Tregonin të
  kundërtën, se bëhej fjalë për organizimin e një baze ushtarake tepër të fortë
  që kishte si qëllimin e tij kryesor Maqedoninë dhe siç thoshin oficerët
  italianë tek persona të ndryshëm të afërt me të cilët komunikonin dhe përtej
  Dardaneleve.  
Përtej të
  gjithave, shumë udhëheqës shqiptarë dhe grekë ishin burgosur nga autoritetet italiane
  që të lirohen tani me hyrjen e ushtrisë helene në qytet. Rrobërit italianë
  ishin me të vërtetë lecka njerëzore. Përgjëroheshin për mëshirën e ushtarëve helene,
  sepse ishin terrorizuar kaq shumë, sa kujtuan se ata do t'i keqtrajtonin .
  Pothuajse nuk ju besonin syve kur shikonin trajtimin e mirë të cilin patën.
  Më të shumtët prej tyre akuzonin udhëheqësit e tyre dhe pretendonin se në
  itali askush nuk e donte luftën, në të cilën vendi i tyre kishte hyrë që të
  kënaqte planet megalomane të Musolinit.  
Për sa i përket
  pjesëve të ushtrisë italiane që ishin tërhequr dhe kishin braktisur qytetin
  dhe zonën rreth saj, ato u kujdesën që të plaçkisin dhe të djegin fshatrat e
  Moravës të cilat banorët e tyre kur u kthyen i gjetën të kthyera në gërmadha.
   
Deklarata e
  Komandës së Përgjithshme të Ushtrisë për këtë ditë që lajmëroi marrjen e
  Korçës ishte e formuluar si mëposhtë: 
"Gjatë ditës
  së sotme forcat tona arritën që të përfundojnë zotërimin e vëllimit malor të
  Moravës, zotërimin e malit Ivan dhe të Qafës së Qarit. U vendos nën zotërim
  dhe Korça.  
Më herët në pjesën
  e Pindit, forcat   tona morën në
  zotërim  Leskovikun dhe përparuan
  përtej Ersekës dhe Borovës.  
Në Epir forcat
  tona rimorën qytetin e Filiatës dhe shtynë armikun  përtej kufijve.  
Aeroporia
  bombardoi  forcat armiqësore  në tërheqje e sipër me sukses, mgjth
  reagimin e fortë të aeroporisë armiqësore.  
Gjatë betejës së
  Korçës, e cila zgjati nëntë ditë, forcat tona ushtarake, pavarësisht reagimit
  tepër të fotë të aeroporisë armiqësore, arritën një fitore të madhe, duke
  përmbysur  forcat e shumta të armikut
  të cilat ishin të vendosura në pozicione të fortifikuara, të përforcuara në
  më të shumtën e rasteve me beton të lidhur me hekur  dhe rrjeta 
  teli.  
Korçën e mbronin
  forcat e mëposhtme: Divizioni i 11-të i alpinistëve Triesteno, Divizioni i
  19-të i Venecias, Divizioni i 29 të Piemonte, Divizioni i 49-të Parma, Divizioni
  i 53-të Aretzo,  Batalionet Tomorri dhe
  Tarabosh*  Batalionet e Këmishëzinjëve
  109 dhe 166, Regjimenti i 4-ët Versalieron, Batalioni i 101-të i pozicioneve
  mitraliere, e cila funksiononte si mbështetje dhe shumë bateri të artilierisë
  së rëndë dhe një numër i madh mjetesh të blinduara.  
Armiqtë që gjatë
  betejës ranë në duart tona si rrobër por dhe materialet e konfiskuara nuk u
  numëruan atje për atje.  
Përsa iu përket atyre,
  rrobërve dhe materialeve, që  kanë rënë
  në duart tona nga fillimi i fushatës ushtarake deri tani në të gjithë frontin
  shqiptar,  përsa iu përket të parëve
  janë të shumtë në numër oficerët dhe me mijëra ushtarët, ndërsa materialet
  ushtarke në 80 armë zjarri të rënda dhe të lehta, 55 armë anti-tank dhe mbi
  300 mitraliozë të rëndë  e të lehtë 20
  tanke, mbi 250 automjete, mbi 1500 motoçikleta dhe biçikleta dhe një numër i
  madh municionesh,  karburanti,
  veshjesh, dhe material tjetër i çdo lloji" 
* Batalinet
  Tomorri dhe Tarabosh përbëheshin nga shqiptarë.  
Burimi: Historia e
  Luftës Italo-Greke 1940 -1941 fq 327-330 
Përktheu Përgatiti Pelasgos Koritsas.  
 | 
 


Σχόλια