Κυριακή Ε΄ Ματθαίου Υπάρχουν δαίμονες; Αρχιμ Επιφάνιοσ Χατζηγιάγκου Φλώρινα 12 7 2020

ΚΑΤΑΜΑΤΑ

 

(αξίζει να το διαβάσεις)

         Τα επιστημονικώς καθοδηγούμενα Μέσα Μαζικής Επιρροής (ΜΜΕ) προσπαθούν να δημιουργήσουν σύγχυση και αποπροσανατολισμό στα μυαλά των ανθρώπων, για να καλύψουν έτσι τους ενόχους αυτής της τρομερής κρίσης που περνάει η Ελλάδα και οι Έλληνες. Νομίζω είναι απαραίτητο να κρατήσουμε στο μυαλό μας μερικές βασικές αλήθειες και να μην επιτρέψουμε στην προπαγάνδα τους να μας βυθίσει στο ψέμα . Το ψέμα πρέπει να αντιλέγεται αλλιώς γίνεται τρέλα. Μόνο η αλήθεια μπορεί να μας σώσει.

 

         Αυτοί τα έφαγαν εμείς πληρώνουμε. Εμείς είμαστε τα κορόιδα.

Αυτοί είναι οι ‘ξύπνιοι’. Εμείς δουλεύουμε και αυτοί τρώνε τα έτοιμα.

Εμείς πληρώνουμε φόρους και γεμίζουμε τα ταμεία του κράτους, αυτοί τους ‘διαχειρίζονται’... μαζί με τους συγγενείς και τους φίλους τους.

Εμείς είμαστε ο ελληνικός λαός και αυτοί είναι οι κομματάνθρωποι που τους ψηφίζουμε να μας κυβερνήσουν.

 

              Έφαγαν τις συντάξεις μας. Λήστεψαν τα ασφαλιστικά ταμεία(ΙΚΑ, κλπ ). Έστησαν το κόλπο του χρηματιστηρίου. Στο ‘κόλπο’

συμμετείχαν και πολιτικοί και από τα δύο κόμματα εξουσίας. Λογικά  η ευθύνη βαραίνει περισσότερο την τότε κυβέρνηση του Σημίτη.  Η μεγαλύτερη οργανωμένη ληστεία του λαού που έγινε στις μέρες μας. Μας δούλεψαν κανονικά. Όλα τα ραδιόφωνα, όλες οι εφημερίδες, όλη την ημέρα μιλούσαν συνέχεια για το χρηματιστήριο... μας έψηναν να ‘παίξουμε’ στο χρηματιστήριο με δόλωμα το εύκολο κέρδος. Έδωσαν εντολή στις τράπεζες να δανείζουν τον λαό αν είναι να παίξει τα χρήματα στο χρηματιστήριο.!!! Χάθηκαν περιουσίες. Στράγγισαν το χρήμα από τον ελληνικό λαό. Τρισεκατομμύρια χάθηκαν μέσα στις τσέπες των πονηρών.

Ποιος πλήρωσε για αυτή την ληστεία; Κανείς! Μετά τις εκλογές πήγαν περίπατο οι εξαγγελίες για ‘κάθαρση’ του Καραμανλή.  Σήμερα δεν μιλάει κανείς.... Απλά μας λένε ότι πρέπει να πληρώσουμε και άλλα για να βγούμε από την κρίση που αυτοί δημιούργησαν.

 

            Καλά να πάθουμε!!  Αφού δεν βάζουμε το μυαλό μας να δουλέψει και να ξεχωρίσει το ψέμα από την αλήθεια, τον τίμιο από τον πονηρό καλά να πάθουμε!!! Αφού αδιαφορούμε για τα κοινά και κοιτάμε μόνο την πάρτη μας , καλά να πάθουμε.!! Αφού αδιαφορούμε για το κοινό καλό, για το καλό της πατρίδας μας και βάζουμε πάνω από όλα το προσωπικό μικροσυμφέρον μας, καλά να πάθουμε!! Υπάρχουν και χειρότερα αν δεν ξυπνήσουμε έγκαιρα....

 

          Είμαστε διεφθαρμένοι όλοι μας. Μικροί και μεγάλοι. Άλλος δεν κάνει σωστά την δουλειά του, άλλος πουλάει για ένα μπουκάλι τσίπουρο το χωριό του και άλλος ζημιώνει τον ελληνικό στρατό για να πάρει προμήθεια 400 εκατομμυρίων. Άλλος ‘πουλάει’ το μισό Αιγαίο και την Κύπρο στους Τούρκους για να έχει την υποστήριξη των ξένων κέντρων στην κεντρική πολιτική σκηνή της χώρας μας. ‘Όμως μην τα βάζουμε όλα σε ένα τσουβάλι, άλλη η ευθύνη του θύματος και άλλοι η ευθύνη του θύτη. Μικρή η ευθύνη του λαού, μεγάλη η ευθύνη των κυβερνώντων.

 

                    Πλήρωνε τώρα 23% ΦΠΑ...δηλαδή το ¼ περίπου από ότι αγοράζεις, το δίνεις

 

 ‘στο κράτος’, δηλαδή σ’αυτούς που ‘διαχειρίζονται’ τους φόρους, δηλαδή στα κομματοκοπρόσκυλα, δηλαδή  στους ίδιους που μας έφεραν σ’αυτή την κατάσταση. Είμαστε χρεωμένοι εμείς και τα παιδιά μας. Το δικό μας το μέλλον καταστράφηκε, όχι το δικό τους,  αυτοί ‘φτιαχτήκαν’

έκαναν περιουσία εδώ και στο εξωτερικό...το δικό μας το παιδί θα την πληρώσει, το δικό τους θα σπουδάσει στο εξωτερικό, σε καλό πανεπιστήμιο....

 

       Τα δικά μας σχολεία τα ρήμαξαν, τα δικά μας πανεπιστήμια τα διέλυσαν, γιατί έτσι τους είπαν τα αφεντικά τους....για να μείνει ο λαός χαζός να μην τους δυσκολεύει...‘ Οι Έλληνες είναι λαός δυσκολοκυβέρνητος, γι’αυτό πρέπει να τους χτυπήσουμε στο πολιτισμό, στην γλώσσα, στην θρησκεία, στην ιστορία τους, για να μην τους δώσουμε την ευκαιρία να ξαναναπτυχθούν στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο’ είπε, όπως γράφεται σε διάφορα έντυπα, ο Αμερικανοεβραίος Χένρυ Κίσσινγκερ, πρώην υπουργός εξωτερικών των Η.Π.Α.

 

               Αυτό που έχει σημασία είναι ότι αυτή η προαποφασισμένη πολιτική, όπως την περιγράφει η πάρα πάνω δήλωση εφαρμόζεται στην χώρα μας από διεφθαρμένους πολιτικούς, χωμένους  μέσα σ’ όλα τα κόμματα.

Υπάλληλοι που εκτελούν εντολές ξένων κέντρων, υπηρέτες της υπερδύναμης με ευλύγιστη μέση και δουλοπρεπές φρόνημα, που αγαπάν μόνο τον εαυτό τους και την ‘καλοπέραση τους’, συντεχνία με κοινά συμφέροντα που αλληλοκαλύπτουν τις απάτες τους σε βάρος του Ελληνικού λαού. Δεν τους νοιάζει αν θα καταστραφεί η Ελλάδα και μαζί της και οι Έλληνες. Αυτοί βόλεψαν την ‘πάρτυ’ τους.

 

          Ξεπουλούν την χώρα μας στα ξένα αφεντικά τους για ένα παρά και μιά μεγάλη μίζα για τον εαυτό τους. Έκοψαν την δημόσια περιουσία σε κομμάτια και τα ξεπουλούν ένα – ένα, σε ξένους. Ξεπουλούν Δημόσιες Επιχειρήσεις  Κοινής Ωφελείας, κερδοφόρες παρά τη κακοδιαχείριση που οι ίδιοι επέβαλαν, για ένα κομμάτι ψωμί. Τα λιμάνια σε ξένους, τα αεροδρόμια σε ξένους, ο ΟΤΕ σε ξένους, το νερό, οι εταιρείες ύδρευσης σε ‘ιδιώτες’, φτάσαμε να πληρώνουμε διόδια στην εθνική οδό σε ξένη εταιρεία. Πουλάμε οικόπεδα, παραθαλάσσια ξενοδοχεία, μέχρι και ολόκληρα νησιά άρχισαν να ζητάν οι Γερμανοί.

 

           Τα νοσοκομεία τα διαλύσαν και  αυτά και θα τα διαλύσουν ακόμα περισσότερο. Τι τους νοιάζει;...αυτοί έχουν λεφτά να πάνε στα καλλίτερα νοσοκομεία του κόσμου...Ξέρετε κανένα πολιτικό, από οποιοδήποτε κόμμα, που αρρώστησε σοβαρά και δεν πήγε στο εξωτερικό να γιατρευτεί;.. Στην Αγγλία πήγε ο Ανδρέας Παπανδρέου, στην Αμερική η Μελίνα Μερκούρη... και όταν γύρισαν πίσω στην Ελλάδα λέγανε πόσο καλό είναι το ελληνικό σύστημα υγείας... Τέτοιο δούλεμα μας κάνουν...για τόσο χαζούς μας έχουν... Τόσο χαζοί ή διεφθαρμένοι είμαστε. Το φακελάκι οργιάζει, διεφθαρμένοι γιατροί χρησιμοποιούν τα δημόσια νοσοκομεία σαν να ήταν περιουσία τους, σαν να ήταν η ιδιωτική τους κλινική. Πλουτίζουν σε βάρος των ασθενών. Το σύνθημα ‘Δημόσια δωρεάν Υγεία’ μοιάζει κακόγουστο αστείο στην πλάτη του ελληνικού λαού

 

               Ηλεκτρονική διακυβέρνηση= ηλεκτρονική παρακολούθηση και δικτατορία.

 

Και ενώ φορολογούν άγρια τον φτωχό λαό, ενώ υπερδιπλασιάζουν την τιμή του πετρελαίου θέρμανσης ‘γιατί δεν έχουν χρήματα’, από την άλλη μεριά σπαταλούν εκατομμύρια ευρώ για την  ηλεκτρονική διακυβέρνηση και για ηλεκτρονικές πύλες του κράτους που μένουν ανενεργές και αχρησιμοποίητες. Το ηλεκτρονικό χαλινάρι τυλίγεται γύρω μας. Θα χάσουμε την ιδιωτικότητά μας, την ελευθερία και το απαραβίαστο της ιδιωτικής ζωής. Θα καταντήσουμε πλήρως εξαρτώμενοι, φοβισμένοι και υποταγμένοι, ζυμάρι εύπλαστο στα χέρια του κάθε εξουσιαστή, δυστυχισμένα αναλώσιμα γρανάζια μιάς οικονομικής μηχανής που θα στηρίζει την πιο στυγνή παγκόσμια δικτατορία που όμοιά της δεν έχει ξαναγίνει ποτέ. Ο Χίτλερ θα μοιάζει με αγγελουδάκι μπροστά στον παγκόσμιο δικτάτορα που έρχεται εξαιτίας της αδράνειάς μας ολοένα και πιο κοντά. Προσπαθούν να μας πείσουν ότι όλα αυτά τα κάνουν για την ασφάλεια και την εξυπηρέτησή μας.

 

            Η Ελλάδα είναι πλούσια, πολύ πλούσια...  δεν μιλώ για τα πετρέλαια του Αιγαίου και του Ιονίου πελάγους, δεν μιλώ για το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου, μεγαλύτερο και από αυτό της Σιβηρίας, που υπάρχει στην υποθαλάσσια περιοχή της Κύπρου, δεν μιλώ για τον χρυσό της Χαλκιδικής και της Θράκης, ούτε για τα κοιτάσματα αλουμινίου, μιλώ για το κοίτασμα Ουρανίου απο τα μεγαλύτερα στον κόσμο, που βρίσκεται μεταξύ Σερρών και Δράμας. 60.000 $ το γραμμάριο είναι η σημερινή του τιμή, 60.000.000 $ το κιλό!!  60 δισεκατομμύρια ο τόνος!!! και μιλάμε για βουνά ολόκληρα... Όχι το χρέος μπορούμε να ξεχρεώσουμε αλλά φτάνει να αγοράσουμε και την μισή Ευρώπη, μαζί και την Γερμανία. Είναι γνωστό στους Γεωλόγους, ήταν γνωστό και στην Χούντα και στον Ανδρέα Παπανδρέου και σε όλους τους πολιτικούς. Δεν θέλουν να γίνει γνωστό στον ελληνικό λαό. Ποιος έχει τα κότσια να το βγάλει προς όφελος του Ελληνικού λαού; Να συγκρουσθεί με τα συμφέροντα των μεγάλων και των πολυεθνικών; Σιγά μην αφήσουν αυτόν τον πλούτο στα χέρια του Ελληνικού λαού. Θέλουν να το ‘φάνε’ τσάμπα.  Όπως έφαγαν τσάμπα τον χαλκό της Χιλής και της Αργεντινής, λαδώνοντας τους δικτάτορες και τους διεφθαρμένους πολιτικούς,  όπως τρώνε τα πετρέλαια της Νιγηρίας χωρίς να  δίνουν δεκάρα στον λαό της που ζει σε καλύβες...

 

          Απειλείται η εθνική κυριαρχία μας. Οι Τούρκοι θέλουν το Αιγαίο και την Θράκη, οι Σκοπιανοί δημοσιεύουν χάρτες με πρωτεύουσα την Θεσσαλονίκη, οι Αλβανοί θέλουν την «Τσαμουριά» μέχρι την Πρέβεζα και οι Εβραίοι έχουν βάλει στο μάτι την Κρήτη. Η πρόεδρος της Βουλής κ. Μπενάκη, στην τελετή ορκομωσίας του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Παπούλια, στην  προσφώνησή της μίλησε ‘για περιορισμό των συνόρων και της εθνικής κυριαρχίας’ στην διάρκεια της προεδρίας του. Ο νυν πρωθυπουργός μίλησε για ‘μείωση της εθνικής μας κυριαρχίας’. Βλέπετε σε μερικούς δεν συμφέρει να υπάρχει η Ελλάδα. Οι εχθροί μας θέλουν να μας ξεσκίσουν και οι φίλοι μας να μας τσαλακώσουν ...και εμείς κοιμόμαστε στον καναπέ μπροστά στη τηλεόραση καταπίνοντας μεγάλες δόσεις προπαγάνδας και ψυχολογικού ‘υπνωτικού’. Καιρός να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε μόνοι μας και να μην καταπίνουμε ότι μας σερβίρουν, καιρός να αφήσουμε τα κόμματα και να ενδιαφερθούμε για την χώρα μας, τον τόπο μας, την πατρίδα μας.

 

         Γέμισαν την Ελλάδα μετανάστες, πολύ περισσότερους από όσους ‘σηκώνει’ η χώρα, σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό απ’ ότι σε άλλες χώρες.

Και έρχονται και άλλοι χωρίς τελειωμό...Φτωχοί δυστυχισμένοι άνθρωποι είναι, αν θέλει κανείς να τους βοηθήσει ας τους βοηθήσει στον τόπο τους...αντ’ αυτού τους ξεριζώνουν από τον τόπο τους, διαλύουν οικογένειες, καταστρέφουν τις ζωές τους. Τους μετανάστες τους φέρνουν εδώ α) για να εκμεταλλευτούν την φτηνή τους εργασία β) για να ρίξουν τα μεροκάματα και να χτυπήσουν τα εργασιακά δικαιώματα της ντόπιας εργατιάς γ) να διασπάσουν την ενότητα και την ομοιογένεια της ελληνικής κοινωνίας και να εξασθενήσουν την αντίστασή της στην σχεδιασμένη πτώχευση της. δ) να τους χρησιμοποιήσουν στον κατάλληλο χρόνο σαν δύναμη υπονόμευσης και διάλυσης του ελληνικού κράτους.

 

    Είμαστε πάνω σε ένα καράβι που βουλιάζει.....σε λίγο θα βραχούμε και θα πνιγούμε... ήδη οι πιο αδύνατοι οικονομικά άρχισαν να πνίγονται.....ό,τι είναι να γίνει πρέπει να γίνει γρήγορα....αλλιώς θα χάσουμε την περιουσία μας, τον τόπο μας, την ελευθερία μας. Μη κοιτάς να σώσεις την ‘πάρτη’ σου, να βολέψεις το παιδί σου γλύφοντας κάποιον κομματάνθρωπο, λουφάζοντας για να μην τους μπεις στο μάτι. Δεν γίνεται πια...εδώ κινδυνεύει να χαθεί ολόκληρη η Ελλάδα, όχι μόνο το χωριό ή το σπίτι σου... πρέπει επειγόντως να απαλλαγούμε από την συντεχνία των διεφθαρμένων πολιτικών και από τα κόμματά τους. Αυτοί είναι οι σύγχρονοι κοτσαμπάσηδες, τα τσιράκια των εχθρών μας.

 

           Να φύγουν αυτοί, να έρθουν καινούργιοι στα πράγματα.

Άγνωστοι, που να μην έχουν μπλέξει με την πολιτική. Φτάνει πια η κληρονομική ‘δημοκρατία’. Δύο γενιές Καραμανλήδες, τρεις γενιές Παπανδρέου...παντού κυριαρχούν τα πολιτικά ‘τζάκια’...Μητσοτάκηδες, Βαρβιτσιώτηδες... πολλές βουλευτικές έδρες είναι κληρονομικό δικαίωμα κάποιας οικογένειας!!! Ποια δημοκρατία βρέ παιδιά;..Εδώ έχουμε οικογενειοκρατία.... οικογενειακή κομματοκρατία. Ποιός από εμάς έχει τα χρήματα και τις διασυνδέσεις για να βάλει υποψηφιότητα για βουλευτής;...και μάλιστα ανεξάρτητος χωρίς να προσκυνήσει τους κοτζαμπάσηδες κάποιου κόμματος.

 

          Τότε για ποια δημοκρατία μιλάμε;... Η σημερινή ‘δημοκρατία’

είναι υπόθεση των πλουσίων και των κομμάτων και των καναλαρχών που κατευθύνουν την κοινή γνώμη, πάντως όχι του ελληνικού λαού...  Όχι δικιά μου και δικιά σου υπόθεση φίλε συμπολίτη και συνέλληνα. Εμείς είμαστε χωρίς φωνή. Το μόνο που μας επιτρέπεται να κάνουμε είναι μία φορά στα τέσσερα χρόνια να ψηφίζουμε κάποιον που αυτοί τον διάλεξαν και τον ‘προώθησαν’ για να μας ‘εκπροσωπεί’. Τόσο καλά!!!

 

         Φτάνει πιά!!! ΝΑ ΕΡΘΟΥΝ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟΙ ΣΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ, καινούργια ονόματα, άγνωστα στα πολιτικά τζάκια, άγνωστα στα κόμματα, που δεν έχουν μπλεχτεί μέχρι τώρα στην πολιτική, που όμως έχουν προσφέρει στην κοινωνία σαν επιστήμονες, σαν έμποροι, σαν επιχειρηματίες, σαν μαγαζάτορες, σαν εκπαιδευτικοί, σαν ...μη διαπλεκόμενοι...μη διεφθαρμένοι... Άνθρωποι κανονικοί με ήθος και νοοτροπία και συμπεριφορά τίμιου ανθρώπου. ΑΥΤΟ είναι το σπάνιο σήμερα, αυτό είναι που αξίζει σήμερα, η τιμιότητα, η αρετή. Αυτό είναι που έχει ανάγκη η πατρίδα μας, ο τόπος μας σήμερα....

 

       Υπάρχουν σήμερα άνδρες να σώσουν την Ελλάδα; Σήμερα η Ελλάδα χάνεται χωρίς μάχη. Κανείς δεν διαμαρτύρεται, κανείς δεν αντιστέκεται.

Όλοι λουφάζουν. Ο λαός προδόθηκε από όλες τις ηγεσίες του. Ούτε πολιτική, ούτε στρατιωτική, ούτε πνευματική ηγεσία υπάρχει πια σ’

αυτόν  τον τόπο να βγεί μπροστά να υπερασπισθεί τα δίκαια των Ελλήνων.

Άφωνοι παρακολουθούν το μακελειό της πατρίδας μας. Δειλοί που παρουσιάζουν την μικροψυχία τους για σύνεση. Θλιβεροί, ξεπερασμένοι ήδη από τα πράγματα. Να μας αδειάσουν τον τόπο, να φύγουν από τα αξιώματα που αναξίως κατέχουν. Να σηκωθούν νέοι άνδρες, να αναδειχθούν νέοι αρχηγοί, θαρραλέοι έτοιμοι να αγωνισθούν για τα συμφέροντα των Ελλήνων, για την Ελλάδα. Πρόθυμοι να δώσουν και την ζωή τους σ’αυτόν τον αγώνα αν χρειασθεί. Άνδρες με θάρρος και αρετή.  Χωρίς φόβο.

   Χρειαζόμαστε νέους ηγέτες- ήρωες αν θέλουμε να διατηρήσουμε την ελευθερία που μας χάρισαν οι ήρωες του’21. Δεν μπορούμε να γίνουμε όλοι ήρωες, δεν κάνουμε όλοι για ηγέτες. Οι υπόλοιποι ας κάνουμε τουλάχιστο αυτό που περνάει από το χέρι μας. Αυτό το μικρό, αυτό το λίγο που μπορούμε. Αν ο καθένας από εμάς μετακινήσει μία μικρή πετρούλα στο τέλος θα έχουμε μετακινήσει ένα ολόκληρο βουνό γιατί είμαστε πολλοί, αυτό είναι το έργο του λαού. ..Αλλά αυτό το λίγο που μπορούμε να κάνουμε, πρέπει να το κάνουμε, γιατί αλλιώς δεν θα είμαστε άξιοι για αυτή την πατρίδα, για αυτή την ελευθερία και θα τα χάσουμε και τα δυό χωρίς αντίσταση, χωρίς μάχη.  Σήμερα δεν κινδυνεύει ο μισθός μας ή η ευημερία μας, κινδυνεύει να διαλυθεί η ίδια η χώρα μας, κινδυνεύουμε να βρεθούμε σε λίγα χρόνια ξένοι στον τόπο μας, πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Ο φόβος και η αδιαφορία ταιριάζει στους δούλους και στους ανεύθυνους. Κάτι πρέπει να κάνουμε...

Μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Ποια τα κίνητρα του Ερντογάν και πώς μπορεί να αντιδράσει η Ελλάδα;

«Είμαι Τούρκος, ειλικρινής και σκληρά εργαζόμενος. Είναι αρχή μου να προστατεύω τους νεότερους και να σέβομαι τους μεγαλύτερους, να αγαπώ την πατρίδα μου και το έθνος μου περισσότερο από τον εαυτό μου. Το ιδανικό μου είναι να ανεβαίνω και να προοδεύω. 

Ω μεγάλε Πατέρα των Τούρκων! Στο δρόμο που άνοιξες, ορκίζομαι να περπατώ ασταμάτητα προς τους στόχους που έχεις θέσει. 

Η Ύπαρξή μου θα είναι αφιερωμένη στην Τουρκική ύπαρξη. Πόσο ευτυχής είναι κάποιος που λέει «Είμαι Τούρκος!».»

Αυτός είναι ο όρκος του Τούρκου μαθητή, ο οποίος τα τελευταία 83 χρόνια με ένα μικρό διάλειμμα 5 ετών, υποχρεωτικά επαναλαμβάνεται καθημερινά από όλους τους μαθητές μετά την ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου στα σχολεία όλης της Τουρκικής επικράτειας. 

Οκτώβριος 2018. Το Συμβούλιο επικρατείας της Τουρκίας (Danıştay-Council ofState) αποφαίνεται ότι ο παραπάνω όρκος, τον οποίο το κυβερνών κόμμα του AKPείχε καταργήσει από τα σχολεία με απόφαση υπουργικού συμβουλίου του 2013, πρέπει να επανέλθει σε εφαρμογή καθώς έκρινε τη δικαιολόγηση της απόφασης από την κυβέρνηση ελλειπή. Ο Ερντογάν σε εμφανή δυσφορία σε σχέση με την απόφαση του δικαστηρίου, σχολίασε ότι ο Εθνικός Ύμνος που έτσι κι αλλιώς οι Τούρκοι μαθητές τραγουδούν καθημερινά εμπεριέχει όλα όσα πρέπει να ξέρουν και ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας υπερέβη τη δικαιοδοσία του και ότι τον παρέκαμψε για να πάρει αυτήν την απόφαση. Σε μια αποστροφή του λόγου του μάλιστα τόνισε ότι το συμβούλιο της Επικρατείας έχει μόνο γνωμοδοτικό χαρακτήρα και η κυβέρνηση δεν είναι υποχρεωμένη να ακολουθήσει την απόφαση του δικαστηρίου. Το υπόβαθρο της διαμάχης, έχει εκληφθεί από μεγάλο μέρος της Τουρκικής κοινής γνώμης αλλά και από έμπειρους αναλυτές, ως μια ακόμα αντιπαράθεση του Ερντογάν με το κοσμικό κράτος του Ατατούρκ, αφού ο όρκος του Τούρκου μαθητή εμπνεύστηκε κι εφαρμόστηκε επί Ατατούρκ, και σε αυτόν γίνεται άμεση αναφορά στον Πατέρα των Τούρκων, ρόλο που ο Ερντογάν επιθυμεί για τον εαυτό του, αλλά και στην γνωστή φράση του Ατατούρκ στην επέτειο δέκα χρόνων της Τουρκικής Δημοκρατίας «Πόσο ευτυχής είναι κάποιος που λέει: «Είμαι Τούρκος!».»

Ιούλιος 2020. Το Συμβούλιο επικρατείας της Τουρκίας αναιρεί προηγούμενη ετυμηγορία του σε σχέση με το καθεστώς λειτουργίας της Αγίας Σοφίας κι αποφαίνεται ότι επειδή η αρχική καταγραφή του χώρου στα αρχεία του ιδρύματος στο οποίο ανήκει το μνημείο έγινε ως τζαμί, δεν γίνεται να αλλάξει η χρήση. Είχαν προηγηθεί δύο αντίθετες αποφάσεις. Μία το 2005 όταν ο Ισμαήλ Καντερίμ, επικεφαλής της Ένωσης για την Εξυπηρέτηση των Ιστορικών Θεμελίων και του Περιβάλλοντος υπέβαλε μήνυση για την επάνοδο σε καθεστώς τζαμιού και μια δεύτερη το 2016 για παραβίαση θρησκευτικής ελευθερίας. Η πρώτη απορρίφθηκε σε δύο χρόνους. Αρχικά το 2005 και αρχειοθετήθηκε το 2008 με το σκεπτικό ότι δεν υπήρχε καμία νομική παραβίαση από τη λειτουργία της Αγίας Σοφίας ως μουσείο. Η δεύτερη μήνυση απορριφθηκε το 2018 ως αβάσιμη. 

Γιατί ο Ερντογάν έκανε την Αγία Σοφία τζαμί; 

Βασισμένος στην απόφαση αυτή του δικαστηρίου, ο Ερντογάν υπέγραψε την ίδια μέρα σχετικό διάταγμα, έκανε τηλεοπτικό διάγγελμα και ακολούθησαν πλείστες δηλώσεις όπου ανακοίνωνε την μετατροπή της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί. Οι λόγοι που επικαλούνται ο Ερντογάν και το κόμμα του είναι οι ακόλουθοι: 1. Μας δεσμεύει η απόφαση του δικαστηρίου.2. Το θέλει ο Τουρκικός λαός3. Γιατί μπορούμε. Είναι αποκλειστικά στη δικαιοδοσία μας όπως απορρέει από τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. 4. Στην Τουρκία αναθεωρούμε γενικά διάφορες αποφάσεις των προηγούμενων ετών σε σχέση με το κράτος μας και η απόφαση για την Αγία Σοφία εντάσσεται σε αυτές 

Η απόφαση του δικαστηρίου, η οποία στην πορεία του χρόνου έχει αλλάξει, χωρίς κανείς να μπορεί να γνωρίζει αν η αλλαγή είναι προϊόν ελεύθερης λειτουργίας ή πολιτικής επιβολής, δεν έχει σύμφωνα με τον Ερντογάν υποχρεωτικό χαρακτήρα, όπως φάνηκε στην περίπτωση του όρκου του Τούρκου μαθητή. Άρα το επιχείρημα της κατίσχυσης της δικαστικής απόφασης έναντι απόφασης της εκτελεστικής εξουσίας είναι γενικά ανίσχυρο. Το επιχείρημα ότι το επιθυμεί ο Τουρκικός λαός, ελέγχεται για το πως και με ποιους τρόπους διαπιστώνεται (οι φυλακίσεις και διωγμοί της δημοσιογραφίας και η λογοκρισία έχουν καταστήσει την Τουρκία πρωταθλήτρια στις σχετικές κατηγορίες διεθνώς), κατά πόσον έχει προηγηθεί ενημέρωση του καθεστώτος προστασίας του μνημείου υπό την αιγίδα της Ουνέσκο, και κατά πόσον θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη π.χ. οι πολίτες που διαμένουν εκτός Κωνσταντινούπολης. Οπότε κι αυτό το επιχείρημα είναι νεφελώδες κι ανυπόστατο. Εν συνεχεία το επιχείρημα της αποκλειστικής δικαιοδοσίας, ισχύει μόνο ως ένα βαθμό αφού σύμφωνα με την Ουνέσκο, θα έπρεπε η Τουρκική κυβέρνηση πριν σχεδιάσει κι ανακοινώσει αλλαγές να έχει τη σύμφωνη γνώμη του οργανισμού. 

Το τέταρτο επιχείρημα είναι αυτό που βρίσκεται στον πυρήνα της αλήθειας. Τόσο στις επιδιώξεις του στην εσωτερική οργάνωση της χώρας όσο και στην εξωτερική προβολή ισχύος, ο Ερντογάν επιθυμεί να μειώσει την επιρροή και την επήρεια της ιδεολογίας του κοσμικού κράτους, όπως φάνηκε και στη σύγκρουση για τον όρκο του Τούρκου μαθητή. Στο εσωτερικό στρέφεται εναντίον της μετάφρασης του Κορανίου από τα Αραβικά στα Τουρκικά που είχε επικρατήσει ως το 1950, της απο-ισλαμοποίησης της παιδείας, της λειτουργίας μικτών σχολείων και πανεπιστημίων, πιθανόν της μεταφοράς της πρωτεύουσας στην Άγκυρα, της λειτουργίας καζίνο και τυχερών παιγνίων, και εν γένει διακυρήττει την αναίρεση πολλών διαρθρωτικών αλλαγών που είχε επιφέρει ο χαρακτήρας του κοσμικού κράτους. Ο Ερντογάν έχει μιλήσει επίσης επανειλημμένα για την ανωτερότητα των ισλαμικών έναντι των δυτικών αξιών. Ταυτόχρονα, συγκυβερνά από το 2018 με τους Γκρίζους Λύκους του Μπαχτσελί προκαλώντας μια επικίνδυνη κι άκρως εκρηκτική πολιτική μείξη, ενώ έχει ενστερνιστεί μεταξύ άλλων τις θέσεις τους για παράνομη κατοχή από την Ελλάδα τουλάχιστον 18 νησιών του Αιγαίου, που αποτελεί μέρος μόνο του σχεδίου ανακατάταξης συνόρων στα πλαίσια της «Γαλάζιας Πατρίδας» κι αναίρεσης της Συνθήκης της Λωζάννης, που επίσης τη θεωρεί απεχθή παρακαταθήκη του Κεμαλισμού. 

Όσον αφορά την εξωτερική διάσταση της Τουρκικής πολιτικής, θα πρέπει ως τώρα να έχει εμπεδωθεί ότι ο Ερντογάν αποπειράται να καταστεί παγκόσμια ισλαμική προσωπικότητα και σημείο αναφοράς του σουνιτικού ισλάμ, από την Μυανμάρ και την Κίνα, μέχρι την Κριμαία και το Γιβραλτάρ. Σε αυτά τα πλαίσια, οι μακρόπνοοι σχεδιασμοί του αλλά και η προσωπική του φιλοδοξία, στενεύονται από το εθνικό όραμα των Κεμαλιστών, τους οποίους έχει διώξει φανατικά από την στρατιωτική και δικαστική εξουσία όπως και στον τύπο. 

Είναι πάντως εντυπωσιακό το γεγονός ότι όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην Τουρκία στηρίζουν την απόφαση Ερντογάν, όπως έχει αποτυπωθεί τόσο με σχετικές δηλώσεις όσο και με την εικόνα της Τουρκικής Βουλής να χειροκροτά σύσσωμη την ανακοίνωση της απόφασης. Πιθανή ερμηνεία είτε η παγίδευση της αντιπολίτευσης από τον Ερντογάν με το «Κεμαλικό» επιχείρημα περί της κυριαρχίας της Τουρκίας όσον αφορά τη δικαιοδοσία για λήψη της απόφασης, είτε/και η επιφύλαξη για εναντίωση σε επόμενα μέτρα αναίρεσης της Κεμαλικής παρακαταθήκης που κρίνονται πιο φλέγοντα στο εσωτερικό της γείτονος. 

Θα απαντήσει η Δύση με κάποιο τρόπο; 

Η κίνηση του Ερντογάν είναι πρωτίστως συμβολική. Σε επίπεδο συμβολισμού, σίγουρα πλήττει όλον τον πολιτισμένο-δυτικό-χριστιανικό κόσμο. Είναι όμως επίσης κι ένα υπολογισμένο ρίσκο. Ο Ερντογάν στη διεθνή σκηνή έχει πορεία η οποία μεταξύ άλλων περιλαμβάνει: άρνηση στήριξης ενεργειών των ΗΠΑ κι ευθεία σύγκρουση που αποκορυφώθηκε με τα γεγονότα γύρω από το πραξικόπημα, μικρής διάρκειας αλλά υψηλής έντασης σύγκρουση με τη Ρωσία, οξεία αντιπαράθεση με το Ισραήλ, χρηματοδότηση και υποκίνηση αντικυβερνητικών θυλάκων στη Συρία με συνδέσμους με τρομοκρατία, εξαθλίωση προσφύγων κι εκβιασμού Ε.Ε. για λύση του προσφυγικού, παράνομη στρατιωτική επέμβαση σε Συρία και Λιβύη, διεξαγωγή υβριδικού πολέμου εναντίον της Ελλάδας, υπογραφή παράνομου τουρκολυβικού μνημονίου για ΑΟΖ, απαξιωτική και παράνομη συμπεριφορά έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας, για να σταχυολογήσουμε μερικά. Παρά ταύτα, οι συνέπειες που έχει υποστεί είναι αμελητέες ενώ οι εμπορικές συναλλαγές και οι εξοπλισμοί από το εσωτερικό και το εξωτερικό συνεχίζονται χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Με αυτά τα δεδομένα, ο Ερντογάν υπολογίζει καλώς ότι πέραν μερικών χλιάρων δηλώσεων τίποτα άλλο δεν πρόκειται να υποστεί. Εξάλλου, η πραγματικότητα είναι ότι η συσπείρωση γύρω από τη χριστιανική ταυτότητα είναι σε κάμψη στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ηπείρου και σε κάθε περίπτωση δεν φαίνεται αρκετά ισχυρή ώστε να μετατραπεί σε βραχίονα ουσιαστικής πολιτικής πίεσης. Ο Ο.Η.Ε. είναι ένας οργανισμός ο οποίος επίσης αδυνατεί να παίξει ουσιαστικό ρόλο σε θέματα σκληρής ισχύος, μένει να φανεί αν μπορεί να πάρει κάποιου είδους μέτρα εις βάρος της Τουρκίας στο θέμα της Αγίας Σοφίας, αλλά οι προσδοκίες είναι εξαιρετικά χαμηλές. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι ούτε ο Τραμπ ούτε ο Πούτιν, έχουν προβεί σε καταδικαστικές δηλώσεις μέχρι στιγμής για το θέμα. 

Ο Ερντογάν, σε περίπτωση που πιεσθεί, διαθέτει πάντα κι ένα χαρτί που δύναται να παίξει ανά πάσα στιγμή, για να αμβλύνει τις διεθνείς εντυπώσεις, αν νιώσει ότι το χρειάζεται: να ανοίξει τη θεολογική σχολή της Χάλκης. Ανεξάρτητα από το αν το έχει ήδη αποφασίσει επί της αρχής, και η κίνηση με την Αγία Σοφία είναι τακτικισμός, ο χρόνος και ο τρόπος της υλοποίησης, αλλά και αν αυτό θα είναι αρκετό για την εξιλέωση, θα εξαρτηθούν από τις πολιτικές συγκυρίες και συσχετισμούς. 

Τί πρέπει (και μπορεί) να κάνει η Αθήνα;

Ως συμβολική κίνηση, είναι σαφές ότι αυτή στρέφεται σε πολύ μεγαλύτερη αναλογία εναντίον των Ελλήνων. Ο Ερντογάν αυτό το γνωρίζει και το έχει λάβει υπόψη του στο σχεδιασμό. Η συναισθηματική φόρτιση της σχέσης με τους θρύλους και το ανεκπλήρωτο της ελευθερίας της Αγίας Σοφίας και της Πόλης που διατρέχει την Ελληνική ιστορία και παράδοση, είναι κάτι που σίγουρα δεν μοιράζεται ο μέσος Ευρωπαίος κι Αμερικάνος πολίτης∙ ούτε αντιλαμβάνεται το στίγμα της εγκατάλειψης της Βασιλεύουσας την κρίσιμη στιγμή που οι Έλληνες χρειώνουν στο Δυτικό κόσμο της εποχής. Οι υπόλοιπες ορθόδοξες εκκλησίες και πατριαρχεία έχουν αναμφισβήτητα στενότερο πνευματικό δεσμό, αλλά και πάλι ο συνδυασμός της πραγματικής ισχύος τους και των σύνθετων μεταξύ τους σχέσεων που έχουν επιφέρει αποξένωση κι απομάκρυνση, φαντάζει ασθενικός παράγοντας άσκησης μετρήσιμης πίεσης ή έστω συμπαράστασης προς τους Έλληνες «αδελφούς». Τέλος, στη σημειολογία που ανεπιτυχώς και χονδροκομμένα προσπαθεί ο Ερντογάν να χρησιμοποιήσει για να πλήξει τους Έλληνες, εντάσσεται και το γεγονός ότι η ημερομηνία υπογραφής της συνθήκης της Λωζάννης, που ανερυθρίαστα μας δήλωσε εντός της οικίας μας ότι επιθυμεί να αναιρέσει, είναι η 24 Ιουλίου∙ η ημερομήνια κατά την οποία θα πραγματοποιηθεί η πρώτη προσευχή στην Αγία Σοφία ως τζαμί, παρά την αρχική του προτίμηση για τη 15 Ιουλίου, απόπειρα του αποτυχημένου πραξικοπήματος του 2016. Ας μην ξεχνάμε, ότι η προσβολή αυτή προς τον Ελληνισμό, έρχεται αθροιστικά προηγούμενης προσβολής προς το πρόσωπο του Έλληνος πρωθυπουργού και μόλις λίγες μέρες μετά την τηλεφωνική συνομιλία που ο ίδιος επεδίωξε, ως μη όφειλε, καθ΄υπόδειξη των φίλων και συμμάχων μας, με άγνωστο αντικείμενο αλλά και με στόχο και τη διάνοιξη του διαύλου επικοινωνίας για τη βελτίωση του κλίματος των διμερών σχέσεων. Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα βρίσκεται άλλη μια φορά μπροστά σε δυσάρεστη θέση και με αδυναμία άμεσης απάντησης στην πρόκληση και την επίδειξη ισχύος της άλλης πλευράς. 

Οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού και της Προέδρου της Δημοκρατίας αντανακλούν αυτό που θα περίμενε κανείς από την ευθύνη που απορρέει από τους θεσμούς που εκπροσωπούν. Πάντως δεν πρέπει να μείνουμε εκεί. Δεν πρέπει επίσης να αγνοήσουμε τη διάσταση του ψυχολογικού πολέμου που διεξάγεται από την άλλη πλευρά, με όπλα όλα τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας, με σκοπό τον εκφοβισμό, την καταπράυνση των αντιδράσεων και τη διαίρεση. Μια γενική κατεύθυνση στην οποία η Ελλάδα πρέπει να κινηθεί οφείλει ρεαλιστικά να έχει δύο συνιστώσες: 1. Να διατηρεί σε κάποια τουλάχιστον πεδία, την πρωτοβουλία των κινήσεων. Είναι αδιανόητο απλά να παρακολουθούμε τις κινήσεις της άλλης πλευράς και στην καλύτερη περίπτωση αν θέλουμε και προλαβαίνουμε, να αντιδρούμε. Οι στρατηγικοί παίκτες τις περισσότερες φορές δρουν και τις λιγότερες αντιδρούν. 2. Να διευρυνθεί η εξωτερική πολιτική σε όλους τους χώρους όπου η Τουρκία αναπτύσσεται και να βρούμε εκεί τα αδύνατα σημεία της. Οφείλουμε κι εμείς να αναπτύξουμε τους τρόπους με τους οποίους θα πιέσουμε πρωτογενώς στις αδυναμίες της για να επέλθει η ισορροπία

Η συσχέτιση του θέματος της Αγίας Σοφίας, με το παιχνίδι ισχύος δεν αποτελεί υπερβολή. Ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι «…και στο θέμα της Αγίας Σοφίας κάνουμε αυτό που επιθυμούμε, όπως και στην Συρία και στη Λιβύη και αλλού…». 

Επί του συγκεκριμένου, η Ελλάδα θα μπορούσε επιπλέον να προβεί στις ακόλουθες ενέργειες: 1. Να εξετάσει κατά πόσον πολιτισμικά, θεολογικά κλπ πλήττεται η προβολή της Αγίας Σοφίας από την μετατροπή σε τζαμί. Πώς δηλαδή ο χαρακτήρας του μνημείου δεν συμβαδίζει με τη λειτουργία ως τζαμιού. 2. Να εξετάσει πώς οι παρεμβάσεις για τη μετατροπή σε τζαμί θα εμποδίζουν τους επισκέπτες από το να ανακαλύπτουν και να προσλαμβάνουν αυθεντικά και καθ’ ολοκληρία ό,τι η Αγία Σοφία ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς προσφέρει 3. Να είναι αρωγός της Ουνέσκο νομικά και τεχνικά στο έργο της και να προσφέρει την τεχνογνωσία της για να απαντηθούν τα προηγούμενα ερωτήματα με την σφραγίδα της Ουνέσκο4. Να ηγηθεί παγκόσμιας αντίδρασης για την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία και την απόδοση της Αγίας Σοφίας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, επιπρόσθετα από το άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Ταυτόχρονα, να παροτρύνει τα Ελληνικά ακαδημαϊκά ιδρύματα να ξεκινήσουν επιστημονική «σταυροφορία» ανά τον κόσμο για την καταδίκη της Τουρκίας και την επίτευξη των παραπάνω στόχων5. Να παροτρύνει ομάδες Ελλήνων πολιτών της Κωνσταντινούπολης που έχουν και Τουρκική υπηκοότητα να διερευνήσουν νομικά κατά πόσον στα πλαίσια της αμοιβαιότητας και της ισότητας του θρησκευτικού δικαιώματος όλων των Τούρκων πολιτών, κατοχυρωμένων στο Τουρκικό σύνταγμα, μπορούν να διεκδικήσουν επιτυχημένα και τη διεξαγωγή κάποιων ορθόδοξων λειτουργιών στην Αγία Σοφία6. Να εξετάσει το προηγούμενο που έχει δημιουργηθεί με την Αγία Σοφία Τραπεζούντας αλλά και τις καταστροφές και την κακομεταχείριση στο παρελθόν της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης κι άλλων μνημείων. 7. Να αποφύγει νευρικές πολιτικές αποφάσεις που θα τη φέρουν σε δύσκολη θέση. Ας μάθουμε κάποια στιγμή από την Τουρκία και το πως χειρίζεται τέτοια θέματα. Μπορούμε όμως να προβούμε σε συμβολικές κινήσεις που θα έχουν ψυχολογικό αντίκτυπο 8. Να αξιοποιήσει στο εσωτερικό την μεγάλη αυτή υπηρεσία που μας πρόσφερε ο Ερντογάν για να κατανοήσουν και να θυμούνται όλοι οι Έλληνες σε βάθος χρόνου τη βαθιά προσβολή που συνιστά η μετατροπή σε τζαμί, και το γεγονός ότι η Τουρκία ως συγκροτημένη οντότητα καταλαβαίνει μόνο τη γλώσσα της ισχύος. 9. Να τεκμηριώσει άλλη μια φορά την περιφρόνηση της Τουρκίας για όλους τους διεθνείς θεσμούς. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Ουνέσκο, η Τουρκία θα έπρεπε πρώτα να έχει προβεί σε διάλογο με τον θεσμό πριν τη λήψη κι ανακοίνωση αποφάσεων. 10. Να ενδυναμώσει κάθε μηχανισμό ήπιας ισχύος της χώρας για να προωθήσει τη θέση της ως πολιτισμικής υπερδύναμης, με σφαίρα πολιτισμικής επιρροής εκτός των συνόρων της11. Να θέσει πιθανόν θέματα ανεύθυνης χρήσης των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς που διαχειρίζεται η Τουρκία να ζητήσει αυστηρότερους διεθνείς ελέγχους και διεθνή επιστασία και λογοδοσία στη διαχείριση και λειτουργία τους 12. Να καταδείξει ότι η Τουρκία είναι ξένο σώμα για την Ευρώπη και να μεταφράσει το γεγονός σε διπλωματική ήττα της Τουρκίας σε όσο μεγαλύτερη έκταση γίνεται. Θα μπορούσε πχ να προβληθεί το γεγονός ότι παρόμοια σχέδια για την Αγία Σοφία για μετατροπή της σε τζαμί είχαν εκφράσει και οι τζιχαντιστές του ISIS το 2017, οι ίδιοι αυτοί που κατέστρεφαν τα αρχαιολογικά μνημεία στις πόλεις του Ιράκ που καταλάμβαναν. 13. Να αδράξει την ευκαιρία για εμβάθυνση της σχέσης με το Ισραήλ. Στο διάγγελμα του προς τον Τουρκικό λαό ο Τούρκος πρόεδρος ούτε λίγο ούτε πολύ είπε «Η ανάσταση της Αγίας Σοφίας ανοίγει το δρόμο για την απελευθέρωση του Αλ Άκτσα». Σαφής αναφορά για το τζαμί Αλ Άκτσα που βρίσκεται στην παλαιά πόλη της Ιερουσαλήμ που ελέγχεται από το Ισραήλ. 

Στην Ελλάδα, συνηθίζουμε να υποτιμούμε ή να υπερτιμούμε τον αντίπαλο. Καμιά φορά, κατορθώνουμε να κάνουμε και τα 2 ταυτόχρονα, όσο παράδοξο κι αν ακούγεται αυτό. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο Ερντογάν ήθελε να αλλάξει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας τουλάχιστον από όταν ανέλαβε δήμαρχος της Πόλης το 1995. Είχε υπομονή και και κατεύθυνση κι αναπροσάρμοζε το σχέδιο του καθ οδόν. Στην πορεία εγκαταλείφθηκε το όραμα του Ευρωπαϊκού προσανατολισμού, που διευκόλυνε εν μέρει τις τωρινές εξελίξεις, εξουδετερώθηκε κάθε πηγή αμφισβήτησης στο εσωτερικό, ενώ στο εξωτερικό η καταρράκωση των παγκόσμιων θεσμών και η ανάδειξη πολυπολικού συστήματος ισχύος ευνοούν την ανεξέλεγκτη δράση του. Για να τον αντιμετωπίσει η Ελλάδα κι αυτόν αλλά και την όποια επόμενη κατάσταση, οφείλει να σχεδιάσει δυναμικά και μακροπρόθεσμα τους στόχους της, με εθνική ενότητα, αυτοπεποίθηση και σιδερένια πυγμή. 

Γρηγόριος Παναγάκος, PhD.,

μέλος του ΙΗΑ

Πηγή: INTERNATIONAL HELLENIC ASSOCIATION

The status of Hagia Sophia is the litmus of this civilization!

MEHMET EFE CAMAN

 The decision of the Turkish Council of State to transform Hagia Sophia into 1935 into a museum has been canceled. Subsequently, a decree was signed by President Recep Tayyip Erdoğan on the transfer of The Great Hagia Sophia Mosque, to the Presidency of Religious Affairs. Thus, the decision to turn it into a mosque was announced.

This is not an easy matter! Besides being political, I know that there are certain sensitivities regarding religious, cultural and historical theses. In the last days, before this decision was made, I have already shared some of my thoughts about Hagia Sophia on Twitter, and I have already received enough reactions. Therefore, I know the sensitivity of the subject very closely. Because to discuss the status of Hagia Sophia, in Turkey, it means to enter the field of defense mechanisms, prejudice, prejudgments in terms of Turks and Muslims. Therefore, Hagia Sophia, is a very sensitive subject regarding the Ottoman Empire, the Turkish identity, their relationship with the regions Turks were located, and various matters such as Muslims’ relations with Christians, Islam and Muslim’s actual ‘other.’

First of all, let me start by just sharing the historical facts. The completion of the Hagia Sophia (Aya Sofya) building took place between 532 and 537 after Christ. The name of the building in Greek means “holy wise or wisdom” and refers to Divine wisdom. The building was built by the Roman Emperor Justinian as a church. Hagia Sophia Church, which is the first cathedral of the Christian world, has preserved this title for many centuries with its extraordinarily large dome and interior. Even though larger cathedrals were built with new techniques, this large cathedral has always been a very special place for Christians. Even the Orthodox and Catholic sects continuing as two separate churches with the division of Rome did not change this fact. Hagia Sophia was converted into a mosque in 1453 after the city of Constantinople was conquered by the Ottoman Empire. The frescoes, mosaics and paintings (depictions of Jesus, Mary, many Christian holy figures, angels, etc.) inside were covered with plaster. Until 1931, Hagia Sophia was used as a mosque. Although there is no addition to the building, minarets were built to give the building a mosque view. Its first minaret was wooden. Later on, it was destroyed (at the end of the 1450s) by Sultan Mehmet the II. In the period of Mehmet, a brick minaret was built. Three other minarets were built during the period of Sultan Beyazıt. After the conquest of the building, Hagia Sophia suffered great damage while the city was looted. Bells, icons, mosaics, depictions of Jesus and Mary have been heavily destroyed. Along with Hagia Sophia, large and medium-sized cathedrals and churches in Constantinople were converted into mosques. These are, Old Imaret Mosque (Patepoples Monastery), Zeyrek Mosque (Pantokrator Monastery), Vefa Mosque (Theodoros Church), Arab Mosque (San Paolo Church), Fethiye Mosque (Pammakaristos Church), Koca Mustafa Paşa Sümbül Efendi Mosque (Andreas Monastery) , Little Aya Sofia Mosque (Theodora Church), Kariye Mosque (Chora Church), Imrahor Mosque (Baptist Iohannes Church), Fenari Isa Mosque (Virgin Theodokos Church), Bodrum Mosque in Laleli (Myrelaion Monastery), Kalenderhane Mosque (Kyriotissa Church).

Hagia Sophia was a religious place with a symbolic importance until the architectural style of the Ottoman period determined the Constantinople silhouette. Later, large mosques were built, and Ottoman Mosque architecture entered a synthesis with Byzantium, and the most elegant mosques of Islamic architecture were built in Constantinople. Hagia Sophia, which was closed to the worship of Muslims in 1931, remained closed for four years. During this period, the authorities worked to make the building a museum. The building, which turned into a Museum 1935, was opened to visitors. With 3.3 million annual visits to the Hagia Sophia annual average was Turkey’s most visited museum.

Now, after referring to these very brief – and inadequate – historical facts, let’s come to a critical look at the political, cultural, religious, geographical and historical, identity issues related to Hagia Sophia.

Since I wrote this article in connection with my previous Turkish History Theses: Mixed Salad (1, 2, 3) articles, I think that my thoughts about establishing a healthy sense of belonging with the geography of Turks in geographical-historical context will be better understood.

Conquest is one of the most important grounds of Turkish presence in their geography. Of course, I know that it is necessary to approach ‘Fatah’ (Conquest) in its historical context. My goal is never anachronism and to adapt and apply the thoughts and values that apply today to the past.

It is a fact that we need to use a huge “but” here. Because by evaluating and understanding historical events and their results in the historical context, attempting to apply the behavioral patterns (or schemes) in history today, or using the universe of values in history to make sense of today, are separate things! When Islamization in Anatolia is evaluated in its periodical context, it is a “happened-finished” thing, but it is very necessary to build a more comprehensive historical discourse and narrative.

As an example, the approach of the Catholic Church to the Christianization of Latin America or Africa today does not coincide with the dominant conservative Catholic history theses in the 1700s or 1800s. United Kingdom, today, uses a very different language than the discourse which legitimized expansionism of British empire when it established the dynamic relationship with its colonies in the 18th or 19th centuries. Or, for example, French children read French expansionism in Algeria today with a very critical historical discourse, a pedagogical discourse that aims to take lessons from history. That’s what it should be! Isn’t the point I want to arrive so clear? Isn’t it time for us to reconsider the conquest (both the conquest of Anatolia and the experience of Turcification and Islamization, as well as the conquest of Constantinople and the transformation of the city’s Christian fabric with a Muslim texture) with a more “less offensive” discourse?

Couldn’t Hagia Sophia be a symbol in this sense? Because it has already been a museum since the 1930s. Couldn’t a language embracing non-Muslims and Christian-Jewish roots in this new narrative or a story be used to start a discourse that embraces Anatolia, not conquering it, but is proud to be its child? Wouldn’t it be better to teach the young generations a nation formed like a “soup” boiling in the Anatolian “cauldron” in terms of building a more peaceful society along with a more realistic history? Wouldn’t it be better to tell about the mutual love of Hagia Sophia and Sultanahmet, emphasizing that monotheist Abrahamic religions are actually siblings and say “Look what we learned from history?” Do you think it is prouder to be citizens of a country that gives this message to the world, or to be a citizen of a country that has closed the Hagia Sophia Cathedral again and opened it as a Mosque today? What do you think? Which one is prouder? For once, is “turning our other cheek” such a bad thing? Why is “loving your enemy” so difficult? Why is it so difficult to honor the value of “there is no compulsion in religion” and “your religion is for you, my religion is for me”? To whom does it benefit to reintroduce the wounds of hostilities instead of replicating partnerships?

I don’t care how much reaction I will get. The truth is this: Hagia Sophia (Holy Wisdom) Cathedral is a blessing of Christianity. It wouldn’t be fair to pretend as if nothing happened during the last 89 years between 1931 and 2020 while Hagia Sopia was a museum.

The mosqueisation of Hagia Sophia and dozens of large cathedrals and churches can be seen as a kind of functional necessity in Constantinople, where there are no mosques in the 1450s, even if it is not right and very Islamic. But in modern Istanbul, where there are tens of thousands of mosques, it is not possible to mention that it is not a functional requirement for Hagia Sophia turning in to a Mosque! So why was this move made? I think everyone knows the answer to this question. In addition, many valuable authors in the articles of each other wrote this topic in the longest.

The main issue I am interested in is: what kind of civilization do we want to be? Because rulers or political regimes come and go. What is permanent is civilizations. Permanent messages are those given on behalf of those civilizations. The ships that carried us beyond ages are these messages. The Hagia Sophia decision is such a message. One day everyone will remember this message. Do we want to be a civilization that forces people from their religion and temple? Many civilizations, cultures, people or states may have done this. But remember that we are talking about today! Moreover, let’s assume that all the societies of the world make others from their religion or temple. Does this justify us to make this mistake, too? Does it justify this? You might say, but we don’t do that! What we’re doing is just Mosqueisation a place that was already a mosque in the past. No, it’s not that simple. Because the relationship we have with our history affects our today. Today, Catholics use a very careful discourse against South American or African natives and do not forget the lesson they have learned from that date in their behavior. Today, the assimilation of Canadian natives in boarding schools in Canada is told to younger generations as a black mark; not as something to be praised. If the Islamic world adopts the spirit of the tenth or fifteenth century in approaching members of other cultures and religions today, there is a very serious problem. If you set out by compassing the universe of values hundreds of years ago in the twenty-first century, your destination will be the great destructions, occupations, wars or misery of those times.

If a building has to be a mosque and you truly respect your religion, why don’t you start by making the most beautiful mosques? I have seen the ugliest mosques in Istanbul, as well as the most beautiful mosques in my life. Hagia Sophia Cathedral will always exist in the architecture of the Ottoman Mosque. Because its spirit has become an integral part of your native architectural style! Leave it alone now. Glorify it – if you truly respect God who is the Lord of the realms! – and stop using force as a method of your faith! Do not deal with physical – material – things you can hold, and set sail to a world of meanings, thinking and wisdom. You cannot spread your religion with great armies, brutal force. It’s just fear, not religion! True religion spreads through cognition, heart, emotion and faith. The message given by Hagia Sophia is the first method. Many religions made these mistakes as well as many nations! It is not a time for these errors to recur. Only mutual tolerance and understanding can unite humanity.

The status of Hagia Sophia is the litmus of this civilization.

The Turkish version of this article first appeared at TR724.com.

http://www.politurco.com/

Με τα λεηλατημένα τιμαλφή της Αγίας Σοφίας στήθηκε η Ευρώπη

“Τούρκοι διαβήκαν, χαλασμός, θάνατος πέρα ως πέρα”

Β. Ουγκώ

“Θρήνος, κλαυθμός και οδυρμός, και στεναγμός και λύπη

Θλίψις απαρηγόρητος έπεσε τοις Ρωμαίοις!

Εχάσασιν το σπίτι τους, την Πόλιν την αγίαν,

το θάρρος και το καύχημα και την απαντοχή τους”.

Είναι οι τέσσερις πρώτοι στίχοι, από ένα κυπριακό “ανακάλημα”, θρηνητικό ποίημα για την Άλωση. Το όνομα του ποιητή δεν είναι γνωστό. Θεωρείται όμως ο καλύτερος θρήνος.

Τότε που τα “άνομα σκυλιά τες ανομιές τους κάναν”. Οδύρεται ο ανώνυμος Ρωμιός:

“Όταν εις νουν θα θυμηθώ της Πόλεως τα κάλλη,

Στενάζω και οδύρομαι και τύπτω εις το στήθος,

κλαίω και χύνω δάκρυα μεθ’ οιμωγής και μόχθου.

Ο κόσμος της αγιάς Σοφιάς, τα πέπλα της τραπέζης,

της Παναγίας της σεπτής τα καθιερωμένα,

τα σκεύη τα πανάγια και πού να καταντήσουν”.

Πολλοί και σήμερα θρηνούν. Τα “άνομα σκυλιά”, οι Τούρκοι, μαγαρίζουν και πάλι την Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία. Περιμένουμε από τους Φράγκους, την “διεθνή κοινότητα”, να πάρουν κυρώσεις. Αστεία πράγματα. Τέτοιες ανόητες ελπίδες τρέφουν οι πολιτικοί  της εθελοδουλίας. Οι Φράγκοι εξάλλου είναι αυτοί που πρώτοι κατέστρεψαν και λεηλάτησαν την Αγία Σοφία. Στρώθηκα και ξαναδιάβασα ένα ωραίο βιβλίο για την Αγία Σοφία. (Η Αγία Σοφία στον θρύλο και την ιστορία”, του Π. Σπυρόπουλου, εκδ. Καρδαμίτσα). Διαβάζω στην σελ. 71: “Κατά την στυγεράν εκείνην άλωσιν του 1204, υπό των Φράγκων, διεπράχθησαν ίσως απεχθέστερα υπό των χριστιανών μαχητών του σταυρού αίσχη, παρ’ όσα έμελλον μετά δύο και ήμισυν αιώνα να διαπραχθούν υπό των οπαδών του κορανίου”.

Μάλιστα ήταν τόση η ποσότητα των τιμαλφών κλοπιμαίων που για έναν χρόνο “πλοία κατάφορτα με πολύτιμα κειμήλια αναχωρούσαν κάθε τόσο από την Πόλη με προορισμό τα λιμάνια της Ευρώπης”. Τότε ιδρύθηκαν και τα πρώτα θησαυροφυλάκια, οι τράπεζες, των κρατών της Δύσης. Χάρις στον χρυσό και τα πολύτιμα σκεύη του ναού και της Πόλης οργάνωσαν οι Δυτικοί τις αποικιοκρατικές τους κατακτήσεις και λεηλασίες και γενοκτονίες. Εκτός από τα ελληνικά, κλασσικά γράμματα – και αυτά παραμορφωμένα, αυτό που ονομάζουν “Αναγέννηση”- οι Ευρωπαίοι…σταυροφθόροι κατέκλεψαν και τα αμύθητα πλούτη της Πόλης και της Αγια-Σοφιάς. Ολόκληρος ο πολιτισμός τους είναι στηριγμένος στο αίμα και στον πνευματικό μόχθο των Ελλήνων της πανωραίας Ρωμανίας. Χαρακτηριστικά ο ναός του αγίου Μάρκου στην Βενετία “ει τι έχη είναι της Αγίας Σοφίας”, έγραφε ο πατριάρχης Ιεροσολύμων Δωρόθεος.

Πολλά κειμήλια χάθηκαν κατά την διάρκεια της λεγόμενης Γαλλικής Επανάστασης, περίοδο σκότους και φρικτών εγκλημάτων που μας την παρουσιάζουν και στα ημέτερα σχολικά βιβλία ως περίπου παραδεισένια εποχή. Μάλιστα οι λεηλάτες Φράγκοι, ο αφιονισμένος στρατός του Πάπα, άρπαξαν πολλά τίμια λείψανα αγίων που φυλάσσονταν σε χρυσές ή αργυρές θήκες. ” Έδειχναν προτίμηση στα λείψανα αξιόλογων και ευρύτατα γνωστών αγίων και αποστόλων, ιδίως των τιμωμένων στην Δύση. Λόγω όμως συνωνυμίας πολλών μικροτέρων αγίων, συναπεκόμισαν και πλήθος τέτοιων λειψάνων, με συνέπεια να ευρίσκωνται ανά την Ευρώπη απίθανα σε αριθμό τεμάχια λειψάνων (π.χ. τρεις χείρες ή τρία οστά κνήμης) ενός δήθεν και του αυτού αγίου.(σελ. 75). Αυτοί, δηλαδή, γνώριζαν μόνο τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Πού να ξέρουν τον Ελεήμονα, τον Χρυσόστομο, της “Κλίμακος” ή τον “Καλυβίτη”; Γι’ αυτό υπήρξε σύγχυση, διακωμώδηση των αγίων και της εκκλησίας και τελικά κατέληξαν στην περιφρόνηση και στην αθεϊα.

Οι δε βάρβαροι Τούρκοι, μάστιγα της Ασίας; Ίδιοι και απαράλλακτοι εδώ και αιώνες:” Το φρικώδες και ακουόμενον, τις διηγήσεται; “. Ρήμαζαν, έσπαζαν, έσφαζαν,έτρωγαν με τα ιερά σκεύη, διέπρατταν ασχημονίες και προστυχιές πάνω στις ιερές τράπεζες. Με ιερατικές στολές και ενδύματα “εσκέπαζον ίππους και όνους και έτερα ανοσιουργήματα πλείστα εποίουν, άξια θρήνου”.

Να σημειώσω κάτι: Τον Μάιο του 1346, καταστροφικός σεισμός κατακρημνίζει μέρος του ναού, την ανατολική αψίδα. Διαβάζω: «Όταν πρωί-πρωί εκυκλοφόρησε στην Πόλη, η θλιβερά είδηση», σημειώνει ο Γρηγοράς, «βοή και θρήνος ηγείρετο μείζων». Άδειασαν αμέσως οικίες και η αγορά και όλοι έτρεξαν να ιδούν το θλιβερό συμβάν… όλοι εβάλθηκαν να απομακρύνουν τα συντρίμμια και «ουδ’ην εκεί διακρίνειν πλούσιον εκ πενήτων, ουδ’ αδόξων ένδοξον (δηλ. Δεν μπορούσε κανείς να ξεχωρίσει επιφανείς πολίτες από τους άσημους), ουδ’ εκ δεσπότου δούλον…», αλλά όλοι είχαν ένα σκοπό… και, καθώς οι γυναίκες είναι πιο επιρρεπείς στα δάκρυα, «πλούσιοι, δάκρυσι ραίνουσι τας τε πλίνθους και πέτρας», τις έπαιρναν κατόπιν στους ώμους τους, χωρίς να νοιάζονται για τα τυχόν πολυτελή φορέματά τους, που εσχίζοντο και εσκονίζοντο… Αυτό συνεχίστηκε επί τριάντα ολόκληρα μερόνυχτα». (σελ. 40). Ο ναός της του Θεού Αγίας Σοφίας αποκατεστάθη. Λέω πολλές φορές στους μαθητές μου. Ο μέγας Ιουστινιανός στους 40 κίονες που στήριζαν τον ναό έβαλε λείψανα αγίων. «Εν παντί κιόνι των άνω και των κάτω, εν έκαστον λείψανον έχει ενθρονισμένον». Ακόμη και σήμερα βρίσκονται εκεί. Ενθρονισμένα στην καρδιά των κιόνων. Ο ναός είναι θεοστήρικτος και αγιοστήρικτος. Τα άγια λείψανα των παλληκαριών της πίστης, οι κίονες των αγίων Κωνσταντίνου, Δημητρίου, Γεωργίου, των αγίων Αποστόλων και των μεγαλομαρτύρων Παρασκευής και Βαρβάρας είναι στην θέση τους. Οι κολόνες της Αγιάς-Σοφιάς είναι λειψανοθήκες. Στην Κωνσταντινούπολη συνέβησαν καταστρεπτικοί σεισμοί στο διάβα των αιώνων. Όμως ο ναός ποτέ δεν καταστράφηκε ολοσχερώς. Γιατί; Διότι στους πανέμορφους κίονές του υπάρχουν «ενθρονισμένα» λείψανα αγίων. Αυτό το ξέρουν οι Τούρκοι. Και χίλιους ιμάμηδες και μουεζίνηδες να βάλουν να τσιρίζουν, η Αγία Σοφία είναι, επαναλαμβάνω, “η λειψανοθήκη της Ορθοδοξίας”. 

Είναι κατόρθωμα των Ελλήνων, μέσω του οποίου εκφράζουν ες αεί την πίστη τους στον Υιό και Λόγο του τριαδικού Θεού, ο οποίος “εξήλθε νικών και ίνα νικήση”.

 Έτσι λέω των παιδιών είναι και η πατρίδα μας. Κατάσπαρτη από λείψανα και οστά αγίων. Η Ελλάδα είναι η Αγιά-Σοφιά της οικουμένης. Δεν πρόκειται ποτέ να πέσει και να χαθεί. «Η Ρωμιοσύνη θα χαθεί όντας ο κόσμος λείψει». Τώρα που κάποια κομμάτια της γκρεμίστηκαν και «ηκρωτηρίασται το κάλλος της», όλοι μαζί-«είμαστε στο εμείς»-ένδοξοι και άδοξοι να τρέξουμε να την αναστυλώσουμε, όπως έπραξαν τότε οι Ρωμιοί πρόγονοί μας.

Δημήτρης Νατσιός

δάσκαλος-Κιλκί – Μέλος ΙΗΑ

International Hellenic Association

Αγία Σοφία

         Να λοιπόν που ο αδίστακτος Σουλτάνος μετατρέπει την Αγιά Σοφιά, σύμβολο-μνημείο της παγκόσμιας χριστιανικής κληρονομιάς και αριστούργημα μοναδικό της αρχιτεκτονικής, σε τζαμί. Εργαλειποιεί την Αγιά Σοφιά για την υλοποίηση των όποιων φιλοδοξιών του. Παίζε :έν ού παικτοίς:
Δεν είναι δικό του κτήμα. Ανήκει στην ανθρωπότητα.
     Απόφαση-μαχαιριά στην Χριατιανική κοινότητα και όχι μόνο. Μαχαιριά στην Ορθοδοξία, μαχαιριά στον Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, μαχαιριά στον Ορθόδοξο Ελληνισμό. Που έκτιςε την Αγία Σοφία και επί χίλια χρόνια λειτουργούσε ως Ορθόδοξος ναός.
     Οι εκκλήσεις του Πατριάρχη,της Ελλάδος, των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της ΕΕ, της UNESCO αγνοήθεικαν.Ανοικτή η πρόκληση προς τον πολιτισμένο κόσμο. Οι επιπτώσεις στις σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα οπωσδήποτε δυσμενείς. Η σχέση της Τουρκίας με τη Δύση άγνωστες.
      Η απόφαση δεν ήταν έκπληξη. Έκπληξη θα ήταν αν η Αγία Σοφία αποδιδόταν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, όπου ανήκει, για να αποτελέσει και πάλι Ορθόδοξο ναό: προς δόξαν Θεού
       Η διεθνής κοινότητα δεν έλαβε σοβαρά υπόψη τις απειλές του Ερντογκάν. Θα μπορούσε κάτι να έχει κάνει για να αποτρέψει αυτή την απόφαση. Δεν έκανε τίποτε.Μόνο συστάσεις που ήταν φανερό ότι θα αποβούν άκαρπες.
       Τώρα τι γίνεται; Μόνο χλιαρές αντιδράσεις, έκφραση λύπης και απογοήτευσης. Δεν αρκούν. Χρειάζεται έμπρακτη υπεράσπιση της ταυτότητας και του πολιτισμού μας.
        Περιμένουμε να δούμε τι μέτρα θα λάβουν εναντίον της Τουρκίας οι μεγάλοι της Χριστιανικής Δύσεως., η ΕΕ, οι χώρες της Ευρώπης, η Ορθόδοξη Ρωσία, οι ΗΠΑ και ο φύλακας της Παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, η UNESCO για την υπεράσπισης της Ορθοδοξίας, της Χριστιανοσύνης έν γένει και του πολιτισμού για την ιερόσυλη ενέργεια της Τουρκίας τη σχετική με τη βάρβαρη θρησκευτική και πολιτιστική βεβήλωση της Αγίας Σοφίας.
          Η Τουρκία δεν καταλαβαίνει από συστάσεις. Χρειάζονται κυρώσεις ανάλογες με τη σοβαρότητα της βδελυράς και απαραδέκτου πράξεως.

    Για την Ο/21 Μακεδονίας-Θράκης ,ο Πρόεδρος του ΔΣ
                                          Αθανάσιος Καραντζίκος

https://professors-phds.com