Αρκετές παλαιές ορθόδοξες εκκλησίες της Αλβανίας παραμένουν εγκαταλελειμμένες κάτω από ερείπια εξαιτίας της πολύχρονης παραμέλησης των Αρχών, με αποτέλεσμα τα σπάνια έργα τέχνης που αυτές περιέχουν να μένουν απροστάτευτα. Ωστόσο, οι ειδικοί επισημαίνουν πως η αποκατάσταση των ναών είναι ακόμα εφικτή, γεγονός που, εάν συμβεί, αναμένεται να προσελκύσει το ενδιαφέρον αρκετών τουριστών.
Κάποιες από τις υποδομές στα νότια της χώρας που χρονολογούνται στη βυζαντινή περίοδο, έχουν ήδη τεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος με πρωτοβουλία της κυβέρνησης και της ίδιας της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Οι εκκλησίες βρίσκονται σε γραφικές τοποθεσίες και η τραγική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει τα τελευταία χρόνια μαρτυρεί το οξύμωρον της αλβανικής πολιτικής πραγματικότητας του τελευταίου αιώνα.
Η Αλβανία έγινε λειτουργικό κράτος μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ύστερα από την κυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η χώρα απέκτησε κομμουνιστικό καθεστώς με ηγετική φυσιογνωμία τον δικτάτορα Ενβέρ Χότζα, ωστόσο το 1990 η Αλβανία στράφηκε στη δημοκρατία και, πλέον, φιλοδοξεί να εισέλθει στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Ενας άνδρας ανάβει τα κεριά στην Παναγία του Αργυροκάστρου.
Τοιχογραφίες στο έδαφος
Ενα κορυφαίο παράδειγμα αποτελεί ο μεταβυζαντινός ναός του Αγίου Αθανασίου στη Λεσινίτσα, στους Αγίους Σαράντα. Από τον προηγούμενο Μάιο, οι ανεκτίμητες τοιχογραφίες του ναού παραμένουν στο έδαφος μετά την πτώση της οροφής και του νότιου τοίχου του ναού. Η εκκλησία έχει τοποθετήσει πλαστικά επικαλύμματα στους εναπομείναντες τοίχους για προστασία, τη στιγμή που τα συντρίμμια έχουν συσσωρευτεί στη μια πλευρά του ορθόδοξου ναού.
Στο παρελθόν, η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου είχε θεωρηθεί πολιτιστικός ναός από το καθεστώς του Ενβέρ Χότζα, ο οποίος θεωρήθηκε σκληροπυρηνικός σταλινιστής, ωστόσο από τότε ο ναός έχει εισπράξει την αδιαφορία των Αρχών. «Κανείς δεν έκανε τίποτα, αλλά ο Χότζα έδειξε ενδιαφέρον για την εκκλησία», φαίνεται να ισχυρίζονται αρκετοί πολίτες, οι οποίοι καθιστούν αποκλειστικά υπεύθυνους τους ηγέτες που διαδέχθηκαν τον Χότζα. Το 1967, ο Χότζα κατάργησε κάθε μορφής θρησκεία στη χώρα και προέβη στην πρωτοφανή απόφαση να επιβάλει στην Αλβανία τον αθεϊσμό. Αλλωστε, ο Χότζα είχε καταφέρει να επιβληθεί ο ίδιος ως ο θεός τον οποίο θα σέβονταν όλοι οι Αλβανοί. Ο Χότζα κατέστρεψε την ίδια περίοδο αρκετά τζαμιά και εκκλησίες στη δεκαετία του 1960, ωστόσο ορισμένες δεν γκρεμίστηκαν καθώς εκτίμησε την απαράμιλλη ομορφιά και αξία τους. Σημειώνεται ότι περίπου το 60% των Αλβανών πολιτών ισχυρίζονται πως είναι μουσουλμάνοι, ενώ οι υπόλοιποι θεωρούνται χριστιανοί.
Η εκκλησία της Λεσινίτσας είναι διακοσμημένη με αγιογραφίες που απεικονίζουν σκηνές από τη Βίβλο σε χρώματα σκούρου μπλε και κόκκινου. Ο ναός του Αγίου Αθανασίου χρονολογείται το 1797, αλλά οι τοιχογραφίες αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο ο ναός να είναι ακόμα παλαιότερος. Την ίδια στιγμή, η εκκλησία στο Λάμποβο του Σταυρού έχει δεχθεί και αυτή σημαντική αισθητική βελτίωση. Δυστυχώς, ο ολόχρυσος σταυρός που ζυγίζει 0,8 κιλά, δώρο του αυτοκράτορα Ιουστινιανού Α΄, χάθηκε το 1989 και δεν έχει βρεθεί από τότε.
Πηγή: Himara.gr | Ειδήσεις απ' την Βόρειο Ήπειρο
