Η Βόρειος Ήπειρος μόνιμα σταυρωμένη, μόνιμα κακοποιημένη, μόνιμα αγνοημένη!

Το 1951 ο γλύπτης Κώστας Σεφερλής, φιλοτέχνησε και δώρησε στο Δήμο Αθηναίων ένα άγαλμα, το οποίο τοποθετήθηκε στην οδό Τοσίτσα, ανάμεσα από το Πολυτεχνείο και το Αρχαιολογικό Μουσείο. 

Το έργο τέχνης αναπαριστούσε μία γυναίκα με δεμένα πίσω τα χέρια, η οποία ανασηκώνει το κεφάλι. Η κίνηση ήταν έντονη και αποτύπωνε την αντίσταση της αλυσοδεμένης αλύτρωτης γης της Βορείου Ηπείρου.

Ήταν μία εποχή που υπήρχαν καλλιτέχνες με πατριωτικές αξίες και που ο ελληνικός λαός ενδιαφερόταν έντονα για τα εθνικά θέματα. Ανάμεσα τους ήταν και το ζήτημα της Βορείου Ηπείρου. 

Από τότε οι δεκαετίες πέρασαν και η ελληνική κοινωνία άλλαξε εντελώς χαρακτήρα. 

Η Ελλάδα και ειδικά η Αθήνα απέκτησαν πολυ-πολιτισμικό χαρακτήρα, ενώ κάθε πατριωτική αναφορά στιγματίζεται ως "ακραία" και "φασιστική", αφού επικράτησαν σε μεγάλο βαθμό οι διεθνιστικές και ψευτο-κουλτουριάρικες αξίες.

Παράλληλα το εθνικό θέμα της Β. Ηπείρου ξεχάστηκε σχεδόν τελείως με αποτέλεσμα η πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών να αγνοεί και την ίδια την ύπαρξη του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού.

Τα Εξάρχεια, η περιοχή στην οποία είχε τοποθετηθεί το άγαλμα της σκλαβωμένης Βορείου Ηπείρου, μετατράπηκε σε άβατο των ανθελληνικών κακοποιών στοιχείων με τον μανδύα της "αντιεξουσιαστικής" ιδεολογίας.

Επόμενο ήταν και το έργο τέχνης που συμβολίζει την αλύτρωτη ιδιαίτερη πατρίδα μας να υποστεί επανειλημμένα τις ανάλογες προσβλητικές "καλλιτεχνικές" παρεμβάσεις τις δύο τελευταίες δεκαετίες από τους γνωστούς - αγνώστους ψευτοϊδεολόγους.  

Όσες φορές όμως ο Δήμος Αθηναίων καθάριζε το μνημείο, μετά από λίγες μέρες η "κόρη της Βορείου Ηπείρου" πάλι βαφόταν με σπρέι σε διάφορα χρώματα ή γέμιζε συνθήματα. 

Δεν πρέπει να μας διαφεύγει επίσης ότι μεγάλος αριθμός των αναρχικών είναι ουσιαστικά αλβανοί εθνικιστές που εκφράζουν το μίσος τους απέναντι στην Ελλάδα με την αντιεξουσιαστική προβιά.

Ενώ διανύουμε την Μεγάλη Εβδομάδα πληροφορηθήκαμε ότι το άγαλμα της σκλαβωμένης Βορείου Ηπείρου, όχι απλώς δέχτηκε βανδαλισμούς που τους έχει άλλωστε συνηθίσει, αλλά σχεδόν καταστράφηκε. 

Κακοποιά στοιχεία έκοψαν από το έργο τέχνης το κεφάλι και τα πόδια...

Οι δράστες ενδέχεται να είναι αναρχικοί, αλλά δίνουμε μεγαλύτερη πιθανότητα στο να είναι αλβανοί που ενοχλούνται από την ύπαρξη του συγκεκριμένου μνημείου αλλά και του Βορειοηπειρωτικού Ζητήματος γενικότερα.  

Όπως και να έχει, αυτή η κατάπτυστη πράξη μας προκαλεί μόνο συναισθήματα οδύνης, θλίψης και οργής.

Το γεγονός όμως έρχεται να μας καταδείξει και τη συμπεριφορά του ελληνικού κράτους αλλά και του μεγαλύτερου μέρους της ελληνικής κοινωνίας έναντι στην αλύτρωτη Ήπειρο και τους Έλληνες της. 

Η Εβδομάδα των Παθών διαρκεί πολύ περισσότερο για τη Βόρειο Ήπειρο, η οποία είναι μόνιμα σταυρωμένη και μόνιμα κακοποιημένη από τους αλβανούς και τους ελληνόφωνους ανθέλληνες, αλλά και μόνιμα αγνοημένη από τη μητέρα Ελλάδα και τους πολίτες της.  

Εμείς όμως θα προσπαθήσουμε να αποκαταστήσουμε το μνημείο και μαζί με αυτό να κρατήσουμε ζωντανό τον Βορειοηπειρωτικό Αγώνα.  

     

Εθνικός Σύλλογος Βόρειος Ήπειρος 1914

26 - 04 - 2016 

Το έργο τέχνης παλιότερα 

Η κόρη της Βορείου Ηπείρου σε μία από τις άπειρες "καλλιτεχνικές" παρεμβάσεις 

που δέχτηκε από ανθελληνικά στοιχεία

Το μνημείο στις 17 Φεβρουαρίου 2015, στην κατάθεση στεφάνου του ΕΣΒΗ 1914 

για την 101η επέτειο της ανακήρυξης της Ανεξαρτησίας της Βορείου Ηπείρου

Το άγαλμα της σκλαβωμένης Βορείου Ηπείρου σήμερα.

Η τραγική ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι η καταστροφή του έγινε 

σε μία από τις ελάχιστες φορές που ήταν καθαρό... 

Αποτελείωσαν το άγαλμα της Βορείου Ηπείρου στην Τοσίτσα. Για ακόμη μια φορά μας πρόδωσαν.

Παλιό κομμούνια του κερατά, το καρκίνο που μας τρώει εδώ χρόνια εμάς τους Έλληνες. 

Ανίκανοι που γίνατε και κυβέρνηση. Οι αλβανοί γιορτάζουν σήμερα το γεγονός που για ακόμη μια φορά μας αρνηθήκατε. Που ο Θεός να σας ανταποδώσει το κακό υποείδη όντα που δεν αξίζετε να λέγεστε καν Έλληνες. Για μια ακόμη φορά μας πρόδωσαν .... και ποιος ξέρει πώς θα καταλήξουμε. 

Άφησαν τα γκράφιτι και επιστράτευσαν βαριοπούλες οι βάνδαλοι

Φωτογραφίες που έχουν αναρτηθεί σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν αποκεφαλισμένο και με κομμένα τα κάτω άκρα το άγαλμα της «Βορείου Ηπείρου» στην οδό Τοσίτσα. Το άγαλμα, έργο του Κώστα Σεφερλή εικονίζει μία γυναίκα με δεμένα πισθάγκωνα τα χέρια.

Μάλιστα, το γλυπτό υπήρξε αφορμή για να γράψει η ποιήτρια Κική Δημουλά το ποίημα «Σημείο Αναγνωρίσεως».

Χρήστης του Facebook αναφέρει στον λογαριασμό του ότι το γλυπτό έπεσε θύμα βανδάλων στις 02:00 τα ξημερώματα του Σαββάτου.

Έργο του 1951, το μαρμάρινο άγαλμα βρίσκεται από το 1953 στον πεζόδρομο της Τοσίτσα, ενώ έχει πέσει και κατά το παρελθόν θύμα βανδάλων, καθώς είχε καλυφθεί με grafitti.

Αποτελεί δωρεά του καλλιτέχνη στον Δήμο Αθηναίων.

Ο Κώστας Σεφερλής ήθελε να απεικονίσει ως σκλαβωμένη κόρη τη Βόρειο Ήπειρο.

Πηγή: http://www.himara.gr

Πηγή: http://www.himara.gr

Πηγή: http://www.himara.gr

"Την οργή των νεκρών να φοβάστε και των βράχων τ' αγάλματα". Ο.Ελύτης

Σημεῖο Ἀναγνωρίσεως
ἄγαλμα γυναίκας μέ δεμένα χέρια - «Η Βόρειος Ήπειρος»

Ὅλοι σέ λένε κατευθείαν ἄγαλμα,
ἐγώ σέ πρσφωνῶ γυναίκα κατευθείαν.

Στολίζεις κάποιο πάρκο.
Ἀπό μακριά ἐξαπατᾶς.
Θαρρεῖ κανείς πώς ἔχεις ἐλαφρά ἀνακαθήσει
νά θυμηθεῖς ἕνα ὡραῖο ὄνειρο πού εἶδες,
πώς παίρνεις φόρα νά τό ζήσεις.

Ἀπό κοντά ξεκαθαρίζει τό ὄνειρο:
δεμένα εἶναι πισθάγκωνα τά χέρια σου
μ' ἕνα σκοινί μαρμάρινο
κι ἡ στάση σου εἶναι ἡ θέλησή σου
κάτι νά σέ βοηθήσει νά ξεφύγεις
τήν ἀγωνία τοῦ αἰχμάλωτου.

Ἔτσι σέ παραγγείλανε στό γλύπτη:
αἰχμάλωτη.

Δέν μπορεῖς
οὔτε μιά βροχή νά ζυγίσεις στό χέρι σου,
οὔτε μιά ἐλαφριά μαργαρίτα.
Δεμένα εἶναι τά χέρια σου.

Καί δέν εἶν' τό μάρμαρο μόνο ὁ Ἄργος.
Ἄν κάτι πήγαινε ν' ἀλλάξει
στήν πορεία τῶν μαρμάρων,
ἄν ἄρχιζαν τ' ἀγάλματα ἀγῶνες
γιά ἐλευθερίες καί ἰσότητες,
ὅπως οἱ δοῦλοι,
οἱ νεκροί
καί τό αἴσθημά μας,
ἐσύ θά πορευόσουνα
μές στήν κοσμογονία τῶν μαρμάρων
μέ δεμένα πάλι τά χέρια, αἰχμάλωτη.

Ὅλοι σέ λένε κατευθείαν ἄγαλμα,
ἐγώ σέ λέω γυναίκα ἀμέσως.
Ὄχι γιατί γυναίκα σέ παρέδωσε
στό μάρμαρο ὁ γλύπτης
κι ὑπόσχονται οἱ γοφοί σου
εὐγονία3 ἀγαλμάτων,
καλή σοδειά ἀκινησίας.
Γιά τά δεμένα χέρια σου, πού ἔχεις
ὅσους πολλούς αἰῶνες σέ γνωρίζω,
σέ λέω γυναίκα.

Σέ λέω γυναίκα
γιατ' εἶσ’ αἰχμάλωτη

(Τό λίγο τοῦ κόσμου, 1971)-Κική Δημουλά


Μαρμάρινο γλυπτό του Κωνσταντίνου Σεφερλή «Η Βόρειος Ήπειρος» (1951) στην Πλατεία Τοσίτσα της Αθήνας, στο πάρκο μεταξύ Πολυτεχνείου και Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.

Φωτογραφία: ΕΣΒΗ 1914

Βρέθηκαν τα ιερά λείψανα του Αγίου Ιωάννου Βλαδίμηρου στις αποθήκες του Αλβανικού Εθνικού Μουσείου - U gjendën lipsanët e Shën Joan Vladimirit në bodrumet e Muzeut Kombëtar në Tiranë

TIRANË – Në një kuti argjendi, prej një viti janë zbuluar eshtrat e Shën Vladimirit, relike një mijë-vjeçare mbi të cilat Karl Topia ngriti kishën dhe manastirin e njohur të Shijonit në Elbasan. Por, informacioni u dha këto ditë, pas restaurimit të plotë të relikeve. Ndërkohë që restauratori Frederik Stamati jep alarmin pse ekspozimi i tyre është i rrezikshëm, ku duhen vitrina të posaçme, drejtori i MHK, Melsi Labi i përgjigjet debatit: Eshtrat janë pasuri kombëtare, nuk i takojnë Kishës. Deri tani nuk ka asnjë studim mbi këtë fenomen Pas një pune për inventarizimin e objekteve që zotëron Muzeu Historik Kombëtar, është gjetur një tjetër lipsanë, kuti argjendi me eshtrat e Shën Vladimirit. Lajmi është konfirmuar nga drejtori i Muzeut, Melsi Labi, i cili thotë se “u desh inventarizimi dhe regjistrimi i saktë dhe serioz i pasurisë së ndodhur në Muze..” Për historianët e studiuesit kjo është quajtur një ngjarje me rëndësi jo vetëm shqiptare, por përtej, atë Ballkanike, edhe duke ironizuar pse kaq papritur gërmohen bodrumet e Muzeut. Në fakt Labi flet se ky zbulim është bërë para një viti, por nuk mund të dilnin në përfundim pa një restaurim serioz dhe studime. Restaurimi është bërë në laboratorin e Muzeut Historik, ku punuan Frederik Stamati dhe Erilda Selaj. Në rrjetin social, mbi këtë zbulim dhe kushtet për t’u ekspozuar, restauratori Stamati është shprehur se “janë marrë të gjitha masat që ato të mos dëmtohen, por kërkohet një ekspozim i sigurt që të mos ndikojë ndotja mjedisore.” Po ashtu, Stamati ka saktësuar se reliket nuk ruheshin në bodrume, por në mjediset e fondeve, (fondet janë magazinat ku ruhen objektet), pra të ruajtura në vende pa lagështi, pa dritë, të futura në qese, më pas në kuti dhe në kushte shumë të rrepta sigurie. Mendimi i Labit mbi debatet që shoqërojnë këto gjetje për t’ia kaluar reliktet kishës, është i prerë se jo, duke u shprehur se: “s’ndaj mendimin që reliket t’i kalojnë kishës, pasi ato janë tashmë pasuri kombëtare dhe i takojnë të gjithëve, myslimanë e të krishterë. Mendoj se të gjithë duhet të bëjmë punën që jemi profesionistë, sa më mirë dhe me dashuri për kombin… dhe kështu çdo gjë do të shkojë në drejtimin e duhur, duke ecur sa më shpejt drejt Europës dhe mentalitetit të saj”. Deri tani, nga ky debat del se këto relike të Shën Vladimirit mund të ndodheshin në Katedralen e Re të Tiranës. Studiuesit po hedhin mendime se duke qenë praktikë e sistemit komunist, mund të ketë dhe relike të tjera që mund të mbahen të fshehura, përmendet rasti i Shën Marenës së Pogradecit. Mendohet se ato fshiheshin për t’i shpëtuar asgjësimit, materiale që konsiderohen me vlerë shpirtërore për klerin ortodoks, por dhe vlera shkencore dhe historike. Për “infoelbasanin” një ditë më parë, drejtori i Muzeut Melsi Labi është shprehur se “këto kanë qenë pjesë e kishës ose të fshehura diku për shkak të besimit dhe në momentet e sulmit ndaj klerit në kohën e Shqipërisë socialiste, ato janë menduar si material me vlerë dhe janë dërguar në muze për mbajtje, ruajtje dhe depozitim. Por, përveç debateve për zotërimet e eshtrave të priftërinjve të vjetër nga kisha apo shteti, studiuesit ngrenë dhe nevojën e një studimi multidisiplinor mbi to, pasi deri tani nuk ekziston një i tillë, përveçse artikujve informues nëpër media.

Τίρανα: Σε ασημένιο οστεοφυλάκιο, εδώ και ένα χρόνο έχουν ανακαλυφθεί τα οστά του Αγίου Ιωάννου Βλαδίμηρου. Πρόκειται για κειμήλιο τουλάχιστον 10 αιώνων πάνω στα οποία ο Κάρλ Τοπία ύψωσε το γνωστό ναό και Μονή του Σιών στο Ελμπασάν. Αλλά η πληροφορία μεταδόθηκε αυτές τις μέρες, μετά από την πλήρη φροντίδα των ιερών οστών και του οστεοφυλακίου. Εντωμεταξύ ο  συντηρητής Φρεδερίκ Σταμάτη κρούει το κώδωνα του κινδύνου γιατί η έκθεση τους είναι κάτι επικίνδυνο, και ότι  χρειάζεται ειδικό μέρος για την έκθεση τους. Ο Διευθυντής του Ιστορικού Εθνικού Μουσείου Αλβανίας απαντά πως: Τα οστά είναι εθνική περιουσία, και δεν ανήκουν στην εκκλησία. Μέχρι τώρα δεν έχει γίνει καμία μελέτη σχετικά με το φαινόμενο αυτό. Η είδηση αυτή όπως είπαμε έχει επιβεβαιωθεί από το διευθυντή του Μουσείου, Μέλση Λάμπη, ο οποίος είπε πως χρειάστηκε (κατ΄εμάς δήθεν) σωστή απογραφή της περιουσίας του Μουσείου το οποίο δεν είχε κάνει σωστή απογραφή τα τελευταία 25 χρόνια και κανείς δεν γνώριζε τι είχε στα «μπουντρούμια» του. Οι ιστορικοί θεωρούν το γεγονός κάτι το μοναδικό όχι μόνο για την Αλβανία αλλά και για όλα τα Βαλκάνια, αν  και ειρωνεύονται το γεγονός πως τώρα ξαφνικά ερευνώνται τα μπουντρούμια του Μουσείου. Η  αποκατάσταση των ζημιών που είχε υποστεί το κειμήλιο αυτό  έχει γίνει στο εργαστήριο του Ιστορικού Μουσείου, και εργάστηκαν μαζί ο Φρεδερικ Σταμάτη και Ερίλντα Σέλαϊ. Στα κοινωνικά δίκτυα ο συντηρητής ανέφερε πως « έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα για να μην καταστραφεί το κειμήλιο αλλά χρειάζεται να εκτεθεί με προσοχή και προστατευμένο από την μόλυνση του περιβάλλοντος». Επίσης ο Σταμάτη διευκρίνισε πως τα ιερά λείψανα βρέθηκαν όχι στα μπουντρούμια αλλά στις αποθηκευτικές εγκαταστάσεις του Μουσείου, σε μέρος χωρίς υγρασία, φως, σε ειδική σακούλα, και σε κουτί σε ασφαλέστατο μέρος. Ο Λάμπη σχετικά με τις συζητήσεις που αναφέρουν πως τα λείψανα πρέπει να επιστραφούν στην εκκλησία απαντά πως δεν πρέπει να επιστραφούν λέγοντας πως : « τα λείψανα αυτά είναι εθνικά, ανήκουν σε μωαμεθανούς και χριστιανούς. Σκέφτομαι πως όλοι θα πρέπει να κάνουμε την δουλειά μας επαγγελματικά και με αγάπη προς το έθνος… έτσι όλα θα πάνε προς την σωστή κατεύθυνση, τρέχοντας προς την Ευρώπη και την νοοτροπία της το συντομότερο δυνατών». Μέχρι τώρα, από  αυτή την συζήτηση βγαίνει πως τα κειμήλια αυτά  του Αγίου Ιωάννου Βλαδίμηρου θα μπορούσαν να βρεθούν στο νέο Καθεδρικό των Τιράνων . Οι μελετητές αναφέρουν πως μια και ήταν πρακτική του κομμουνισμού θα μπορούσαν να υπάρχουν και άλλα λείψανα κρυμμένα στις αποθήκες, όπως παράδειγμα της Αγίας Μαρίνας του Πόγραδετς. Υπάρχουν σκέψεις πως αυτές κρύβονταν για να γλυτώσουν  την καταστροφή, γιατί έχουν ιδιαίτερη πνευματική αξία για τον ορθόδοξο κλήρο, αλλά και ιδιαίτερη ιστορική αξία. Για την σελίδα «infoelbasan» μια μέρα νωρίτερα ο διευθυντής του Αλβ. Εθνικού Μουσείου είχε πει πως «αυτά άνηκαν στην εκκλησία και ήταν κάπου κρυμμένα από τους πιστούς, κατά την στιγμή της επίθεσης εναντίον του κλήρου στην Σοσιαλιστική Αλβανία, αυτά θεωρήθηκαν αντικείμενα αξίας και τα έστειλαν στο Μουσείο για φύλαξη και αποθήκευση. Εκτός των συζητήσεων για την κατοχή των λειψάνων πατέρων της εκκλησίας από το κράτος, οι ερευνητές αναφέρουν πως υπάρχει η ανάγκη μιας πολυδιάστατης έρευνας πάνω σ’ αυτά, αφού μέχρι τώρα δεν υπάρχει κάτι τέτοιο εκτός από τα ενημερωτικά άρθρα στο ΜΜΕ. Εμείς από την μεριά μας ελπίζουμε το Αλβανικό κράτος να ξυπνήσει και να επιστρέψει τα λείψανα αυτά εκεί που ανήκουν στην Ορθόδοξη Εκκλησία γιατί δεν έχουν καμία σχέση με τους τουρκαλβανούς και την Αλβανία.

Τηλέμαχος Κώτσιας: Τον παντέχαμαν χέλι τον κομμουνισμό και μας βγήκε κονακάκι

Ο βορειοηπειρώτης συγγραφέας με αφορμή το νέο του βιβλίο μιλάει στο Βήμα» για τη σύνθετη εμπειρία της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία

Εφθασε στην πλατεία Αβησσυνίας κρατώντας τον χαρτοφύλακά του, λοξοκοιτώντας προς την πραμάτεια των παλαιοπωλείων. «Η δουλειά μου είναι εδώ κοντά» είπε ο Τηλέμαχος Κώτσιας,που εξακολουθεί να εργάζεται ως μεταφραστής (της αλβανικής γλώσσας) στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών. Τότε άρχισε να περιγράφει έναν ενοχλητικό (για τον ίδιο) παραλογισμό της γραφειοκρατίας.

«Η Βόρειος Ηπειρος είναι πλέον αλβανική, όπως και να το κάνουμε. Ομως τα ονόματα των ορθοδόξων της Αλβανίας είναι ελληνικά. Απλώς έχουν ενσωματωθεί μοιραία στην αλβανική γραμματική. Εγώ όμως ως μεταφραστής δεν μπορώ να γράψω "Κώστας", όχι, πρέπει να γράψω το ίδιο όνομα με όμικρον και χωρίς σίγμα τελικό, όπως λέμε Κόστα Ρίκα! Το θέμα εν προκειμένω δεν είναι ότι οι Ελληνες φοβούνται τους Αλβανούς αλλά ότι φοβούνται για κάποιον περίεργο λόγο τους εαυτούς τους. Πού παραπέμπει αυτή η νοοτροπία; Σε ένα βαθύ κράτος λ.χ. που φοβάται τι; Τη σκιά του; Ανοησίες! Η Ελλάδα καταπολεμάει σήμερα το τελευταίο ίχνος ελληνισμού που έχει απομείνει στην Αλβανία. Ντρέπομαι ειλικρινά. Το βασικό πρόβλημα είναι ότι δεν έχει καλλιεργηθεί αρκετά η οικουμενικότητα του ελληνισμού, το θέμα είναι πως όταν λέμε ελληνισμός δεν θα έπρεπε να εννοούμε μόνο το ελληνικό κράτος περιχαρακωμένο, ούτε μονάχα τους Ελληνες της ομογένειας, αλλά τον ελληνικό πολιτισμό εν γένει και τη δύναμη της επιρροής του»υπογράμμισε ο ίδιος που αποστρέφεται τον εθνικισμό και τον επεκτατισμό από όπου και αν προέρχεται.

«Το Βήμα» συνάντησε τον 64χρονο βορειοηπειρώτη συγγραφέα με αφορμή την έκδοση του νέου βιβλίου του, του πρώτου του στις εκδόσεις Πατάκη. Πρόκειται για δύο νουβέλες γραμμένες με απρόσμενα σουρεαλιστική διάθεση. «Οι δεινόσαυροι των Αθηνών» διαδραματίζονται (τούτες τις ημέρες της «Αφραγκοκρατίας», της κρίσης και της ανασφάλειας) σε μια τράπεζα όπου μια μεγάλη ουρά πελατών εκτρέπεται σταδιακά σε έναν τραγελαφικό εγκλεισμό.

Το «Ταξίδι σε λάθος χώρα» εγγράφεται στις κωμικές ιστορίες παρεξηγήσεων: ένας ερωτιάρης Σουηδός συλλαμβάνεται ως Αλβανός (από την ελληνική αστυνομία) και απελαύνεται με συνοπτικές διαδικασίες. Η κουβέντα με τον Τηλέμαχο Κώτσια, ο οποίος ήλθε στην Ελλάδα στις αρχές της δεκαετίας του 1990, μετατράπηκε γρήγορα σε μια αναδρομή στη ζωή και το έργο του, όπου ακριβώς αποτυπώνεται η σύνθετη εμπειρία της ελληνικής μειονότητας στη γείτονα χώρα.

«Τους Αλβανούς τους ένωσε η γλώσσα»

«Η Αλβανία γεννήθηκε πάνω στον ελληνικό πολιτισμό. Κανείς δεν μπορεί, στα σοβαρά, να το αρνηθεί αυτό. Τους Αλβανούς όμως τους ένωσε η γλώσσα. Οι άνθρωποι μιλούσαν αλβανικά αλλά οι χριστιανοί θεωρούσαν εαυτούς Ελληνες και οι μουσουλμάνοι, αντιστοίχως, Τούρκους. Και μόνο με τη χάραξη των συνόρων άρχισε ο όρος "Αλβανός" να έχει κάποια εθνική υπόσταση. Σε αυτό το νέο κράτος συμπεριλήφθηκε μια καθαρά ελληνική μειονότητα, όχι αλβανόφωνη, συμπεριλήφθηκαν δηλαδή Ελληνες. Η μάνα μου, ας πούμε, δεν ήξερε λέξη αλβανικά. Στα χωριά της περιοχής Δρόπολης, όπου μεγάλωσα, κανείς δεν μιλούσε αλβανικά. Εγώ έμαθα να τα μιλάω σε ηλικία 15 ετών. Τα ελληνικά μου πάλι είναι αυτά των επτά τάξεων του Δημοτικού (όπου διδασκόμασταν παράλληλα τις γλώσσες) και η γραμματική του Τριανταφυλλίδη. Εμένα όμως με απασχολούν ακόμη οι ορθόδοξοι αλβανόφωνοι με ελληνική συνείδηση που, από ένα σημείο και μετά, την απώλεσαν. Αλλά και οι Αλβανοί έχουν, ακόμη και σήμερα, προβλήματα ταυτότητας. Αναρωτιούνται τι είναι; Απόγονοι των κατακτητών, των Τούρκων, από τους οποίους πήραν και τη θρησκεία τους (η μεγάλη πλειοψηφία είναι μουσουλμάνοι) ή είναι απόγονοι του Γεωργίου Καστριώτη που πολέμησε τους ίδιους κατακτητές; Εμείς πάλι, οι Βορειοηπειρώτες, δεν είχαμε πρόβλημα ταυτότητας. Η Αλβανία μάς είχε αναγνωρίσει ως την ελληνική της μειονότητα. Ζήτημα για την ταυτότητά μας ετέθη περιέργως και άρχισε να μας απασχολεί όταν ήλθαμε εδώ, στην Ελλάδα. Πολλοί από εμάς δεν μπορούσαμε να το φανταστούμε ότι ήμασταν Αλβανοί. Πώς να σας το πω; Εχουμε πλέον δύο υπηκοότητες και νιώθουμε ότι δεν έχουμε καμία. Νιώθω παντού φίλος αλλά πουθενά ντόπιος. Ακούν πολλοί "Βορειοηπειρώτης" και λένε αμέσως "Αλβανός", χωρίς δεύτερη σκέψη».

Τότε θυμήθηκε την περίοδο (μετά τις οικοδομικές και χειρωνακτικές εργασίες) που έπιασε δουλειά σε μια φαρμακοβιομηχανία και είχε έναν συνάδελφο που καταγόταν από την Κωνσταντινούπολη. «Οι υπόλοιποι συνάδελφοι αναρωτιόνταν για τον "Αλβανό" και τον "Τούρκο" της επιχείρησης» σημείωσε όλο νόημα ο Τηλέμαχος Κώτσιας που πίσω στην Αλβανία, ακόμη νωρίτερα, υπήρξε αγρότης.

Ανέκαθεν έβρισκε τους οικουμενικούς κώδικες της λογοτεχνίας σαγηνευτικούς, ήταν δεινός αναγνώστης από τα χρόνια του Λυκείου στο Αργυρόκαστρο, «ανεξαρτήτως αν τα βιβλία που έβρισκα ήταν κυρίως στην αλβανική γλώσσα». Από φοιτητής στο Ανώτατο Γεωπονικό Ινστιτούτο της Αλβανίας διώχθηκε για πολιτικούς λόγους. Ο πατέρας του φυλακίστηκε για οκτώ χρόνια, επίσης για πολιτικούς λόγους.

«Ηταν κομμουνιστής και μέλος του κόμματος όταν ήταν νέος. Οταν όμως άρχισε να καταλαβαίνει τι είδους κομμουνισμό και σοσιαλισμό εγκαθίδρυε το καθεστώς, σήκωσε τους ώμους απογοητευμένος. Ε, κάποια στιγμή περιέπεσε στην απροσεξία να τα πει αυτά τα κριτικά κάπου που δεν έπρεπε, καταλαβαίνετε. Τον έκλεισαν μέσα και εκεί βρήκε τους παλαιούς αντιπάλους του. "Τι έγινε, Γιάννη, κι εσύ εδώ; Πού πήγε ο κομμουνισμός σου;" του είπαν κι εκείνος τους απάντησε πως "τον παντέχαμαν (τον νομίζαμε) χέλι και μας βγήκε κονακάκι (μικρό και δηλητηριώδες φίδι)».

Ο ίδιος ανέφερε ότι δεν είναι αριστερός «επειδή ένα πράγμα που το έχω δοκιμάσει, έστω στη χειρότερη μορφή του, δεν το πιστεύω πλέον καθόλου,επειδή έζησε«σε ένα καθεστώς τόσο σκληρό, θα μπορούσα να πω, όσο είναι σήμερα η Βόρεια Κορέα, έτσι έχουν τα πράγματα όσο κι αν δεν το παραδέχονται».

Τα μπουντρούμια του Χότζα

Τούτη την εποχή γράφει εντατικά, όπως είπε, αλλά δεν βιάζεται γιατί βρίσκεται στη μέση ενός μεγάλου εγχειρήματος. «Γράφω για τη ζωή στα μπουντρούμια του Χότζα, για κάποιους ρομαντικούς νέους που νόμισαν ότι θα μπορούσαν να γίνουν ενεργοί αντιφρονούντες του καθεστώτος του αλλά κατέληξαν στις φυλακές, άλλοι πέθαναν επειδή δεν άντεξαν, άλλους απλώς τους πέθαναν. Τέτοιους ανθρώπους παρακολουθώ, από εκείνα τα χρόνια ως και το άνοιγμα των συνόρων, βασιζόμενος σε πραγματικές ιστορίες τις οποίες μεταπλάθω για να γράψω λογοτεχνία. Οι ήρωές μου είναι Βορειοηπειρώτες, άνθρωποι που έστελναν μέσα σε πακέτα από τσιγάρα απελπισμένα μηνύματα στους πολιτικούς της Ελλάδας για την κατάστασή τους. Εχω την αίσθηση, πρέπει να σας πω, ότι δεν γράφω μυθιστόρημα αλλά ότι χτίζω ένα ηπειρώτικο τοξωτό γεφύρι. Και αγωνιώ αν θα βάλω σωστά το κλειδί, καταπώς λένε οι μαστόροι, όταν έλθει η ώρα του, αλλιώς, το ξέρουμε, δεν στέκει το γεφύρι».

Συζητήσαμε εκτενώς για τα πολλά του βιβλία στις εκδόσεις Κέδρος, κυρίως «Τα εφτά παράθυρα» (2002) όπου μια ιστορία ενηλικίωσης συνυφαίνεται με την πραγματικότητα ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος. Είπαμε όμως πολλά και για τα δύο συναρπαστικά μυθιστορήματά του στις εκδόσεις Ψυχογιός, ειδικότερα το «Στην απέναντι όχθη» (2009) και το «Κώδικας τιμής» (2013) όπου ο Τηλέμαχος Κώτσιας έχει φθάσει στο απόγειο των δημιουργικών ικανοτήτων του. Μέχρι νεωτέρας.

Πηγή: http://www.himara.gr

Η μεγάλη έξοδος του 1991 και η αγάπη που έδειξε η Ελλάδα και ο Ελληνικός λαός σε φωτογραφίες! - Largimi i madh pas rrëzimit të diktaturës dhe mikëpritja e popullit Grek në fotografi!

Το 1991 η κομμουνιστική δικτατορία στην Αλβανία κατέρρευσε, ο φτωχός αλβανικός λαός αλλά και οι Έλληνες τις Αλβανίας, εγκατέλειψαν μαζικά την χώρα για ένα καλύτερο μέλλον μέσα στην ελευθερία και την δημοκρατία. Η Ελλάδα άνοιξε τις πόρτες της και ο Ελληνικός λαός άνοιξε τις αγκάλες,τα σπίτια του και υποδέχτηκε χωρίς διακρίσεις όσους αναζητούσαν ένα καλύτερο μέλλον. Όλοι έκαναν ότι μπορούσαν για να βοηθήσουν και να απαλύνουν το πόνο τους. Τελικά μετά από 26 χρόνια, φιλοξενίας, αγάπης επί το πλείστων,  πιο ήταν το ευχαριστώ. Πολλοί είναι ευγνώμονες αλλά πολλοί περισσότεροι δείχνουν ακατανόητη αχαριστία και μίσος ενώ η προπαγάνδα στο εσωτερικό της χώρας, ειδικά από τα Αλβανικά  ΜΜΕ, είναι ακραία ανθελληνική και βασίζεται κυρίως σε μια αισχρά διαστρεβλωμένη ιστορία. Ας μην συνεχίσουμε. Τα υπόλοιπα τα ξέρετε και τα καταλαβαίνετε μόνοι σας.  Δείτε τις φωτογραφίες από το άλμπουμ του Σπύρο Σταβέρη  και τα σχόλια δικά σας. 

Fotoalbumi i postuar këtu është një fotoreportazh historik i ikjes së madhe të shqiptarëve drejt Greqisë. Fotot janë të janarit 1991 dhe kanë për autor Spiro Staveri. Ndërsa diktatura komuniste u rrëzua, njerëzit nxituan të gjenin lirinë dhe një të ardhme më të mirë. Greqia hapi dyert, populli grek shtëpitë dhe krahët duke pritur me mijëra njerëz, duke dhënë gjithçka pa paragjykime, pa u kursyer as në gjëra materiale as në dashuri. Por pas kaq vitesh dashuri dhe mikpritjeje (në shumicën e rasteve dhe me ndonjë përjashtim) si e falenderoi Shqipëria dhe shqiptarët Greqinë? Me urrejtje dhe propagandë anti-greke të tmerrshme nëpërmjet mediava shqiptare të cilat i fryjnë një zjarri jo real me qëllime ti shërbejnë propagandave që kanë si synim një armiqësi të tillë. Por ku ishin vallë këta "vëllezër" kur populli grek hapi shtëpitë? Shumë njerëz i janë mirënjohur popullit Helen por shumë të tjerë (që në Shqipëri janë shumë më tepër)  ushqejnë një mosmirënjohje të ngatërruar me një urrejtje të pabazë gjë e cila helmon gjithçka. Një fjalë e urtë greke thotë "Asnjë nuk është armik më i sigurt se ai që ka përfituar nga ty". Me sa duket kjo vërtetohet në këtë rast. Shikoni fotografitë dhe secili le të nxjerrë rezultatet e tij.