«Παιδιά της Ελλάδος παιδιά, που σκληρά πολεμάτε πάνω στα βουνά...»
Με αφορμή την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940 και ως Βοδινιώτης, θα ήθελα να αποδώσω έναν μικρό φόρο τιμής, απλά γνωστοποιόντας την ιστορία τους, σε τρεις Αρτινούς στρατιώτες που έδωσαν τη ζωή τους στη μάχη του Βοδίνου, την πρώτη μάχη που δόθηκε στη βόρεια Ήπειρο, ένα μήνα μετα το «ΟΧΙ», στις 28 Νοέμβρη του 1940.
Στο στρατιώτη του 6ου λόχου, Γραβιά Στέφανο του Χρήστου, από το χωριό Σγάρα
Καταρράκτη Άρτας.
Στο στρατιώτη του 6ου λόχου, Μπουραντά Ιωάννη του Ευαγγέλου, από το χωριό Κομπότι Άρτας.
Στο στρατιώτη του 6ου λόχου, Στάμο Χρήστο του Γεωργίου, από το χωριό Άγναντα Άρτας.
Ο στρατιώτης Κίτσιος Γεώργιος του ΙΙΙ/40 Τάγματος, από το χωριό Καλόβατος Άρτας, θυμάται τη μάχη στο Βοδίνο και σημειώνει: «την άλλη μέρα, ακούμε κάτι πυροβολισμούς κάτω που ήταν το 2ο Τάγμα που είχε προχωρήσει μπροστά. Ήταν σε κάτι χωράφια. Εκεί σ’ αυτά τα χωριά τα χωράφια τα έχουν όλα κλειστά, όπως είναι το κλούρι στην εκκλησιά, όλα κλειστά με πέτρες και στις γωνίες έχουν τρύπες να φεύγει το νερό. Εκεί μέσα ήταν τρυπωμένοι οι Ιταλοί, οι δικοί μας προχώραγαν χωρίς να τους πάρουν χαμπάρι. Τους φώναζαν οι χωριάτες:
– Μην προχωράτε, οι Ιταλοί είναι απέκια και θα σας πιάσουν.
– Προχωρείτε, έλεγε ο αξιωματικός και καβάλαγε ένα άλογο ψαρί, ένα άλογο παρδαλό.
Πετάγονται απάνω οι Ιταλοί τους βάζουν με τα πολυβόλα και σκοτώνονται τρείς δικοί μας και τραυματίστηκαν πολλοί».
Στο χωριό Βοδίνο στην εκκλησια της Αγίας Παρασκευής βρίσκεται ο τάφος/μνημείο των τριών φαντάρων και λίγο πιο κάτω η πλατεία Ηρώων που είναι επίσης αφιερωμένη σε εκείνους. Όποιος θέλει να διαβάσει το ιστορικό της μάχης δεν έχει παρά να googlάρει «Η Μάχη του Βοδίνου».
«Παιδιά της Ελλάδος παιδιά, που σκληρά πολεμάτε πάνω στα βουνά...»
Με αφορμή την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου...
Παρά τις αντίξοες συνθήκες που επικρατούν και στον βορειοηπειρωτικό χώρο, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, η 28η Οκτωβρίου, η μέρα της Εθνικής μας Εορτής, γιορτάστηκε μεγαλοπρεπώς.
Οι εορταστικές δραστηριότητες άρχισαν από το σχολείο Όμηρος της Χιμάρας, για να συνεχίσουν στα εννιάχρονα και μεσαία σχολεία της Φοινίκης, Λιβαδειάς, Μεσοποτάμου,. Βουλιαρατιού και Δερβιτσιάνης, τηρώντας αυστηρά όλα τα μέτρα προστασίας.
Η ώρα δέκα το πρωί έφτασε στο νεκροταφείο της Κλεισούρας κλιμάκιο της Ελληνικής αντιπροσωπείας με τον Υφυπουργό Εξωτερικών κ. Κωνσταντίνο Βλάση, την πρέσβη της Ελλάδος στα Τίρανα κ. Σοφία Φιλιππίδου, εκπρόσωποι από το Γενικό Προξενείο της Ελλάδος στο Αργυρόκαστρο, τοπικοί και περιφερειακοί παράγοντες. Τελέστη τρισάγιο για την ανάπαυση της ψυχής των πεσόντων, άναψαν λαμπάδες.
Η ώρα δώδεκα ο υφυπουργός της Ελλάδος, η πρέσβειρα, ο στρατιωτικός Ακόλουθος της Ελληνικής Πρεσβείας στα Τίρανα, στελέχη της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας και πάρα πολλοί που ήρθαν από διάφορα μέρη του βορειοηπειρωτικού χώρου, παρευρέθηκαν στην επιμνημόσυνη δέηση, που τελέστη στον Ιερό Ναό του Αγίου Αθανασίου, από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Αργυροκάστρου κ. Δημήτριο. Σειρά είχε ο τάφος του δολοφονηθέντα, Κωνσταντίνου Κατσίφα, την ημέρα της εθνικής γιορτής, πριν δύο χρόνια, η συνάντηση και η παρηγόρηση των γονέων του.
Η μεγαλειώδης εκδήλωση έγινε στο νεκροταφείο της Αγίας Σκέπης στους Βουλιαράτες όπου συμμετείχαν και εκπρόσωποι της αλβανικής Πολιτείας, όπως ο Περιφερειάρχης Αργυρόκαστρου Οδυσσέας Κότε και η Υπαρχηγός των Αλβανικών Ενόπλων Δυνάμεων, Μανουσάκε Σέχου.
Τελέστη τρισάγιο από τον Σεβασμιώτατο Δημήτριο και τους ιερείς, για την ανάπαυση της ψυχής των νεκρών, ακολούθησε το προσκλητήριο των πεσόντων, ένα λεπτό σιγής και οι εκφωνήσεις από τον εκπρόσωπο του αλβανικού κράτους Περιφερειάρχη Οδυσσέα Κότε και τον Υφυπουργό Εξωτερικών της Ελλάδος Κωνσταντίνο Βλάση.
Κατατέθηκαν στεφάνια από τον Υφυπουργό των Εξωτερικών της Ελλάδας κ. Βλάση, την πρέσβη κ. Φιλιππίδου, από την αλβανική αντιπροσωπεία με τον Περιφερειάρχη και την Υπαρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων, τον Πρόεδρο του ΚΕΑΔ κ. Ντούλε, τον Γ. Πρόεδρο της Ομόνοιας κ. Κάγιο, την διευθύντρια Κρατικού Γραφείου Μειονοτήτων κ. Βεζιάνη, τον Δήμαρχο Φοινίκης κ. Κίτσιο, τον εκπρόσωπο του ΔΚ. κ. Μπάρκα, του κόμματος Κίνηση Ενσωμάτωσης κ. Τάβο, τον εκπρόσωπο Δημάρχου Δρόπολης.
Η εκδήλωση για τα 80 χρόνια του ιστορικού ΟΧΙ, ένας άνισος, γιγαντιαίος αγώνας, ο ελληνο-ιταλικός, που διεξήχθη στα βορειοηπειρωτικά χώματα, εδώ που ένα μέρος των πεσόντων αναπαύονται στα νεκροταφεία του Βουλιαρατίου και της Κλεισούρας κι ένα άλλο μέρος τα οστά των οποίων είναι ακόμα διάσπαρτα στα πεδία των μαχών.
Η σημερινή μέρα, η 28η Οκτωβρίου, έδειξε πως την φλόγα των Βορειοηπειρωτών, για να γιορτάσουν την εθνική τους εορτή, δεν μπορεί να την σβήσει ούτε η μεγαλύτερη πανδημία.
Ατιμώρητοι παραμένουν οι δολοφόνοι του ομογενούς - Ο φάκελος της υπόθεσης είναι έτοιμος να μπει στο αρχείο της Αλβανικής Αστυνομίας ελλείψει στοιχείων - Θα υπάρξει προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Δύο χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την εκτέλεση του ομογενή Κωνσταντίνου Κατσίφα, από τους επίλεκτους της αλβανικής αστυνομίας. Ο 35χρονος έχασε τη ζωή του κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, στο χωριό του, τους Βουλιαράτες της Βορείου Ηπείρου, επειδή υπερασπίστηκε το δικαίωμα του να δηλώνει περήφανα την εθνική του καταγωγή και να υψώνει την ελληνική σημαία στον τόπο του, σύμφωνα με όσα ορίζει και η αλβανική νομοθεσία για την επίσημη αναγνωρισμένη μειονοτική περιοχή.
Προς το αρχείο…
Σήμερα λήγει και η διετής προθεσμία που προβλέπει η αλβανική νομοθεσία για τη δικαστική διερεύνηση. Παρ’ όλα αυτά, όχι μόνο η διαδικασία αυτή δεν έχει ολοκληρωθεί με την έκδοση πορίσματος για τη δολοφονία του Κατσίφα, αλλά πλέον η υπόθεση κινδυνεύει να καταλήξει στ΄ αζήτητα και στο αρχείο της Εισαγγελίας.
Ουσιαστικά επι 24 ουσιαστικά μήνες, τα Τίρανα εμπαίζουν όχι μόνο την οικογένεια του θύματος, αλλά και την Αθήνα που έχει επανειλημμένως ζητήσει την ολοκλήρωση της διαδικασίας και την έκδοση πορίσματος για τον 35χρονο ομογενή, που κατείχε και την ελληνική ιθαγένεια.
Χαρακτηριστικό είναι, πως τον τελευταίο χρόνο επικράτησε απόλυτη νιρβάνα στη δικαστική διερεύνηση από τις αλβανικές Αρχές, μετά και τις συνεχιζόμενες παραιτήσεις των Εισαγγελέων που χειρίζονταν την υπόθεση, μ’ αποτέλεσμα ο φάκελος να «πηγαινοέρχεται» μεταξύ Τιράνων και Αργυροκάστρου.
Σύμφωνα με πληροφορίες τον περασμένο Σεπτέμβριο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, είχε ζητήσει από τον Αλβανό ομόλογό του -κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα- τη γρήγορη ολοκλήρωση των διαδικασιών και την έκδοση πορίσματος για τη δολοφονία Κατσίφα. Επιχειρώντας να δικαιολογήσει τη στασιμότητα, ο Έντι Ράμα είχε επικαλεστεί τις συνεχείς παραιτήσεις των Εισαγγελών που είχαν στα χέρια τους τον φακελο.
Ο δικηγόρος της οικογένειας Κατσίφα κ.Ευθύμιος Ναυρίδης, δηλώνει στο ΘΕΜΑ πως εφόσον ο φάκελος καταλήξει στ’ αζήτητα της αλβανικής δικαιοσύνης, θα υπάρξει προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ). «Η αλβανική εισαγγελία έχει εξαντλήσει όλα τα χρονικά περιθώρια και πλέον είναι ορατό το ενδεχόμενο η υπόθεση να μπει στο αρχείο. Επόμενη κίνηση θα είναι η προσφυγή της οικογένειας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, επιζητώντας δικαίωση στη μνήμη του παιδιού τους» δηλώνει ο κ. Ναυρίδης.
«Θα αγωνιστούμε μέχρι τελευταία στιγμή για τη δικαίωση του παιδιού μας, που δολοφονήθηκε άδικα και βίαια. Δυστυχώς δύο χρόνια τώρα μας κοροϊδεύουν και θέλουν να κλείσουν την υπόθεση. Ο Κωνσταντίνος δεν ήταν το κακό παιδί που θέλησαν να προβάλλουν οι αλβανικές αρχές. Ήταν καλόψυχος και καλόκαρδος άνθρωπος που αγάπησε την Ελλάδα. Η αντίδρασή του ήταν αποτέλεσμα της αγανάκτησης σε όλα αυτά που βίωνε. Αγανάκτηση για όσα πέρασε και συνεχίζει να περνάει ο βορειοηπειρωτικός λαός που δεν τολμά να αντιδράσει γιατί τον κυρίευσε ο φόβος. Ο γιος μας τόλμησε και είμαστε περήφανοι γι’ αυτόν» δήλωσε από την πλευρά της η μητέρα του 35χρονου ομογενή κυρία Βασιλεία Κατσίφα.
Το αλβανικό αφήγημα και η «αυτοχειρία»
Από την επομένη της δολοφονίας Κατσίφα, η προσπάθεια των αλβανικών Αρχών επικεντρώθηκε όχι στο να λάμψει η αλήθεια και το τι πραγματικά συνέβη το μεσημέρι της 28/10/2019 στα υψώματα πάνω από τους Βουλιαράτες, αλλά στο πως θα «δέσουν» το αφήγημά που εξέφρασε από την πρώτη στιγμή ο πρωθυπουργός Έντι Ραμα. Πως ο Κατσίφας δηλαδή, ήταν «Ekstremist Grek» (Έλληνας εξτρεμιστής), που πυροβόλησε κατά αστυνομικών και πλήθους, μ’ αποτέλεσμα να κινδυνεύσουν ζωές. Ωστόσο ο ισχυρισμός ουδέποτε τεκμηριώθηκε, μ’ αποτέλεσμα να παραμένουν τα ερωτήματα, για τους λόγους που οι επίλεκτοι της RENEAαφαίρεσαν τόσο εύκολα μία ανθρώπινη ζωή, όταν σ’ άλλες περιπτώσεις ακολουθούν κατά γράμμα τα όσα προβλέπει η διαδικασία.
Το προηγούμενο διάστημα, συγγενικά πρόσωπα, συγχωριανοί και γνωστοί του Κωνσταντίνου Κατσίφα, κλήθηκαν στο κλιμάκιο της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας στην πόλη Φιέρι, προκειμένου να καταθέσουν πληροφορίες που θα μπορούσαν να στοιχειοθετήσουν όχι μόνο την «εξτρεμιστική» δράση» του θύματος, αλλά και πως ήταν μέλος «τρομοκρατικής» οργάνωσης που στόχευε «στην απελευθέρωση της Βορείου Ηπείρου».
Παρά την ψυχολογική πίεσηπου ασκήθηκε κανένα σοβαρό στοιχείο, που θα μπορούσε να τεκμηριώσει τους αλβανικούς ισχυρισμούς τους, δεν προέκυψε μ’ αποτέλεσμα σήμερα, ο φάκελος της υπόθεσης να κινδυνεύει να μπει στο αρχείο, χωρίς να έχουν δημοσιοποιηθεί σοβαρά στοιχεία της έρευνας όπως η ιατροδικαστική και βαλλιστική έκθεση που θα έριχναν φως στο τι ακριβώς συνέβη.
Στιγμιότυπο από τις τελευταίες στιγμές του Κωνσταντίνου, λίγο πριν εκτελεστεί από τους επίλεκτους της Αλβανικής Αστυνομίας
Τον περασμένο Φεβρουάριο φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ στην Αλβανία, έφτασαν στο σημείο να ισχυριστούν πως ο Κατσίφας … αυτοκτόνησε, μεταδίδοντας πληροφορίες για το περιβόητο πόρισμα, σύμφωνα με το οποίο έβαλε τέλος στη ζωή του παρά «τις εκκλήσεις για διαπραγματεύσεις από πλευράς των αστυνομικών».
Οι ανυπόστατοι ισχυρισμοί ωστόσο, που δεν μπορούσαν να τεκμηριωθούν από τα θανάσιμα τραύματα που έφερε ο 35 χρονος ομογενής, προκάλεσε αντιδράσεις, με αποτέλεσμα η Εισαγγελία Αργυροκάστρου, να διαψεύσει με επίσημη ανακοίνωση τα δημοσιεύματα, υποστηρίζοντας πως «η ποινική υπόθεση, η οποία αφορά την περίπτωση που ο πολίτης Κωσταντίνος Κατσιφάς έχασε τη ζωή του, βρίσκεται ακόμα στο στάδιο της προκαταρκτικής έρευνας και δεν έχουμε καταλήξει σε συμπεράσματα σχετικά με την επίλυση της».
Όλους τους προηγούμενους μήνες οι αλβανικές Αρχές προσπάθησαν να «δέσουν» την υπόθεση Κατσίφα, σύμφωνα με τ’ αφήγημα του «Ekstremist Grek» (Έλληνας εξτρεμιστής) που εξέφρασε δημόσια μετά τη δολοφονία, ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα, προκειμένου να δικαιολογήσει την ενέργεια των επίλεκτων της RENEA.
Εκτός από συγγενικά πρόσωπα, συγχωριανοί και γνωστοί του Κωνσταντίνου Κατσίφα, κλήθηκαν στο τμήμα της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας στην πόλη Φιέρι, προκειμένου να καταθέσουν πληροφορίες που θα μπορούσαν να βοηθήσουν το αλβανικό «αφήγημα» χωρίς όμως αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, ο φάκελος της υπόθεσης περιλαμβάνει απομαγνητοφωνήσεις συνομιλιών ανδρών της RENEA στη διάρκεια επιχείρησης, καταθέσεις αστυνομικών, βαλιστικό πόρισμα, ιατροδικαστική έκθεση κ.α. Από τα στοιχεία αυτά, τίποτα δεν έχει δημοσιοποιηθεί έως σήμερα από την αλβανική πλευρά, προφανώς επειδή όχι μόνο δεν ενισχύει το αφήγημα Ράμα, αλλά μαρτυρά τον άδικο και βίαιο τρόπο που εκτελέστηκε ο 35χρονος ομογενής.
Άγνωστο παραμένει επίσης, αν τελικά υπάρχει βίντεο από την επιχείρηση, όπως αρχικά είχε ισχυριστεί η αλβανική αστυνομία, που όμως στη συνέχεια αρνήθηκε την κατοχή οπτικοακουστικού υλικού. Kοσμοσυρροή στην κηδεία του Κωνσταντίνου από ομογενείς αλλά και γηγενείς Ελληνες που ταξίδεψαν στους Βουλιαράτες
Κλίμα τρομοκρατίας και bullying στα σύνορα
Δύο χρόνια μετά τη δολοφονία του Κωνσταντίνου Κατσίφα, το χωριό Βουλιαράτες, συνεχίζει να είναι στοχοποιημένο τόσο από τις αλβανικές Αρχές, όσο και από τους Αλβανούς εθνικιστές. Τις τελευταίες μέρες, λόγω του μνημόσυνουπου τελέστηκε το Σάββατο στο κοιμητήριο, άνδρες της ασφάλειας ήταν «ακροβολισμένοι» σε διάφορα σημεία μέσα και έξω από το χωριό, τοποθετώντας ακόμη και οδοφράγματα από αγκαθωτά συρματοπλέγματα στους δρόμους που οδηγούν στο σπίτι της οικογένειας Κατσίφα.
Οι κινήσεις αυτές αποσκοπούν κυρίως, στην άσκηση ψυχολογικής πίεσης προς τους λιγοστούς εναπομείναντες νέους της περιοχής, προκειμένου να εγκαταλείψουν τις πατρογονικές τους εστίες. Την ίδια ώρα η αλβανική δικαιοσύνη, καθίζει στο σκαμνί τον ηλικιωμένο πατέρα του θύματος, Ιωάννη Κατσίφα, επειδή επιχείρησε να αναγείρει ένα μικρό εξωκκλήσι στο σημείο της δολοφονίας. Η εκδίκαση τελικά αναβλήθηκε, μετά από αίτημα της υπεράσπισης. «Ο γιος μας τόλμησε και είμαστε περήφανοι γι’ αυτόν», δήλωσε η μητέρα του άτυχου ομογενούς, Βασιλεία Κατσίφα
Στο ίδιο πνεύμα, ο χαρακτηρισμός ως «Persona non grata» δεκάδων Ελλήνων πολιτών και το bulling κατά ομογενών στα σημεία ελέγχου της ελληνοαλβανικής μεθορίου, τείνει να γίνει σύνηθες φαινόμενο μετά τη δολοφονία του Κωνσταντίνου Κατσίφατο 2019.
Έτσι Έλληνες πολίτες, που επιχειρούν να περάσουν στην Αλβανία, αντιμετωπίζονται στα σύνορα ως «επικίνδυνοι» για τη δημόσια ασφάλεια της χώρας, μ’ αποτέλεσμα είτε ν’ απελαύνονται με συνοπτικές διαδικασίες, είτε να υφίστανται πολύωρο… bullying, αναγκάζοντάς πολλούς να επιστρέψουν πίσω στην Ελλάδα.
Επίσης δεκάδες ομογενείς που κατέχουν αλβανική υπηκοότητα, συμπεριλαμβάνονται σε λίστες που είναι μονίμως είναι αναρτημένες στα αλβανικά γκισέ ελέγχου, μ’ αποτέλεσμα κάθε φορά που επιχειρούν να εισέλθουν στην Αλβανία να περνούν από πολύωρους -ενίοτε και εξευτελιστικούς- ελέγχους από αστυνομικές και τελωνειακές Αρχές.
Πρόκειται για ομογενείς που είτε έχουν ενεργό δράση σε σωματεία και συλλόγους που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, για το σεβασμό των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία, είτε βρέθηκαν στην κηδεία του Κατσίφα τον 2019. Οι αλβανικές Αρχές, έχουν «φακελώσει» πλήρως δεκάδες ομογενείς, με υλικό που έχουν αντλήσει κυρίως από τα προσωπικά τους προφίλ στα social media, για τα οποία ζητούν εξηγήσεις κάθε φορά που επιχειρούν να περάσουν στα σύνορα.
Στην black list των Αλβανών, δεν περιλαμβάνονται μόνο μέλη οργανώσεων και σωματείων που αγωνίζονται για ανθρώπινα δικαιώματα στους Έλληνες της Αλβανίας, αλλά και δημοσιογράφοι που αποκαλύπτουν και ασκούν κριτική στις μεθοδεύσεις της κυβέρνησης Ράμα κατά της ελληνικής μειονότητας. Σύμφωνα με πληροφορίες, ξεπερνούν τους 85, οι Έλληνες πολίτες που έχουν χαρακτηριστεί «επικίνδυνοι» για την Αλβανία και τους απαγορεύεται η είσοδος στη χώρα.
Φωτιά και λαύρα στο ιστορικό Καλπάκι και οι μνήμες, παρά τα ογδόντα χρόνια που έχουν περάσει, συνεχίζουν να παραμένουν νωπές, για να συγκρίνονται μαζί τους οι καιροί και οι χρόνοι που ακολούθησαν. Σαν μανιτάρια ξεφύτρωσαν οι αγωνιστές στα ιστορικά βουνά της Ηπείρου και μαζί με την κατατρόπωση του φασισμού, ξεπλήρωναν τα οφειλόμενα ελευθέρια της Ελλάδος προς τη χαροκαμένη Βόρειο Ήπειρο.
Άνθρωποι που άφησαν γονείς, αδέλφια, συζύγους και τέκνα, δε δίστασαν να ριχτούν με ορμή στον αγώνα για τη λευτεριά. Και σίγουρα οι περισσότεροι απ' αυτούς είχανε επίγνωση της δικής τους ατομικής θυσίας. Προχώρησαν μέσα στον άγριο χιονιά για να αντικρίσουν από κοντά τη γη του Πύρρου και να την απαλλάξουν από τις πολλές αδικίες που τη βάραιναν. Χωρίς να προβαίνουμε σε πολλές και αναλυτικές επεξηγήσεις, η προέλαση του Ελληνικού Στρατού προς την κατεχόμενη ηπειρωτική μεθόριο, συνοδεύονταν από την βορειοηπειρώτικη ανδρεία, ανδρών και γυναικόπαιδων. Στάθηκαν ανάχωμα στην αλβανική μανία, που σε συνεργασία με τον ιταλο – γερμανικό άξονα, κατέστρεφε ό,τι έβρισκε στο πέρασμά της, ειδικότερα τις ζωές και τις περιουσίες των γηγενών Ελλήνων του Αργυροκάστρου, των Αγίων Σαράντα, της Χειμάρρας, της Πρεμετής και της Κορυτσάς. Ενώ δε θα πρέπει να παραλείψουμε και τους βλαχόφωνους Έλληνες της Μουζακιάς, οι οποίοι κατά τις μαρτυρίες των Βορειοηπειρωτών, είχανε στήσει υπαίθρια γλέντια περιμένοντας τους ελευθερωτές.
Οι δικοί μας Έλληνες, οδηγούσαν τον Ελληνικό Στρατό στα δύσκολα μονοπάτια, τάιζαν και κυριολεκτικά ξεψείριζαν τους οπλίτες, ούτως ώστε όλο και πιο θαρρετά να επιδίδονται στον αγώνα. Με απαράμιλλο θάρρος, οι γυναίκες μας, προχωρούσαν εν μέσω ναρκοπεδίων και γκρεμών για να υποστηρίξουν την πολυπόθητη λευτεριά τους. Η τρίτη και η τελευταία απελευθέρωση της Ηπείρου μόλις είχε συντελεστεί… Κι όμως, τίποτε δεν αποδόθηκε όπως δικαίως θα έπρεπε στη νικηφόρα Ελλάδα.
Από εκείνη τη στιγμή «όλα τα έσκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά…», έτσι όπως συμβαίνει και επί των ημερών μας!
Ογδόντα έτη μετά, με μια επίσημη ευρωπαϊκή Ελλάδα να λησμονά τα κεκτημένα και να δηλώνει θρασύτατα πως το έπος ήταν «αλβανικό». Ωστόσο οι συμπατριώτες και οι ιθύνοντες της μητέρας πατρίδας μας, δεν θα πρέπει να ξεχνούν πως συνοδοιπόρος του Ελληνικού Αγώνα κατά το 1940, ήταν και οι σκλαβωμένοι Ηπειρώτες, που εν γνώσει της παραμένουν ακόμη ξένοι στην ίδια τους τη γη. Το Έπος της Βορείου Ηπείρου, θα έχει πάντοτε χαρακτήρα και ταυτότητα.
Μήνυμα Υφυπουργού Εξωτερικών, κ. Κωνσταντίνου Βλάση, προς τον Απόδημο Ελληνισμό για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου.
Mesazh nga zëvendës Ministri i Punëve të Jashtme, z. Konstantinos Vlasis, për Grekët që banojnë jashtë vendit me rastin e përvjetorit të 28 tetorit.
Αγαπητές συμπατριώτισσες, αγαπητοί συμπατριώτες,
Σήμερα ο απανταχού Ελληνισμός γιορτάζει. Είναι η μέρα, που η Ελλάδα μας ύψωσε το ανάστημά της και βροντοφώναξε “ΟΧΙ” ενάντια στον ωμό και αυθάδη εκβιασμό των φασιστικών και ναζιστικών δυνάμεων του Άξονα. Το “ΟΧΙ” της 28ης Οκτωβρίου 1940 ερχόταν από πολύ μακριά και από πολύ παλιά, από τις Θερμοπύλες του “Μολών λαβέ”, από το “ου φεισόμεθα της ζωής ημών” του τελευταίου των Παλαιολόγων, από το “Ελευθερία ή θάνατος” του 1821. Το τελευταίο, αλλά όχι έσχατο, “ΟΧΙ” μνημονεύουν, τιμούν και γιορτάζουν οι Έλληνες στην πατρίδα μας και απανταχού της γης, σε όποιο σημείο πάλλεται και δημιουργεί η ελληνική ψυχή. Η 28η Οκτωβρίου 1940 συμπυκνώνει σε μία ιστορική στιγμή τις μνήμες, τα βιώματα και τις αξίες που πάντοτε καθοδηγούν τον εθνικό μας βίο. Την πλήρη άρνηση στην υποταγή, την καθολική απόρριψη του ολοκληρωτισμού, την προσήλωση στο δημοκρατικό ήθος και την εθνική αξιοπρέπεια.
Η συμμετοχή της Ελλάδας στον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν είναι μία τυχαία στιγμή στον ρου της ελληνικής και ευρωπαϊκής Ιστορίας. Αποτελεί μία γενναία απόφαση των προγόνων μας να πολεμήσουν εναντίον ενός αντιπάλου αριθμητικά υπέρτερου και, μέχρι τότε, ανίκητου. Απέναντι στην υπεροπλία των δυνάμεων του Άξονα, οι Έλληνες προέταξαν το ελεύθερο και ακατάβλητο φρόνημά τους. Μία χώρα μικρή σε μέγεθος, αλλά ιστορικά ταγμένη στην προάσπιση υψηλών ιδανικών, κατήγαγε τις πρώτες σπουδαίες νίκες στο πεδίο της μάχης, οι οποίες έπληξαν το γόητρο και σηματοδότησαν την αρχή του τέλους του φασισμού και του ναζισμού. Δίπλα τους και οι Απόδημοι Έλληνες, με την ελληνική σημαία και την σημαία των νέων τους πατρίδων, έδωσαν την μάχη υπέρ των πανανθρώπινων αξιών, αυτών που ο Ελληνισμός έχει κληροδοτήσει στην ανθρωπότητα.
Στη σημερινή συγκυρία, ο εορτασμός του Έπους του 40’ αναδεικνύεται περισσότερο επίκαιρος και διδακτικός από ποτέ. Στην εθνική μας μνήμη βρίσκεται η κατάλληλη απάντηση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει το Έθνος μας. Αυτό το “ΟΧΙ” υπερασπίζονται τα παιδιά μας που φρουρούν στον Έβρο, που αγρυπνούν στο Αιγαίο, που προστατεύουν τη σημαία μας σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια. Εμείς, που η ιστορία μας τίμησε με βαριά κληρονομιά, δίνουμε καθημερινά - σε θάλασσα, ξηρά και αέρα - την απάντηση που αρμόζει στην αλαζονική προκλητικότητα που επιδεικνύει η Τουρκία. Η εμμονή σε έκνομες ενέργειες, η παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των κανόνων καλής γειτονίας, η διατάραξη της ειρήνης και της ασφάλειας, την εκθέτει στη διεθνή κοινότητα και την καθιστά παράγοντα αστάθειας και παραβατικότητας.
Η Ελλάδα, ως σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, στέλνει σαφές μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση: στους εκβιασμούς και στις απειλές, θα αντιτάσσουμε πάντοτε ένα ανυποχώρητο “ΟΧΙ”. Ένα σθεναρό “ΟΧΙ” στις προσπάθειες καταπάτησης της εθνικής μας κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.
Συμπατριώτες μου σε κάθε γωνιά της γης,
Τιμώντας την 28η Οκτωβρίου 1940, όλοι οι Έλληνες γινόμαστε ένα σαν μία γροθιά, ενώνουμε τις δυνάμεις μας και εντείνουμε τον αγώνα για την προάσπιση των εθνικών μας δικαίων με πυξίδα το σθένος και την εθνική ομοψυχία που μας χαρακτηρίζουν. Έχουμε πίστη στον Θεό και στα ιδανικά του Έθνους.
Εθνική Εορτή σήμερα και επί
χρόνια γινόταν κατάθεση στεφάνων στο ηρώο αφιερωμένο στους ήρωες αυτού του
πολέμου.
Ελάχιστα όμως τα στεφάνια φέτος στο ηρώο στην
Μπομποστίτσα. Μόνο από Έλληνες της περιοχής που χωρίς οργάνωση καταθέτουν
λουλούδια και στεφάνια προς τιμή και μνήμη των πεσόντων και εμείς ως ιστοσελίδα.
Που είναι η Ομόνοια; Που είναι η
περίφημη, δήθεν «Συντονιστική Επιτροπή»; Που είναι οι υποψήφιοι πρόεδροι; Κανείς
δεν ξέρει.
Που είναι το Ελληνικό Προξενείο
Κορυτσάς; Μήπως είναι απασχολημένο μόνο με όσα νομότυπα και ανούσια πράττει; Γιατί κάτι το ουσιαστικό δεν έχουμε
δει και δεν βλέπουμε. Δεν μπορούσε έστω
και κατ’ ελάχιστο να οργανώσει μια δοξολογία με λίγα άτομα; Έστω κάτι ηλεκτρονικά; Ένα μήνυμα; Κάτι; Δεν ξέρουμε! Λέμε τώρα.
Αυτή η Εθνική Επέτειος μας βρίσκει
υπό διάλυση. Άνευ κεφαλής. Άνευ ουσιαστικής μέριμνας εκ μέρος των εκπροσώπων της
πατρίδας.
Η πατρίδα μας έκλεισε και τα
σύνορα για να μας τιμωρήσει και να μην έρθουν ούτε οι συμπατριώτες μας. Ευχόμαστε
και εις «ανώτερα».
Μπορεί σε κάποιους να μην αρέσουν
όσα αναφέρουμε πιο πάνω. Τόσο μας κάνει. Εάν όλοι δεν συνέλθουμε γρήγορα τότε η
συνέχεια θα μας βρει ξεχασμένους στην ανυπαρξία και στην πλήρη αφομοίωση. Όλοι
κρινόμαστε από τα έργα μας και όχι από τα λόγια μας. Αυτό μας έδειξαν και οι
ήρωες του 1940. Άνθρωποι με ψηλά ιδανικά, με πίστη στην καρδιά, Έλληνες πραγματικοί.
Η γιορτή αυτή και τα μηνύματα μας ας γίνουν ξανά η βάση από την οποία να
ξεκινήσουμε όλοι.
Χρόνια Πολλά! Ας εμπνευστούμε και
ας πάρουμε δύναμη από τους ήρωες μας.
Μια ευχάριστη έκπληξη πήραμε από τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς του Ελληνοαλβανικού Σχολείου Όμηρος. Μια και λόγω της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί με τον κορονοϊό δεν μπορούσαν να μας παρουσιάσουν την γιορτή στο σχολείο όπως κάθε χρόνο, την ετοίμασαν με ηλεκτρονικά μέσα.
Συγχαρητήρια σε όλους. Χρόνια Πολλά.
"Κάθε χρόνο, το σχολείο μας, για την Εθνική Επέτειο της 28ηςΟκτωβρίου, παρουσιάζει μια γιορτή αφιερωμένη στο σημαντικό αυτό ιστορικό γεγονός με παγκόσμιες διαστάσεις.
Μάλιστα οι γιορτές μας εντυπωσιάζουν όσους τις παρακολουθούν αφού μέσα από αυτές, οι θεατές βιώνουν έντονα συναισθήματα και επωφελούνται μέσα από τα ιδανικά, τα μηνύματα και τα νοήματα που μεταφέρουν τόσο τα τραγούδια τόσο και τα θεατρικά δρόμενα, που με τόση αγάπη ετοιμάζουν μαθητές και εκπαιδευτικοί.
Αυτή την ωραία παράδοση θέλουμε να την συνεχίσουμε.
Φέτος λόγω κορονοϊού δεν μπορέσαμε να ετοιμάσουμε μια γιορτή στο χώρο μας αλλά ετοιμάσαμε μια γιορτή με ηλεκτρονικά μέσα που σας την παρουσιάζουμε και ελπίζουμε να σας αρέσει.
Ευχαριστούμε τους μαθητές, τις μαθήτριες και τους εκπαιδευτικούς που ετοίμασαν την γιορτή. Συγχαρητήρια!!!
Το θέμα της άρσης του εμπολέμου που έχει η Ελλάδα εναντίον της Αλβανίας, έθεσε για ακόμη μια φορά ο αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα κατά την πρόσφατη επίσκεψη στην Αλβανία του έλληνα υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια. Το αίτημα αυτό είναι διαρκώς στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από την αλβανική πλευρά τα τελευταία χρόνια, με πιο πρόσφατες τις γνωστές συνομιλίες Κοτζιά- Μπουσάτι και προφανώς τίθεται για να «εκθέσει» την ελληνική πλευρά στα μάτια των ευρωπαίων εταίρων της.
Έχω τονίσει πολλές φορές ότι το ζήτημα χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και κατάλληλο χειρισμό, αφού η αλήθεια δεν είναι όπως την παρουσιάζει η αλβανική πλευρά και στην υπόθεση αυτή η Αλβανία είναι περισσότερο «εκτεθειμένη» από τη χώρα μας. Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί εκτός από το «ελληνικό εμπόλεμο», υπάρχει και το «αλβανικό εμπόλεμο».
Τον Απρίλιο του 1939, επί βασιλείας Αχμέτ Ζώγου, η αλβανική Βουλή αποφάσισε ότι όποια χώρα βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση με την Ιταλία, θεωρείται εχθρική για την Αλβανία. Η απόφαση αυτή, της κήρυξης δηλαδή της εμπολέμου καταστάσεως με την Ελλάδα, συνοδεύτηκε από την ενίσχυση των ιταλικών μεραρχιών που εισέβαλλαν στην Ελλάδα με 18 τάγματα του αλβανικού στρατού. Το Νοέμβριο του 1940, με τον Α.Ν. 2636/1940, αμέσως μετά την εισβολή της Ιταλίας διαμέσου της Αλβανίας, και η Ελλάδα κήρυξε με τη σειρά της εμπόλεμη κατάσταση με την Αλβανία.
Το 1944 ο Ενβέρ Χότζα, στο συνέδριο της Πρεμετής, όπου έθεσε τις βάσεις του κομμουνιστικού αλβανικού κράτους, διακήρυξε την ακύρωση όλων των αποφάσεων των προηγούμενων κυβερνήσεων. Τον Ιούλιο του 1992, η κυβέρνηση Μπερίσα ακύρωσε με τη σειρά της όλες τις αποφάσεις του κομμουνιστικού καθεστώτος και επανέφερε σε ισχύ εκείνες των κυβερνήσεων του βασιλιά Ζώγου. Έτσι, έχουμε μέχρι σήμερα το «αλβανικό εμπόλεμο», που θέσπισε η αλβανική Βουλή το 1939, το οποίο δεν καταργήθηκε με νόμο από καμιά αλβανική κυβέρνηση.
Από ελληνικής πλευράς, επί κυβερνήσεως Ανδρέα Παπανδρέου και με υπουργό Εξωτερικών τον Κάρολο Παπούλια, στις 28.8.1987, με απόφαση του υπουργικού συμβουλίου για άρση της εμπολέμου καταστάσεως με την Αλβανία, ο χαρακτήρας της Αλβανίας ως εχθρικού κράτους έπαψε να υφίσταται. Το 1996 μάλιστα, εκτός από την άρση του «ελληνικού εμπολέμου», με νέα πράξη του υπουργικού συμβουλίου η Ελλάδα προχώρησε και στην υπογραφή Συμφώνου Φιλίας με την Αλβανία (Ν.2568/1998).
Ενώ λοιπόν η Ελλάδα έχει άρει πρακτικά και ουσιαστικά το εμπόλεμο, η αλβανική πλευρά δεν αρκείται στην απόφαση του υπουργικού συμβουλίου του 1987 αλλά επιμένει ότι πρέπει να υπάρξει κύρωση μέσω του ελληνικού Κοινοβουλίου. Η υποκρισία τους είναι, ότι ενώ ζητούν από την Ελλάδα την τυπική ολοκλήρωση της διαδικασίας, οι ίδιοι με τη σειρά τους δεν έχουν προωθήσει νομοθετική ρύθμιση για την ακύρωση της απόφασης του «αλβανικού εμπολέμου» του 1939.
Πρέπει επίσης να τονιστεί ότι το εμπόλεμο και η άρση του δεν σχετίζονται με τη διεκδίκηση των περιουσιών της τσάμικης κοινότητας αλλά με τις περιουσίες Αλβανών υπηκόων (οι Τσάμηδες τότε είχαν ελληνική υπηκοότητα) που βρίσκονταν εκείνη την περίοδο στο ελληνικό έδαφος και χαρακτηρίστηκαν ως «εχθρικές» με τον Α.Ν. 2636/1940. Αυτές τέθηκαν σε καθεστώς μεσεγγύησης έως, θεωρητικά, το τέλος των εχθροπραξιών (περίπου 200 στον αριθμό περιουσίες) και το ελληνικό κράτος έκτοτε τις διαχειρίζεται μέσω της ενοικίασης σε ιδιώτες.
Σ' ένα ευρωπαϊκό περιβάλλον ειρήνης και συνεργασίας, είναι φυσικό να μην υπάρχει εμπόλεμη κατάσταση και θα πρέπει προφανώς αυτή να καταργηθεί αρχικά από την ίδια την Αλβανία, με δεδομένο ότι η Αλβανία κήρυξε πρώτη τον πόλεμο προς την Ελλάδα. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να υπάρξει επωφελής για την ελληνική πλευρά μέριμνα και για τις «εχθρικές» περιουσίες, με πρακτικές που έχουν εφαρμοστεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Δεν μπορεί όμως οι διεθνείς συνθήκες να ισχύουν για τις αλβανικές περιουσίες που τελούν υπό μεσεγγύηση αλλά αυτές να μη γίνονται σεβαστές από τους Αλβανούς για τα περιουσιακά δικαιώματα, εντός του αλβανικού κράτους, της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας.
Ο Αντώνης Μπέζας, είναι Πρόεδρος της ΕΤΑΔ ΑΕ, πρώην υπουργός και βουλευτής Θεσπρωτίας.
Το παρόν άρθρο συντάχθηκε για το himara.gr. Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Μπέζα
