Ποιὸς ἄνθρωπος εἶναι ἐλεύθερος; Ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς -Cili njeri është i lirë? Shën Nikolla Velimiroviç

Ποιὸς ἄνθρωπος εἶναι ἐλεύθερος; Ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς (Ἐπίσκοπος Ἀχρίδος) Ἡ μεγάλη εἴδηση ποὺ καθημερινὰ εὐαγγελίζεται στὸν κόσμο ὁ χριστιανισμός, εἶναι ὅτι ἕνα πράγμα ἀξιολογεῖται πλήρως ὡς πρὸς τὴν ἀξία του, ἂν κρίνεται ὄχι κατὰ τὰ ἐξωτερικὰ φαινόμενα, ἀλλὰ κατὰ τὴν οὐσία του. Νὰ ἀξιολογεῖτε τὰ πράγματα, ὄχι ἀνάλογα μὲ τὸ χρῶμα καὶ τὸ σχῆμα τους, ἀλλὰ ἀνάλογα μὲ τὸ νόημά τους. Νὰ ἀξιολογεῖτε τὸν κάθε ἄνθρωπο ὄχι κατὰ τὴν ἰδιότητα καὶ τὴν περιουσία του, κατ’ ὄψιν δηλαδή, ἀλλὰ κατὰ τὴν καρδιὰ του – ἐκεῖ, ὅπου τὰ αἰσθήματα, ὁ νοῦς καὶ ἡ βούλησή του ἑνώνονται. Μὲ αὐτὸ τὸ μέτρο (ποὺ ἀποτελεῖ πάντοτε ἕνα νέο δίδαγμα γιὰ τὸν κόσμο), ἐκεῖνος ποὺ ἐξωτερικὰ εἶναι ὑποδουλωμένος δὲν εἶναι δοῦλος, καὶ ἐκεῖνος ποὺ ἔχει ἐξωτερικὴ -σωματικὴ- ἐλευθερία, δὲν εἶναι ἐλεύθερος. Ἀνάλογα μὲ τὴν κοσμικὴ κατανόηση, δοῦλος εἶναι αὐτὸς ὁ ὁποῖος ἀπολαμβάνει ἐλάχιστα τὸν κόσμο καὶ ἐλεύθερος αὐτὸς ὁ ὁποῖος ἀπολαμβάνει πολὺ τὸν κόσμο. Ὅμως, κατὰ τὴ χριστιανικὴ ἀντίληψη, δοῦλος εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἀπολαμβάνει ἐλάχιστα ἀπὸ τὸν ζῶντα Χριστό, ἐνῶ ἐλεύθερος εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἀπολαμβάνει ὅσο τὸ δυνατὸν περισσότερο τὸν ζῶντα Χριστό. Ἐπίσης, σύμφωνα μὲ τὴν κοσμικὴ κατανόηση τῶν ὅρων, δοῦλος εἶναι ὅποιος συνήθως δὲν κάνει τὸ δικό του θέλημα, ἀλλὰ κάνει τὸ θέλημα τῶν ἄλλων· ἐνῶ ἐλεύθερος εἶναι ὅποιος συνήθως κάνει τὸ δικό του θέλημα καὶ σπανιότερα τὸ θέλημα τῶν ἄλλων. Κατὰ τὴ χριστιανικὴ ἀντίληψη, δοῦλος εἶναι ἐκεῖνος ποὺ συνήθως κάνει τὸ δικό του θέλημα καὶ λιγότερο συχνὰ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ· ἐνῶ ἐλεύθερος ἄνθρωπος εἶναι ἐκεῖνος ποὺ κάνει τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ πιὸ συχνὰ ἀπ’ ὅ,τι τὸ δικό του. Τὸ νὰ εἶσαι δοῦλος Κυρίου εἶναι ἡ μόνη ἐλευθερία ποὺ ἀξίζει γιὰ τὸν ἄνθρωπο καὶ ἡ μόνη ἀληθινή· ἐνῶ τὸ νὰ εἶσαι δοῦλος τοῦ κόσμου καὶ τοῦ ἑαυτοῦ σου, δοῦλος τῶν παθῶν καὶ τῆς ἁμαρτίας, εἶναι ἡ μόνη μοιραία σκλαβιά. Ἕνας ἄνθρωπος μπορεῖ, ἀναλογιζόμενος τοὺς βασιλιάδες στὸ θρόνο τους, νὰ σκεφθεῖ: ἄραγε ὑπάρχουν ἄλλοι ἄνθρωποι πιὸ ἐλεύθεροι ἀπ’ αὐτοὺς σ’ ὅλη τὴ γῆ; Κι ὅμως, πολλοὶ βασιλιάδες ἦταν οἱ πιὸ ποταποὶ καὶ οἱ πιὸ ἀνάξιοι δοῦλοι στὴ γῆ! Γιὰ τοὺς ἁλυσοδέσμιους χριστιανοὺς στὰ μπουντρούμια, μπορεῖ ἕνας ἄνθρωπος νὰ σκεφθεῖ: ἄραγε ὑπάρχουν σκλάβοι πιὸ δυστυχισμένοι ἀπ’ αὐτοὺς σὲ ὅλη τὴ γῆ; Κι ὅμως, οἱ χριστιανοὶ μάρτυρες στὶς φυλακὲς ἔνιωθαν ἐλεύθεροι ἄνθρωποι καὶ ἔσφυζαν ἀπὸ πνευματικὴ χαρά! Ἔψαλλαν ψαλμοὺς καὶ ἀνέπεμπαν προσευχὲς δοξολογίας κι εὐγνωμοσύνης πρὸς τὸ Θεό. Ἡ ἐλευθερία ποὺ εἶναι συνυφασμένη, μὲ τὴ λύπη, καὶ τὴ δυστυχία, δὲν εἶναι ἐλευθερία, ἀλλὰ δουλεία. Μόνον ἡ ἐλευθερία ἐν Χριστῷ συνυφαίνεται μὲ τὴν ἀνεκλάλητη χαρά. Ἡ ἄληκτη χαρά: αὐτὴ εἶναι ἡ σφραγίδα τῆς ἀληθινῆς ἐλευθερίας. Κύριε Ἰησοῦ, ὁ Μόνος Ἀγαθὸς Κύριος, ποὺ χορηγεῖς τὴν ἐλευθερία ὅταν μᾶς κάνεις δέσμιους σὲ Σένα, κάνε μας δούλους Σου τὸ ταχύτερο δυνατόν, ὥστε νὰ πάψουμε νὰ εἴμαστε δοῦλοι σὲ ἀδυσώπητους καὶ ἀνελεήμονες ἀφέντες. Γιατί σὲ σένα ἀνήκει ὅλη ἡ δόξα καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ προσκύνηση στοὺς αἰῶνες. Ἀμήν.

Cili njeri është i lirë? Shën Nikolla Velimiroviç Lajmi i madh i cili përhapet çdo ditë në botë është krishtërimi, një gjë vlerësohet, plotësisht përsa i përket vlerës së saj vetëm nëse gjykohet jo nga aparenca, por nga esenca e saj. Të vlerësoni gjërat, jo sipas ngjyrës  dhe formës së tyre, por sipas kuptimit të tyre. Të vlerësoni çdo njeri jo sipas profesionit dhe pasurisë së tij, dmth nga aparenca e jashtme, por sipas zemrës së tij atje ku ndjenjat, mendja dhe dëshira e tij bashkohen. Me këtë masë ( e cila përbën gjithmonë një mësim të ri për botën), ai që nga jashtë është i skllavëruar nuk është shërbëtor, dhe ai që ka një liri të jashtme-trupore, nuk është është i lirë. Sipas konceptimit të botës, shërbëtor është ai i cili shijon shumë pak në botë dhe i lirë është ai i cili shijon shumë në botë. Por si pas konceptimit të krishter, shërbëtor është ai i cili shijon pak nga Krishti i gjallë, ndërsa i lirë është ai i cili shijon sa më shumë nga Krishti i gjallë. Gjithashtu, sipas konceptit të përgjithshëm të përkufizimeve, shërbëtor është ai  i cili zakonisht nuk bën vullnetin e tij, por bën vullnetin e të tjerëve, ndërsa i lirë është ai i cili zakonisht bën dëshirën e tij dhe më rrallë vullnetin e të tjerëve. Sipa botëkuptimit të krishterë, shërbëtor është ai i cili zakonisht bën dëshirën e tij dhe më rrallë vullnetin e Zotit, ndërsa njeri i lirë është ai i cili bën vullnetin e Zotit më shpesh se sa vullnetin e tij. Që të jesh shërbëtor i Zotit është e vetmja liri e cila ka vlerë për njeriun dhe e vetmja që është e vërtetë, ndërsa që të jesh shërbëtor i botës dhe i vetes tënde, shërbëtor i pasioneve dhe i mëkatit, është e vetmja skllavëri vdekjeprurëse. Një njeri mundet duke menduar, mbretërit në fronin e tyre, të thotë: vallë ekzistojnë njerëz të tjerë që janë më të lirë nga ata në të gjithë botën? Por ja që shumë mbretër ishin më të shërbëtorët më të padenjë dhe më të neveritshmit në botë! Për të krishterët e lidhur me zinxhirë në podrume, mundet një njeri të mendojë: ka skllevër vallë më të mjeruar se ata në këtë botë? Por ja që dëshmorët e krishterë në burgje ndjeheshin njerëz të lirë dhe ishin gjithë gëzim shpirtëror! Psalnin psalme dhe lutje lavdëruese dhe mirënjohëse ndaj Zotit. Liria që është diçka që ka lidhje, me mërzitjen, mjerimin, nuk është liri, por skllavëri. Vetëm liria më Krishtin lidhet me gëzimin e papërshkrueshëm. Gëzimi i parpërshkrueshëm: kjo është vula e lirisë së vërtetë. Zoti ynë Jesu, i Vetmi Zoti i Mirë, që na fal lirinë kur na lidh me Ty, na bëj shërbëtorët e Tu, sa më shpejt të jetë e mundur, në mënyrë që të ndalojmë që qëni shërbëtorë tek zotër të pashpirt dhe të paepur. Sepse ty të përket lavdia nderimi dhe falja në jetë të jetëve. Amin.

Κυριακὴ της Τυροφάγου - Δὲν συγχωρείς; Χριστιανὸς δεν είσαι! του μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου--E Diela e të Lidhurit të Djathit – Nuk Fal? Nuk je i krishter! Nga Mitropoliti i Follorinës Atë Avgustin Katioti

«Ἐὰν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος» (Ματθ. 6,14) Εἶνε, ἀγαπητοί μου, σήμερα Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς. Αὔριο ἀρχίζει μία νέα περίοδος στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας ποὺ ὀνομάζεται Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Τί εἶνε ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή; ⃝ Εἶνε διάστημα 40 ἡμερῶν. Ὅσοι πιστεύουν, αἰσθάνονται χαρὰ ποὺ ἔφτασε ὁ καιρὸς αὐτός. Εἶνε μία ἐξαιρετικὴ περίοδος τοῦ ἔτους. ⃝ Πιὸ ἁπλᾶ, Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ εἶνε μιὰ προθεσμία. Ὅσοι εἶνε ἔμποροι καὶ συναλλάσσονται, καταλαβαίνουν. Εἶνε προθεσμία, ἴσως ἡ τελευταία ποὺ μᾶς δίνει ὁ Μεγαλοδύναμος, γιὰ νὰ ἐξοφλήσουμε τὰ χρέη μας. Τὸ δὲ μεγαλύτερο χρέος εἶνε τὰ ἁμαρτήματά μας. Μεγάλη Σαρακοστὴ προθεσμία γιὰ ἐξόφλησι ἁμαρτιῶν. ⃝ Τί ἄλλο εἶνε ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή; Εἶνε ἀγώνας. Ἔφτασε ἡ ὥρα, ἀνοίγει τὸ στάδιο, γιὰ νὰ λάβουμε μέρος ὅλοι σὲ πνευματικὸ ἀγῶνα. Ὄχι νὰ κλωτσᾶμε μπάλλες, ἀλλὰ νὰ πολεμήσουμε τοὺς τρεῖς μεγάλους ἐχθρούς μας. Κι αὐτο οὶ εἶνε· ὁ διεφθαρμένος ἑαυτός μας, ὁ κόσμος ποὺ μᾶς περιβάλλει μὲ τὰ θέλγητρα καὶ ὅλη τὴ γοητεία του, καὶ ὁ σατανᾶς ἢ ἑωσφόρος. Καλούμεθα λοιπὸν νὰ ἀγωνιστοῦμε ἐναντίον αὐτῶν, νὰ νικήσουμε, καὶ νικηταὶ νὰ φθάσουμε στὴν Κυριακὴ τῶν Βαΐων, νὰ κρατήσουμε στὰ χέρια τὰ βάϊα, νὰ προσκυνήσουμε τὸ Χριστὸ καὶ νὰ ποῦμε κ᾽ ἐμεῖς «Ὡσαννά, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου»(Μᾶρκ. 11,9). ⃝ Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ τί ἄλλο εἶνε; Εἶνε μιὰ σκάλα μὲ 40 σκαλοπάτια. Τὸ πρῶτο σκαλοπάτι εἶνε αὔριο, μὲ τὴν προσευχὴ τῆς Ἐκκλησίας μας ποὺ λέει «Κύριε, τῶν δυνάμεων μεθ᾿ἡμῶν γενοῦ…»(Μέγ. Ἀπόδ.), καὶ τὸ τελευταῖο σκαλοπάτι εἶνε τὸ Μέγα Σάββατο ποὺ φωνάζουμε «Ἀνάστα, ὁ Θεός, κρῖνον τὴν γῆν…»(Ψαλμ. 81,8· Τριῴδ. Μ. Σάβ. ἑσπ.). Μεγάλη Σαρακοστή· χαρὰ τῶν ἀγγέλων, τραῦμα τῶν δαιμόνων, ἀγαλλίασις τῶν ὀρθοδόξων. Τὴν περίοδο αὐτὴ ἔχουμε ἱερὰ χρέη. Ἀπ᾿ ὅλα τὰ χρέη, ποὺ πρέπει νὰ ἐκτελέσουμε, θέλω νὰὑπενθυμίσω στὴν ἀγάπη σας ἕνα, ποὺ δυστυχῶς τὸ παραμελοῦμε. Ποιό εἶν᾽ αὐτό; Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ ἴσον – τί; ἱερὰ ἐξομολόγησις. Ἱερὰ ἐξομολόγησις, ἀγαπητοί μου! Καταλα-βαίνετε; Πῶς νὰ σᾶς τὸ ἐξηγήσω; Ἂν θέλῃ κανεὶς νὰ καταλάβῃ τί εἶνε ἡ ἐξομολόγησις, νὰ πάῃ στὸ σπίτι του, νὰ πάρῃ τὸ συναξάρι – μὴν κοροϊδεύουμε· τὰ συναξάρια εἶνε γεμᾶτα σοφία, στάζουν οὐράνιο νάμα – καὶ νὰ διαβάσῃ τὸν βίο τῆς ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας. Νὰ δῆτε ἐκεῖ πῶς ἐξωμολογήθηκε αὐτὴ ἡ ἁγία στὸν Ζωσιμᾶ τὸν πνευματικό της πατέρα καὶ εἶπε μὲ δάκρυα ὅλα τὰ ἁμαρτήματα ποὺ εἶχε διαπράξει. Ἐξομολόγησις εἶνε, ν᾽ ἀνοίξῃς τὴν καρδιά σου καὶ νὰ πῇς τὰ ἁμαρτήματά σου· νὰ τὰ πῇς μὲ εἰλικρίνεια, μὲ κατάνυξι, μὲ δάκρυα. Νὰ τὰπῇς μὲ πίστι. Ποια πίστι; Ὅτι γιὰ τὴ σωτηρία χρειάζονται δύο σταγόνες. Ἡ μία εἶνε τὸ δάκρυ τῆς μετανοίας· κάθε δάκρυ ποὺ πέφτει ἀπ᾽ τὰ μάτια τοῦ ἁμαρτωλοῦ γίνεται – τί; ἕνας Ἰορδάνης, ποὺ πλένει ὅλα τὰ ἁμαρτήματά του, καὶ τὰ μεγαλύτερα ἀκόμη. Καὶ ἡ ἄλλη σταγόνα ποὺ λυτρώνει τὸν ἁμαρτωλὸ εἶνε τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ. Ὅλη ἡ Ἐκκλησία ἐκεῖ στηρίζεται. Ὅλη ἡ ζωή μας δυὸ δάκρυα εἶνε· ἅμα δὲν τά ᾿χῃς αὐτά, τὰ ἄλλα τί νὰ τὰ κάνῃς; Ἂν πιστεύῃς στὴ θυσία - στὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ καὶ στὴ δύναμι τῆς ἐξομολογήσεως - στὸ δάκρυ τῆς μετανοίας, νά ἡ πραγματικὴ χαρὰ καὶ εὐτυχία.Νὰ ἐξομολογηθοῦμε λοιπὸν στὸν πνευματικό. Οἱ καλοὶ πνευματικοὶ εἶνε σπάνιοι καὶ γιὰ νὰ τοὺς βρῇς πρέπει νὰ ψάξῃς. Βρῆκες πνευματικὸ πατέρα σεβάσμιο ν᾿ ἀνοίξῃς τὴν καρδιά σου νὰ πῇς τὰ μυστικά σου; Ὁ πνευματικὸς εἶνε ὁ ἀντιπρόσωπος τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος εἶπε στοὺς ἁγίους ἀποστόλους καὶ διὰ τῶν ἀποστόλων ἡ φωνή του φτάνει στοὺς σημερινοὺς κληρικοὺς καὶ λέει· «Ἄν τινων ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας ἀφίενται αὐτοῖς»· σὲ ὅσους δηλαδὴ συγχωρήσετε ἐσεῖς τὶς ἁμαρτίες, εἶνε συγχωρημένες(Ἰω. 20,23). Ὁ πνευματικὸς δίνει τὴ συγχώρησι, ἀλλὰ ἡ ῥίζα τῆς ἐξομολογήσεως εἶνε ὁ ἴδιος ὁ Χριστός. Μαζὶ μὲ τὴ συγχώρησι ὁ πνευματικὸς δίνει καὶ συμβουλὲς - ὑποδείξεις, καὶ μαζὶ μ᾽ αὐτὲς δίνει καὶ φάρμακα. Ὅπως ὁ γιατρὸς δίνει στὸν ἄρρωστο συνταγή, τοῦ λέει τί νὰ κάνῃ, ἔτσι κι ὁ πνευματικὸς δίνει τὰ φάρμακά του ποὺ λέγονται ἐπιτίμια  ἤ, ὅπως τὰ λέει ὁ λαός, κανόνες. Πῆγα, λέει, στὸν πνευματικὸ καὶ μοῦ ἔβαλε κανόνα … Τί θὰ πῇ κανόνας ; Φάρμακο, συνταγὴ ποὺ πρέπει νὰ ἐκτελέσῃς. Ἀνάλογα μὲ τὴν ψυχικὴ ἀσθένεια εἶνε καὶ τὰ φάρμακα, οἱ κανόνες. Ἔρχεται ἕνας καὶ λέει· –Παππούλη, ἔχω πάθος μὲ τὸ πιοτό. Ὁ πνευματικὸς τοῦ λέει· –Ὁ κανόνας σου, παιδί μου, εἶνε νὰ μὴν ξαναπιάσῃς ποτήρι· θὰ κόψῃς τὸ κρασί, ὅλα τὰ οἰνοπνευματώδη. Ἔρχεται ὁ ἄλλος· –Ἐγώ, πάτερ, εἶμαι χαρτοπαίχτης. –Ὁ κανόνας σου εἶνε, δὲ θὰ ξαναπιάσῃς τράπουλα. Ἔρχεται ὁ ἄλλος· –Ἐγὼ βλέπω αἰσχρὰ ἔργα. –Ὁ κανόνας σου εἶνε νὰ μὴ ξαναδῇς· για προσπάθησε ἔτσι μέχρι τὸ Πάσχα. Ὁ ἄλλος λέει· –Ἐγὼ διαβάζω αἰσχρὰ περιοδικά. –Ὁ κανόνας σου εἶνε, σταμάτα νὰ τὰ διαβάζῃς γιὰ νὰ σοῦ ἐπιτρέψω νὰ κοινωνήσῃς· ἂν εἶνε ἁμαρτία νὰ τρῶς κρέας τὴ Σαρακοστὴ καὶ Τετάρτη καὶ Παρασκευή, πιὸ βαρὺ εἶνε νὰ τρῶς σάρκες μὲ τὰ ἔντυπα αὐτά. Ὁ ἄλλος λέει· –Ἐγὼ ἀγαπῶ τὰ λεφτά. Ἄ, ἐδῶ θὰ μπῇ ἄλλος κανόνας·  – «Πώλησόν σου τὰ ὑπάρχοντα καὶ δὸς πτωχοῖς…»(Ματθ.19,21), νὰ τὰ δώσῃς ὅλα στοὺς φτωχούς. –Μμ δὲν μπορῶ… –Ἔ, τότε τὰ μισά. –Δὲν μπορῶ. –Δῶσε τὸ ἓν τέταρτον. –Δὲν μπορῶ… Ἄ, τὸ ἕνα δὲ μπορεῖς, τ᾽ ἄλλο δὲν μπορεῖς· πῶς θὰ γίνῃ λοιπόν; Καθένας θέλει τὸν κανόνα του. Γι᾽ αὐτὸ ὁ πνευματικὸς πρέπει νά ᾽νε σοφός, νὰ ξέρῃ τί φάρμακο θὰ δώσῃ. Σήμερα τὰ πράγματα εἶνε δύσκολα.Ἐγὼ ἔπαυσα νὰ ἐξομολογῶ. Ἔρχεται μιὰ γυναίκα ποὺ τὰ χέρια της στάζουν αἷμα, σκότωσε ἄνθρωπο. Ποιόν; Τὸ παιδί της, τὸ σπλάχνο της! Πῆγε σὲ γιατροὺς ἀναξίους κ᾽ ἔκανε ἔκτρωσι, ξερρίζωσε μέσ᾽ ἀπ᾽ τὰ σπλάχνα της τὸ ἄνθος, τὸ λουλούδι τ᾽ οὐρανοῦ. Καὶ ὁ πνευματικὸς σκέπτεται· Τί νὰ κάνω μὲ τὴ γυναῖκα αὐτή;… Ἐγὼ εἶμαι ἁμαρτωλός, ὑπερβαίνει τὴ σοφία μου, ξεπερνᾷ τὴν καρδία μου, δὲ βρίσκω τί νὰ τῆς πῶ· διαβάζω τὰ βιβλία, δὲ βρίσκω κατάλληλο κανόνα γι᾽ αὐτὸ τὸ ἁμάρτημα· ἂς πάῃ αὐτὴ νὰ βρῇ κανέναν ἀσκητὴ ἀπ᾽ τὸ Ἅγιο Ὄρος, ἀπὸ ᾽κείνους ποὺ γονατίζουν καὶ προσεύχονται, ποὺ τρῶνε χορτάρια κ᾽ εἶνε σκελετοί, νὰ τῆς ὁρίσῃ τί κανόνα νὰ κάνῃ. –Βαρειά, θὰ πῆτε, εἶν᾽ αὐτά· πῶς νὰ τὰ σηκώσουμε;… Ἔ, ἐγὼ νὰ σοῦ πῶ ἕναν εὔκολο κανόνα, ποὺ κι αὐτὸν ὅμως δὲν τὸν δέχονται. Ἂν πῇς σὲ μιὰ γυναῖκα, «Ἄντε ν᾽ ἀνοίξῃς τὴν ἐκκλησιὰ καὶ νὰ κάνῃς 40 λειτουργίες», τὸ κάνει· ἂν τῆς πῇς νὰ νηστεύῃ, νὰ κάνῃ μετάνοιες, νὰ πηγαίνῃ πρωὶ -βράδυ στὴν ἐκκλησιά, τὰ κάνει.Μὰ ἂν τῆς πῇς «–Δὲ μοῦ λές, εἶσαι μὲ κανένα μαλωμένη, ἔχεις ἔχθρα; τώρα ποὺ ἀρχίζει ἡ σαρακοστὴ πήγαινε νὰ συγχωρηθῆτε», σοῦ ἀπαντᾷ· –Ὤ, ὄχι! ἔχεις τίποτ᾽ ἄλλο νὰ μοῦ πῇς, παππούλη; –Δὲν ἔχω. –Ὄχι, δὲν πάω γιὰ συγχώρησι. –Κ᾽ ἐγὼ δὲν ἔχω τίποτε ἄλλο νὰ σοῦ πῶ· σοῦ λέω, ὅτι πρέπει νὰ συγχωρηθῆτε. Τὸ λέει καθαρὰ σήμερα τὸ εὐαγγέλιο· «Ἐὰν δώσετε συγχώρησι, θὰ πάρετε συγχώρησι· ἐὰν δὲν δώσετε, δὲν θὰ λάβετε συγχώρησι» (βλ. Ματθ. 6,14-15). –Παπᾶ, λένε, διάβασέ μου μιὰ συγχωρητικὴ εὐχή. Κ᾽ ἐμεῖς δὲ ρωτᾶμε· –Μὲ ποιόν εἶσαι μαλωμένος; ἄντε πρῶτα νὰ συγχωρηθῆτε καὶ μετὰ νὰ ᾽ρθῇς νὰ σοῦ διαβάσω τὴν εὐχή· γιατὶ ἂν εἴμαστε μέσ᾽ στὸ μῖσος, κοροϊδεύουμε τὸ Θεό. Ἂν πάρῃς ὅλα ὅσα γράφουν τὰ βιβλία τῆς Ἐκκλησίας καὶ τὰ στύψῃς, στὸ τέλος τί θὰ βγῇ;μία λέξι, ἀγάπη! Ἂν δὲν ἔχῃς ἀγάπη, τί νὰ τὰ κάνῃς τ᾽ ἄλλα; Τὸ εὐαγγέλιο λέει· «Ἐὰν ἀφῆτε  τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν», θ᾽ ἀφήσῃ καὶ ὁ Θεὸς τὰ δικά σας· ἐὰν δὲν συγχωρήσετε ἐσεῖς τοὺς ἄλλους, οὔτε «ὁ πατὴρ ὁ οὐράνιος» θὰ συγχωρήσῃ ἐσᾶς (ἔ.ἀ.) .Τὸ συμπέρασμα ποιό εἶνε; Ἔχεις μέσα σου αὐτὸ τὸ φίδι τοῦ μίσους; Ὄχι ἕνας παπᾶς, ὄχι ἑκατὸ παπᾶδες –τί λέω;–, πατριάρχης νὰ σοῦ διαβάσῃ εὐχή, τὰ ἁμαρτήματά σου εἶνε ἀσυγχώρητα. Πρέπει νὰ ζητήσῃς καὶ νὰ δώσῃς συγχώρησι μὲ ὅλη σου τὴν καρδιά. Δὲν τὸ κάνεις αὐτό; δὲν εἶσαι Χριστιανός! * * * Ἀδελφοί μου, ὁ ἅγιος Ἀντώνιος ἔχει μιὰ προφητεία. –Θά ᾽ρθουν χρόνια κατηραμένα. –Πῶς θὰ τὸ καταλάβουμε; –Ὅταν, λέει, οἱ ἄνθρωποι θὰ βλέπουν κάποιον νὰ κρατάῃ τὸ Εὐαγγέλιο καὶ θὰ λένε πὼς τρελλάθηκε, ἔφτασε τὸ τέλος. Καὶ σήμερα, ἂν π.χ. στὸ ἀεροπλάνο δοῦν μιὰ κοπέλλα νὰ διαβάζῃ Εὐαγγέλιο, οἱ πολλοὶ τί λένε; Δὲν εἶνε καλὰ στὰ μυαλά της… Ἐκεῖ φτάσαμε. Ἂς φύγουμε πιὰ ἀπ᾽ τὴ βρωμιά. Γιατὶ –νὰ τὸ θυμᾶστε–, θὰ πέσῃ «σκούπα ἠλεκτρική», θὰ καθαρίσῃ ὁ Θεὸς τὴ βρωμιὰ ὁπωσδήποτε,θὰ τὴν καθαρίσῃ ἐν πυρὶ φοβερῷ! Προθεσμία μᾶς ἔδωσε νὰ ἐξοφλήσουμε χρέη, νὰ σβήσουμε ἁμαρτήματα. Αὐτὴ τὴ σαρακοστὴ ἂς κά- νουμε φτερὰ ἀγγελικὰ νὰ πετάξουμε ψηλά. † ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος- Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Γεωργίου Ν. Ἰωνίας - Ἀθηνῶν τὴν 28-2-1960.

«Nëse ju falni njerëzve gabimet e tyre, do t’ia u falë dhe juve ati jua qiellor” (Mattheu 6,14).   Të dashurit e mi sot është e Diela e të Lidhurit të Djathit. Nesër fillon një periudhë e re në jetën e Kishës e cila quhet Kreshma e Madhe. Por çfarë është Kreshma e Madhe ·        Është periudhë 40 ditore. Ata që besojnë, ndjejnë gëzim që erdhi kjo kohë. Është një periudhë e shkëlqyer e vitit. ·        Më thjesht, Kreshma e Madhe është një afat. Të gjithë ata që janë tregtarë dhe këmbejnë mallra me njëri- tjetrit e kuptojnë. Është afat,  ndoshta i fundit që na jep i Gjithëpushtetshmi, që të shlyejmë detyrimet tona. Ndërsa borxhi më i madh janë mëkatet tona. Kreshma e madhe është një periudhë me afat të caktuar për të shlyer mëkatet. ·        Por çfarë tjetër është Kreshma e Madhe? Është një betejë. Erdhi çasti, hapet një palestër, që të marrim pjesë të gjithë në betejën shpirtërore. Jo që të godasim topa, por që të luftojmë tre armiqtë tanë të mëdhenj. Këta janë: vetja jonë korruptuar , bota që na rrethon me tërheqjet  dhe joshjen e saj, dhe satanain ose luciferin.  Thirremi pra që të luftojmë kundër tyre, të fitojmë, dhe fitues të arrijmë të Dielën e Dafinave, të mbajmë në duar dafinat, dhe ti falemi Krishtit dhe të themi dhe ne “Osana, i bekuar është ai që vjen në emrin e Zotit” (Marku 11, 9). ·        Çfarë është tjetër Kreshma e Madhe? Është një shkallë me 40 shkallë. Shkalla e parë është nesër, me lutjen në Kishë që na thotë “ Zoti i fuqive qëndro pranë nesh..” (Mbrëmësorja e Madhe) , dhe shkallën e fundit është e Shtuna e Madhe ku thërresim “U Ngjall Zoti duke gjykuar botën...” (Psalmi 81,8 Triodhi i së Shtunës së Madhe, mbrëmësorja). Kreshma e Madhe, gëzimi i ëngjëjve, plagë e demonëve, ngazëllim i orthodhoksëve. Gjatë kësaj periudhe kemi detyrime të shenjta. Nga të gjitha detyrimet që duhet të kryejmë dua që t’i kujtoj dashurisë suaj vetëm njërën, që fatkeqësisht e anashkalojmë. Cila është ajo? Kreshma e Madhe baraz –çfarë? Rrëfimin e shenjtë. Rrëfimin e shenjtë të dashurit e mi! E kuptoni? Si t’ia u shpjegoj? Nëse dëshiron dikush që të kuptoj se çfarë është rrëfimi, le të shkojë në shtëpinë e tij, të marrë sinaksarin-të mos tallemi, sinaksaret janë plot meçuri, kullojnë ushqim qiellor –dhe të lexojë jetën e oshënares Marias Egjiptianes. Të shikoni atje se si u rrëfye kjo shenjtore tek Zosimai, ati i saj shpirtëror dhe i tha me lot të gjitha mëkatet që kishte kryer. Rrëfim është, të hapësh zemrën tënde dhe të thuash mëkatet e tua, t’i thuash me sinqeritet, përulësi, me lot.  T’i thuash me besim. Cilin besim? Që për shpëtimin na duhen dy pika. Një nga ato është loti i pendimit, çdo lot që bie nga sytë e mëkatarit bëhet-çfarë? Një Jordan, që lan të gjitha mëkatet e tij, dhe ato më të mëdhatë. Pika tjetër që shpëton mëkatarin është gjaku i Krishtit.  E gjithë Kisha atje mbështetet. E gjithë jeta jonë është dy lotë, nëse nuk i ke këto, të tjerat çfarë t’i bësh? Nëse beson tek sakrifica- tek gjaku i Krishtit dhe forcën e rrëfimit- në lotin e pendimit, ja pra gëzimi i vërtetë dhe lumturia. Të rrëfehemi pra tek ati ynë shpirtëror. Etërit shpirtërorë të mirë janë të rrallë dhe që t’i gjesh  duhet që t’i kërkosh. Gjete një Atë shpirtëror të respektueshëm që të hapësh zemrën tënde që ti thuash sekretet e tua? Ati shpirtëror është përfaqësuesi i Krishtit, i cili iu tha apostujve të shenjtë dhe nëpërmjet apostujve zëri i tij arriti në klerikët e sotëm dhe iu thotë: “Nëse dikujt do t’i falni mëkatet do t’iu falen” dmth tek të gjithë ata sa ju do t’iu falni mëkatet do t’iu falen (Joani 20,23). Ati shpirtëror jep faljen, por rrënja e rrëfimit është vetë Krishti. Së bashku me faljen ati shpirtëror jep dhe këshilla – orientime, dhe bashkë me këto jep dhe ilaçe. Ashtu siç mjeku i jep të sëmurit recetë, i thotë se çfarë të bëjë, kështu dhe ati shpirtëror i jep ilaçet e tij që quhen vërejtje ose siç thotë populli, kanone/rregulla. Shkova thotë dikush tek ati shpirtëror dhe më vuri rregull... Çdo të thotë rregull? Ilaç, recetë që duhet ta kryesh. Sipas sëmundjes tënde shpirtërore është dhe ilaçi, kanonet. Vjen njëri dhe thotë- Ati im, kam pasion pijen. Ati shpirtëror i thotë :- Rregulli/Detyra tënde biri im është të mos zësh më me dorë gotë, të presësh verën, të gjitha sa përmbajnë alkool. Vjen dikush tjetër – Unë, o Atë luaj me letra. – Rregulli yt është të mos zësh me dorë më letra bixhozi. Vjen tjetri: - Unë shikoj filma të pamoralshëm.  Rregulli ytë është të mos shikosh më, provoje kështu deri për Pashkë. Tjetri thotë: - Unë lexoj revista të pamoralshme- Rregulli yt është, ndali së lexuari që të të lejoj të kungosh, nëse është mëkat të hash mish në Kreshmë dhe të Mërkurë dhe të Premte, është më e rëndë që të hash trupat në këto revista. Tjetri thotë: - Unë i dua paratë. Epo, këtu do të vendoset tjetër rregull. – “Shiti të gjitha sa ke dhe ja u jep të varfërve...” (Mattheu 19, 21). Mmm, nuk mundem.... – Atëhere gjysmat... – Nuk mundem.- Jep një të katërtën. – Nuk mundem...... Epo njërën se bën dot, tjetrën se bën dot, atëhere çfarë do të bëhet? Secili do një rregull. Për këtë arsye Ati shpirtëror duhet të jetë i mençur, që të dijë se çfarë ilaçi të japë. Sot gjërat janë të vështira. Unë ndalova së rrëfyeri. Vjen një gura që duart e saj rrjedhin gjak, vrau njeri. Cilin? Fëmijën e saj, trupin e saj! Shkoi tek mjekë të padenjë dhe kreu një abort, shkuli nga trupi i saj lulen, gonxhen e qiellit. Ati shpirtëror mendon: Çfarë të bëjë me këtë grua?.... Unë jam mëkatar, kjo e tejkalon mençurinë time, zemrën time, nuk gjej dot fjalët që duhet të them, lexoj librat, nuk gjej dot një rregull për këtë mëkat, le të shkojë të gjejë ndonjë asket nga Mali i Shenjtë, nga ata që gjunjëzohen  dhe luten, që hanë barishte dhe janë skelet, që t’i vendos rregullin që duhet të bëjë. – Të rënda janë do të thoni këto, si ti mbajmë në kurriz?..... Unë do të them një rregull të lehtë, të cilin nuk e pranojnë. Nëse thua tek një grua “Shko hap një kishë dhe bëj dyzet meshë” e bën, nëse i thua që të kreshmojë, të bëjë metani të shkojë dite e natë në Kishë e bën. Po nëse i thua “ Nuk më thua, je  grindur me ndonjë, ke armiqësi? Tani që filloi kreshma shko që të ndjeheni”,  përgjigjet: Jo! Ke ndonjë gjë tjetër për të më thënë? – Nuk kam- Jo nuk shkoj që të kërkoj ndjesë. – Epo dhe unë nuk kam ndonjë gjë tjetër për të të thënë, të them se duhet të ndjeheni, të falni njëri-tjetrin. E thotë qartë ungjilli i sotëm “Nëse nuk ndjeheni, nuk do të faleni, nëse nuk jepni nuk do të merrni falje”.(Mattheu 6,14-15). -         Papu, thonë, na lexo ndonjë uratë ndjese. Dhe ne nuk pyesim:- Më kë je grindur? Shko ndjehu me të dhe më pas eja që të të lexoj uratën, sepse nëse jemi në mes të urrejtjes, tallemi me Zotin. Nëse merr të gjitha ato sa shkruhen në librat e Kishës dhe i shtrrydh, në fund  do të dalë një fjalë “Dashuria”!  Nëse nuk ke dashuri, çfarë t’i bësh të tjerat? Ungjilli thotë: “Nëse ju falni njerëzve fajet e tyre”, do t’iu falë dhe Zoti fajet tuaja, nëse nuk falni ju të tjerët, atëhere as “ati qiellor” nuk do t’iu falë. Cili është konkluzioni? Ke nga brenda vetes gjarpërin e urrejtjes? Jo një prift, po dhe njëqind priftërinj- çfarë them?- patriku të të lexojë uratën , mëkatet e tua  janë të pafalshme. Duhet të kërkosh dhe të japësh falje me gjithë zemër. Nuk e bërë këtë? Nuk je i krishter! Vëllezërit e mi, Shën Andoni, kishte thënë një profeci – Do të vijnë vite të mallkuar. – Si do ta kuptojmë? – Thotë që kur njerëzit të shikojnë dikë që mban Ungjillin dhe do të thonë se u çmend, arritu në fundin e tij. Sot, nëse psh në aeroplan shikojnë një vajzë që lexon Ungjillin, të shumtët thonë? Nuk është mirë nga mendtë e saj.... Atje arritëm. Të ikim nga qelbësirllëku. Sepse – mbajeni mend- do të bjerë “fshesë elektrike”, do të pastrojë Zoti qelbësirllëkun me patjetër, do të pastrojë me zjarr të tmerrshëm! Na dha kohë, afat që të shlyejmë mëkatet. Këtë kreshmë le të bjëmë krahë ëngjëllorë dhe të fluturojmë lart. † Episkop Avgustini. Përktheu përgatiti Pelasgos Koritsas.

Ç’farë simbolizon gruri në përkujtimoret!

Gruri që bëjmë në përkujtimore simbolizon ngjalljen e njeriut.Ashtu si fara e grurit që bie në tokë mbulohet me dhe,kalbet pa u prishur dhe më pas mbin më i mirë dhe më i bukur,ashtu dhe trupi i njeriut varroset në tokë dhe kalbet për tu ngjallur përsëri i paprishur,me lavdi dhe përjetë.
Këtë ikonë të bukur na jep Apostull Pavli te letra e tij e parë drejtuar Korinthasve.
“Dikush do të thotë; Si do të ngjallen të vdekurit? Ç’farë trupi do të kenë?O i marrë! Fara që mbjell në arë nuk merr jetë po nuk vdiq më parë.Ti nuk mbjell trupin që do të ketë bima në të ardhmen,por një kokërr të zhveshur gruri ose të ndonjë fare tjetër.Pastaj trupin ia jep Perëndia ashtu siç dëshiron dhe ç’do farë ka trupin e vet.Jo ç’do trup është i njëjtë me një trup tjetër.Tjetër është trupi i njeriut,tjetër trupi i kafshëve,tjetër trupi i shpendëve dhe tjetër trupi i peshqve.Ka trupa qiellor, ashtu siç ka edhe trupa tokësorë.Tjetër është shkëlqimi i trupave qiellorë dhe tjetër shkëlqimi i trupave tokësorë.Tjetër është shkëlqimi i diellit, tjetër shkëlqimi i hënës dhe tjetër shkëlqimi i yjeve, sepse ylli nga ylli ndryshon në shkëlqim.
Kështu ndodh dhe me ngjalljen e të vdekurve:trupi mbillet në kalbje dhe ngjallet në moskalbje,mbillet në çnderim dhe ngjallet me lavdi,mbillet në dobësi dhe ngjallet në fuqi, mbillet trup tokësor dhe ngjallet trup shpirtëror”.( 1Kor.15:35-44).
Amin.

Përkthyer nga A. Marini

http://www.orthodhoksiaebashkuar.al/

Ακόμη ένα Ιστορικό ελληνικό έγγραφο παρουσιάζει το Αλβανικό Κρατικό Αρχείο - Një dokument tjetër historik heleno-orthodhoks paraqet Arikvi i Qëndror i Shtetit!

Ένας ακόμη άγνωστος κώδικας για το κοινό στο φως από το Αλβανικό Κεντρικό Αρχείο του Κράτους. Το χειρόγραφο αυτό βρίσκεται στην ενότητα «Συλλογή εγγράφων πριν από το 1912» ως πρόσθετο μιας άλλης ενότητας αυτό του 1989. Αφού σ΄εκείνη την χρονιά στα αρχεία του Α.Κ.Α.Κ υπήρχε και ένα ξεχωριστό τμήμα για τα χειρόγραφα. «Η Συλλογή Κωδίκων», το χειρόγραφο έπρεπε να είχε τακτοποιηθεί εκεί. Ίσως οι υπεύθυνοι δεν είχαν καταλάβει πως γινόταν λόγος για ένα χειρόγραφο αυτής της κατηγορίας. Ήταν η εποχή κατά την οποία ο Θεοφάν Πόπα, από τους ελάχιστους βυζαντινολόγους μελετητές της εποχής και ό μόνος που ασχολήθηκε με τους κώδικες, δεν ζούσε πια. Σήμερα σας παρουσιάζουμε αυτό τον «αδερφό» των άλλων κωδίκων του Βερατίου, αν και δεν η φυσική του  θέση δεν είναι δίπλα από αυτούς. Ο κώδικας διατηρεί το κείμενο του Τριωδίου και της Πεντηκοσταρίου , βυζαντινή μουσική, και έχει χειρόγραφα σε 102 σελίδες, έχει δημιουργηθεί κατά το 19αι και έχει διαστάσεις 230Χ160 χιλιοστά.   Ο αντιγραφέας είναι ανώνυμος. Όπως λέει το σημείωμα στο εσωτερικό του εξώφυλλου του κώδικα, ήταν στην κατοχή του Αιδεσιμότατου  Ιερέα Μιχαήλ Γεωργίου Βουτζιάννη. Το σημείωμα έχει γίνει στης 6 Μαρτίου 1879. Στο υλικό που λειτουργεί ως περιτύλιγμα, τοποθετημένο από το Αλβ. Αρχείο του Κράτους έχει σημειωθεί «Σεραφίμ Τζουβέρι 1983», μάλλον είναι και η ημερομηνία που επήλθε στην κατοχή τους Αρχείου.  Αυτό τα αρχείο και άλλα κειμήλια που υπάρχουν  στο Αρχείο του Κράτους θα παρουσιαστούν σε μια έκθεση, στα πλαίσια του Πανεθνικού έτους αφιερωμένο στο ήρωα Γεώργιο Καστριώτη. Σημείωση: Το ιστορικό αυτό έγγραφο όπως και χιλιάδες άλλα που υπάρχουν στο Αρχείο του Κράτους αποδεικνύουν περίτρανα, με το καλύτερο τρόπο,  την ελληνικότητα της περιοχής μας.

Një kodik i panjohur muzikor në fondet e AQSh Dorëshkrimi që paraqesim është vendosur në fondin “Koleksion dokumentesh përpara vitit 1912” si shtesë fondi e vitit 1989. Meqenëse në atë vit në fondet e AQSh ekzistonte një fond i veçantë për librat e dorëshkruar, “Koleksion i kodikëve”, dorëshkrimi duhej të ishte sistemuar atje. Ndoshta arkivistët nuk e kanë kuptuar se bëhet fjalë për një dorëshkrim të asaj kategorie. Është koha kur Theofan Popa, nga të paktët studiues bizantinistë të kohës dhe i vetmi që ishte marrë me kodikët, nuk jetonte më. Sot paraqesim këtë “vëlla” të kodikëtve të tjerë të Beratit, paçka se nuk është vendosur fizikisht pranë tyre. Kodiku përmban tekstin e Triodit dhe Pesëdhjetores, muzikë bizantine, është dorëshkrim në letër, ka 102 fletë, është prodhuar në mes të shek. XIX, ka përmasa 230 x 160 mm. Kopisti është anonim. Siç thotë shënimi në anën e brendshme të kapakut të kodikut, ka qenë pronë e të Përndershmit priftit Mihal Jorgo Vutziani. Shënimi i përket 6 marsit të vitit 1879. Në materialin mështjellës të vendosur nga AQSh është shënuar “Serafin Xhuveri, 1983”, me gjasë data e dhurimit apo shitjes së kodikut në AQSh. Së shpejti këtë kodik, bashkë me të tjera thesare të fondeve më pak të njohura të AQSh do t’i paraqesim në një ekspozitë, në kuadër të Vitit Mbarëkombëtar Gjergj Kastrioti Skënderbeu. Së shpejti.... Foto: AQSh. Shënim: Ky dokument historik, në greqisht, si dhe mijëra të tjerë  që janë në Arkiv vërtetojnë më së miri identitetin helen të jugut të Shqipërisë së sotme.