Πρακτικόν Παραδόσεως Πόλεως Κορυτσάς στον Ελληνικό Στρατό το 1940! - Procesverbal i dorëzimit të qytetit të Korçës tek Ushtria Helene në vitin 1940!

Φωτογραφία: Το πρακτικό παράδοσης της πόλης της Κορυτσάς στο Ελληνικό Στρατό το 1940, μετά από την απελευθέρωση της από τις φασιστικές ιταλικές δυνάμεις. Ακολουθεί το κείμενο:   «Πρακτικόν Παραδόσεως Πόλεως Κορυτσάς   Η κάτωθι υπογεγραμμένη επιτροπή της πόλεως Κορυτσάς αποτελομένη από των κυρίων : Αντιπροσώπου αρχιερέως Κορυτσάς Παπαϊωσήφ Σταυροφόρου του Οσιωτάτου Μουφτή Αφέζ Τζαφερλλή του γραμματέως του Δημαρχείου Κορυτσάς Πετράκη Πιλκάτη, του προέδρου επιμελητηρίου Χαράλαμπου Μάνου , του Κοτσί Τζότζε, Θεοδώρου Μαλικίου οδοντοϊατρού, Βασιλείου Μπάλη, Σκενδέρη Βίλα,  Μηνά Θάτση, Τζάλε Ντισνιτσα, Μουαρέμ Μπούτκα, Σωτηρίου Γκούμα, Ναούμ Στράλλα, Ε Χαρισιάδη ιατρού παρδίδει την πόλη Κορυτσάς είς τους εκπροσώπους των Ελληνικών Στρατευμάτων Αντι/ρχων Θεοδωράκου Δημητρίου και ταγ. Πεζικού Χατζήν Δημήτριον. Εν Κορυτσά στις 22 Νοεμβρίου 1940 Η παραδιδούσα Επιτροπή (Υπογραφές )»   Σχόλιο: Για το ιστορικό πλαίσιο πολλά έχουν γραφτεί και δεν έχουμε κάτι να προσθέσουμε. Θα παρατηρήσουμε όμως μόνο κάτι. Αν προσέξετε τις υπογραφές, πολλοί εκ των Κορυτσαίων που υπογράφουν και είναι ελληνορθόδοξοι υπογράφουν το 1940, ελληνικά, πράγμα που δείχνει πως ακόμη, παρά τους πολλαπλούς διωγμούς διατηρούσαν την ελληνική συνείδηση και την γλώσσα, σε αντίθεση με άλλους όπως ο Κότσι Τζότζε που εξαλβανίστηκαν.

Fotografi: Procesverbali i dorëzimit të qytetit të Korçës tek Ushtria Helene në vitin 1940 pas çlirimit të qytetit nga forcat fashiste italiane. Në vijim teksti origjinal:   “Procesverbal i dorëzimit të qytetit të Korçës.   Komisioni i poshtënënshkruar i qytetit të Korçës, i përbërë nga zotërinjtë: Përfaqësues  Kryepriftit të Korçës Papajosif Stavroforos, të nderuarit Myfti Hafiz Xhaferli, sekretarit të Bashkisë Korçë Petraq Pilkati, kryetarit të dhomës së tregëtisë Harallamb Mano, Koçi Xoxes, Theodhor Maliqi dentist, Vasil Balli, Skender Vila, Mina Thaci, Xhale Dishnica, Muharrem Butka, Sotir Guma, Naum Stralla, E Harisiadhi mjek, dorëzon qytetin e Korçës në përfaqësuesit e Forcave Ushtarake Helene Nënkolonelit Dhimitri Theodhoraku dhe Majorit të këmbësorisë Dhimitër Haxhi.   Në Korçë më 22 Nëntor  1940 Komisioni Dorëzues (firmat)”       Koment: Përsa i përket kontekstit historik janë shkruar mjaftueshëm dhe nuk kemi çfarë të shtojmë. Nëse vëreni nënshkrimet, firmat, shumë prej korçarëve që janë helenorthodhoksë, nënshkruajnë në vitin 1940, në greqisht, gjë që tregon se megjithë përndjekjet ata ruanin ndërgjegjien greke dhe gjuhën e tyre, në kundërshtim me të tjerë si Koçi Xoxe që u shqiptarizuan.

Ο πρωταγωνιστής και Φρούραρχος της Κορυτσάς

Αντισυνταγματάρχης Πεζικού Δημήτριος Π. Θεοδωράκης

Protagonisti dhe Mbrojtësi i Korçës Nënkoloneli i Këmbësorisë Dhimitër P Theodhoraki

 

Μητροπολίτης Ἀργυροκάστρου Νεόφυτος Κεκέζης (1835-1841) - Mitropoliti i Gjirokastrës Neofit Kekezi (1835-1841)

 

Ἀπό τό βιβλίο τοῦ Βασιλείου Μπάρα (1887-1964). «Τό Δέλβινο τῆς Βορειου Ἠπείρου καί οἱ γειτονικές του περιοχές», κεφ. «Ἐκκλησιαστικά», σελ. 138-139. Νεόφυτος Κεκέζης (1835-1841):   Ἀργυροκαστρίτης, γέννημα καί θρέμμα. Ξεκίνησε Διάκονος ἀπό τό Ἀργυροκάστρο καί γύρισε Δεσπότης (ἐξελέγη τόν Νοέμβριο τοῦ 1835). Περήφανοι γι’ αὐτόν οἱ πατριῶτες του οἱ «Καστεροί», τόν ἐκαρτέρησαν μέ ἐνθουσιασμό. Εἶχαν διπλό πανηγύρι! Ἕνα πού προβιβάστηκε ἡ ἐπισκοπή τους σέ Μητρόπολη καί τ΄ ἄλλο πού, ἴσως γιά πρώτη φορᾶ, ἐρχόταν ντόπιος Δεσπότης. Ἀπό τήν ὥρα πού πάτησε ὁ Νεόφυτος στό Κάστρο, πρώτη του δουλειά ἦταν ν΄ ἀνοίξει τά σχολεῖα Ἀργυροκάστρου καί Δελβίνου, πού τά βρήκε κλεισμένα. Ἔφτασε δέ στό Ἀργυρόκαστρο Μέγα Σάββατο τοῦ 1836. Ἀτυχῶς οἱ προύχοντες τοῦ Ἀργυροκάστρου κατάφεραν καί ἔπαυσαν τόν ἐνθουσιώδη καί φιλοπρόοδο τοῦτο Δεσπότη, γιατί δέν μπόρεσε φαίνεται να ἱκανοποίησει τούς ἰδιοτελείς σκοπούς των. Οἱ μεγάλες πικρίες πού τόν ἐπότισαν ξεχειλίζουν στό παρακάτω εἰρωνικό ἐπίγραμμα, πού φεύγοντας ἔγραψε μέ τό χέρι του σέ ἕνα παραθύρι τῆς Μητρόπολης: "Ἀργυρόκαστρον γῆ ἄνυδρος καί ξηρά, καί... χαλκείον πάσης κακίας καί μηχανορραφίας". Ἡ φράσις ἔμεινε παρομοιώδης καί δίνει ανάγλυφη τήν εἰκόνα τῆς πραγματικότητος. Τό ἀνήσυχο πνεύμα τοῦ σεμνοῦ τούτου Δεσπότη ἐκδηλώνεται κυρίως σέ ἀγαθά καί κοινωφελή ἔργα. Καί στήν Κορυτσά πού ξαναδιορίστηκε σημείωσε ἀξιόλογη δράση. Στίς μέρες του ἀνακαινίστηκε τό Μητροπολιτικό Μέγαρο, τό ὁποίο εἶχε χτισθεῖ ἀπό τόν Ἀρχιεπίσκοπο τῆς Α' Ἰουστινιανῆς Ἀχριδῶν Παρθένιον (1676). Ἐπίσης μέ τήν ἀξίωσή του ἀνηγέρθη μεγαλοπρεπές Διδακτήριο, χωρητικότητος 500 μαθητῶν, μέ δαπάνη 700 καισαροβασιλικῶν φλουριῶν, τά ὁποία εἶχαν δωρήσει οἱ Κοριτσαίοι ἀδερφοί Λιάτσε γιά τήν ἀνέγερση τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ, ὁ Νεόφυτος ὅμως συνέστησε νά διατεθοῦν γιά τήν ἀνέγερση Διδακτηρίου. Τήν σύσταση αὐτή τοῦ Νεοφύτου ὄχι μόνον τήν ἀπεδέχθησαν μ΄ ἐνθουσιασμό οἱ εὐγενείς δωρηταί, ἀλλά καί ἐπηύξησαν τήν δωρεά τους, ἀπό 500 καισαροβασιλικά φλωριά, πού ἦταν ἀρχικῶς, σέ 700 (βλ. <Ἀνατολ. Ἀστήρ> Κων/πόλεως, ἀριθ. Φύλ. 493 τῆς 19-08-1867, στήλη «Ἐκκλησιαστικά»). Ἐπίσης ἀπό τίς αἱματηρές οἰκονομίες του, ἐπροίκισε τά σχολεῖα Ἀργυροκάστρου μέ 15000 γρόσια, συμαντικό ποσό γιά τήν ἐποχή ἐκείνη, δυνάμενο νά ἐξασφαλίσει ἄνετα τήν κανονική λειτουργία τους. Ἀπέθανε στήν Κορυτσά τήν νύχτα τῆς 6ης πρός τήν 7ης Ἀπριλίου τοῦ ἔτους 1874, περί ὥραν (τουρκικήν) 9η πρωϊνή, ἀφοῦ ἔμεινε πολλές ἡμέρες κλινήρης καί μέ φοβερούς πόνους. (βλ. Κώδ. Πατρ. Ἀρχ. ΚΒ΄ σελ 30.- <Ἤπειρ. Χρον.> Ε΄ σελ. 71-72.   * Προηγούμενος Μητροπολίτης Ἀργυροκάστρου Ἰωακείμ ὁ Χίος (1828-1835) * Ἑπόμενος Μητροπολίτης Ἀργυροκάστρου Νικόδημος Ἀνκρης πρώην Τυρολόης (1841-1848)

Nga libri, i Vasil Barës (1887-1964). “Delvina e Epirit të Veriut dhe zonat fqinje”, kap. “Ekklisiastika” fq 138-139.   Neofitos Kekezis (1835-1841):   Argjirokastrit, lindur dhe rritur. Filloi si Dhjakon nga Gjirokastra dhe u kthye Dhespot (u zgjodh në Nëntor të vitit 1835). Krenar për të Patriotët e tij “Kështjellarët”, e pritën me entuziazëm. Kishin festë të dyfishtë! Gëzimi i parë që Peshkopata e tyre u ngrit në rangun e Mitropolisë dhe tjetra që ndoshta për herë të parë, vinte Dhespot vendas. Nga çasti që shkeli këmbën Neofiti, në Kështjellë, puna e tij e parë  ishte të hapte shkollat e Gjirokastrës dhe Delvinës, të cilat i gjeti të mbyllura. Mbërriti në Gjirokastër të Shtunën e Madhe të vitit 1836. Fatkeqësisht udhëheqësit e Gjirokastrës ja dolën që ta pushonin këtë Dhespot entuziast dhe dashamirës së përparimit, sepse nuk mundi, me sa duket, që të kënaqë qëllimet e tyre personale. Hidhërimet e mëdha me të cilat e ujitën duken në epigramën e mëposhtme ironike, të cilën duke u larguar shkroi me dorën e tij në dritaren e Mitropolisë: “Gjirokastër tokë paujë dhe e thatë dhe punishte e çdo ligësie dhe intrige”. Kjo frazë mbeti unikale dhe krijon imazhin e realitetit. Fryma e kërkuese e këtij Dhespoti të hijshëm shprehet kryesisht nga veprat e tij të mira dhe bamirëse.  Dhe në Korçë ku u caktua sërish pati një aktivitet që ja vlen të përmendet. Në ditët e tij u krye rikonstruksioni i ndërtesës së Mitropolisë, e cila ishte ndërtuar nga Kryepiskopi i Justinianisë së 1-rë Partheni i Ohrit (1676). Gjithashtu me kërkesë të tij u ndërtua dhe një shkollë madhështore që do të nxinte 500 nxënës, me një kosto 700 monedhave floriri (çezariane), të cilat ia  kishin dhuruar vëllezërit Korçarë Liace për ngritjen e Kishës së Mitropolisë, por Neofiti këshilloi që të disponoheshin për ngritjen e shkollës. Këtë propozim të Neofitit jo vetëm që e pranuan me kënaqësi dhuruesit fisnikë, por dhe e shtuan dhuratën e tyre nga 500  monedha florii, që ishte në fillim në 700 (shiko Anatoli Astir Konstandinupojës, nr flete 493 dt 19 08 1867, tema “Ekklisiastika” Kishtare) Gjithashtu nga kurismet e forta të tij, pajisi shkollat e Gjirokastrës me 15000 groshë, një shumë të rëndësishme për atë kohë, e cila mund të siguronte me lehtësi funksionimin e rregullt të tyre. Vdiq në Korçë natën e 6 duke u gëdhirë 7 Prill të vitit 1874, afërisht me orën turke 9-të e mëngjesit, pasi qëndroi shumë ditë në krevat me dhimbje të tmerrshme. (shiko Kod. Patr. Ark 22, fq 30, “Kron. Epir” fq 71-72.     ·        Mitropoliti i para tij në Gjirokastër, Joakimi nga Hio (1828-1835) ·        Mitropoliti i Gjirokastrës pas tij, Nikodhim Ankris ish Tiroloit (1841-1848)

http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/

Καυσοκαλύβια Ιερά Καλύβη Άγιου Γεωργίου Ιωσαφαίων (Οδοιπορικό )

 

Οι χριστιανοί χωρικοί της Φλώρινας στα χρόνια της τουρκοκρατίας – Γράφει ο Δημήτρης Μεκάσης

 

Μετά την κατάκτηση της περιοχής από τους τούρκους, όλοι οι χριστιανοί έγιναν ραγιάδες των τούρκων. Οι ταπεινώσεις και οι εξευτελισμοί ήταν συχνοί. Οι χριστιανοί χωρικοί έγιναν δουλοπάροικοι στα τσιφλίκια των Μπέηδων.  Οι σκληρές αγροτικές εργασίες, χωρίς αμοιβή, είχαν ως αποτέλεσμα οι χριστιανοί χωρικοί να ζουν σε ημιάγρια κατάσταση.

Η περιοχή της Φλώρινας,  τα έτη 1521 – 1522, ως διοικητική περιφέρεια ήταν Σαντζάκι και ήταν Χάσι, δηλαδή ιδιοκτησία του Χασάν Μπέη[1], που ήταν γιος του Ισά Μπέη. Το Χάσι της Φλώρινας έδινε έσοδα 200.000 ακτσέδες. Ήταν το πιο μικρό Σαντζάκι της Ρούμελης και το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων προέρχονταν από τα χωράφια του κάμπου και την κτηνοτροφία των βουνών.

Το οικονομικό σύστημα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας στηριζόταν στην αγροτική παραγωγή. Έτσι όλη η φορολογία έπεφτε στις πλάτες των αγροτών, που εκτός τον προσωπικό φόρο, την «σπέντζα», και το δικαίωμα βοσκής, πλήρωναν την δεκάτη των δημητριακών, την δεκάτη των αμπελιών και του μούστου, τον φόρο του κρασιού, τους φόρους των λαχανόκηπων, των οπωροφόρων δένδρων, και την δεκάτη των μελισσιών. Οι κτηνοτρόφοι πλήρωναν τον φόρο των αιγοπροβάτων και των χοίρων. Οι μυλωνάδες τον φόρο των μύλων. Όποιος δεν πλήρωνε έγκαιρα είχε να πληρώσει και το πρόστιμο. Οι φόροι εισπράττονταν για το κράτος. Στη συνέχεια ο τσιφλικάς έπαιρνε το μερίδιο του και στους χωρικούς έμεναν μόνο λίγες ποσότητες για την σπορά, και τρόφιμα τόσα όσο να περάσουν την χρονιά αυτοί και τα ζώα τους.

Το τέλος του 18ου και αρχές του 19ου αιώνα,  συμπίπτει με την ηγεμονία του Αλή Πασά στην Μακεδονία. Το Χάσι της Φλώρινας, που ήταν ιδιοκτησία μιας οικογένειας, διαιρέθηκε σε τσιφλίκια και δόθηκαν σε τουρκαλβανούς Μπέηδες φίλους του Αλή Πασά. Αυτήν την περίοδο οι τουρκαλβανοί Μπέηδες έφεραν τα πρωτοπαλίκαρά τους και τους έκαναν επιστάτες στα κτήματά τους και φοροεισπράκτορες. Η κάθοδος των τουρκαλβανών και η εξουσία τους έγινε μάστιγα για όλο όλον τον αγροτικό πληθυσμό. Η καταπίεση ήταν μεγάλη και οι εξευτελισμοί συχνοί, τόσο που όταν βγήκαν οι πρώτες ομάδες ανταρτών στο τέλος του 19ου αιώνα πρώτα χτύπησαν τους τουρκαλβανούς Μπέηδες και τους άνδρες τους. Ο Καπετάν Κώττας εξόντωσε μερικούς από αυτούς που καταπίεζαν τους χωρικούς. Επίσης ένα τμήμα του βουλγάρικου κομιτάτου είχε σοσιαλιστική κατεύθυνση και ως στόχο είχαν τους αλβανούς Μπέηδες για δυο λόγους: πρώτον, κατευθυνόμενοι από την πολιτική τους ιδεολογία, και δεύτερον, για να κερδίσουν την συμπάθεια των καταπιεζόμενων χωρικών. Στις αρχές του 20ου αιώνα πολλοί  Μπέηδες απέφευγαν να πηγαίνουν στον κάμπο στα κτήματά τους, από φόβο για την ζωή τους, και μερικοί μάλιστα Μπέηδες της Φλώρινας πήγαν και κατοίκησαν στο Μοναστήρι για να είναι πιο ασφαλείς.

Στα χρόνια του Αλή Πασά σε πολλά χωριά του Καζά της Φλώρινας, η Δημογεροντία του χωριού φορολογούσε τους συγχωριανούς και συγκέντρωναν χρήματα. Με αυτά τα χρήματα αγόραζαν από τους Μπέηδες  χωράφια, βοσκότοπους και δάση. Η περιουσία ήταν κοινοτική και τα χωράφια δίνονταν με κλήρο στους συγχωριανούς. Αφού πλήρωναν τους κρατικούς φόρους, η υπόλοιπη παραγωγή φορολογούταν από την Δημογεροντία και τα έσοδα αποταμιεύονταν στο ταμείο του χωριού. Με αυτά τα χρήματα αγόραζαν άλλα κτήματα. Οι τοκογλύφοι όμως και οι συντεχνίες της Φλώρινας, του Μοναστηρίου και των Ιωαννίνων καρτερούσαν, και με την πρώτη ζημία που πάθαινε η σοδιά από τις καιρικές συνθήκες, δάνειζαν στους Δημογέροντες  χρήματα με υπερβολικούς τόκους. Εάν οι Δημογέροντες δεν μπορούσαν να ξεχρεώσουν τους τοκογλύφους πήγαιναν πάλι στους Μπέηδες και πουλούσαν όλο το χωριό για να ξεχρεωθούν. Το χωριό γινόταν πάλι τσιφλίκι του Μπέη. Οι τοκογλύφοι ήταν χριστιανοί των πόλεων, που έφεραν τους χωρικούς σε τέτοια κακή οικονομική κατάσταση, χειρότερη από αυτήν των Μπέηδων. Έτσι χάθηκε η ευκαιρία για πολλά χωριά να γίνουν ελευθεροχώρια και παρέμειναν κολίγοι στους τσιφλικάδες και τους Μπέηδες. Τα χωριά που προόδευσαν ήταν κυρίως τα ορεινά, όπου η ελευθερία που τους παρείχαν τα βουνά και η απόκρυψη της παραγωγής, ώστε να πληρώνουν λιγότερους φόρους, είχαν ως αποτέλεσμα να βρίσκονται σε καλύτερη οικονομική κατάσταση από αυτή των καμπίσιων χωριών. Μερικά χωριά όπως το Μπούφι, ο Πολυπόταμος, η Δροσοπηγή, το Φλάμπουρο, τα χωριά των Κορεστίων και άλλα ήταν προοδευμένα χωριά. Ήταν χωριά οικοδόμων, που σχημάτιζαν παρέες και πήγαιναν σε όλες τις βαλκανικές χώρες, όπου έχτιζαν σπίτια.  Οι καμπίσιοι χωρικοί παρέμειναν κολίγοι μέχρι την διάλυση των τσιφλικιών, που θέριζαν όλο τον κάμπο με το δρεπάνι στο χέρι, ενώ οι βουνίσιοι ήταν ελεύθεροι βοσκοί με μεγάλα κοπάδια προβάτων.

Μετά το 1900 περίπου, άρχισαν να επιστρέφουν οι πρώτοι μετανάστες από την Αμερική. Όλοι έφερναν πολλά δολάρια μαζί τους τα οποία επένδυσαν στα χωριά τους. Στην Αμερική γνώρισαν έναν άλλο πολιτισμό, που τους επηρέασε στον τρόπο ζωής. Τότε άρχισαν να χτίζουν καλά σπίτια στα χωριά. Μέχρι τότε τα σπίτια των καμπίσιων χωρικών έμοιαζαν περισσότερο με καλύβες, που αντί για κεραμίδια είχαν στάχυα. Στην Πρέσπα οι χωρικοί ζούσαν μέσα σε καλύβες κατασκευασμένες από καλάμια, ενώ στα ορεινά χωριά, τα σπίτια ήταν καλύτερα αλλά δεν είχαν τζάμια στα παράθυρα. Οι μετανάστες με τα δολάρια επέστρεψαν στην κατάλληλη στιγμή, που οι Μπέηδες και οι τσιφλικάδες πουλούσαν τα κτήματά τους, από φόβο εξ αιτίας των καταστάσεων και έτσι πολλοί απέκτησαν ιδιόκτητα κτήματα, μικρά και μεγάλα, σε μια εποχή που τα απελευθερωτικά κινήματα πίεζαν την οθωμανική εξουσία στα Βαλκάνια.

Ο αγροτικός πληθυσμός δεν αποδεκατιζόταν μόνο από τους φόρους, αλλά και από τις επιδημίες, που έκαναν συχνά την εμφάνισή τους εξ αιτίας της βρωμιάς που επικρατούσε στα χωριά και στις πόλεις. Ήταν χαρακτηριστικό της τουρκοκρατίας. Στις αρχές τους 19ου αιώνα η πανώλη είχε ερημώσει τον κάμπο της Φλώρινας, και τα «πρόβατα έβοσκαν μαζί με τα ζαρκάδια»[2], επειδή ο πληθυσμός είχε μειωθεί σημαντικά. Στην απογραφή[3], που έγινε το 1831 στον άρρενα πληθυσμό, ο Καζάς της Φλώρινας παρουσίαζε 5.253 άρρενες χριστιανούς, 5.596 άρρενες μουσουλμάνους και 365 άρρενες τσιγγάνους. Οι αριθμοί αυτοί δηλώνουν ότι οι χριστιανοί χωρικοί ήταν τα θύματα της πανώλης. Εξ αιτίας αυτής οι χριστιανοί και οι μουσουλμάνοι ήταν μισοί μισοί. Τα χωράφια του κάμπου όμως χρειάζονταν πολλά εργατικά χέρια για να φέρουν κέρδη στους τσιφλικάδες. Τέτοια προβλήματα η τουρκική εξουσία τα έλυνε με υποχρεωτικές μετακινήσεις αγροτικών πληθυσμών από άλλες περιοχές. Εξανάγκαζαν τους χωρικούς με βία και δολοφονίες να εγκαταλείψουν τα χωριά τους και να κατοικήσουν στα τσιφλίκια που υποδείκνυαν οι Μπέηδες.  Πολλές υποχρεωτικές μετακινήσεις πληθυσμών έγιναν στα χρόνια του Αλή Πασά και  μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. Οι περισσότεροι ήρθαν από τα Τζουμέρκα και το Ραδοβίζι της περιοχής της Άρτας και άλλοι από τις περιοχές της Βορείου Ηπείρου. Οι ντόπιοι χωρικοί και οι νέοι κάτοικοι έσμιξαν γρήγορα, αντάλλαξαν στοιχεία των ηθών και των εθίμων τους και παγιώθηκε ένας πολιτισμός, αυτόν που σήμερα ονομάζουμε παραδοσιακός πολιτισμός της Φλώρινας.

Στα μέσα του 19ου αιώνα οι κάτοικοι κάποιων χωριών της Ηπείρου αγόρασαν εκτάσεις και ήρθαν και εγκαταστάθηκαν σε αυτές. Η Δημογεροντία του χωριού Πληκάτι της Κόνιτσας[4], αγόρασε το 1842, από τους καστοριανούς Μπέηδες, την δασώδη περιοχή της Μπελκαμένης και έχτισαν το σημερινό χωριό της Δροσοπηγής.  Αργότερα κάποιοι άλλοι Πρόκριτοι από τα χωριά Νίτσα, Λινοτόπι και Φράσαρι της περιοχής Μοσχοπόλεως αγόρασαν τα κτήματα και τα άδεια σπίτια των χωριών Νεγοβάν και Λιμπάνιστσα,  και εγκαταστάθηκαν σε αυτά. Τα χωριά αυτά ανήκαν στον τραπεζίτη του Μοναστηρίου Δήμκο Ίτσο και πουλήθηκαν το 1861. Οι Ηπειρώτες κάτοικοί του ήταν κυρίως χτίστες και από τα δυο χωριά που υπήρχαν έχτισαν ένα, το σημερινό Φλάμπουρο[5]. Ποιοι λόγοι έφεραν τους Ηπειρώτες χωρικούς στην Φλώρινα είναι άγνωστο. Βέβαιο όμως είναι ότι η περιοχή ήταν άδεια, αποτέλεσμα της πανώλης, και επειδή οι γαιοκτήμονες  δεν μπορούσαν να τα εκμεταλλευτούν χωρίς εργατικά χέρια, πούλησαν τις περιοχές σε χαμηλές τιμές. Πιθανότατα το χαμηλό κόστος της αγοράς ήταν το κίνητρο που έφερε τους Ηπειρώτες στην Φλώρινα.

Εξαίρεση των παραπάνω αποτελούν τα βλαχοχώρια Πισοδέρι και Νυμφαίο, επειδή οι κάτοικοι των παραπάνω χωριών δεν ήταν ραγιάδες με την έννοια του χωρικού κολίγου του κάμπου ή του βοσκού των βουνών. Τα βλαχοχώρια σε όλη την βαλκανική απολάμβαναν προνόμια[6] από τα πρώτα χρόνια της τουρκοκρατίας. Τα προνόμια αυτά ήταν η απαλλαγή από πολλούς φόρους, πλήρωναν μόνο την μισή της δεκάτης, είχαν περισσότερα δικαιώματα στην αυτοδιοίκηση και δεν υπόκειντο στην συνεισφορά του παιδομαζώματος. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η οικονομική ανάπτυξη και η μόρφωση τους, που τους έκανε να διαφέρουν, από όλους τους άλλους κατοίκους της περιοχής. Οι Πισοδερίτες ήταν κλεισουροφύλακες και φύλαγαν το πέρασμα της Βίγλας. Όταν όμως μετά την ελληνική επανάσταση ο Σουλτάνος κατήργησε τους αρματολούς και σταδιακά τους κλεισουροφύλακες τους αντικατέστησε με μουσουλμάνους αλβανούς, οι περισσότεροι Πισοδερίτες ακολούθησαν το πατροπαράδοτο επάγγελμα τους, του χαντζή και του μπακάλη, ανοίγοντας χάνια και μπακάλικα σε πολλά χωριά και πόλεις, από το Μοναστήρι μέχρι την Καστοριά και από την Κορυτσά μέχρι την Έδεσσα και την Θεσσαλονίκη. Οι Νεβεσκιώτες ή Νυμφαιώτες ήταν κυρίως αργυροχρυσοχόοι και έμποροι, σκορπισμένοι σε πόλεις της Μακεδονίας, αλλά και στην Σουηδία και στην Ρουμανία και μέχρι την Αίγυπτο. Το Νυμφαίο ήταν το μόνο χωριό στην περιφέρεια με τόσο πλούτο, από το εμπόριο και την αργυροχρυσοχοΐα στα τελευταία χρόνια της τουρκοκρατίας.

Συνοπτικά, οι βλαχόφωνοι είχαν προνόμια και έζησαν καλύτερα από όλους τους άλλους. Αντίθετα οι σλαβόφωνοι χωρικοί ήταν οι κολίγοι του κάμπου, χωρίς προνόμια και δικαιώματα. Αυτοί κακοπέρασαν. Οι σλαβόφωνοι των ορεινών χωριών απολάμβαναν την ελευθερία τους και πλούτιζαν από την φοροδιαφυγή. Όλα αυτά μέχρι που τελείωσε η τουρκοκρατία και εδραιώθηκε ο φιλελευθερισμός.

 

Δημήτρης Μεκάσης

[1] Τοντόροφ Νικολάι, Η Βαλκανική πόλη, 15ος – 19ος αιώνας, τ. Α΄, εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα 1986, σ. 127

[2] Πουκεβίλ Φ., Ταξίδι στην Ελλάδα, Μακεδονία Θεσσαλία, Εκ. Τολίδη, Αθήνα 1995, σ.72

[3] Τοντόροφ Νικολάι, όπ.π. σ.433

[4] Νεδέλκος Δ. «Ένα ιστορικό έγγραφο της Μπελκαμένης», περ. ΕΤΑΙΡΙΑ, τ. 13, Φλώρινα 1993, σ. 21

[5] Πόγας Ανασ. «Το Δημοτικό Σχολείο Φλαμπούρου, ένα πνευματικό φυτώριο του Ν. Φλωρίνης», περ. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, τ. 160 – 161, Φλώρινα 1983, σ. 5 – 6.

[6] Τοντόροφ Νικολάι, όπ. π.  σ.69

https://www.florinapress.gr

Συνέντευξη του Γενικού Γραμματέα Δημόσιας Διπλωματίας και Απόδημου Ελληνισμού, κου Γ. Χρυσουλάκη, στον ραδιοφωνικό σταθμό του Σύντνεϋ της Αυστραλίας

 

Συνέντευξη του Γενικού Γραμματέα Δημόσιας Διπλωματίας και Απόδημου Ελληνισμού, κου Γ. Χρυσουλάκη, στον ραδιοφωνικό σταθμό του Σύντνεϋ της Αυστραλίας "2mm", έναν από τους μεγαλύτερους στη χώρα και συγκεκριμένα στην εκπομπή του Γιάννη Κορομβόκη "Διαδρομές Ζωής", η οποία ακούστηκε σε όλη την Αυστραλία και, μέσω ίντερνετ, σε όλον τον κόσμο.

IOANNIS CHRYSOULAKIS · GIANNHS XPYSOULAKHS 25.11.20

Περιοδικό Monocle: Η Ελλάδα για πρώτη φορά μέσα στην πρώτη 10άδα της παγκόσμιας κατάταξης ήπιας ισχύος (soft power) με την άσκηση Δημόσιας Διπλωματίας.

 

Δελτίο Τύπου-Σχετικά με την έγκριση του προσχέδιου νόμου «Για την απογραφή του πληθυσμού και των κατοικιών» από την Βουλή της Αλβανίας.- Deklarate per shtyp-Lidhur me miratimin e projektligjit “Per censusin e popullsise e te banesave” nga Kuvendi i Shqiperise.

 

Korce, me 26.12 2020 Deklarate per shtyp   Lidhur me miratimin e projektligjit “Per censusin e popullsise e te banesave” nga Kuvendi i Shqiperise.   Sot Kuvendi miratoi ne seance plenare projektligjin ” Per censusin e popullsise e te banesave”. Sipas ketij projektligji, qe tashme eshte ligj, cdo shtetas i RSH ka te drejte te deklaroje gjate censusit, perkatesine e tij etnike, cka ne fakt perben nje hap pozitiv per te drejten e vetedeklarimit. Por ajo qe une denoncoj me force dhe kundershtoj fort kete ligj eshte fakti se perseri egziston gjoba ndaj atyre qe deklarohen jo ne perputhje me te dhenat e gjendjes civile!! Kjo tregon se ashtu si shumica qeverisese ne v.2011, PD-LSI, ashtu edhe qeverisja e sotme e PS me Edi Ramen nuk clirohen dot nga natyra e nacionalizmit ekstrem, nga idea e “kombit te paster”  dhe nga tendenca per te ruajtur shifrat e rreme te perberjes te minoriteteve ne strukturen demografike te popullsise.… Konkretisht, si në ligjin e Censusit të vitit 2011 edhe në këtë ligj në nenin 22 parashikohen “kundravajtje administrative me gjobë nga 50 000 deri në 100 000 lekë, për dhënien e informacionit të rremë ne pyetjet mbi origjinën etnike, të cilat vijnë në kundërshtim me të dhënat në regjistrin civil”. Po atehere perse behet regjistrimi? Merrini te dhenat nga gjendja civile dhe e kini  te zgjidhur hallin tuaj! Jo zoterinj! Mos harroni se regjistrat e gjendjeve civile në vetvete përbejne një burim të pabesueshëm informacioni. Ato ende  shprehin te dhenat e mbartura nga periudha e erret e sistemit komunist. Neni 22 është në kundërshtim me Kushtetuten e RSH dhe Dokumentat Ndërkombëtare që garantojnë lirinë për t'u vetedeklaruar lirshem e pa pengesa per përkatësine etnike. Sic dihet,  censusi i vitit 2011 nuk u pranua dhe u kontestua nga minoritetet, nga PBDNJ, nga Omonia si dhe nga bashkësitë fetare. Edhe në Progres-Raportet e Komisionit Evropian, në Opinionin e Tretë dhe të Katërt të Komitetit Këshillimor për Marrëveshjen Kuadër për Mbrojtjen e Minoriteteve Kombëtare si dhe në Raportin e Veçantë për Gjendjen e të Drejtave të Minoriteteve në Shqipëri të Avokatiti të Popullit, është vënë në dyshim besueshmëria e të dhënave të dala nga ky regjistrim dhe kanë rekomanduar realizimin e një Censusi, të pakontestuar dhe të gjithëpranuar edhe nga minoritetet, i cili do të jepte shifrat reale të popullsisë minoritare. Në bazë të Ligjit pët mbrojtjen e pakicave kombëtare, gëzimi i disa të drejtave të minoriteteve lidhet drejtëpërdrejtë me numrin e tyre në secilën njësi të qeverisjes vendore atehere kur ato jane te rreme cfare te drejta do te gezojne keto minoritete, kur nuk dihet numri I tyre?? Komiteti Këshillënës në opinionet e tij, vlerëson, se vetëm kërcënimi me gjobë, përbën faktor frikësues dhe komprometon të drejtën e vetëdeklarimit të personave që u përkasin minoriteteve. Vecanerisht ky ligj tenton te beje presion e te frikesoje me gjobe,   antaret e minoritetit grek qe jetojne jashte “zonave minoritare”,si ne Korce, Himare, etj per te mos u shprehur lirshem e pa pengese, pra per tu vete deklaruar. Ftoj te gjitha forumet politike te minoritetit etnik grek, partite politike, organizaten “Omonia” e shoqatat vorio-epirote kudo ku ato ndodhen, te formulojme amendimin e ketij ligji e t’ia adresojme Kuvendit e njekohesisht te koordinojme ankesen tone te perbashket e te informojme trupin diplomatik e institucinet nderkombetare per kete padrejtesi e loje te ndyre qe behet ne kurriz tone, ne shkeljen e hapur te lirive e te drejtave tona. Ligoraq Karamelo Deputet i Korces.

Κορυτσά στις 26 12 2020 Δελτίο Τύπου   Σχετικά με την έγκριση του προσχέδιου νόμου «Για την απογραφή του πληθυσμού και των κατοικιών» από την Βουλή της Αλβανίας.   Σήμερα η Βουλή ψήφισε  το προσχέδιο νόμου «Για την απογραφή του πληθυσμού και των κατοικιών». Σύμφωνα με το προσχέδιο αυτό νόμου, που τώρα πια είναι νόμος, κάθε πολίτης της Αλβανικής Δημοκρατίας έχει το δικαίωμα να δηλώσει κατά την απογραφή, την εθνική του ταυτότητα, πράγμα που αποτελεί ένα θετικό βήμα για το δικαίωμα της αυτοδήλωσης. Αυτό το οποίο εγώ καταγγέλλω δυναμικά και εναντιώνομαι ισχυρά είναι πως στο νόμο αυτό, προβλέπεται ξανά το πρόστιμο προς αυτούς που δεν δηλώνονται σύμφωνα με τα καταγεγραμμένα δεδομένα του ληξιαρχείου!! Αυτό δείχνει πως όπως και η κυβερνητική πλειοψηφία του 2011, ΔΚ-ΛΣΙ, έτσι και η σημερινή κυβέρνηση του ΣΚ με τον Έντι Ράμα αδυνατούν να απελευθερωθούν από την ακραία εθνικιστική φύση, από την ιδέα του «καθαρού έθνους» και από την προσπάθεια διαφύλαξης των πλαστών αριθμών της σύνθεσης των μειονοτήτων και την δημογραφική δομή του πληθυσμού… Συγκεκριμένα, στο νόμο της Απογραφής του 2011 και στο νόμο αυτό στο άρθρο 22 προβλέπονται «διοικητικές παραβάσεις με πρόστιμο από 50.000 μέχρι 100.000 για την δήλωση πλαστών πληροφοριών στις ερωτήσεις που αφορούν την εθνική καταγωγή, τα οποία δεν συμφωνούν με τα δεδομένα του ληξιαρχικού μητρώου». Τότε για ποιο λόγο γίνεται η απογραφή; Πάρτε τα δεδομένα από το ληξιαρχείο και το πρόβλημα σας είναι λυμένο! Όχι, κύριοι! Μην ξεχάσετε πως τα μητρώα του ληξιαρχείου αποτελούν ουσιαστικά μια πηγή αμφισβητούμενων πληροφοριών. Αυτά μέχρι και σήμερα αποτελούν έκφραση των μεταφερόμενων πληροφοριών από την σκοτεινή περίοδο του κομμουνισμού. Το άρθρο 22 έρχεται σε αντίθεση και με το Σύνταγμα της Αλβανικής Δημοκρατίας που εξασφαλίζει το δικαίωμα της ελεύθερης και ανεμπόδιστης δήλωσης της  εθνικής ταυτότητας. Όπως όλοι γνωρίζουμε, η απογραφή του 2011 δεν έγινε αποδεκτή και αμφισβητήθηκε  από τις εθνικές μειονότητες, από το ΚΕΑΔ, από την Ομόνοια όπως και από τις θρησκευτικές κοινότητες. Επίσης, και στην Αναφορά Προόδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στην 3η και 4η  της Συμβουλευτικής Επιτροπής  για την Συμφωνία Πλαίσιο για την Προστασία των Εθνικών Μειονοτήτων όπως και στην Ειδική Αναφορά για την Κατάσταση των Δικαιωμάτων των Μειονοτήτων στην Αλβανία του Συνηγόρου του Πολίτη, έχει τεθεί σε αμφισβήτηση η αξιοπιστία των δεδομένων  που προέκυψαν από αυτή την απογραφή και έχουν προτείνει την πραγματοποίηση μίας απογραφής, που να μην τεθεί υπό αμφισβήτηση και να είναι συνολικά αποδεκτή από  τις μειονότητες. Μία απογραφή που θα παρουσιάσει τους πραγματικούς αριθμούς των μειονοτικών πληθυσμών στην χώρα. Με βάση την νομοθεσία για την προάσπιση των εθνικών μειονοτήτων, η απόλαυση  μερικών εκ των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, συνδέεται άμεσα με τον συνολικό αριθμό τους, σε κάθε μονάδα τοπικής αυτοδιοίκησης και όταν αυτά είναι πλαστά τότε ποια δικαιώματα θα απολαμβάνουν οι μειονότητες, όταν  ούτε τον αριθμό των μελών τους δεν γνωρίζουμε; Η Συμβουλευτική Επιτροπή στο σκεπτικό της, αξιολογεί πως, και μόνο η απειλεί του προστίμου, αποτελεί παράγων εκφοβισμού και θέτει σε κίνδυνο την άσκηση του δικαιώματος της αυτοδήλωσης των ατόμων που ανήκουν στις μειονότητες. Ιδιαίτερα ο νόμος αυτός προσπαθεί να πιέσει και να εκφοβίσει με πρόστιμο, τα μέλη της ελληνικής μειονότητας που ζουν έξω από τις «μειονοτικές περιοχές», όπως στην Κορυτσά, Χιμάρα κ.α, για να εκφραστούν ελεύθερα και ανεμπόδιστα, δηλαδή να αυτοδηλωθούν. Καλώ όλες τις πολιτικές οργανώσεις της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας, τα πολιτικά κόμματα, την οργάνωση «Ομόνοια», τους βορειοηπειρωτικούς συλλόγους όπου και να βρίσκονται, να διατυπώσουμε την τροπολογία αυτού νόμου, να την καταθέσουμε στην Βουλή και την ίδια στιγμή να συγχρονίσουμε την κοινή αντίδραση μας, να ενημερώσουμε το διπλωματικό σώμα και τους διεθνείς οργανισμούς για την αδικία αυτή, για το βρώμικο αυτό παιχνίδι που γίνεται στην πλάτη μας και για την ξεκάθαρη παραβίαση των ελευθεριών και των δικαιωμάτων μας.   Γρηγόρης Καραμέλος Βουλευτής Κορυτσάς.

Το άνοιγμα της Κρυσταλλοπηγής ζητά το Βιοτεχνικό επιμελητήριο Θεσσαλονίκης

 

Σε αίτημα να δοθεί η δυνατότητα διέλευσης ανθρώπων και εμπορευμάτων σύμφωνα με όλους τους προβλεπόμενους υγειονομικούς κανόνες και αντίστοιχους ελέγχους από τον συνοριακό σταθμό Κρυσταλλοπηγής, που έκλεισε προσωρινά στο πλαίσιο των μέτρων που εφαρμόζονται για την αποφυγή διάδοσης του κορονοϊού, προχώρησε το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης.

«Αντιλαμβανόμαστε τους λόγους που οδηγούν την κυβέρνηση στη λήψη μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας, τα οποία την ίδια στιγμή επιδεινώνουν την οικονομία και δυσκολεύουν τις εργασίες των επιχειρήσεων. Ωστόσο μεταφέρουμε την κραυγή αγωνίας των επιχειρήσεων που διατηρούν εμπορικές συναλλαγές με επιχειρήσεις της Αλβανίας», αναφέρεται σε επιστολή του ΒΕΘ προς τους υπουργούς Οικονομικών και Εσωτερικών.

Όπως μεταφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, τονίζεται πως «στόχος θα πρέπει να είναι, εν μέσω της αρνητικής οικονομικής συγκυρίας που βιώνουν οι ΜμΕ, η αποφυγή επιβολής οικονομικών ρητρών καθυστέρησης στην υλοποίηση των παραγγελιών και προπάντων η οικονομική τους καταστροφή».

Πρόταση του ΒΕΘ αποτελεί ακόμη και η εγκατάσταση κλιμακίου του ΕΟΔΥ στον συνοριακό σταθμό Κρυσταλλοπηγής, ώστε να διεξάγονται rapid test κι έτσι να διασφαλίζεται περαιτέρω η δημόσια υγεία. «Το κόστος λειτουργίας ενός κλιμακίου στο χώρο του τελωνείου εκτιμάται πως είναι σημαντικά μικρότερο μπροστά στη ζημιά που υφίστανται οι επιχειρηματίες», επισημαίνεται -μεταξύ άλλων- στην ανακοίνωση.

Ο εκτουρκισμός της Αλβανίας συνιστά μείζονα απειλή για την Ελλάδα

 

Η εισβολή της Τουρκίας σε χώρες με μουσουλμανικό πληθυσμό στα Βαλκάνια δεν είναι μόνο πολιτιστικός. Είναι πλέον και πληθυσμιακός. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Αλβανία. 

 

Ένας μεγάλος εθνικός κίνδυνος για την Ελλάδα. Η Τουρκία με την ίδια μεθοδικότητα που μπόρεσε και προσηλύτισε μεγάλο μέρος της μουσουλμανικής μειονότητας στα Σκόπια, πράττει ακριβώς το ίδιο και στην Αλβανία. Μόνο που εδώ τα πράγματα είναι χειρότερα. Στην Αλβανία παρατηρείται ευθεία αλλοίωση πληθυσμού με τους αλβανούς να αποποιούνται την ιθαγένεια τους, ενώ αντίθετα πολλοί τούρκοι παίρνουν πλέον αλβανική υπηκοότητα.

Η ιδιότυπη αυτή εισβολή της Τουρκίας στην Αλβανία έχει ξεκινήσει εδώ και δύο δεκαετίες. Πολλά μουσουλμανικά τέμενη λειτουργούν χρηματοδοτούμενα από την Τουρκία, ενώ οι ιμάμηδες λειτουργούν ως προπαγανδιστές του τουρκικού καθεστώτος προσηλυτίζοντας νεαρούς αλβανούς κατά χιλιάδες.

Δεν μιλάμε μόνο για αλβανούς μουσουλμάνους, αλλά και άθεους, καθολικούς και σε μικρότερα μεγέθη, ορθόδοξους. Η Τουρκία διατηρεί πλέον στρατιωτική βάση στην Αλβανία, μεγάλες επενδύσεις μέσω χρηματοδοτήσεων ακόμα και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μετατρέπει δηλαδή σταδιακά την Αλβανία σε ένα τουρκικό προτεκτοράτο με ασύμμετρες συνέπειες για την εθνική ασφάλεια της Ελλάδας.

Τα τελευταία χρόνια μάλιστα, χιλιάδες τούρκοι λαμβάνουν αλβανική υπηκοότητα, το τελευταίο μάλιστα διάστημα εμφανιζόμενοι ως πολιτικά διωκόμενοι από τον Ερντογάν.

Ένα πρόσφατο ΦΕΚ αποκαλύπτει την αλήθεια:

14 τούρκοι πήραν αλβανική υπηκοότητα μόλις σε μία ημέρα. (Βαλκανικό Περισκόπιο)

Στον αντίποδα έχουμε την ανυπαρξία του ελληνικού κράτους που αφήνει την ελληνική γηγενή κοινότητα της Αλβανίας να φθίνει και να διώκεται από το επίσημο αλβανικό κράτος. Και όμως, η Βόρειος Ήπειρος θα μπορούσε εδώ και δεκαετίες να έχει καθεστώς αυτονομίας. Αντί αυτού, άφησα με τους Βορειοηπειρώτες έρμαια των αλβανών που προβαίνουν σε μία ακόμα εθνοκάθαρση, δημιουργώντας μεθοδικά ένα μέτωπο απειλής στον βορρά.

Η Ελλάδα θα πρέπει να αντιδράσει πριν οι συνέπειες να είναι μη αναστρέψιμες.

https://dynatielladanews.com

Από υπερήφανοι ήρωες (1940) - ψοφοδεείς μασκαράδες (2020)

  

  Όταν η πατρίδα έχει ηγέτες Έλληνες γίνεται παγκόσμιο σύμβολο ηρωισμού και καταξίωσης της ανθρώπινης ψυχής (1940).

 Όταν η ίδια χώρα λυμαίνεται από δουλικά ανθρωπάκια μετατρέπεται σε χώρα ψοφοδεών μασκαράδων. Είναι αυτοί που μόνο άξιοι για δούλοι γεννήθηκαν! 

  Αυτό το παγκόσμιο έπος του 1940 μίσησαν και ποτέ δεν δέχτηκαν όλα τα μισελληνικά αποβράσματα εντός και εκτός Ελλάδος.

  Έτσι σήμερα έχουν στόχο την εξαφάνιση της πατρίδας μας από τον χάρτη.

  Θα ξυπνήσει κάτι μέσα μας από το DNA αυτών των προγόνων ή θα μας ξεράσει η ιστορία ως ανάξια και ανίκανα ψοφοδεή ανθρωπάκια;

  Το αποκλειστικά Ελληνικό σύνθημα "Ελευθερία ή Θάνατος" μας έχει κρατήσει στην Ιστορία της ανθρωπότητας ζωντανούς!

  Όποιος για την μίζερη ζωή του, παραδίδει την ελευθερία του δεν αξίζει ούτε την Ελευθερία ούτε την ζωή του!

  Ας δούμε το βίντεο αφιέρωμα και ας αναρωτηθούμε τι θα κάναμε  και τι κάνουμε σήμερα για την υπεράσπιση της μιζέριας μας.

http://ealoellas.blogspot.com/