«Η Ευρώπη έρχεται αντιμέτωπη με μια δυνατή κρίση στα Βαλκάνια. Πρέπει
να αντιδράσει γρήγορα»
Αυτός είναι ο τίτλος του αρθρογράφου Ιβάν Κράστεφ στην γνωστή
βρετανική εφημερίδα «The Guardian”
Προειδοποιεί για αποσταθεροποίηση της περιοχής, εξαιτίας της αυξανόμενης επιρροής της Ρωσίας, Τουρκίας και Κίνας.
Ο Κράστεφ εντωμεταξύ στο άρθρο του ειρωνεύεται με την πιθανότητα
ένταξης της Αλβανίας στην ΕΕ.
Αυτό το πράγμα το κάνει με ένα ανέκδοτο, που δεν ξέρουμε που το έχει
ακούσει.
«Ένα ανέκδοτο στα Βαλκάνια δείχνει με το καλύτερο τρόπο την νοοτροπία
των ανθρώπων που έχουν μείνει στην αναμονή για μεγάλο διάστημα: Όταν έρχεται
η συζήτηση της ένταξης στην ΕΕ, η διαφορά μεταξύ των αισιόδοξων και των
απαισιόδοξων είναι στο ότι οι αισιόδοξοι πιστεύουν πως η Τουρκία θα ενταχθεί
στην ΕΕ κατά την Αλβανική προεδρεία, ενώ οι απαισιόδοξοι πιστεύουν πως η
Αλβανία θα ενταχθεί στην ΕΕ κατά την Τουρκική προεδρεία. Δηλαδή : ΠΟΤΕ»
γράφει ο Κράστεφ
|
“Europa po përballet me
një krizë potenciale në Ballkan. Duhet të reagojë shpejt”.
Kështu titullohet një
shkrim i Ivan Krastev, për prestigjiozen britanike “The Guardian”.
Ai paralajmëron
destabilizimin e rajonit, për shkak të rritjes së influencës së Rusisë,
Turqisë dhe Kinës.
Krastev ndërkohë bën edhe
ironi me mundësinë e anëtarësimit të Shqipërisë dhe Turqisë në BE.
Këtë gjë e bën me një
batutë ballkanike, që nuk dihet se ku e ka dëgjuar.
“Një batutë ballkanike tregon më së miri mëndësinë e njerëzve të
cilët mendojnë se janë lënë në pritje për një kohë të gjatë: Kur vjen puna të
anëtarësimi në BE, diferenca midis optimistëve dhe pesimistëve është se
optimistët besojnë se Turqia do të anëtarësohet në BE gjatë presidencës
shqiptare, ndërsa pesimistët besojnë se Shqipëria do të anëtarësohet në BE
gjatë presidencës turke. Që do të thotë: Kurrë”, shkruan Krastev.(TemA)
|
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΉ ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΉ ΙΣΤΟΡΙΚΉ ΟΡΘΌΔΟΞΗ ΤΩΝ ΚΟΡΥΤΣΑΙΩΝ ΗΠΕΙΡΩΤΏΝ - GAZETË ELEKTRONIKE, KULTURORE, HISTORIKE, ORTHODHOKSE E KORÇARËVE EPIROTË
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα opinione. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα opinione. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Σάββατο 24 Φεβρουαρίου 2018
The Guardian: "Η Αλβανία θα ενταχθεί στην ΕΕ όταν την προεδρεύσει η Τουρκία.... Δηλαδή ΠΟΤΕ" - The Guardian: "Shqipëria do të hyjnë në BE kur të ketë presidencën Turqia..... Dmth KURRË"
Τρίτη 20 Φεβρουαρίου 2018
Γκρίζες ζώνες στη νέα συμφωνία με Αλβανία - To Vima: Dritëhijet e marrëveshjes së Detit me Shqipërinë
Σε πέπλο μυστικότητας οι συζητήσεις για τις θαλάσσιες ζώνες. Οι διεκδικήσεις των Τιράνων, τα 12 μίλια και τα Διαπόντια Νησιά
Προσαρμογές στη Συμφωνία για τις Θαλάσσιες Ζώνες του 2009, οι οποίες
θα ικανοποιούν ορισμένες από τις αλβανικές απαιτήσεις, φαίνεται ότι
προσανατολίζεται να αποδεχθεί η Αθήνα στο πλαίσιο του διαλόγου που ξεκίνησε
τον περασμένο Νοέμβριο στην Κρήτη μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά
και Ντίτμιρ Μπουσάτι. Το σημείο αυτό, σε συνδυασμό με την άρση της εμπολέμου
καταστάσεως, βρίσκεται, σύμφωνα με τις υπάρχουσες ενδείξεις, στον πυρήνα της
συμφωνίας-πακέτου που προωθούν οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Αλβανίας με
ορίζοντα την άνοιξη.
Οι συζητήσεις για τις θαλάσσιες ζώνες καλύπτονται από πέπλο άκρας
μυστικότητας, αλλά από τις πληροφορίες που μέχρι στιγμής έχουν συλλεχθεί
φαίνεται ότι κινούνται σε δύο γραμμές. Η πρώτη γραμμή είναι ότι η Αθήνα
συμφώνησε να δεχθεί αναθεώρηση της Συμφωνίας του 2009 και να προβεί σε νέες
διαπραγματεύσεις, με σκοπό να αλλάξει η οριοθέτηση που είχε συμφωνηθεί. Το
σκεπτικό πίσω από αυτή την κίνηση της Αθήνας είναι ότι τα Τίρανα είχαν μάλλον
αδικηθεί από την προηγούμενη συμφωνία. Η δεύτερη γραμμή είναι ότι η ελληνική
κυβέρνηση σχεδιάζει να προχωρήσει στην επέκταση των χωρικών υδάτων της στα 12
ναυτικά μίλια. Κινητήριος δύναμη πίσω από την επαναδιαπραγμάτευση είναι ότι
μια «νέα» συμφωνία είναι καλύτερη από μια ανενεργή συμφωνία. Σύμφωνα με τις
μέχρι στιγμής ενδείξεις, μέρος των οποίων είδε το φως της δημοσιότητας σε
αλβανικά μέσα ενημέρωσης αλλά επιβεβαιώνονται από ελληνικές πηγές, η Αθήνα
σκέφτεται «να αποζημιώσει» τα Τίρανα με μια θαλάσσια έκταση (πέριξ της
Κέρκυρας). Αυτό θα μπορούσε να γίνει με μια μετατόπιση της γραμμής
οριοθέτησης και ενδεχομένως με την επιλογή διαφορετικών γραμμών βάσης από την
αλβανική πλευρά. Ωστόσο, τίποτε δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο ώσπου να
δημοσιοποιηθούν χάρτες και συντεταγμένες.
Πρέπει να επισημανθεί ότι η Συμφωνία του 2009 παρέχει ήδη τη
δυνατότητα για την Αθήνα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ν.μ., χωρίς
να την παραβιάζει. Το δικαίωμα της επέκτασης είχε ενσωματωθεί στη Συμφωνία
από τη στιγμή που οι δύο χώρες είχαν διαφορετική αιγιαλίτιδα ζώνη κατά τις
συνομιλίες: 6 ν.μ. η Ελλάδα και 12 ν.μ. η Αλβανία. Αντίθετα, θα μπορούσε να
ισχυριστεί κανείς ότι η πιθανή αποδοχή από την Αθήνα ορισμένων αλβανικών
επιχειρημάτων που μοιάζουν επικίνδυνα με αντίστοιχα τουρκικά, αναφορικά με την
επήρεια των νησιών, ίσως εκληφθούν ως αρνητικό προηγούμενο από τρίτα μέρη,
όπως η Αγκυρα.
Ο λόγος είναι ότι αν η σύγκλιση Αθήνας - Τιράνων βασιστεί στην
αποδοχή της αλβανικής άποψης ότι τα Διαπόντια Νησιά (βορειοδυτικά της
Κέρκυρας) χάνουν σε επήρεια σε σχέση με τη Συμφωνία του 2009, τότε
αποδυναμώνεται πολιτικά η ελληνική θέση αρχής σε ό,τι αφορά το Καστελλόριζο
(ότι δηλαδή το νησιωτικό σύμπλεγμα έχει πλήρεις θαλάσσιες ζώνες). Ακόμα και η
επέκταση των χωρικών υδάτων μόνο έναντι της Αλβανίας θα ενίσχυε την πάγια
θέση της Τουρκίας περί «ειδικών περιστάσεων» στο Αιγαίο και στην Ανατολική
Μεσόγειο, τροφοδοτώντας τα τουρκικά επιχειρήματα σε μια μάλλον ευαίσθητη
στιγμή. Κρίσιμο σημείο είναι αν η επέκταση στα 12 ν.μ. θα περιοριστεί έναντι
της Αλβανίας ή θα αφορά όλο το Ιόνιο Πέλαγος, άρα και έναντι της Ιταλίας. Αν
περιοριστεί προς Αλβανία, το επιχείρημα περί «ειδικών περιστάσεων»
ενισχύεται. Αν συμπεριληφθεί η περιοχή προς Ιταλία, αυτό ίσως δημιουργήσει
πρόβλημα με τη Ρώμη σε πιθανή επικαιροποίηση της ελληνοϊταλικής συμφωνίας
οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας του 1977.
Οι αλβανικές αμφισβητήσεις έχουν εκφραστεί με σειρά ρηματικών
διακοινώσεων, ιδιαίτερα από το 2015 και μετά, με αφορμή τη δημοσιοποίηση από
την ελληνική πλευρά του χάρτη με τα οικόπεδα προς έρευνα και εξερεύνηση
υδρογονανθράκων στο Ιόνιο. Ο αλβανικός σκοπός ήταν σαφής: να αποδεχθεί η
Ελλάδα την ακυρότητα της Συμφωνίας του 2009. Η αρχική επιδίωξη ήταν, μέσω της
προσέγγισης διεθνών νομικών γραφείων, να προσφύγουν σε διεθνή δικαιοδοτικά
όργανα (όπως το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης - ΔΔΧ). Οταν η σχετική
πληροφορία διέρρευσε στην Αθήνα μέσω συγκεκριμένου προσώπου, το ελληνικό
υπουργείο Εξωτερικών προχώρησε, τον Ιανουάριο του 2015, σε επικαιροποίηση της
Δήλωσης επιφυλάξεων προς τα Ηνωμένα Εθνη σε σχέση με τη δικαιοδοσία του ΔΔΧ.
Η Συμφωνία του 2009 και οι αλβανικές αντιρρήσεις
Η «Συμφωνία για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των άλλων
θαλασσίων ζωνών», που υπεγράφη στις 27 Απριλίου 2009, είναι μια συμφωνία
χάραξης ενός «θαλάσσιου ορίου πολλαπλών χρήσεων». Αυτό είναι το μυστικό της,
το γεγονός δηλαδή ότι οριοθετεί όχι μόνο υφιστάμενες αλλά και μελλοντικές
ζώνες δικαιοδοσίας.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Αλβανίας έκρινε αντισυνταγματική τη
Συμφωνία αυτή στις 8 Δεκεμβρίου 2009. Το Δικαστήριο επικαλέστηκε τέσσερις
βασικούς λόγους: α) την έλλειψη πληρεξουσιότητας με το αιτιολογικό ότι ο τότε
πρωθυπουργός Σαλί Μπερίσα είχε εντολή για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας
και όχι των άλλων θαλασσίων ζωνών, β) τις ελλείψεις και ασάφειες σε θέματα
όπως π.χ. οι γραμμές βάσης, κάτι όμως που μάλλον ισχύει για την αλβανική
πλευρά και είχε απασχολήσει ακόμη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, γ) τη μη
εφαρμογή βασικών αρχών του Διεθνούς Δικαίου, όπως αυτή της ευθιδικίας (που
συνιστά και πάγια τουρκική θέση) και δ) την αναγνώριση πλήρους επήρειας στα
ελληνικά νησιά στην υπό οριοθέτηση περιοχή, δηλαδή στα Διαπόντια Νησιά
(Οθωνοί, Ερεικούσσα, Μαθράκι), που θα έπρεπε να λάβουν μειωμένη επήρεια λόγω
«ειδικών περιστάσεων» (άλλο ένα επιχείρημα που μοιάζει να προέρχεται από το
τουρκικό «νομικό οπλοστάσιο»).
Της δικαστικής αποφάσεως είχαν προηγηθεί σφοδρές αντιδράσεις του
Σοσιαλιστικού Κόμματος και του τότε υποψήφιου πρωθυπουργού Ράμα. Σύμφωνα με
ορισμένες πληροφορίες, ο κ. Ράμα, τότε δήμαρχος Τιράνων, είχε ενημερωθεί από
έλληνες ανώτερους αξιωματούχους περί της Συμφωνίας και δεν είχε αρχικά
εκφράσει αντιρρήσεις.
Οι διαπραγματεύσεις για τη Συμφωνία του 2009 ξεκίνησαν τον Απρίλιο
του 2007 και ολοκληρώθηκαν έπειτα από τέσσερις συναντήσεις. Το «θαλάσσιο όριο
πολλαπλών χρήσεων», συνολικού μήκους 64,4 ναυτικών μιλίων, που επελέγη είχε
ως βασικό σκοπό να ξεπεραστεί η διαφορά στα χωρικά ύδατα των δύο πλευρών. Με
τη μέθοδο αυτή, η ελληνική πλευρά είχε το απόλυτο μονομερές δικαίωμα να
επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη όποτε το έκρινε σκόπιμο. Σύμφωνα με τους
υπολογισμούς, η Ελλάδα θα κέρδιζε με την επέκταση στα 12 ν.μ., περίπου 306
τετραγωνικά χιλιόμετρα, όσα θα κερδίσει και σήμερα εφόσον επιβεβαιωθούν οι
πληροφορίες που φέρουν την κυβέρνηση να προχωρά στην κίνηση αυτή.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να ακολουθηθεί στον υπολογισμό της μέσης
γραμμής η φυσική ακτογραμμή. Παράλληλα, έκλεισαν εκατέρωθεν όλοι οι «νόμιμοι
κόλποι», συμπεριλαμβανομένου του κόλπου της Κέρκυρας, όχι όμως και του Κόλπου
των Αγίων Σαράντα που δεν πληροί τα προβλεπόμενα κριτήρια της Σύμβασης για το
Δίκαιο της Θάλασσας του 1982.
|
Rregullime të Marrëveshjes mbi zonat detare të vitit 2009, të cilat
do të plotësojnë disa nga kërkesat e Tiranës janë duke u përshtatur nga
Athina ajo si pjesë e dialogut që filloi nëntorin e kaluar në Kretë mes të
ministrave të jashtëm dhe Nikos Kotzias dhe Ditmir Bushati. Kështu shkruan gazeta greke “To Vima” teksa i referohet dritëhijeve që
po shoqërojnë këtë proces. Kjo pikë,
së bashku me heqjen e ligjit të luftës
janë dy shtyllat kryesore të marrëveshjes paketë që dy qeveritë synojnë të
nënshkruajnë në pranverë.
Sipas “To Vima” diskutimet
mbi zonat detare janë të mbuluara me
një vello ekstreme të fshehtësisë, por informacioni i mbledhur deri më tani
tregon se është duke u lëvizur në dy linja. Linja e parë është se Athina ka
rënë dakord të pranojë një rishikim të Marrëveshjes së vitit 2009 , me qëllim
ndryshimin e demarkacionit të rënë dakord. Arsyet e kësaj lëvizje e Athinës
janë se Tirana ndoshta ishte penalizuar me marrëveshjen e parë.
Linja e dytë është se
qeveria greke ka në plan të vazhdojë me zgjerimin e ujërave territoriale në
12 milje detare. Forca lëvizëse prapa këtij rinegocimi është se një
marrëveshje "e re" është më e mirë se një marrëveshje joaktive.
Sipas indikacioneve deri më tani, Athina është duke marrë
parasysh"kompensimin e" Tiranës me një zonë detare (rreth Korfuzit).
Kjo mund të bëhet me një zhvendosje të vijës së demarkacionit dhe ndoshta me
ndryshime në zgjedhjen e vijës bazë nga pala shqiptare. Megjithatë, asgjë nuk
mund të merret si e mirëqenë derisa të botohen harta dhe koordinata.
Duhet të theksohet se edhe
marrëveshja e 2009 e bënte të mundur që Athina të zgjeronte ujërat e saj
territoriale në 12 milje detare, pa shkelje. Nga anën tjetër, mund të
argumentohet se pranimi nga Athina i disa argumenteve të palës shqiptarë në
lidhje me ndikimin e ishujve duken të rrezikshme pasi mund të shihet si
precedent negativ nga palët e treta.
Në qoftë se Athina merr
për bazë mendimin e palës shqiptare që sshujt në veri të Korfuzit (Northëest
Corfu) të humbasin ndikimin në lidhje me Marrëveshjen e vitit 2009, atëherë
dobësohet politikisht pozicioni grek në lidhje me Kastellorizon (që mbështet
parimin se komplekset ishullore kanë
zona të plota detare).
Edhe zgjerimi i ujërave territoriale vetëm kundër Shqipërisë do të
forcojë pozicionin e fortë e Turqisë në "rrethana të veçanta" në
Egje dhe në Mesdheun Lindor. Një pikë
tjetër kritike është nëse zgjerimi në 12 milje do të kufizohet vetëm në
rastin e Shqipërisë apo në të gjithë
Detin Jon, pra edhe me Italinë. Nëse kufizohet
vetëm me Shqipërinë, argumenti i
"rrethanave të veçanta" përforcohet. Në qoftë se kjo do të
përfshijë edhe zonën drejt Italisë, kjo mund të krijojë një problem me Romën
nëse do të ketë një përditësim të mundshëm të marrëveshjes greko-italiane të
vitit 1977.
|
Politika e Greqisë në çështjen e emrit të I.R.J. të Maqedonisë
Jordan Jorgji/Universiteti Fan.S.Noli, Korçë
Rritja e kontakteve diplomatike kohët e fundit midis Athinës nga
njëra anë dhe Shkupit e Tiranës nga ana tjetër mund të sjellin këtë vit
mbylljen e një sërë problemesh dypalëshe, të cilat përbëjnë prej shumë
kohësh kratere të heshtura tensioni në Ballkan. Problemi kryesor me
karakter rajonal është ai i emrit të I.R.J. të Maqedonisë dhe si
rezultat marrëdhëniet e saj me aktorë globalë, si Bashkimi Evropian,
O.K.B. dhe N.A.T.O. Nëse do të analizojmë politikën e jashtme greke në
çështjen e emrit nevojitet të veçohen të paktën katër kolona kryesore.
Kolona e parë lidhet me kontekstin historik të cilit grekët i
mëshojnë më së shumti. Për ta Maqedonia e antikitetit përbën pjesë të
pandarë e themelore të civilizimit grek, me kulminacion periudhën e
Aleksandrit të Madh. Ardhja dhe shkrirja e Perandorisë Osmane shekuj më
vonë, ndikoi në “ndarjen” e krahinës së Maqedonisë antike në tre
vilajete kryesore, atij të Selanikut, të Monastirit dhe të Kosovës. Ky
proces vazhdoi më tej me krijimin dhe konsolidimin e shteteve-kombe në
shekullin e 19-të dhe 20-të, ku molla e ndaluar u bë themelimi i
Republikës Popullore të Maqedonisë në vitin 1945 si një nga gjashtë
republikat federale të Jugosllavisë. Si rrjedhojë, ndërtimi i
identitetit kombëtar të këtij vendi gjatë periudhës së Luftës së Ftohtë,
por edhe pas saj, forcoi ndërgjegjen kolektive të banorëve në lidhje me
pjesën e tyre të historisë, ku kjo e fundit vendosej tashme përballë
antikitetit të referuar nga Grekët
Kolona e dytë është rezultat i kontributit akademik që ka dhënë
inteligjenca tek të dyja vendet. Nëse në Shkup pedagogët i kanë mëshuar
ndërtimit të identitetit kombëtar, ose nën-kombëtar në rastin e
Jugosllavisë, në vendin fqinj ekzistonte një situatë tjetër për një
periudhë pothuajse dyshekullore. Kështu, kryesisht gjatë shekullit të
19-të dhe atij të 20-të Grekët i kundërviheshin identitetit bullgar si
“armiku” kryesor dhe irredentist që kërkonte të shtrihej deri në brigjet
e Selanikut. Vetëm pas viteve 1990 dhe kryesisht pas hyrjes së
Bullgarisë në Bashkimin Evropian shënjestra e inteligjencës greke u
zhvendos nga Bullgaria tek ajo që njihet sot si I.R.J. e Maqedonisë.
Kolona e tretë përbëhet nga retorika politike. Qeverisja
dhjetëvjeçare e Nikola Gruevskit në Shkup kombinoi retorikën e politikës
së brendshme nga njëra anë me mitizimin e Maqedonisë antike si pjesë e
identitetit kolektiv të këtij vendi nga ana tjetër. Kështu, pamë
vendosjen e emrit dhe figurës së Aleksandrit të Madh në aeroportin e
Shkupit, por edhe mbushjen e shesheve me statuja dhe emra rrugësh.
Përdorimi i mitit në politikën e brendshme duket se po ndryshon sot
tek lidershipi i ri dhe kjo vihet re në gatishmërinë që po tregon
kryeministri Zoran Zaev për uljen e karakterit nacionalist të politikës
së brendshme në favor të negociatave me Greqinë, ndonëse me koston e
dobësimit të popullaritetit të tij tek votuesit. Nga ana tjetër e
kufirit, politika greke e ka më të vështirë ndërmarrjen e hapave
politikë që prekin identitetin e opinionit publik grek, sepse ky i
fundit në pjesën më të madhe të tij vazhdon ti mëshojë historisë së
antikitetit dhe nuk pranon të përditësohet me realitetin që ekziston
aktualisht. Manifestimet gjigante të Grekëve në Selanik dhe Athinë, edhe
pse indirekt shprehin pakënaqësinë e qytetarëve ndaj qeverisjes dhe
masave shtrënguese financiare, nuk ndihmojnë në kapërcimin e problemeve
të vjetra në rajon dhe paralelisht mund t’i hedhin benzinë nacionalizmit
të vendeve të tjera të Ballkanit. Ngatërrimi i politikës së jashtme me
atë të brendshme e komplikon akoma më shumë çështjen e emrit dhe
negociatat dypalëshe.
Kolona e katërt dhe me një rëndësi primare në analizë lidhet me
koniukturat globale dhe ato që vihen re në rajonin e Ballkanit e
Mesdheut. Dobësia e brendshme që po tregon sot Bashkimi Evropian po i lë
vendin ndikimit të forcave të tjera në Ballkan, siç janë Turqia, Rusia
dhe Kina. Destabiliteti i Bosnjë-Hercegovinës dhe Kosovës, si dhe
mungesa e shtetit të së drejtës në Shqipëri, shihet nga Athina si
shqetësim për aspiratën evropiane të këtyre vendeve. Si rrjedhojë,
politika e jashtme greke kërkon të mbyllë sa më parë probleme dypalëshe
me Shkupin dhe Tiranën, duke e bërë më të lehtë integrimin e tyre në
NATO dhe Bashkimin Evropian. Megjithatë, vonesat e mundshme në zgjidhjen
e problemeve të vjetra mund të fusin në lojë aktorë të tjerë dhe për
pasojë të dobësojnë lidhjet e vendeve të Ballkanit perëndimor me
Brukselin. Zgjidhja e përkohshme që iu dha konfliktit të çështjes së
emrit në vitin 1995 me ndërmjetësimin e diplomacisë amerikane, apo
veto-ja kolektive e shtatë vendeve në Samitin e N.A.T.O.s në Bukuresht
në vitin 2008, duket se do të pasohet nga një marrëveshje e re midis
Athinës dhe Shkupit. Propozimi për një emër të përbërë, me karakter
gjeografik dhe “erga omnes” synohet të mbyllë një herë e mirë konfliktin
e emrit, gjithmonë në kushtet e paqes dhe normalitetit në Ballkan dhe
Evropë.
Κυριακή 11 Φεβρουαρίου 2018
Οι Τσάμηδες ως εγκληματίες πολέμου και το απαράδεκτο αίτημα για «μνημείο» στην Ήπειρο - "Mbështetja e "Çështjes Çame" është mbështetje ndaj nazismit, fashizmit dhe krimeve të luftës!"
Του Πέτρου Ι. Μηλιαράκη*
Προσφάτως ο Πρωθυπουργός της Αλβανίας
κ. Έντι Ράμα μέσω «ηχηρής» τηλεοπτικής παρουσίας προσπάθησε να επαναφέρει το
λεγόμενο «Τσάμικο ζήτημα» ισχυριζόμενος ότι «υφίσταται διαδικασία συζήτησης»,
με τη διευκρίνιση ότι η αλβανική πλευρά «επιμένει στο δικαίωμα της
ανάμνησης».
Χαρακτήρισε δε ως δίκαιο το αίτημα των
Τσάμηδων για την «τοποθέτηση» ενός μνημείου στην Ήπειρο. Βεβαίως διευκρίνισε
ότι το ζήτημα αυτό δεν αφορά αλυτρωτισμούς, αλλά μια «τιμητική» δημιουργία
«μνημείου».
Ο κ.Έντι Ράμα, μάλλον πρέπει να αντιληφθεί
εγκαίρως ότι η διπλωματία δεν αφορά κατ’ αναλογία «ηχηρές» παραστάσεις όπως
εκείνες που έλαβαν χώρα στο Αλβανικό Κοινοβούλιο και στην Εξεταστική
Επιτροπή, οπότε, όταν κλήθηκε να καταθέσει για «κατάχρηση κονδυλίων» στο Δήμο
Τιράνων, εμφανίσθηκε διαμαρτυρόμενος με «έντονο τρόπο», με συνέπεια να
κλείσει η Επιτροπή και να αθωωθεί.
Η διπλωματία δεν είναι δεκτική τέτοιων
παραστάσεων-προκλήσεων. Επίσης θα πρέπει να αντιληφθεί ότι προφανώς το ζήτημα
ανέγερσης και δημιουργίας μνημείου για να ενθυμούμαστε (ή για να θυμάται η
αλβανική πλευρά), τους Τσάμηδες, προφανώς δεν επιτυγχάνεται υπερασπιζόμενος
ναζί και εγκληματίες πολέμου. Ειδικότερα δια βραχέων:
μικρή αναφορά στην ιστορία:
Οι Τσάμηδες, ήταν κάτοικοι της περιοχής
της Θεσπρωτίας. Ενσωματώθηκαν δε στην επικράτεια της Ελλάδας το 1913. Αφορούν
δε αλβανόφωνους μουσουλμάνους και διέπονται με έντονο «αλυτρωτισμό».
Υπ’ όψιν δε ότι οι Τσάμηδες έχουν
ιδιαίτερη δική τους πολιτιστική ταυτότητα, ενώ η γλώσσα τους είναι η τόσκικη
διάλεκτος. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, υπηρετούσαν τον Αλή Πασά και
πολλοί απ’ αυτούς εντάχθηκαν στο στράτευμα του Ομέρ Βρυώνη στην πρώτη
Πολιορκία του Μεσολογγίου, αγωνιζόμενοι κατά της εθνεγερτήριας Επανάστασης
του 1821.
Ιδιαιτέρως δε οι Τσάμηδες στη διάρκεια
της κατοχής της Αλβανίας από τους Ιταλούς (1939), ευχαρίστως υπηρέτησαν τα
συμφέροντα των Ιταλών και αποτέλεσαν όργανο προπαγάνδας τους, που αποσκοπούσε
να δικαιολογεί την κήρυξη του πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδας.
Κατά τη διάρκεια δε τη κατοχής
(1931-1944), στο σύνολό τους οι Τσάμηδες υπηρέτησαν τις δυνάμεις του Άξονα με
αλυτρωτικούς σκοπούς και με «ιδεολόγημα» τη δημιουργία της «Μεγάλης
Αλβανίας».
Κατά το διάστημα δε της κατοχής υπήρξαν
άριστοι συνεργάτες των κατοχικών δυνάμεων σε βάρος του ελληνικού και
χριστιανικού πληθυσμού. Υποχρεώθηκαν δε χιλιάδες Έλληνες Χριστιανοί κάτω από
καθεστώς τρομοκρατίας είτε να μεταναστεύσουν, είτε να ενταχθούν στις
αντιστασιακές οργανώσεις του ΕΑΜ και του ΕΔΕΣ. Η λήξη του Β’ Παγκοσμίου
Πολέμου, υποχρέωσε τους Τσάμηδες, για να μην αντιμετωπίσουν τις προβλεπόμενες
ποινές από το Δίκαιο του Πολέμου, να διαφύγουν στην Αλβανία.
Άλλωστε, το τίμημα της δοσιλογικής
πρακτικής και δραστηριότητάς τους, τόσο με τους Γερμανούς φασίστες όσο και με
τους Ιταλούς φασίστες, ήταν βαρύ. Έτσι, ο μεγαλύτερος πληθυσμός των Τσάμηδων
εγκαταστάθηκε στην Αλβανία και ολιγότερος στην Τουρκία, ενώ ορισμένοι απ’
αυτούς διέφυγαν και στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Για όσους Τσάμηδες διέφυγαν στην
Αλβανία, η υπό τον Ενβέρ Χότζα «Λαϊκή Δημοκρατία της Αλβανίας», δεν είχε
κανένα λόγο να μην τους παράσχει προστασία, καθόσον η προστασία των Τσάμηδων
αποσκοπούσε στο να διασπάσει την παρουσία πολλών Ελλήνων κατοίκων της Βορείου
Ηπείρου.
Έτσι, περίπου 8.000 Έλληνες που ζούσαν
στην Αλβανία λόγω τρομοκρατίας υποχρεώθηκαν να διαφύγουν στην Ελλάδα την
περίοδο 1945-1946, ενώ οι περίπου 20.000 Τσάμηδες που διαβιούσαν πριν τον
πόλεμο στη Θεσπρωτία, είχαν ήδη διαφύγει και τελούσαν υπό την προστασία του
Ενβέρ Χότζα.
οι Τσάμηδες ως εγκληματίες πολέμου
Όπως προαναφέρθηκε οι Τσάμηδες
συνεργάστηκαν με τις φασιστικές δυνάμεις των Ιταλών σε επίπεδο προπαγάνδας
ενώ με τις φασιστικές δυνάμεις των Γερμανών συνεργάσθηκαν περισσότερο σε
επίπεδο πολεμικών επιχειρήσεων.
Οι Τσάμηδες θυμήθηκαν την ιστορία τους
με τον Ομέρ Βρυώνη. Έτσι, σε συνεργασία με τους καταδρομείς της λεγόμενης
Γερμανικής Μεραρχίας Εντελβάϊς επιχείρησαν από κοινού για να εξολοθρεύσουν
χωριά της περιοχής, τα οποία ακριβώς είχαν στοχοποιηθεί λόγω της συνεργασίας
τους με τους Έλληνες αντάρτες.
Ειδικότερα, επιχειρήθηκε η εξόντωση των
προκρίτων της Παραμυθιάς. Έχουν δε βρεθεί τα στοιχεία εκείνα που αποδεικνύουν
ότι οι εκτελέσεις των αμάχων στην Παραμυθιά έλαβαν χώρα με βάση τον κατάλογο
ονομάτων που είχε συντάξει η ηγεσία των Τσάμηδων στην περιοχή. Έτσι, το
Σεπτέμβριο του 1944 μετά την αποχώρηση των Γερμανών οι αντάρτες του ΕΔΕΣ που
ήταν οι κυρίαρχοι στην περιοχή, υποχρεώθηκαν αποδίδοντας το δίκαιο, να
εκδιώξουν τους Τσάμηδες.
Ειδικότερα δε, στις 23 Μαΐου 1945, το
Ειδικό Δικαστήριο Δοσιλόγων των Ιωαννίνων καταδίκασε ερήμην σε θάνατο 1930
Τσάμηδες τους οποίους βάραιναν αποτρόπαιες πράξεις εγκλημάτων πολέμου κατά τη
διάρκεια της κατοχής.
Τα «μνημεία» του ναζισμού και φασισμού
Η οποιαδήποτε υποστήριξη του λεγόμενου
«Τσάμικου ζητήματος» δεν αφορά τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερα από
υποστήριξη φασιστών, ναζιστών και εγκληματιών πολέμου.
Υπ’ όψιν δε ότι η μεταπολεμική έννομη
τάξη υπό την αιγίδα του Διεθνούς Στρατοδικείου, έχει ιδρύει νομολογιακές
παραδοχές, όπου παρόμοια εγκλήματα όπως εκείνα των Τσάμηδων δεν μπορεί να
γίνονται ανεκτά από το σύγχρονο νομικό και πολιτικό πολιτισμό. Πέραν δε της
δίκης της Νυρεμβέργης, υπάρχουν και οι λεγόμενες (ορθώς) «επακόλουθες δίκες».
Ήδη δε από το Δεκέμβριο του 1946 μέχρι
τον Απρίλιο του 1949, Αμερικανοί δημόσιοι κατήγοροι καταδίκασαν 97
κατηγορούμενους φασίστες και ναζιστές. Επίσης, πολλά κράτη με τη λήξη του Β’
Παγκοσμίου Πολέμου διεξήγαγαν δίκες τιμωρητικές κατά των εγκληματιών και των
εγκληματικών πράξεων που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Η Πολωνία, η πρώην Τσεχοσλοβακία, η
πρώην Σοβιετική Ένωση, η Ουγγαρία, η Ρουμανία και η Γαλλία έχουν δικάσει
χιλιάδες κατηγορούμενους όχι μόνο Γερμανούς, αλλά και εγχώριους συνεργάτες
τους τις δεκαετίες που επακολούθησαν από το έτος 1945 και μετέπειτα. Η πιο
γνωστή δε περίπτωση είναι εκείνη της Πολωνίας.
Αφορά τη δίκη της Κρακοβίας, όπου
καταδικάσθηκαν σε θάνατο ναζιστές και φασίστες του στρατοπέδου του Άουσβιτς.
Επίσης, μια από τις πιο γνωστές δίκες των Γερμανών εγκληματιών πολέμου
πραγματοποιήθηκε και στην Ιερουσαλήμ.
Η δίκη αυτή έλαβε χώρα το 1961 και
αφορούσε στον Αντολφ Άιχμαν που ήταν ο αρχιτέκτονας του εκτοπισμού της
Εβραίων στην Ευρώπη. Η δίκη αυτή είχε τόσο ενδιαφέρον, ώστε αποτέλεσε την
αφετηρία της ανάδειξης των εγκλημάτων του Ολοκαυτώματος.
ως κατακλείδα
Εάν ο κ.Έντι Ράμα θέλει «μνημείο» για
τους Τσάμηδες, μπορεί να υπάρξει, ακριβώς για να επισημαίνει την καταδίκη του
φασισμού και του ναζισμού.
Τέλος, η Ελλάδα θα πρέπει εκάστη 27η
Ιουνίου που από το 1994 η Αλβανική Βουλή ανακήρυξε ως ημέρα «γενοκτονίας» των
Τσάμηδων, να παρεμβαίνει σε όλα τα fora αποδεικνύοντας την αλήθεια, ενώ η
«προσφυγή» Τσάμηδων στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης, θα πρέπει να
αποδοκιμασθεί ως πράξη πρόκλησης κατά του σύγχρονου νομικού και πολιτικού
πολιτισμού.
*Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα
Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του
Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC- EU).
Πηγή: mignatiou.com
|
Nga *Petro
Miliaraki
Kohët e fundit
Kryeministri i Shqipërisë z Edi Rama nëpërmjet një prezence të “kumbueshme”
televizive u përpoq që të risillte në
skenë të ashtuquajturën “Çështja Çame”
duke pretenduar se “ekziston një proces bisedimesh” me sqarimin që pala
shqiptare “këmbëngul në të drejtën e
përkujtimit”.
Ndërsa e quajti të
drejtë kërkesën e e Çamëve për “vendosjen” e një memoriali në Epir. Sigurisht
që sqaroi se kjo çështe nuk ka lidhje me irrendentizëm, por një krijim të një
“monumenti” “përkujtimor”.
Z Edi Rama ndoshta
duhet që të kuptojë në kohë se
dipllomacia nuk ka lidhje me shfaqje “kumbuese” respektive si ato që ndodhën
në Parlamentin Shqiptar dhe në Komisionin e Hetimeve, kështu që, kur u thirr
që të dëshmonte në lidhje me “shpërdorim fondesh” në Bashkinë e Tiranës, u
shfaq atje duke protestuar në “mënyrë të ashpër” me rrjedhim Komisioni të
mbyllet dhe ai të dalë i pafajshëm.
Diplomacia nuk
pranon të tilla shfaqje-provokacione. Gjithashtu do të duhet të kuptojë se
kohët e fundit çështja e ngritjes dhe krijimit të memorialit që të mbajmë
mend (ose që të mbajë mend krahu shqiptar), çamët, natyrisht që nuk arrihet
duke mbrojtur nazistët dhe kriminelët e luftës. Më konkretisht dhe
shkurtimisht:
Një përmbledhje e
voglë historike:
Çamët, ishin
banorë të zonës së Thesprotisë. U instaluan në shtetin Grek në vitin 1913.
Janë mysylmanë shqipfolës dhe frymëzohen nga një “irrendetizëm” i shfrenuar.
Duhet të keni
parasysh se Çamët kanë një identitet karakteristik kulturor të tyrin, ndërsa
gjuha e tyre është dialekti tosk. Gjatë periudhës së mbizotërimit Turk, i
shërbenin Ali Pashës dhe shumë prej tyre ishin pjesë e ushtrisë së Omer
Vrionit në Betjën e parë të Mesologjit, duke luftuar kundër Kryengritjes
Kombëtare Helene më 1821.
Në veçanti Çamët
gjatë pushtimit të Shqipërisë nga Italianët më 1939, iu shërbyen me kënaqësi
interesave të Italianëve dhe ishin pjesë dhe vegël e propagandës së tyre, e
cila kishte si qëllim që të justifikonte luftën e Italisë ndaj Greqisë.
Gjatë pushtimit
(1931-1944), në total, Çamët shëbyen ushtarakisht me forcat e Boshtit me
qëllime irrendetiste dhe me “ideologjinë” e krijimit të “Shqipërisë së Madhe”.
Ndërsa gjatë
periudhës së pushtimit ishin bashkëpunëtorë të shkëlqyer të forcave pushtuese
në dëm të popullatës helene dhe kristiane. U detyruan mijëra të Krishterë
Helene, në pushtetin e terrorit, ose të emigronin ose të ishin pjesë e
forcave të rrezistencës të EAM dhe EDES. Fundi i Luftës së II-të Botërore,
detyroi Çamët, që të mos përballonin dënimet sipas së Drejtës së Luftës, që
të largoheshin për në Shqipëri.
Është e njohur se çmimi
për praktikat tradhëtare dhe aktivitetin e tyre, sa me fashistët gjermanë sa
dhe me ata italianë, do të ishte i rëndë. Kështu, pjesa më e madhe e
popullatës çame u vendos në Shqipëri dhe më pak në Turqi, ndërsa disa prej
tyre ikën dhe në Shtetet e Bashkuara.
Për ata çamë që u
larguan në Shqipëri, ose në “Republikën Popullore të Shqipërisë” nën Enver
Hoxhën, nuk kishte arsye për të mos iu ofruar mbrojtje, pasi mbrojtja e
Çamëve kishte si qëllim që të thyente ekzistencën e shumicës Helene të
banorëve në Epirin e Veriut.
Kështu pothuajse
8000 grekë që jetonin në Shqipëri, për shkak të terrorizmit u detyruan që të
ikin në Greqi nën periudhën 1945-1946, ndërsa rreth 20.000 çamë që
jetonin para luftës në Thesproti,
kishin ikur dhe gëzonin mbrojtjen e Enver Hoxhës.
Çamët si kriminelë lufte.
Ashtu siç u
përmend, çamët bashkëpunuan me forcat fashiste të italianëve në nivel
propagande ndërsa me forcat fashiste gjermane bashkëpunuan më tepër në
nivelin e veprimeve luftarake.
Çamët kujtuan
historinë e tyre me Omer Vrionin. Kështu, në bashkëpunim me kryqëtarët,
komandot e Batalionit Gjerman Entelvais vepruan sëbashku që të eleminonin
fshtara të zonës, të cilat ishin vënë në shënjestër për shkak të
bashkëpunimit të tyre me partizanët Helenë.
Më konkrretisht, u
përpoq eliminimi i intelektualëve të Paramithisë. Ndërsa janë gjetur ato të
dhëna që vërtetojnë se ekzekutimet e
popullatës së paarmatosur në Paramithi u realizuan me bazë katalogun e
emrave që kishte përgatitur kryesia e Çamëve në këtë zonë. Kështu, në shtator
1944 pas tërheqjes së gjermanëve, rrebelët/partizanët e EDES që ishin
mbizotërues në zonë, u detyruan për hir të së drejtës, që të dëbonin Çamët.
Më konkrretisht më
23 Maj të vitit 1945, Gjyqi i Posatshëm i Tradhëtarëve në Janinë, dënoi në
mungesë, me vdekje, 1930 Çamë për të
cilët rëndonin veprime të dënueshme, krime lufte gjatë periudhës së
pushtimit.
“Memorialet” e
nazismit dhe fashizmit,.
Çdo mbështetje ndaj të ashtëquajturës
“Çështje Çame” nuk është as më shumë as më pak se sa mbështetje ndaj
fashistëve, nazistëve dhe kriminelëve të luftës.
Duhet të kemi
parasysh se rendi ligjor i pasluftës nën përkujdesjen e Gjyqit Ushtarak
Ndërkombëtar, ka përcaktuar përkufizime të jurisprudencës, ku krime të
ngjashme me ato të Çamëve nuk mund të pranohen nga kultura moderne ligjore
dhe politike. Përtej gjyqit të Nyrembergut, ekzistojnë dhe të ashtuquajturat
(drejt) “gjyqe pasuese”.
Që në Dhjetor të
vitit 1946 deri në Prill të vitit 1949, akuzuesit publikë Amerikanë, dënuan
97 të akuzuar fashistë dhe nazistë. Gjithashtu, shumë shtete me përfundimin e
Lufës së II-të Botërore, organizuan gjyqe ndëshkuese të krimeve dhe të
veprimeve kriminale që ndodhën gjatë
luftës.
Polonia, ish
Çekosllovakia, ish Bashkimi Sovietik, Hungaria, Rumania, Franca ka dënuar me
mijëra të akuzuar, jo vetëm gjermanë, por dhe bashkëpunëtorë vendas gjatë
dhjetëvjeçarëve që pasuan nga vitit 1945 dhe më pas. Rasti më i njohur është
ai i Polonisë.
I cili ka lidhje
me gjyqin e Krakovisë, ku u dënuan me vdekje nazistë dhe fashistë të kampit
të Aushvicit. Gjithashtu, një nga gjyqet më të njohura të kriminelëve
gjermanë të luftës u realizua në Jerusalem.
Ky gjyq u
realizua në vitin 1961 dhe kishte të
bënte me Adolf Ajhman që ishte arkitekt i shpërnguljes së Hebrenjëve në
Europë. Ky gjyq kishte kaq shumë interes, sa u kthye në pikënisjen e publikimit
të krimeve të Holokaustit.
Si përfundim
Nëse z Edi Rama dëshiron një “memorial” për çamët, mundet që të
ekzistojë, pikërisht për të theksuar dënimin e fashizmit dhe nazismit.
Greqia duhet që
çdo 27 Qershor, që prej vitit 1994 Parlamenti Shqiptar shpalli si ditë të “genocidit”
të çamëve, të ndërhyjë në çdo instancë duke nxjerrë në pah të vërtetën,
ndërsa “Referimi” i Çamëve në Gjykatën Penale Ndërkombëtare të Hagës, do të
duhet që të shpallet e të kritikohet si veprim provokues ndaj kulturës
moderne politike dhe jurdike.
*Petro Miliaraki
është avokat pranë Gjykatave të Larta Anulluese të Greqisë dhe Gjykatave
Europiane të Strasburgut dhe të Luksemburgut.
(ECHR dhe GC-EU)
Përktheu,
përgatiti Pelasgos Koritsas
|
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
Ενισχύστε οικονομικά την προσπάθεια μας!
Ετικέτες
ενημέρωση
(2161)
ενημέρωση-informacion
(1428)
Αλβανία
(904)
ορθοδοξία
(422)
ιστορία-historia
(374)
Εθνική Ελληνική Μειονότητα
(366)
ελληνοαλβανικές σχέσεις
(311)
ορθόδοξη πίστη - besimi orthodhoks
(277)
Εθνική Ελληνική Μειονότητα - Minoriteti Etnik Grek
(253)
Β Ήπειρος
(239)
ορθοδοξία-orthodhoksia
(234)
ορθόδοξη πίστη
(222)
εθνικισμός
(195)
διωγμοί
(162)
τσάμηδες
(122)
shqip
(119)
Κορυτσά-Korçë
(118)
Κορυτσά Β Ήπειρος
(103)
informacion
(100)
Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος
(97)
ορθόδοξη ζωή
(96)
ορθόδοξη ζωή- jeta orthodhokse
(76)
διωγμοί - përndjekje
(61)
ορθόδοξο βίωμα
(59)
εθνικισμός-nacionalizmi
(56)
ορθόδοξη εκκλησία της Αλβανίας
(55)
Ελλάδα-Αλβανία
(48)
Ι.Μ Κορυτσάς - Mitropolia e Shenjtë Korçë
(45)
ανθελληνισμός
(44)
Ελληνικό Σχολείο Όμηρος
(43)
πολιτισμός - kulturë
(43)
besimi orthodhoks
(40)
Γενικό Προξενείο Ελλάδος Κορυτσά
(39)
Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας - Kisha Orthodhokse Autoqefale Shqiptare
(37)
ιστορία ορθοδοξίας
(36)
βίντεο
(34)
Shqipëria
(32)
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 1821
(32)
κομμουνισμός- komunizmi
(30)
πνευματικά
(27)
Μητρόπολη Κορυτσάς - MItropolia e Korçës
(24)
πολιτική-politikë
(23)
απόδημος ελληνισμός-helenizmi i diasporës
(22)
αλβανικά
(21)
εκπαίδευση
(21)
Αρχαία Ελλάδα
(20)
helenët-Έλληνες
(19)
κομμουνισμός
(19)
Greqia
(17)
Βλαχόφωνοι Έλληνες
(15)