Η Παραβολή του Άσωτου Υιού - Το νόημα της Παραβολής

 

Τὴν περασμένη Κυριακὴ ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει εἰσέλθει στὴν πιὸ σημαντικὴ περίοδο τοῦ ἔτους, στὸ Τριώδιο. Τὴν περίοδο αὐτὴ μᾶς προετοιμάζει γιὰ τὸ Πάσχα καὶ μᾶς καλεῖ νὰ ἐντείνουμε τὸν πνευματικό μας ἀγώνα, νὰ πλησιάσουμε περισσότερο τὸν Θεό, νὰ ἐκτελοῦμε πιὸ πιστὰ τὶς ἐντολές του, γιὰ νὰ ἐκπληρώσουμε τὸν

σκοπό τῆς ζωῆς μας, ποὺ εἶναι ἡ σωτηρία μας. Κυρίως μᾶς καλεῖ σὲ μετάνοια.

Ἂς προσπαθήσουμε λοιπὸν τὴν περίοδο αὐτὴ νὰ αὐξήσουμε τὴν προσευχή μας, νὰ ἐκκλησιαζόμαστε τακτικότερα καὶ νὰ μελετοῦμε συστηματικότερα τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἄλλα χριστιανικὰ βιβλία. Ἐπίσης, ἂς βάλουμε στόχο φέτος νὰ κρατήσουμε τὴ νηστεία τῆς Σαρακοστῆς. Εἶναι βέβαια δύσκολο ἄθλημα, ἀλλὰ ὄχι ἀκατόρθωτο. Πολλοὶ ὑποβάλλονται σὲ πιὸ δύσκολες ἀσκήσεις καὶ στερήσεις γιὰ νὰ χάσουν κιλὰ ἢ νὰ ἀποκτήσουν ἕνα ἀθλητικὸ σῶμα. Γιατί λοιπὸν νὰ μὴ κάνουμε κ’ ἐμεῖς μιὰ μικρὴ θυσία, γιὰ χάρη αὐτοῦ ποὺ θυσιάστηκε γιὰ τὴ σωτηρία μας;

Τὴν Κυριακὴ ποὺ μᾶς πέρασε ἀκούσαμε τὴν παραβολὴ τοῦ τελώνη καὶ τοῦ φαρισαίου. Εἴδαμε πόσο κακὸ εἶναι ἡ ὑπερηφάνεια, ἀφοῦ κατέστρεψε κάθε καλὸ ἔργο ποὺ ἔκανε ὁ φαρισαῖος, καὶ πόσο καλὸ εἶναι ἡ ταπείνωση, ἀφοῦ ἔσβησε κάθε ἁμαρτία ποὺ ἔκανε ὁ τελώνης. Αὔριο, δεύτερη Κυριακὴ τοῦ Τριωδίου, θὰ διαβαστεῖ στὴν Ἐκκλησία μας μιὰ ἄλλη παραβολὴ τοῦ Χριστοῦ, ἴσως ἡ ὡραιότερη· ἡ παραβολὴ τοῦ ἀσώτου υἱοῦ· τὸ εὐαγγέλιο τῶν εὐαγγελίων, ὅπως ὀνομάζεται. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ αὐριανὴ μέρα ὀνομάζεται Κυριακὴ τοῦ Ἀσώτου.

Πολλὰ μηνύματα θὰ μπορούσαμε νὰ πάρουμε ἀπὸ τὴν παραβολὴ αὐτή. Δύο πιστεύω εἶναι τὰ κυριώτερα. Τὸ πρῶτο εἶναι ὅτι μακριὰ ἀπὸ τὸν Θεὸ ὁ ἄνθρωπος ὁδηγεῖται στὴν καταστροφή. Μπορεῖ στὴν ἀρχὴ νὰ νιώσει ἐλεύθερος, χαρούμενος καὶ εὐτυχισμένος, ἀπολαμβάνοντας τὶς σαρκικὲς ἡδονές· στὸ τέλος ὅμως καταντᾶ ἕνα κουρέλι. Καταστρέφεται ψυχικὰ καὶ σωματικά. Χάνει τὴν τιμὴ καὶ τὴν ὑπόληψή του, χάνει κάθε ὑλικὸ καὶ πνευματικὸ θησαυρὸ ποὺ ἔχει. Ἔτσι μᾶς ξεγελᾶ ὁ διάβολος. Μᾶς βάζει τὴν ἰδέα ὅτι κοντὰ στὸν Θεὸ στερούμαστε τὴ χαρὰ καὶ τὴν ἐλευθερία, ἐνῶ στὴν κοσμικὴ ζωὴ βρίσκει ὅ,τι ποθεῖ ἡ ψυχή μας. Τελικὰ ἰσχύει ἀκριβῶς τὸ ἀντίθετο. Κοντὰ στὸν Θεὸ ὑπάρχει ἡ πραγματικὴ χαρὰ καὶ ἐλευθερία, ἡ γαλήνη τῆς ψυχῆς, ἐνῶ μακριά του ὑπάρχει ἡ λύπη, ἡ στενοχώρια, τὰ νεῦρα, τὸ ἄγχος, ἡ σκλαβιὰ τῆς ἁμαρτίας καὶ τοῦ διαβόλου. Αὐτὸ τὸ βεβαιώνουν ἄπειρα παραδείγματα ἀνθρώπων ποὺ ἔζησαν καὶ τὶς δύο ζωές. Προσοχὴ λοιπόν, μὴ μᾶς ξεγελάσει ὁ διάβολος καὶ ὁ κόσμος μὲ τὰ θέλγητρά τους.

Τὸ ἄλλο μήνυμα τῆς παραβολῆς εἶναι ὅτι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸν ἄνθρωπο εἶναι ἀπέραντη. Ἡ φιλανθρωπία του δὲν ἔχει ὅρια. Δέχεται κάθε μετανοημένο, ὅσο ἁμαρτωλὸς καὶ νὰ εἶναι. Περιμένει μὲ ἀνοικτὲς τὶς ἀγκάλες του τὸν κάθε ἄσωτο υἱὸ ποὺ ἐπιστρέφει σ’ αὐτόν. Ξεχνᾶ ὅ,τι ἔχει κάνει καὶ τὸν δέχεται καὶ πάλι σὰν παιδί του στὸ πατρικὸ σπίτι, ποὺ εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Τοῦ ἀφαιρεῖ τὰ κουρέλια τῆς ἁμαρτίας καὶ τὸν στολίζει μὲ θεῖα χαρίσματα καὶ εὐλογίες. Τὸν κάνει ξανὰ πλούσιο καὶ ἀφέντη. Καὶ σὰν ἀποκορύφωμα, τοῦ προσφέρει τὸν «μόσχο τὸν σιτευτό», ποὺ εἶναι ἡ Θεία Κοινωνία, ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, ποὺ θυσιάστηκε καὶ ἔχυσε τὸ αἷμα του γιὰ τὶς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων. Γι’ αὐτὸ ποτὲ ὁ ἄνθρωπος δὲν πρέπει νὰ ἀπελπίζεται, ὅσο ἁμαρτωλὸς καὶ νὰ νὰ εἶναι. Δὲν ὑπάρχει ἁμάρτημα, δὲν ὑπάρχει ἔγκλημα ποὺ δὲν τὸ σβήνει ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ. Ποτὲ λοιπὸν ἀπελπισία. Ἡ ἀπελπισία καὶ ἡ ἀπόγνωση εἶναι ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα ὅπλα τοῦ διαβόλου. Ἡ ἀπελπισία εἶναι αὐτὴ ποὺ ὁδήγησε τὸν Ἰούδα στὴν ἀγχόνη καὶ στὸν αἰώνιο θάνατο. Ἂν ὁ Ἰούδας ζητοῦσε συγχώρηση ἀπὸ τὸν Χριστό, θὰ τὴν ἔπαιρνε, ὅπως  καὶ ὁ Πέτρος ποὺ τὸν ἀρνήθηκε. Ἡ παραβολὴ λοιπὸν τοῦ Ἀσώτου εἶναι τὸ σωσίβιο κάθε ἁμαρτωλοῦ.

Αρχιμ Επιφάνιος Χατζηγιάγκου