Την μεροληψία της αλβανικής δικαιοσύνης κατά των Ελλήνων της Β. Ηπείρου κατήγγειλε στην Σύνοδο του ΟΑΣΕ η ΚΑΒΗ

Την Τετάρτη 12 Σεπτεμβρίου η Κίνηση για την Αναγέννηση της Βορείου Ηπείρου συμμετείχε στην 4η Συνεδρία της Συνόδου του ΟΑΣΕ "Human Dimension Implementation Μeeting 2018" στην Βαρσοβία με θέμα: Κανόνες Δικαίου, ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, δικαίωμα σε Δίκαιη Δίκη και Δημοκρατική Νομοθέτηση.

Ο εκπρόσωπος της Κίνησης Παναγιώτης Καράμπελας περιέγραψε το βασικό ζήτημα που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες της Βορείου Ηπείρου με την δικαιοσύνη στην Αλβανία, που αφορά τις καταπατήσεις των ιδιοκτησιών τους, εστιάζοντας στην υπόθεση του χωριού Κώσταρι.

Επίσης μίλησε για την υπόθεση της δολοφονίας του Αριστοτέλη Γκούμα το 2010 και πως αυτή αντιμετωπίστηκε από το αλβανικό δικαστήριο καθώς και για το ζήτημα της κατεδάφισης κτισμάτων στην Χιμάρα που ανήκουν σε Έλληνες. 

Από την αντιπροσωπεία της Αλβανίας δεν υπήρξε απάντηση επί του θέματος.

Ολόκληρη η παρέμβαση της Κίνησης για την Αναγέννηση της Βορείου Ηπείρου στην συνεδρία με θέμα "Κανόνες Δικαίου, ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, δικαίωμα σε Δίκαιη Δίκη και Δημοκρατική Νομοθέτηση"

"Τα μέλη της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας στην Αλβανία αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ως προς την δικαιοσύνη με το θέμα της ιδιοκτησίας.

Συγκεκριμένα, καταπατητές αλβανικής καταγωγής διεκδικούν μεγάλες εκτάσεις εμφανίζοντας πλαστά έγγραφα, από την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (1431 – 1912) ή της Μοναρχίας Ζώγκου (1924 – 1939) και υφαρπάζουν την ιδιοκτησία των Ελλήνων της Βορείου Ηπείρου. Το φαινόμενο αυτό υφίσταται επί δεκαετίες στα περισσότερα χωριά του Δήμου Φοινικαίων οι κάτοικοί των οποίων είναι στα δικαστήρια με τους καταπατητές οι οποίοι εμφανίζονται ως απόγονοι παλαιών ιδιοκτητών. Αντίστοιχα προβλήματα παρατηρούνται και στον Δήμο Δρόπολης, όπως στο χωριό Βραχογορατζή.

Σημαντικότερη περίπτωση καταπάτησης ιδιοκτησίας είναι η υπόθεση του χωριού Κώσταρι στον Δήμο Φοινικαίων.

Η Επιτροπή Επιστροφής Περιουσιών της Αυλώνας επικύρωσε παράνομα σε μη δικαιούχους αλλοεθνείς 136 εκτάρια λιβαδικών και δασικών εκτάσεων, ένα μέρος των οποίων ανήκουν στο χωριό Κώσταρι (απόφαση αρ. 88 ημερομηνίας 19.04.2002).

Οι κάτοικοι του χωριού Κώσταρι αμφισβήτησαν την απόφαση και ένας πενταετής νομικός μαραθώνιος ξεκίνησε με ατελείωτες δικαστικές διαδικασίες και αναβολές.

Υπήρξαν επίσης συνεχείς αλλαγές των δικαστών τους οποίους... επέλεγαν κάθε φορά οι καταπατητές και οι πολιτικοί τους προστάτες (!), κάτι που ο λαός του Κωστάρι επέκρινε επανειλημμένα.

Τελικά, στις 17 Ιανουαρίου 2018 το Πρωτοδικείο των Αγίων Σαράντα απέρριψε την ένσταση των Ελλήνων χωρικών, κάνοντας την ελληνική μειονότητα να χάσει για άλλη μία φορά την εμπιστοσύνη της στο αλβανικό νομικό σύστημα.

Επιβεβαιώθηκε ακόμη μία φορά η αδιαλλαξία της αλβανικής δικαιοσύνης, αλλά και του κράτους γενικά ότι απέναντι στα περιουσιακά θέματα της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας δεν πρόκειται να κάνει ούτε ένα βήμα πίσω, έστω κι αν υπάρχουν αδιαμφισβήτητα στοιχεία πλαστογραφίας, τα οποία επιβεβαιώνονται από τις ίδιες τις κρατικές υπηρεσίες από τις οποίες υποτίθεται ότι εκδόθηκαν.

Με απλά λόγια, οποιαδήποτε ελπίδα κι αν υπήρχε να αποδοθεί δικαιοσύνη στα περιουσιακά των Ελλήνων στην Αλβανία από αλβανικό όργανο δικαιοσύνης, έστω και πάνω στην καμπάνια της διαφημιζόμενης κάθαρσης της δικαιοσύνης, εξανεμίστηκε οριστικά  με αυτή την απόφαση. 

Επίσης δεν πρόκειται να ξεχάσουμε ποτέ την δολοφονία του Αριστοτέλη Γκούμα στις 12 Αυγούστου 2010 στη Χιμάρα από αλβανούς εθνικιστές, επειδή το θύμα επιθυμούσε να μιλά στην ιδιαίτερη πατρίδα του την μητρική του γλώσσα, την ελληνική.

Η αλβανική δικαιοσύνη άφησε ελεύθερους με περιοριστικούς όρους τους συνεργούς της δολοφονίας, ενώ ο οδηγός του αυτοκινήτου που πάτησε δύο φορές τον Αριστοτέλη Γκούμα καταδικάστηκε σε μόλις 12 χρόνια φυλάκιση. Έως τώρα δεν γνωρίζουμε αν έχει εκτίσει πραγματικά την ποινή του.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι η οικογένεια του θύματος δεν κλήθηκε στο δικαστήριο και δεν ενημερώθηκε επίσημα για την απόφαση. Την έμαθαν όταν δημοσιογράφος τους ρώτησε ποια ήταν η γνώμη τους για την απόφαση

Υπάρχουν όμως και οι περιπτώσεις που η εκτελεστική εξουσία δεν εφαρμόζει τις αποφάσεις της δικαστικής άμα δεν της είναι αρεστές. Στις 31 Οκτωβρίου 2017, η  κυβέρνηση του Αλβανού πρωθυπουργού, Έντι Ράμα αποφάσισε να προχωρήσει στις κατεδαφίσεις σπιτιών και καταστημάτων που ανήκουν σε Έλληνες της Χιμάρας,  παρά το γεγονός ότι το διοικητικό Πρωτοδικείο της Αυλώνας είχε διατάξει το «πάγωμα» του σχεδίου κατεδαφίσεων".

Η παρέμβαση της Κίνησης για την Αναγέννηση της Βορείου Ηπείρου στην συνεδρία για την Δικαιοσύνη στα πρακτικά της Συνόδου του ΟΑΣΕ 2018

https://www.osce.org/odihr/393995?download=true

Δείτε το βίντεο της 4ης Συνεδρίας της Συνόδου του ΟΑΣΕ στη Βαρσοβία 2018. Η παρέμβαση του εκπροσώπου της Κίνησης για την Αναγέννηση της Βορείου Ηπείρου Παναγιώτη Καράμπελα στο 1:19:51.

Οι Ηπειρώτες ευεργέτες και οι συνεχιστές τους στη Βόρειο Ήπειρο

Του Γκοτζιά Γιώργου*

Εάν ρίξουμε μια ματιά στο εγγύτερο ιστορικό παρελθόν της Ελλάδος, θα παρατηρήσουμε μια σειρά από προσπάθειες και έργα τα οποία συντέλεσαν στην ανάπτυξη ολόκληρου του εθνικού μας οργανισμού, εντός και εκτός των σημερινών κρατικών ορίων.

Πληθώρα ευεργετών με ρίζες από την παγκοσμίως γνωστή Ήπειρο, ενστερνίζονται την ανάγκη για πρόοδο και με όλη τους την ψυχή χρηματοδοτούν κοινωφελή έργα, εστιάζοντας την προσοχή τους στις πραγματικές ανάγκες του λαού.

Οι ίδιοι όντας άνθρωποι φιλομαθείς και πραγματικά προοδευτικοί για την εποχή τους, συνεισέφεραν κυρίως στην αναβάθμιση της παιδείας, καθώς από εκείνην τίθεται σε κίνηση ολόκληρος ο κοινωνικός οργανισμός.

Απόστολος Αρσάκης, Σίμων Σίνας, αδερφοί Ζάππα, Ζωφράφοι, Ιωάννης Μπάγκας και τόσοι άλλοι, κατάγονται από τη σημερινή Βόρειο Ήπειρο. Τα πατρικά τους σπίτια στέκονται άλλα ερειπωμένα και αλλά εντελώς σβησμένα πια από το χάρτη. Κάποια στα όρια της σημερινής Ελληνικής Εθνικής Μειονοτικής ζώνης στην Αλβανία και κάποια όχι. Κι όμως, παρά τις έντονες προσπάθειες του πρώην δικτατορικού καθεστώτος στην Αλβανία, ουδείς μπόρεσε να εξαλείψει από το αίμα μας το «μικρόβιο» της προσφοράς προς το σύνολο.

Δε σας κρύβω πως νιώθω ιδιαίτερα υπερήφανος όταν βγαίνω από το σπίτι μου κάθε πρωί και καλημερίζω μια άμεση απόγονο των Ζωγράφων. Η ίδια σου εκμυστηρεύεται πως η οικογένειά της υπέφερε τα πάνδεινα καθώς φέρει στις πλάτες της το αιώνιο εκείνο επώνυμο που έχει γίνει συνώνυμο της ευεργεσίας σε όλο τον κόσμο. Άνθρωπος χωρίς κανένα όφελος ή προσωπική απαίτηση από το ιδιαίτερο μεγαλείο των προγόνων της, βαστά στην ψυχή την ελληνικότητα και σου τη μεταφέρει καθώς αναλογίζεσαι την καταγωγή της. Και σε αυτή την περίπτωση θλίβεσαι σαν σκέφτεσαι πως το ελλαδικό κράτος ούτε που έχει ασχοληθεί με τους εδώ απογόνους εκείνων που ακόμη και σήμερα στηρίζουν με τους τότε κόπους τους το δημόσιο οικονομικό σύστημα, φθάνοντας στο σημείο να διακόψει και το πενιχρό βοήθημα που λάμβανε με τους υπόλοιπους υπερήλικες Βορειοηπειρώτες ο προσφάτως αποβιώσας Νικόλαος Ζωγράφος.

Και σα μην έφτανε αυτό, το σωματικό σου ρίγος παρατείνεται, όταν κατανοείς πια πως αντικρίζεις μπροστά στα μάτια σου, όλα όσα θαύμασες από μικρός, όλα όσα σου έμαθαν οι γονείς σου και όλα όσα ξεφυλλίζεις στα ποικίλα ιστορικά συγγράμματα.

Η ευεργεσία έχει γίνει πια το εθνόσημο των νέων Ηπειρωτών, με ή χωρίς το κακώς επιβαλλόμενο από τις εκάστοτε «Μεγάλες Δυνάμεις» προσωνύμιο, «βόρειος» ή «νότιος». Ναι μεν οι εθνεγέρτες του νεοελληνικού πολιτισμού, είχανε την οικονομική άνεση, ωστόσο εμείς οι απλοί και σύγχρονοι ιστορικοί τους απόγονοι, τρεφόμαστε από το ζήλο τους. Νεολαίες στη Δερόπολη του Αργυροκάστρου, στους Αγίους Σαράντα, στη Χιμάρα, στην Κορυτσά, στα Γιάννινα και ευρύτερα, αντλούμε ακούσια τη δύναμή μας από εκείνο το «DNA» που μας μεταδίδουν οι Ηπειρώτες γονείς μας.

Η προσφορά έχει γίνει πια καθημερινή μας ανάγκη και κανένας δε μπορεί να το διαψεύσει. Κι αν πάλι θέλει να πειστεί, του προτείνω να έρθει να δει ιδίοις όμμασι όλα όσα έχουν καταφέρει στο κεφαλοχώρι της Δερόπολης, τη Δερβιτσάνη, οι νέοι.

Ξέρετε, οι εσωτερικές συγκρούσεις και οι προστριβές, είναι απόρροια του εγωισμού και της ιδιοτέλειας. Ενώ η αρμονία του συνόλου μαζί με την πρόοδο, είναι αποτέλεσμα του παραγκωνισμού του ατομικισμού και της αγάπης για συλλογικότητα.

Νιώθουμε υπόχρεοι σε όλους εκείνους οι οποίοι έδωσαν από τότε μάχη εναντίων του αναχρονισμού και των προκαταλήψεων, χωρίς να έχουν την ανάγκη ή την απαίτηση να γραφτεί κάπου με χρυσά γράμματα το όνομά τους. Κι όμως ο ευεργετημένος από εκείνους λαός, θέλησε να τους τοποθετήσει στην κορυφή των επιφανών προσώπων της ιστορίας.

Κλείνοντας, εύχομαι αυτές μου οι σκέψεις, να αποτελέσουν τροφή για εποικοδομητική συζήτηση, η οποία εν συνεχεία θα μπορεί να φέρει τη συνεργασία και την ανέλιξη στον πολύπαθο τόπο μου.

*Εκπαιδευτικός – Φοιτητής Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

https://meaculpa.gr/

«Ο Βορειοηπειρωτικός Ελληνισμός, τα συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων και η εγκατάλειψη από το Ελληνικό κράτος»

https://northernepirusmovement.blogspot.com/

Ομιλία της Γενικής Γραμματέως της Κίνησης για την Αναγέννηση της Βορείου Ηπείρου Αθηνάς Κρεμμύδα στην ημερίδα της Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών για την 63η επέτειο των Σεπτεμβριανών με θέμα: "Οι ολέθριες συνέπειες της εξουσιομανίας η κατάκτηση και διατήρηση της εξουσίας στην ημεδαπή και οι αυτόχθονες Ελληνικές κοινότητες εκτός επικράτειας" (06/09/2018)

Αξιότιμοι κυρίες και κύριοι,

Ευθύνη και χρέος όλων μας, ως Έλληνες, είναι να γνωρίζουμε το παρελθόν μας και την ιστορία μας για να σχεδιάσουμε το μέλλον που μας αξίζει. Σήμερα συμπληρώνονται 63 χρόνια από τα «Σεπτεμβριανά» που είχαν ως αποτέλεσμα τον ξεριζωμό της ευημερούσας ελληνικής μειονότητας από την Κωνσταντινούπολη και την δραματική και μη αναστρέψιμη συρρίκνωση της που ξεκίνησε το 1955.

Από αυτό το βήμα λοιπόν χαιρετίζω την πρωτοβουλία της «Οικουμενικής Ομοσπονδίας Κωνσταντινουπολιτών» για την διοργάνωση της εκδηλώσεως και εκφράζω την αμέριστη συμπαράσταση καθώς και τις ευχαριστίες όλων των βορειοηπειρωτών για την πρόσκληση. Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντική την ευκαιρία που μας δίνεται να παρουσιάσουμε εν συντομία τα ιστορικά γεγονότα που οδήγησαν στην δημιουργία του «βορειοηπειρωτικού ζητήματος» καθώς επίσης τα προβλήματα και τις προκλήσεις που καλείται σήμερα να αντιμετωπίσει η Εθνική Ελληνική Μειονότητα στην Αλβανία, πολλά εκ των οποίων απορρέουν από λάθη και παραλείψεις που διαχρονικά διέπραξαν οι ελληνικές κυβερνήσεις.  

Από αρχαιοτάτων χρόνων, η Ήπειρος ήταν ιστορικά, εθνολογικά και γεωγραφικά ενιαία και αδιαίρετη. Η ιστορία της Ηπείρου ξεκινάει από τα βάθη των αιώνων και είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη μοίρα του ελληνισμού. 

Ο διαχωρισμός της σε νότια και βόρεια Ήπειρο, είναι καθαρά τεχνικό κατασκεύασμα της ξένης διπλωματίας που έγινε στις αρχές του 20ου αιώνα. Οι σημαντικότεροι σταθμοί στην ιστορία της βορείου Ηπείρου είναι οι εξής:

  

1. Ο Α’ Βαλκανικός Πόλεμος και η απελευθέρωση ολόκληρης της Ηπείρου το 1912-1913.

2. Η προσάρτηση της βορείου Ηπείρου στο νεοσύστατο αλβανικό κράτος κατά παράβαση όλων των αρχών και κανόνων του Διεθνούς Δικαίου.

3. Η εξέγερση των βορειοηπειρωτών εναντίων της αποφάσεως των Μεγάλων Δυνάμεων, η συγκρότηση της «Προσωρινής Κυβερνήσεως της Αυτονόμου Βορείου Ηπείρου» και η υπογραφή του Πρωτοκόλλου της Κερκύρας το 1914.

4. Τα πολιτικά και διπλωματικά γεγονότα που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην τύχη της βορείου Ηπείρου από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο έως τις αρχές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου όπου η βόρειος Ήπειρος απελευθερώθηκε για 3ηφορά από τον Ελληνικό Στρατό.

5. Η εγκαθίδρυση του κομμουνιστικού καθεστώτος στην Αλβανία από το δικτάτορα Ενβέρ Χότζα, μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, και η απομόνωση των Ελλήνων της Βορείου Ηπείρου από τον εθνικό κορμό.

6. Ο τελευταίος σταθμός στην ιστορία της βορείου Ηπείρου περικλείει τα πρόσφατα γεγονότα από την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος στην Αλβανία το 1990 έως σήμερα, τα οποία όπως όλα δείχνουν θα δρομολογήσουν και τις εξελίξεις του μέλλοντος όχι μόνο στις σχέσεις των δυο κρατών, Ελλάδας και Αλβανίας αλλά σε ότι αφορά και την τύχη του βορειοηπειρωτικού ελληνισμού.

Η έκβαση του βορειοηπειρωτικού ζητήματος από τις αρχές του 20ου αιώνα έως σήμερα επηρεάστηκε από πολλούς παράγοντες που σχετίζονται τόσο με τις διεθνείς εξελίξεις και τα συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων στην περιοχή των Βαλκανίων, όσο και με την εσωτερική πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στην Ελλάδα σε διάφορες χρονικές περιόδους.

Ενδεικτικά λοιπόν αναφέρω κάποια ιστορικά παραδείγματα τα οποία αποδεικνύουν ότι ο συσχετισμός αυτών των παραγόντων παραμένει επίκαιρος έως σήμερα.

Το 1912 η Αλβανία κατέστη ανεξάρτητο κράτος και απέκτησε μεγάλες εδαφικές περιοχές της βορείου Ηπείρου προκαλώντας έτσι την δυσαρέσκεια της Ελλάδος. Οι Έλληνες αντιπρόσωποι υπέγραψαν την συνθήκη του Λονδίνου το 1913, κατόπιν προτροπής του Βενιζέλου. Οι αντιδράσεις ήταν έντονες. Οι αποφάσεις του Βενιζέλου θα προκαλέσουν ισχυρούς κλυδωνισμούς τόσο στην Αθήνα όσο και στην Ήπειρο.

Αρχικά ο Ελευθέριος Βενιζέλος αρνήθηκε να παραχωρήσει την περιοχή, καθώς εκεί ο ελληνικός στρατός μετά την απελευθέρωση των Ιωαννίνων (21 Φεβρουαρίου 1913) είχε απελευθερώσει και όλες τις πόλεις της Βορείου Ηπείρου. Ωστόσο, τον Φεβρουάριο του 1914 οι Μεγάλες Δυνάμεις έστειλαν υπόμνημα στο ελληνικό κράτος στο οποίο διαμήνυαν ότι αν δεν αποχωρούσαν οι ελληνικές δυνάμεις δεν θα γινόταν αναγνώριση των νησιών του Αιγαίου.... Ο εκβιασμός ήταν σαφέστατος…

Ο Ελληνικός Στρατός αναγκάζεται να υποχωρήσει.

Το Πανηπειρωτικό Συνέδριο ωστόσο αποφάσισε τη σύσταση της αυτοαποκαλούμενης «Αυτόνομης Δημοκρατίας της Βορείου Ηπείρου» με επικεφαλής τον Γεώργιο Χρηστάκη-Ζωγράφο. Η επίσημη ανακήρυξη έγινε την 17η Φεβρουαρίου του 1914. Η ημερομηνία αυτή όπως και η διακήρυξη που εξεδόθη  αποτελούν σημεία αναφοράς για την ιστορία του βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού.

Εντύπωση προκαλεί η στάση της Αθήνας η οποία όχι μόνον αρνήθηκε να ενισχύσει με άνδρες ή με οπλισμό τον Αυτονομιακό αγώνα, αλλά διέταξε μεταξύ άλλων, τον αποκλεισμό του λιμένος των Αγίων Σαράντα ώστε να αποτραπεί ο ανεφοδιασμός των βορειοηπειρωτών.

Ο Βενιζέλος παρότρυνε τους Βορειοηπειρώτες να μην αντισταθούν στης αποφάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων. Μόνοι συμπαραστάτες τελικά στον αγώνα των βορειοηπειρωτών στάθηκαν οι εθελοντές από την Ελλάδα, την Κύπρο και οι ομογενείς του εξωτερικού.

Ο δίκαιος αγώνας των βορειοηπειρωτών για ελευθερία και ένωση με την Ελλάδα θα αλλάξει τα δεδομένα στην περιοχή και θα αναγκάσει όλους τους εμπλεκόμενους να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Στο πλαίσιο αυτό υπεγράφη το Πρωτόκολλο της Κερκύρας από την Διεθνή Επιτροπή των Μεγάλων Δυνάμεων, τον πρόεδρο της Αυτονόμου Κυβερνήσεως της Βορείου Ηπείρου Γεώργιο Χρηστάκη Ζωγράφο καθώς και την αλβανική κυβέρνηση. 

Τον Δεκέμβριο του 1915 διεξήχθησαν στην Ελλάδα εκλογές. Κάλπες στήθηκαν και στην βόρειο Ήπειρο, όπου εξελέγησαν 18 βουλευτές. Η τότε κυβέρνηση Σκουλούδη αψήφησε τις αντιδράσεις των Ιταλών και προχώρησε στην επίσημη υποδοχή τους στην Αθήνα σε πανηγυρικό κλήμα. Οι αντιδράσεις της Ρώμης ωστόσο ήταν έντονες αναγκάζοντας και πάλι την ελληνική κυβέρνηση να υποχωρήσει.

Κατά την διάρκεια του Μεσοπολέμου, ο ελληνισμός της βορείου Ηπείρου υπέστη αφόρητες πιέσεις από το αλβανικό καθεστώς με στόχο κυρίως τα εκκλησιαστικά, σχολικά και γλωσσικά δικαιώματα του. Οι Έλληνες της περιοχής αναγκάστηκαν να απευθυνθούν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, το 1935, το οποίο και τους δικαίωσε.

Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι Έλληνες μπήκαν θριαμβευτές στα ελληνικά χωριά της Β. Ηπείρου. Ωστόσο, μετά την επίθεση των Γερμανών, ο Ελληνικός Στρατός εγκατέλειψε και πάλι την περιοχή...

  

Όταν ο πόλεμος τελείωσε, ο στρατηγός Ν. Ζέρβας εισηγήθηκε να ενσωματωθεί η Βόρειος Ήπειρος στην Ελλάδα. Στις 19 Οκτωβρίου 1944 ο Γεώργιος Παπανδρέου ως πρωθυπουργός, διακήρυξε ότι η Βόρειος Ήπειρος είναι αναπόσπαστο τμήμα της Ελληνικής επικράτειας...

Η προσπάθεια της Ελλάδας στη Διάσκεψη του Παρισιού για ενσωμάτωση της Βορείου Ηπείρου ήταν έντονη και επικεντρώθηκε σε επίκληση ιστορικών και εθνολογικών στοιχείων.

Το Νοέμβριο του 1946, στη διάσκεψη των τεσσάρων υπουργών Εξωτερικών στη Νέα Υόρκη, το βορειοηπειρωτικό συνδέθηκε με την επίλυση του Αυστριακού και του γερμανικού ζητήματος (τα 2 τελευταία  λύθηκαν δίχως όμως να λυθεί και το πρώτο).

Μετά το 1949 το ζήτημα των εδαφικών αξιώσεων της Ελλάδας κατά της Αλβανίας προβαλλόταν περισσότερο για εσωτερική κατανάλωση.

Κατά τη διακυβέρνηση Καραμανλή 1955-1963 παρατηρήθηκε στασιμότητα και ουσιαστικά ανυπαρξία διμερών σχέσεων με την Αλβανία. Θεωρητικά, πάντοτε παρέμεναν οι ελληνικές διεκδικήσεις επί της Βορείου Ηπείρου.

Ίδια κατάσταση επικράτησε και κατά την περίοδο 1963-1967. Η τότε ελληνική κυβέρνηση με επίσημες δηλώσεις της εγκατέλειψε κάθε προσπάθεια σύναψης σχέσεων με την Αλβανία δίχως παροχή αυτονομίας στη Β. Ήπειρο.

Αντίστοιχα και ο Γεώργιος Παπανδρέου τον Ιούλιο του 1964 δήλωσε ότι το θέμα της Β. Ηπείρου ήταν εκκρεμές στο Συμβούλιο υπουργών Εξωτερικών των Τεσσάρων Μεγάλων Δυνάμεων.

Στα χρόνια της Μεταπολιτεύσεως έως το 1990 η ελληνική εξωτερική πολιτική προσανατολίζεται σε μια πιο φιλική προσέγγιση με την κομμουνιστική Αλβανία συνάπτοντας κυρίως εμπορικές σχέσεις χωρίς να επεκτείνονται σε άλλες σημαντικές πρωτοβουλίες αφού τυπικά ακόμα υπήρχε η εμπόλεμη κατάσταση μεταξύ των δυο χωρών. Παρότι η Αλβανία εξέφραζε αγαθές προθέσεις, ουσιαστική βελτίωση στη θέση της μειονότητας δεν υπήρξε αφού τα λόγια δεν έγιναν πράξεις. Στης αρχές της δεκαετίας του ’80 η ελληνική διπλωματία προσανατολιζόταν στην άρση του εμπολέμου και την αντιμετώπιση των μεσεγγυήσεων των αλβανικών περιουσιών (όχι των Τσάμηδων) ώστε να μπορέσει και η Ελλάδα να θέσει αντίστοιχα το ζήτημα των κατασχεθέντων περιουσιών των βορειοηπειρωτών από το καθεστώς. Το πρώτο ερώτημα που προκύπτει  είναι κατά πόσο μια τέτοια συμφωνία ήταν εφικτή, δεδομένων των κομμουνιστικών αντιλήψεων περί ιδιωτικής περιουσίας και το δεύτερο και σημαντικό ερώτημα είναι πως θα επηρέαζε η εξέλιξη αυτή τις έως τότε θέσεις και αξιώσεις της Ελλάδας για την Βόρειο Ήπειρο. Και φυσικά τα ερωτήματα αυτά παραμένουν επίκαιρα.

 Την ίδια δεκαετία η ελληνική κυβέρνηση έκανε λόγο για τον «σοσιαλιστικό παράδεισο της Αλβανίας», χωρίς όμως να κάνει την παραμικρή αναφορά στους Βορειοηπειρώτες και στα δεινά τους, την έντονη φτώχεια  και την παραβίαση των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη γειτονική χώρα. Αυτό προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από τα βορειοηπειρωτικά σωματεία στην Ελλάδα οι οποίοι δικαίως χαρακτήριζαν το βορειοηπειρωτικό ως εκκρεμές ζήτημα κάνοντας λόγο ταυτόχρονα για χιλιάδες Έλληνες πολιτικούς κρατούμενους στις αλβανικές φυλακές.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί η στάση των ελληνικών κυβερνήσεων, για το βορειοηπειρωτικό ζήτημα, από το 1990 έως σήμερα όταν το κομμουνιστικό καθεστώς στην Αλβανία καταρρέει προκαλώντας την μαζική φυγή των βορειοηπειρωτών από τις πατρογονικές τους εστίες προς την Ελλάδα.

Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 οι ελληνοαλβανικές σχέσεις παραμένουν τεταμένες.

Τον Ιούλιο του 1993, ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Κωνσταντίνος Μητσοτάκης παραχώρησε συνέντευξη τύπου, με αφορμή την απέλαση του Μητροπολίτη Αργυροκάστρου από την κυβέρνηση Μπερίσα στην οποία έθεσε   έξη βασικά σημεία ως προϋπόθεση για τη βελτίωση των σχέσεων Ελλάδας – Αλβανίας. Ενδεικτικά αναφέρω :

1. Την ανεμπόδιστη επιστροφή όλων των Ελλήνων της Αλβανίας στα σπίτια τους και επανάκτηση των περιουσιών τους.

2. Την επιστροφή της εκκλησιαστικής περιουσίας που είχε κατασχέσει ο Χότζα από την Αρχιεπισκοπή Αλβανίας.

3. Ίδρυση δημόσιων και ιδιωτικών μειονοτικών σχολείων με διδασκαλία της ελληνικής σε όλες τις βαθμίδες και πέραν των καθορισμένων μειονοτικών ζωνών.

4. Ίσες ευκαιρίες για τους ομογενείς σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες.

Και το σημαντικότερο:

5. Σύνδεση του καθεστώτος της Ελληνικής Μειονότητας στην Αλβανία με το παν-Αλβανικό αίτημα της παραχωρήσεως αυτονομίας από τους Σέρβους στους Αλβανούς του Κοσόβου.

Ήταν ίσως η τελευταία φορά που Έλληνας πρωθυπουργός τοποθετείται επί της ουσίας για το βορειοηπειρωτικό ζήτημα, προβάλλοντας επιτέλους μια σοβαρή εθνική πολιτική η οποία όχι μόνο δεν εφαρμόστηκε ποτέ, αλλά στα χρόνια που ακολούθησαν η αδιαφορία και η υποχωρητικότητα των ελληνικών κυβερνήσεων επέφεραν ολέθριες συνέπειες για τον βορειοηπειρωτικό Ελληνισμό.

Χαρακτηριστικό  είναι το παράδειγμα των ταραχών μετά την κατάρρευση των πυραμίδων το 1997 στην Αλβανία όπου τα επεισόδια περιέργως  επικεντρώθηκαν στην ευρύτερη περιοχή της βορείου Ηπείρου. Ομάδες συμμοριών και  ατάκτων στοχοποίησαν τα ελληνικά χωριά. Η παντελής απουσία του ελληνικού κράτους σε αυτήν την απειλή ανάγκασε τους Βορειοηπειρώτες να πάρουν μόνοι τους τα όπλα για να υπερασπιστούν τα χωριά τους.

Γενικότερα  θα ήταν χρήσιμο να υπενθυμίσω κάποια γεγονότα που αποδεικνύουν ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις μετά το 1990 ικανοποίησαν αιτήματα της Αλβανίας χωρίς να εξασφαλίσουν τίποτα για τους Έλληνες της Βορείου Ηπείρου.

1991: Η Ελλάδα συναινεί στην ένταξη της Αλβανίας στον ΟΑΣΕ.

15 Ιανουαρίου 2009: Η Βουλή των Ελλήνων επικυρώνει την Σύνδεση και
Σταθεροποίηση της Αλβανίας με τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες.

17 Φεβρουαρίου 2009, (κατά ιστορική ειρωνεία, ανήμερα της επετείου έναρξης του Αυτονομιακού Αγώνα...): Η Βουλή των Ελλήνων επικυρώνει την ένταξη
της Αλβανίας στο ΝΑΤΟ, με αντάλλαγμα την περίφημη συμφωνία για την ΑΟΖ την οποία φυσικά αργότερα ακύρωσαν.

27 Ιουνίου 2014: Η ΕΕ επί Ελληνικής προεδρίας αναγνωρίζει στην
Αλβανία καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας.

Ένα μήνα μετά...

31 Ιουλίου 2014: Η αλβανική βουλή ψηφίζει την νέα διοικητική διαίρεση
με την οποία προσαρτάται στον Δήμο Χιμάρας η μουσουλμανική Επαρχία
Βρανίστι στοχεύοντας ξεκάθαρα στην αλλοίωση πληθυσμού.

Στο παρασκήνιο όμως τα δικαιώματα της ΕΕΜ λειτουργούν ως μοχλός πίεσης από την Ελλάδα στην Αλβανία όταν πρόκειται να προωθηθούν συμφωνίες οικονομικού και μόνο ενδιαφέροντος. 

Σήμερα η ΕΕΜ στην Αλβανία εκπέμπει σήμα κινδύνου.

Η δημογραφική αλλοίωση της περιοχής της βορείου Ηπείρου που ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του ‘90 και συνεχίζεται έως σήμερα με διάφορα νομικά προσχήματα καθώς και η υφαρπαγή των περιουσιών των βορειοηπειρωτών είναι ενδεικτικά των διαχρονικών προθέσεων του αλβανικού κράτους για τον αφελληνισμό της περιοχής.  

Η έξαρση του εθνικισμού στη γειτονική χώρα, τα τελευταία χρόνια έχει καλλιεργήσει την ανασφάλεια και τον φόβο των Ελλήνων για την επιστροφή ή την  παραμονή τους στις πατρογονικές τους εστίες. Όλοι θυμόμαστε την δολοφονία του Αριστοτέλη Γκούμα το 2010 επειδή μιλούσε ελληνικά.

Η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην βόρειο Ήπειρο οφείλεται όχι μόνο στην αδιαφορία αλλά και στις εσφαλμένες αντιλήψεις όλων των ελληνικών κυβερνήσεων και κομμάτων από το 1993 και μετά οι οποίοι αντιμετώπισαν τους Βορειοηπειρώτες ως μελλοντικούς ψηφοφόρους και όχι ως μείζον εθνικό θέμα.

Ενδεικτικά αναφέρω ορισμένες εκ των αντιλήψεων αυτών που έχουν ακουστεί κατά καιρούς από ανώτερα κυβερνητικά στελέχη και όχι μόνο και πολλές φορές αγγίζουν τα όρια του μύθου.

1η εσφαλμένη αντίληψη

«Με την ένταξη της Αλβανίας στην ΕΕ θα επιλυθούν όλα τα προβλήματα των βορειοηπειρωτών όπως και τα διήμεροι ζητήματα μεταξύ των δυο χωρών»

(Υπενθυμίζω ότι με το ίδιο επιχείρημα η ελληνική Βουλή ψήφισε την ένταξη της Αλβανίας στο ΝΑΤΟ το 2009. Δύσκολα θα μπορούσε να πει κανείς ότι τα πράγματα από τότε έχουν αλλάξει προς το καλύτερο).

2ο λάθος

«Δεν πρέπει να εγείρουμε θέματα διεκδικήσεων στην βόρειο Ήπειρο γιατί κινδυνεύουμε στη Θράκη!...» (Σαφής οδηγία προς το διπλωματικό σώμα)

(Η αλήθεια είναι ότι ουδεμία σχέση έχει η ΕΕΜ στη Αλβανία η οποία είναι διεθνώς αναγνωρισμένη ως εθνική μειονότητα, με την μειονότητα της Θράκης που είναι θρησκευτική).   

3ο λάθος

«Οι βορειοηπειρώτες δεν χρειάζεται να έχουν δικό τους πολιτικό φορέα εκπροσώπησης στην αλβανική βουλή αλλά να ενταχθούν στα αλβανικά κόμματα.»

(Η απάντηση είναι ότι το 1991 όταν οι Βορειοηπειρώτες συσπειρώθηκαν γύρω από την «Δημοκρατική Ένωση ΕΕΜ» εξέλεξαν 5 βουλευτές στις 5 επαρχίες που τους επετράπη η κάθοδος στις εκλογές.  Σήμερα μετά βίας εκλέγεται 1 βουλευτής και αυτός κατόπιν συνεργασίας με αλβανικά κόμματα… Επίσης το ελληνικό κόμμα της μειονότητας δεν είχε την απαιτούμενη στήριξη από την Ελλάδα αφού τα ελληνικά κόμματα επέλεξαν να υποστηρίξουν και να ενισχύσουν με διάφορους τρόπους τα αντίστοιχα αλβανικά κόμματα…).

  

4ο λάθος

«Ο όρος «βόρειος Ήπειρος» δεν είναι συμβατός με την ελληνοαλβανική φιλία οπότε  θα πρέπει να αναφερόμαστε σε ομογενείς η ελληνόφωνες της νοτίου Αλβανίας».

(Τα συμπεράσματα δικά σας…..)

5ο λάθος

«Να καταργηθούν οι μειονοτικές ζώνες στην Αλβανία...»

(Εδώ τίθεται το ερώτημα κατάργηση ή διεύρυνση  των μειονοτικών ζωνών;…

Αυτή τη στιγμή η Αλβανία αναγνωρίζει ως μειονοτικά μόνο τα 99 χωριά της παραμεθορίου περιοχής αφήνοντας απ έξω τις μεγάλες πόλεις Δέλβινο, Αγ. Σαράντα, Πρεμετή, Κορυτσά και τη Χιμάρα. Να σημειωθεί ότι οι μειονοτικές ζώνες αποδίδουν και έναν γεωγραφικό προσδιορισμό στο χώρο).    

Όλα τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι τα τελευταία χρόνια το ελληνικό κράτος δεν είχε ενιαία, σοβαρή εθνική γραμμή για τα κρίσιμα εθνικά μας θέματα.

Το δόγμα της εξωτερικής μας πολιτικής θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως φοβικό και ευθυνόφοβο.

Στις αρχές του 20ου αιώνα ο Ίων Δραγούμης έγραφε : «Τι χρησιμεύει ένα κράτος ελληνικό που αντί κάθε άλλη εξωτερική πολιτική διορίζει προξένους στην Ανατολή και πρεσβείες στη Δύση και τους ξεπροβοδίζει με την μονάκριβη ευχή και οδηγία: ‘Προσέχετε να μην γεννάτε ζητήματα’;…»

Ο ίδιος χαρακτήριζε την εξωτερική πολιτική τότε ως κοντόφθαλμη αρπάζοντας το πολύ-πολύ κάποιο «κόκκαλο» και αδιαφορώντας για τον πολύ ευρύτερο εκτός συνόρων ελληνισμό. Πίστευε επίσης ότι ως γνώμονα στην διαχείριση της εξωτερικής πολιτικής, πρέπει να έχει το ελληνικό κράτος, τα συμφέροντα του έθνους.

Με προβληματισμό διαπιστώνουμε ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει στην νοοτροπία της ελληνικής πολιτικής ελίτ.

Τα κυβερνώντα κόμματα κυρίως μετά το 1990 δείχνουν να διακατέχονται από ένα μόνιμο άγχος να μην δυσαρεστήσουν ξένες μεγάλες δυνάμεις και χάσουν την εύνοια τους και επομένως την εξουσία.

Κλείνοντας θα ήθελα να επισημάνω ότι οι τελευταίες εξελίξεις στα Βαλκάνια αλλά και η έξαρση του ακραίου επεκτατισμού στην Αλβανία, επιβάλλουν η Ελλάδα να διεκδικήσει το χαμένο της ρόλο στην ευρύτερη περιοχή. Πρέπει επιτέλους να σταματήσουν οι αφελείς ιδεοληψίες και δόγματα  από την  πλευρά των Αθηνών και να ακολουθήσουν βήματα διεκδικητικής πολιτικής για να ενισχυθεί ο Ελληνισμός της Βορείου Ηπείρου.

Σήμερα επιβάλλεται όσο ποτέ άλλοτε η οικονομική, κοινωνική, θρησκευτική, πολιτιστική και πολιτική επιβίωση της Ε.Ε.Μ στην Αλβανία.

Η φιλία, η σταθερότητα και η ειρήνη στην περιοχή προϋποθέτουν την έναρξη διαλόγου με τους γείτονες. Ο διάλογος, όμως, απαιτεί σκληρή διαπραγμάτευση και όχι υποχωρήσεις εν ονόματι μίας αόριστης φιλίας.

Οι Βορειοηπειρώτες έχουν βαρεθεί να είναι «η γέφυρα που ενώνει την Ελλάδα και την Αλβανία», γιατί έχουν βαρεθεί να τους ποδοπατάνε οι εκάστοτε κυβερνήσεις εκατέρωθεν.  

Η υποχωρητική στάση της Αθήνας, και η απουσία ενιαίας εθνικής πολιτικής για το βορειοηπειρωτικό ζήτημα συντείνουν στην συρρίκνωση και ενδεχομένως  τον αφανισμό της μειονότητας. Ας ελπίσουμε ότι τα λάθη του παρελθόντος και του παρόντος  δεν θα καταδικάσουν το μέλλον του βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού.

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας !