Kemi ndjekur me indinjate dhe ndjehemi teper
te prekur e te revoltuar nga vendimi i Presidentit te Turqise per te kthyer
simbolin e Krishterimit, monumentin mbareboteror te orthodhoksise, krenarine
e vlerave fetare, historike, arkitektonike, KISHEN e SHEN SOFISE ne
Konstandinopoje, ne objekt kulti, xhami, te fese islame. Pasojat
e nje veprimi te tille jane sa te demshme aq edhe te parashikueshme. Perfitimet
politike e qellimet hegjemoniste te regjimit autokratik ne Turqi nuk mund te
realizohen kurrsesi ne kurriz te goditjes te vlerave shekullore e
ndjeshmerise delikate te besimit te krishtere. Eshte prekur njerezimi ne
piken me delikate, ne bashkejetesen qytetare te besimeve fetare, duke
ringjallur forma fondamentaliste aq te denueshme nga opinioni e ndjeshmeria e
qyteterimit te sotem. Te
gjithe votuesit e mi ne qarkun e Korces, pjesetare te minoritetit etnik grek
e te minoriteteve te tjera, besimtare orthodhokse dhe jo vetem, e denojne kete
veprim barbar, indinjohen me kete arbitraritet tendencioz dhe kerkojne
nderhyrjen e gjithe komunitetit nderkombetar, te botes perparimtare, te
faktoreve politike, institucioneve e organizatave mbare boterore per ti prere
rrugen e per ti ndalur doren gjakatare nje veprimi te tille. Mbeshtesim
plotesisht deklaratat e qendrimin e Kishes Orthodhokse Autoqefale te
Shqiperise, te Fortlumturise se Tij, Kryepiskopit Anastas dhe ndjehemi me
shume te bashkuar e te motivuar ne besimin tone orthodhoks. Pervoja
e kthimit te kishave bizantine e manastireve te lashta ne monumente kulture
ne qarkun e Korces eshte e hidhur dhe sot e kesaj dite perben shqetesimin
tone kryesor, sepse historia, vlerat, besimi e lavdia e ketyre objekteve jane
demtuar rende dhe rrezikojne te zhduken e te mos jene ne sherbim te kishes e
te besimtareve orthodhokse. Ky apel i drejtohet Kuvendit e Qeverise te
RSH per te nderhyre sa me pare ne statusin e tyre, sepse perpos te tjerave
edhe me veprimin e autoriteteve turke ndaj kishes te Shen Sofise eshte me
aktual e me urgjent se kurre. Ligoraq
Karamelo Deputet
i qarkut te Korces. |
Παρακολουθήσαμε με ιδιαίτερη αγανάκτηση και αισθανόμαστε
προσβεβλημένοι από την απόφαση του Προέδρου της Τουρκίας, να μετατρέψει το
σύμβολο του χριστιανισμού, το παγκόσμιο μνημείο της ορθοδοξίας, την περηφάνεια
των θρησκευτικών, ιστορικών και αρχιτεκτονικών
αξιών, το Ναό της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, σε χώρο θρησκευτική
λατρείας του ισλάμ δηλαδή σε τζαμί. Οι συνέπειες μιας τέτοιας απόφασης είναι όσο επιβλαβείς
τόσο και προβλέψιμες. Τα πολιτικά οφέλη και οι ηγεμονικοί στόχοι του
αυταρχικού καθεστώτος στην Τουρκία δεν μπορούν σε καμία περίπτωση, να
πραγματοποιηθούν εις βάρος των αιώνιων αξιών και των ευαισθησιών της χριστιανικής
πίστης. Η ανθρωπότητα αγγίχτηκε στο πιο ευαίσθητο σημείο, στην πολιτισμένη συμβίωση των θρησκειών, αναβιώνοντας ακραίες
εκφράσεις και τόσο καταδικαστέες από
την κοινή γνώμη και την ευαισθησία τους σημερινού πολιτισμού. Όλοι οι ψηφοφόροι μου στην περιοχή της Κορυτσάς,
μέλη της εθνικής ελληνική μειονότητας και των άλλων μειονοτήτων, ορθόδοξοι
πιστοί και όχι μόνο, καταδικάζουν την βάρβαρη αυτή πράξη, αγανακτούν με την σκόπιμη
αυτή αυθαιρεσία και ζητούν την παρέμβαση όλης της διεθνής κοινότητας, του προοδευτικού
κόσμου των παγκόσμιων οργανισμών για να αποκόψουν το δρόμο και να σταματήσουν
το αιμοβόρο χέρι που διέπραξε αυτή την πράξη. Στηρίζουμε
πλήρως τις δηλώσεις του Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας, του Μακαριότατου
Αρχιεπισκόπου Τιράνων Αναστασίου και αισθανόμαστε ενωμένοι και παρακινημένοι στην ορθόδοξη πίστη μας. Η εμπειρία της μετατροπής των βυζαντινών ναών και
των αρχαίων μοναστηριών στην περιφέρεια της Κορυτσάς είναι πικρή και μέχρι
σήμερα αποτελεί βασική ανησυχία μας, διότι η ιστορία, οι αξίες, οι πίστη και
η δόξα αυτών των πνευματικών δημιουργημάτων έχουν υποστεί ζημιές και
κινδυνεύουν να εξαφανιστούν και να μην είναι πια στην διάθεση και στην χρήση της
ορθόδοξης εκκλησίας. Αυτή η έκκληση
απευθύνεται προς την κυβέρνηση της Αλβανικής Δημοκρατίας ώστε να παρέμβει το
συντομότερο στο καθεστώς τους διότι πέρα των άλλων λόγων, μετά από την παρέμβαση
των τουρκικών αρχών στο καθεστώς της Αγίας Σοφίας, κρίνεται πιο αναγκαία από
ποτέ. Γρηγόρης Καραμέλος Βουλευτής Περιφέρειας Κορυτσάς. |
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΉ ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΉ ΙΣΤΟΡΙΚΉ ΟΡΘΌΔΟΞΗ ΤΩΝ ΚΟΡΥΤΣΑΙΩΝ ΗΠΕΙΡΩΤΏΝ - GAZETË ELEKTRONIKE, KULTURORE, HISTORIKE, ORTHODHOKSE E KORÇARËVE EPIROTË
Κυριακή 19 Ιουλίου 2020
Γρηγόρης Καραμέλος: Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί αποτελεί μια πράξη που μας προσβάλει και μας προκαλεί αγανάκτηση! -Ligoraq Karamelo: Kthimi i Shën Sofisë në xhami përbën një veprim që na revolton dhe na indinjon!
Washington Post: Converting Hagia Sophia into a mosque is an act of cultural cleansing- "Kthimi i Shën Sofisë në një xhami është një akt spastrimi kulturor!" -« Η μετατροπή σε τζαμί είναι πράξη πολιτιστικής εκκαθάρισης»
Converting Hagia Sophia into
a mosque is an act of cultural cleansing Opinion by Judith Herrin Judith Herrin is emeritus
professor at King’s College London and the author of “Ravenna, Capital of Empire,
Crucible of Europe,” to be published in August. Turkish President Recep
Tayyip Erdogan is famous for saying, “If we lose Istanbul, we lose Turkey.”
Last year, he lost the city’s municipal
elections. Today, he is trying to reverse his sliding popularity by backing a
religious fundamentalism that threatens Turkey’s minorities, the country’s
secular character and Istanbul’s historic role as a tolerant metropolis where
Muslim, Christian and Jewish faiths coexisted for centuries. Hagia Sophia’s history
contains the city’s history. It is a Byzantine church that has dominated the
skyline of Istanbul, formerly Constantinople, for the city’s entire history.
When the Ottomans conquered the city in 1453, it became a mosque. In 1935,
Kemal Ataturk, the founder of modern, secular Turkey, made it a museum, and
Hagia Sophia was opened to all as a cultural and scientific site. It became a
tremendous tourist attraction. Visitors marvel at not only its structure but
also the layers of history it embodies. Constantinople was founded
in 330 A.D. by the Roman Emperor Constantine I. He selected an amazing site
overlooking the Bosporus with strategic control of the Black Sea. In his
“New” Rome, he built an imperial capital that outstripped “Old” Rome. His son constructed the
first church dedicated to “Hagia Sophia,” Holy Wisdom. It served as the
cathedral, where the patriarch conducted services attended by the emperor and
empress as well as the local population. As the city expanded, so
did the church. In 537, Emperor Justinian, whose rule stretched from Italy to
Sinai, dedicated the present structure as an expression of might and piety.
It has an enormous dome, 102 feet in diameter, at a height of 184 feet. For
nearly 1,000 years, it was the highest and largest in the world. Decorated in contrasting
colored marbles brought from all parts of the Mediterranean, the entire
interior surface of Hagia Sophia glowed with golden and silver mosaics that
reflected the light flooding in through its many windows. Justinian’s original
church had one internal decoration: a monumental, glittering cross in the
dome, now removed. In the late ninth century, figural mosaics were added: the
Virgin and Child in the main apse, with the archangels Michael and Gabriel on
either side. Later rulers, including the Empress Zoe, commemorated themselves
with beautiful gold mosaic portraits and Christian icons. The great church
established the standard. When the Arabs broke out of the deserts to proclaim
the faith of Islam, they modeled their first mosques on the Christian domes
pioneered by the Byzantines. So when the Turkish Sultan Mehmet II breached
the triple walls and rode into Constantinople in May 1453, he could order the
symbol of the city, Hagia Sophia, to be transformed into a mosque rather than
destroying it. Under Islamic law, the
figural mosaics were either removed or plastered over, a huge loss and a
warning of what might happen again. Indeed, while Turkish officials on Friday
promised the mosaics won’t be removed, on Monday they announced that they
will be covered by curtains or lasers during Muslim prayers. To turn the unrivaled
building back into a place of worship threatens open access to a magnificent
structure and the building’s invaluable mosaic decorations. By restricting
access to Istanbul’s greatest historical legacy, Erdogan assaults the
cosmopolitan traditions that make the city and Turkey itself a crossroads for
the world. It is an act of cultural cleansing. This is a decision of a
beleaguered autocrat — the most dangerous — motivated by a desire to punish
Istanbul’s inhabitants, who voted decisively against him, and by a desire to
consolidate his position by stirring sectarian animosity between his pious followers
and those attached to secular traditions. Hagia Sophia belongs to
the world. Its fate is not just a matter, as Erdogan defensively insists, of
Turkish sovereignty. https://www.washingtonpost.com/ |
Konvertimi i Shën Sofisë në xhami është një akt spastrimi kulturor. Opinion nga Judith Herrin. Judith Herrin është një pedagoge nderi e King’s College Lodon dhe
autorja e “Ravenna, Kryeqytet i Perandorisë, ena e Europës” Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan është i famshëm për thënien ,
"Nëse humbasim Stambollin, ne humbim Turqinë". Vitin e kaluar, ai
humbi zgjedhjet lokale të qytetit. Sot, ai është duke u përpjekur të rikthejë
popullaritetin e tij të rrëshqitur duke u mbështetur në fondamentalizmin
fetar që kërcënon pakicat e Turqisë, karakterin sekular të vendit dhe rolin
historik të Stambollit si një metropol tolerant ku besimet myslimane, të
krishtera dhe hebraike bashkëjetuan për shekuj. Të Premten, fushata e shkurtër cinike e Erdoganit goditi në zemrën e
kulturës botërore dhe karakterin thelbësor të Stambollit. Nën nxitjen e tij,
gjykata e lartë administrative e
Turqisë nxori një vendim skandalozisht të rrezikshëm dhe të trashëguar: Hagia
Sophia (Shën Sofia), një sit i trashëgimisë botërore të UNESCO-s në Stamboll por
dhe një simbol global i historisë botërore dhe përfaqësimit multikulturor,
duhet të kthehet nga një muze, përsëri në një xhami. Duke shërbyer si një muze, Hagia Sophia, një strukturë e gjerë,
1.500-vjeçare që më parë shërbente si kishë dhe më pas si një xhami,
përfaqësonte thelbin, esencën e
Stambollit, një vend ku perandoritë dhe fetë që ndryshuan botën u ndeshën dhe u
përplasën, por monumentet dhe
artefaktet e këtij qyteti mund të shijohen nga të gjithë. Vendimi i së
Premtes shënon një fund simbolik të kësaj tolerance të trashëguar. Historia e Hagia Sophia përmban historinë e qytetit. Është një kishë
bizantine që ka mbizotëruar në vijën qiellore të Stambollit, dikur
Kostandinopojën, për gjatë gjithë historisë së qytetit. Kur osmanët e pushtuan
qytetin në vitin 1453, ajo u bë një xhami. Më 1935, Kemal Ataturk, themeluesi
i Turqisë moderne, laike, e bëri atë një muze, dhe Hagia Sophia u hap për të
gjithë si një sit kulturor dhe shkencor. U bë një atraksion i jashtëzakonshm
turistik. Vizitorët mrekullohen jo vetëm me strukturën e saj, por edhe me
shtresat e historisë që ky monument mishëron. Kostandinopoja u themelua në vitin 330 p.K nga Perandori Romak
Konstandin I. Ai zgjodhi një sit të mahnitshëm me pamje nga Bosfori me
kontroll strategjik të Detit të Zi. Në Romën e tij "të Re", ai
ndërtoi një kryeqytet perandorak që tejkaloi Romën e "Vjetër". Djali i tij ndërtoi kishën e parë kushtuar "Hagia Sophia – Shën
Sofisë", Urtësisë së Shenjtë. Ajo shërbeu si katedralja, ku patriarku
zhvillonte Shërbesa Hyjnore ku merrnin pjesë perandori dhe perandorja, si dhe
popullsia vendase. Ndërsa qyteti u zgjerua, kështu ndodhi dhe me kishën. Në vitin 537,
Perandori Justinian, sundimi i të cilit shtrihej nga Italia në Sinai, e dedikoi
strukturën e tanishme, si një shprehje të fuqisë dhe devotshmërisë. Ka një
kube shumë të madhe, 102 metra në diametër, në një lartësi prej 184 këmbësh.
Për afro 1.000 vjet, ishte më e lartja dhe më e madhja në botë. Zbukuruar në mermere me ngjyra të kundërta të sjella nga të gjitha
pjesët e Mesdheut, e gjithë sipërfaqja e brendshme e Shën Sofisë u zbukurua dhe
ndriçua me mozaikë të artë dhe të argjendtë që pasqyronin dritën që vërshonte
nëpër dritaret e saj të shumta. Kisha origjinale e Justinianit kishte një dekorim të brendshm: një
kryq monumental, me shkëlqim në kube, tani i hequr. Në fund të shekullit të
nëntë, mozaikë figurative u shtuan: Virgjëresha dhe Foshnja në absidën
kryesore, me kryeengjëjt Mihail dhe Gabriel nga të dyja anët. Sundimtarët e
mëvonshëm, përfshirë Perandoreshën Zoi, nderuan dhe vendosën në histori veten,
me portrete të bukura me mozaikë ari dhe ikona të krishtera. Kisha e madhe vendosi standardin. Kur arabët dolën nga shkretëtirat
për të shpallur besimin e Islamit, ata modeluan xhamitë e tyre të para të
frymëzuar nga kupolat e krishtera, të paruara nga Bizantinët. Kështu që kur
Sulltani turk Mehmet II shkeli muret e trefishtë dhe hyri në Kostandinopojë
në maj 1453, ai mundi të urdhëronte që simboli i qytetit, Shën Sofia, të
shndërrohej në një xhami dhe jo ta shkatërrohej. Sipas ligjit islamik, mozaikët, ikonat, ishin hequr ose suvatuar, një
humbje e madhe dhe një paralajmërim i asaj që mund të ndodhë përsëri. Në të
vërtetë, ndërsa zyrtarët turq të Premten premtuan se mozaikët nuk do të
hiqen, të hënën ata njoftuan se ato do të mbulohen nga perde ose me drita lazer gjatë lutjeve muslimane. Të kthesh një ndërtesë të pakrahasueshme sërish në
një vend adhurimi kërcënon hyrjen e hapur në një structure të tillë
madhështore dhe dekorimet e vyera të mozaikut të ndërtesës. Duke kufizuar hyrjen në trashëgiminë më të madhe historike të
Stambollit, Erdogan sulmon traditat kozmopolite që e bëjnë qytetin dhe
Turqinë vetë një udhëkryq për botën. Ky është një veprim i spastrimit
kulturor. Ky është një vendim i një autokrati
të rrethuar – të llojit më të rrezikshëm - i motivuar nga një dëshirë për të
ndëshkuar banorët e Stambollit, të cilët votuan me vendosmëri kundër tij, dhe
nga një dëshirë për të konsoliduar pozicionin e tij duke nxitur armiqësi
sektare midis ndjekësve të tij të devotshëm dhe atyre që i bashkëngjiten
traditave laike . Shën Sofia i përket botës. Fati
i saj nuk është vetëm një çështje, ashtu si Erdogani përsërit me inistim për
tu mbrojtur, e brendshme që lidhet me sovranitetin e Turqisë. Përktheu Pelasgos Koritsas |
Washington Post -« Η μετατροπή σε τζαμί είναι πράξη πολιτιστικής
εκκαθάρισης» Με σκληρή
γλώσσα προς τον Ταγίπ Ερντογάν και χαρακτηρίζοντας τη μετατροπή σε τζαμί ως
«πράξη πολιτιστικής εκκαθάρισης», η Βρετανίδα πανεπιστημιακός στο King’s
College London Judith Herrin γράφει στην εφημερίδα Washington Post άρθρο για
την Αγία Σοφία. Ο Τούρκος
πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν είχε πει «αν χάσουμε την Κωνσταντινούπολη, θα χάσουμε
την Τουρκία», γράφει η Herrin. «Πέρσι έχασε στις δημοτικές εκλογές την πόλη.
Σήμερα προσπαθεί να ωθήσει τη δημοτικότητά του, που συρρικνώνεται,
στηρίζοντας έναν θρησκευτικό φονταμενταλισμό που απειλεί τις μειονότητες της
Τουρκίας, τον κοσμικό χαρακτήρα της χώρας και τον ιστορικό ρόλο της
Κωνσταντινούπολης ως την ανεκτική μητρόπολη όπου συνυπήρχαν για αιώνες
μουσουλμάνοι, χριστιανοί και Εβραίοι» σημειώνει στην αρχή του άρθρου της. Τονίζει πως η
«κοντόφθαλμη και κυνική εκστρατεία του Ερντογάν» χτύπησε στην καρδιά τον
παγκόσμιο πολιτισμό και τον χαρακτήρα της Κωνσταντινούπολης και χαρακτηρίζει
«σκανδαλωδώς επικίνδυνη» την απόφαση του τουρκικού Ανώτατου Δικαστηρίου. «Η
Αγία Σοφία, μνημείο της UNESCO και παγκόσμιο σύμβολο ιστορίας και
πολυπολιτισμικής συνύπαρξης, δεν θα έπρεπε ποτέ να επιστρέψει από το
μουσειακό καθεστώς σε τζαμί» Η συντάκτρια
του άρθρου κάνει μεγάλη αναδρομή στην ιστορία και την εξέλιξη της Αγίας
Σοφίας και τον τρόπο με τον οποίο συμπυκνώνει την πορεία της πόλης στους
αιώνες. «Η επαναφορά
του κτιρίου σε τόπο λατρείας απειλεί
την ανοιχτή πρόσβαση σε ένα εκπληκτικό οικοδόμημα και τα ανεκτίμητα μωσαϊκά
του. Περιορίζοντας την πρόσβαση στη μεγαλύτερη ιστορική κληρονομιάς της
Κωνσταντινούπολης, ο Ερντογάν προσβάλλει τις κοσμοπολίτικες παραδόσεις που
κάνουν την πόλη και την ίδια την Τουρκία σταυροδρόμι του κόσμου. Είναι μία
πράξη πολιτιστικής εκκαθάρισης» γράφει χαρακτηριστικά. «Είναι μια
απόφαση του μονάρχη- η πιο επικίνδυνη- που τροφοδοτείται από την επιθυμία να
τιμωρήσει τους κατοίκους της Κωνσταντινούπολης, που ψήφισαν εναντίον του, και
από την επιθυμία να εδραιώσει τη θέση του πυροδοτώντας την εχθρότητα μεταξύ
των ευσεβών οπαδών του και εκείνων που συνδέονται με τις κοσμικές παραδόσεις.
Η Αγία Σοφία ανήκει στον κόσμο. Η τύχη της δεν είναι μόνο θέμα, όπως ο
Ερντογάν επιμένει, της τουρκικής κυριαρχίας» καταλήγει το άρθρο. |
Τρίτη 14 Ιουλίου 2020
Μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Ποια τα κίνητρα του Ερντογάν και πώς μπορεί να αντιδράσει η Ελλάδα;
«Είμαι Τούρκος, ειλικρινής και σκληρά εργαζόμενος. Είναι αρχή μου να προστατεύω τους νεότερους και να σέβομαι τους μεγαλύτερους, να αγαπώ την πατρίδα μου και το έθνος μου περισσότερο από τον εαυτό μου. Το ιδανικό μου είναι να ανεβαίνω και να προοδεύω.
Ω μεγάλε Πατέρα των Τούρκων! Στο δρόμο που άνοιξες, ορκίζομαι να περπατώ ασταμάτητα προς τους στόχους που έχεις θέσει.
Η Ύπαρξή μου θα είναι αφιερωμένη στην Τουρκική ύπαρξη. Πόσο ευτυχής είναι κάποιος που λέει «Είμαι Τούρκος!».»
Αυτός είναι ο όρκος του Τούρκου μαθητή, ο οποίος τα τελευταία 83 χρόνια με ένα μικρό διάλειμμα 5 ετών, υποχρεωτικά επαναλαμβάνεται καθημερινά από όλους τους μαθητές μετά την ανάκρουση του Εθνικού Ύμνου στα σχολεία όλης της Τουρκικής επικράτειας.
Οκτώβριος 2018. Το Συμβούλιο επικρατείας της Τουρκίας (Danıştay-Council ofState) αποφαίνεται ότι ο παραπάνω όρκος, τον οποίο το κυβερνών κόμμα του AKPείχε καταργήσει από τα σχολεία με απόφαση υπουργικού συμβουλίου του 2013, πρέπει να επανέλθει σε εφαρμογή καθώς έκρινε τη δικαιολόγηση της απόφασης από την κυβέρνηση ελλειπή. Ο Ερντογάν σε εμφανή δυσφορία σε σχέση με την απόφαση του δικαστηρίου, σχολίασε ότι ο Εθνικός Ύμνος που έτσι κι αλλιώς οι Τούρκοι μαθητές τραγουδούν καθημερινά εμπεριέχει όλα όσα πρέπει να ξέρουν και ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας υπερέβη τη δικαιοδοσία του και ότι τον παρέκαμψε για να πάρει αυτήν την απόφαση. Σε μια αποστροφή του λόγου του μάλιστα τόνισε ότι το συμβούλιο της Επικρατείας έχει μόνο γνωμοδοτικό χαρακτήρα και η κυβέρνηση δεν είναι υποχρεωμένη να ακολουθήσει την απόφαση του δικαστηρίου. Το υπόβαθρο της διαμάχης, έχει εκληφθεί από μεγάλο μέρος της Τουρκικής κοινής γνώμης αλλά και από έμπειρους αναλυτές, ως μια ακόμα αντιπαράθεση του Ερντογάν με το κοσμικό κράτος του Ατατούρκ, αφού ο όρκος του Τούρκου μαθητή εμπνεύστηκε κι εφαρμόστηκε επί Ατατούρκ, και σε αυτόν γίνεται άμεση αναφορά στον Πατέρα των Τούρκων, ρόλο που ο Ερντογάν επιθυμεί για τον εαυτό του, αλλά και στην γνωστή φράση του Ατατούρκ στην επέτειο δέκα χρόνων της Τουρκικής Δημοκρατίας «Πόσο ευτυχής είναι κάποιος που λέει: «Είμαι Τούρκος!».»
Ιούλιος 2020. Το Συμβούλιο επικρατείας της Τουρκίας αναιρεί προηγούμενη ετυμηγορία του σε σχέση με το καθεστώς λειτουργίας της Αγίας Σοφίας κι αποφαίνεται ότι επειδή η αρχική καταγραφή του χώρου στα αρχεία του ιδρύματος στο οποίο ανήκει το μνημείο έγινε ως τζαμί, δεν γίνεται να αλλάξει η χρήση. Είχαν προηγηθεί δύο αντίθετες αποφάσεις. Μία το 2005 όταν ο Ισμαήλ Καντερίμ, επικεφαλής της Ένωσης για την Εξυπηρέτηση των Ιστορικών Θεμελίων και του Περιβάλλοντος υπέβαλε μήνυση για την επάνοδο σε καθεστώς τζαμιού και μια δεύτερη το 2016 για παραβίαση θρησκευτικής ελευθερίας. Η πρώτη απορρίφθηκε σε δύο χρόνους. Αρχικά το 2005 και αρχειοθετήθηκε το 2008 με το σκεπτικό ότι δεν υπήρχε καμία νομική παραβίαση από τη λειτουργία της Αγίας Σοφίας ως μουσείο. Η δεύτερη μήνυση απορριφθηκε το 2018 ως αβάσιμη.
Γιατί ο Ερντογάν έκανε την Αγία Σοφία τζαμί;
Βασισμένος στην απόφαση αυτή του δικαστηρίου, ο Ερντογάν υπέγραψε την ίδια μέρα σχετικό διάταγμα, έκανε τηλεοπτικό διάγγελμα και ακολούθησαν πλείστες δηλώσεις όπου ανακοίνωνε την μετατροπή της Αγίας Σοφίας από μουσείο σε τζαμί. Οι λόγοι που επικαλούνται ο Ερντογάν και το κόμμα του είναι οι ακόλουθοι: 1. Μας δεσμεύει η απόφαση του δικαστηρίου.2. Το θέλει ο Τουρκικός λαός3. Γιατί μπορούμε. Είναι αποκλειστικά στη δικαιοδοσία μας όπως απορρέει από τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. 4. Στην Τουρκία αναθεωρούμε γενικά διάφορες αποφάσεις των προηγούμενων ετών σε σχέση με το κράτος μας και η απόφαση για την Αγία Σοφία εντάσσεται σε αυτές
Η απόφαση του δικαστηρίου, η οποία στην πορεία του χρόνου έχει αλλάξει, χωρίς κανείς να μπορεί να γνωρίζει αν η αλλαγή είναι προϊόν ελεύθερης λειτουργίας ή πολιτικής επιβολής, δεν έχει σύμφωνα με τον Ερντογάν υποχρεωτικό χαρακτήρα, όπως φάνηκε στην περίπτωση του όρκου του Τούρκου μαθητή. Άρα το επιχείρημα της κατίσχυσης της δικαστικής απόφασης έναντι απόφασης της εκτελεστικής εξουσίας είναι γενικά ανίσχυρο. Το επιχείρημα ότι το επιθυμεί ο Τουρκικός λαός, ελέγχεται για το πως και με ποιους τρόπους διαπιστώνεται (οι φυλακίσεις και διωγμοί της δημοσιογραφίας και η λογοκρισία έχουν καταστήσει την Τουρκία πρωταθλήτρια στις σχετικές κατηγορίες διεθνώς), κατά πόσον έχει προηγηθεί ενημέρωση του καθεστώτος προστασίας του μνημείου υπό την αιγίδα της Ουνέσκο, και κατά πόσον θα έπρεπε να ληφθούν υπόψη π.χ. οι πολίτες που διαμένουν εκτός Κωνσταντινούπολης. Οπότε κι αυτό το επιχείρημα είναι νεφελώδες κι ανυπόστατο. Εν συνεχεία το επιχείρημα της αποκλειστικής δικαιοδοσίας, ισχύει μόνο ως ένα βαθμό αφού σύμφωνα με την Ουνέσκο, θα έπρεπε η Τουρκική κυβέρνηση πριν σχεδιάσει κι ανακοινώσει αλλαγές να έχει τη σύμφωνη γνώμη του οργανισμού.
Το τέταρτο επιχείρημα είναι αυτό που βρίσκεται στον πυρήνα της αλήθειας. Τόσο στις επιδιώξεις του στην εσωτερική οργάνωση της χώρας όσο και στην εξωτερική προβολή ισχύος, ο Ερντογάν επιθυμεί να μειώσει την επιρροή και την επήρεια της ιδεολογίας του κοσμικού κράτους, όπως φάνηκε και στη σύγκρουση για τον όρκο του Τούρκου μαθητή. Στο εσωτερικό στρέφεται εναντίον της μετάφρασης του Κορανίου από τα Αραβικά στα Τουρκικά που είχε επικρατήσει ως το 1950, της απο-ισλαμοποίησης της παιδείας, της λειτουργίας μικτών σχολείων και πανεπιστημίων, πιθανόν της μεταφοράς της πρωτεύουσας στην Άγκυρα, της λειτουργίας καζίνο και τυχερών παιγνίων, και εν γένει διακυρήττει την αναίρεση πολλών διαρθρωτικών αλλαγών που είχε επιφέρει ο χαρακτήρας του κοσμικού κράτους. Ο Ερντογάν έχει μιλήσει επίσης επανειλημμένα για την ανωτερότητα των ισλαμικών έναντι των δυτικών αξιών. Ταυτόχρονα, συγκυβερνά από το 2018 με τους Γκρίζους Λύκους του Μπαχτσελί προκαλώντας μια επικίνδυνη κι άκρως εκρηκτική πολιτική μείξη, ενώ έχει ενστερνιστεί μεταξύ άλλων τις θέσεις τους για παράνομη κατοχή από την Ελλάδα τουλάχιστον 18 νησιών του Αιγαίου, που αποτελεί μέρος μόνο του σχεδίου ανακατάταξης συνόρων στα πλαίσια της «Γαλάζιας Πατρίδας» κι αναίρεσης της Συνθήκης της Λωζάννης, που επίσης τη θεωρεί απεχθή παρακαταθήκη του Κεμαλισμού.
Όσον αφορά την εξωτερική διάσταση της Τουρκικής πολιτικής, θα πρέπει ως τώρα να έχει εμπεδωθεί ότι ο Ερντογάν αποπειράται να καταστεί παγκόσμια ισλαμική προσωπικότητα και σημείο αναφοράς του σουνιτικού ισλάμ, από την Μυανμάρ και την Κίνα, μέχρι την Κριμαία και το Γιβραλτάρ. Σε αυτά τα πλαίσια, οι μακρόπνοοι σχεδιασμοί του αλλά και η προσωπική του φιλοδοξία, στενεύονται από το εθνικό όραμα των Κεμαλιστών, τους οποίους έχει διώξει φανατικά από την στρατιωτική και δικαστική εξουσία όπως και στον τύπο.
Είναι πάντως εντυπωσιακό το γεγονός ότι όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην Τουρκία στηρίζουν την απόφαση Ερντογάν, όπως έχει αποτυπωθεί τόσο με σχετικές δηλώσεις όσο και με την εικόνα της Τουρκικής Βουλής να χειροκροτά σύσσωμη την ανακοίνωση της απόφασης. Πιθανή ερμηνεία είτε η παγίδευση της αντιπολίτευσης από τον Ερντογάν με το «Κεμαλικό» επιχείρημα περί της κυριαρχίας της Τουρκίας όσον αφορά τη δικαιοδοσία για λήψη της απόφασης, είτε/και η επιφύλαξη για εναντίωση σε επόμενα μέτρα αναίρεσης της Κεμαλικής παρακαταθήκης που κρίνονται πιο φλέγοντα στο εσωτερικό της γείτονος.
Θα απαντήσει η Δύση με κάποιο τρόπο;
Η κίνηση του Ερντογάν είναι πρωτίστως συμβολική. Σε επίπεδο συμβολισμού, σίγουρα πλήττει όλον τον πολιτισμένο-δυτικό-χριστιανικό κόσμο. Είναι όμως επίσης κι ένα υπολογισμένο ρίσκο. Ο Ερντογάν στη διεθνή σκηνή έχει πορεία η οποία μεταξύ άλλων περιλαμβάνει: άρνηση στήριξης ενεργειών των ΗΠΑ κι ευθεία σύγκρουση που αποκορυφώθηκε με τα γεγονότα γύρω από το πραξικόπημα, μικρής διάρκειας αλλά υψηλής έντασης σύγκρουση με τη Ρωσία, οξεία αντιπαράθεση με το Ισραήλ, χρηματοδότηση και υποκίνηση αντικυβερνητικών θυλάκων στη Συρία με συνδέσμους με τρομοκρατία, εξαθλίωση προσφύγων κι εκβιασμού Ε.Ε. για λύση του προσφυγικού, παράνομη στρατιωτική επέμβαση σε Συρία και Λιβύη, διεξαγωγή υβριδικού πολέμου εναντίον της Ελλάδας, υπογραφή παράνομου τουρκολυβικού μνημονίου για ΑΟΖ, απαξιωτική και παράνομη συμπεριφορά έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας, για να σταχυολογήσουμε μερικά. Παρά ταύτα, οι συνέπειες που έχει υποστεί είναι αμελητέες ενώ οι εμπορικές συναλλαγές και οι εξοπλισμοί από το εσωτερικό και το εξωτερικό συνεχίζονται χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα. Με αυτά τα δεδομένα, ο Ερντογάν υπολογίζει καλώς ότι πέραν μερικών χλιάρων δηλώσεων τίποτα άλλο δεν πρόκειται να υποστεί. Εξάλλου, η πραγματικότητα είναι ότι η συσπείρωση γύρω από τη χριστιανική ταυτότητα είναι σε κάμψη στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ηπείρου και σε κάθε περίπτωση δεν φαίνεται αρκετά ισχυρή ώστε να μετατραπεί σε βραχίονα ουσιαστικής πολιτικής πίεσης. Ο Ο.Η.Ε. είναι ένας οργανισμός ο οποίος επίσης αδυνατεί να παίξει ουσιαστικό ρόλο σε θέματα σκληρής ισχύος, μένει να φανεί αν μπορεί να πάρει κάποιου είδους μέτρα εις βάρος της Τουρκίας στο θέμα της Αγίας Σοφίας, αλλά οι προσδοκίες είναι εξαιρετικά χαμηλές. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι ούτε ο Τραμπ ούτε ο Πούτιν, έχουν προβεί σε καταδικαστικές δηλώσεις μέχρι στιγμής για το θέμα.
Ο Ερντογάν, σε περίπτωση που πιεσθεί, διαθέτει πάντα κι ένα χαρτί που δύναται να παίξει ανά πάσα στιγμή, για να αμβλύνει τις διεθνείς εντυπώσεις, αν νιώσει ότι το χρειάζεται: να ανοίξει τη θεολογική σχολή της Χάλκης. Ανεξάρτητα από το αν το έχει ήδη αποφασίσει επί της αρχής, και η κίνηση με την Αγία Σοφία είναι τακτικισμός, ο χρόνος και ο τρόπος της υλοποίησης, αλλά και αν αυτό θα είναι αρκετό για την εξιλέωση, θα εξαρτηθούν από τις πολιτικές συγκυρίες και συσχετισμούς.
Τί πρέπει (και μπορεί) να κάνει η Αθήνα;
Ως συμβολική κίνηση, είναι σαφές ότι αυτή στρέφεται σε πολύ μεγαλύτερη αναλογία εναντίον των Ελλήνων. Ο Ερντογάν αυτό το γνωρίζει και το έχει λάβει υπόψη του στο σχεδιασμό. Η συναισθηματική φόρτιση της σχέσης με τους θρύλους και το ανεκπλήρωτο της ελευθερίας της Αγίας Σοφίας και της Πόλης που διατρέχει την Ελληνική ιστορία και παράδοση, είναι κάτι που σίγουρα δεν μοιράζεται ο μέσος Ευρωπαίος κι Αμερικάνος πολίτης∙ ούτε αντιλαμβάνεται το στίγμα της εγκατάλειψης της Βασιλεύουσας την κρίσιμη στιγμή που οι Έλληνες χρειώνουν στο Δυτικό κόσμο της εποχής. Οι υπόλοιπες ορθόδοξες εκκλησίες και πατριαρχεία έχουν αναμφισβήτητα στενότερο πνευματικό δεσμό, αλλά και πάλι ο συνδυασμός της πραγματικής ισχύος τους και των σύνθετων μεταξύ τους σχέσεων που έχουν επιφέρει αποξένωση κι απομάκρυνση, φαντάζει ασθενικός παράγοντας άσκησης μετρήσιμης πίεσης ή έστω συμπαράστασης προς τους Έλληνες «αδελφούς». Τέλος, στη σημειολογία που ανεπιτυχώς και χονδροκομμένα προσπαθεί ο Ερντογάν να χρησιμοποιήσει για να πλήξει τους Έλληνες, εντάσσεται και το γεγονός ότι η ημερομηνία υπογραφής της συνθήκης της Λωζάννης, που ανερυθρίαστα μας δήλωσε εντός της οικίας μας ότι επιθυμεί να αναιρέσει, είναι η 24 Ιουλίου∙ η ημερομήνια κατά την οποία θα πραγματοποιηθεί η πρώτη προσευχή στην Αγία Σοφία ως τζαμί, παρά την αρχική του προτίμηση για τη 15 Ιουλίου, απόπειρα του αποτυχημένου πραξικοπήματος του 2016. Ας μην ξεχνάμε, ότι η προσβολή αυτή προς τον Ελληνισμό, έρχεται αθροιστικά προηγούμενης προσβολής προς το πρόσωπο του Έλληνος πρωθυπουργού και μόλις λίγες μέρες μετά την τηλεφωνική συνομιλία που ο ίδιος επεδίωξε, ως μη όφειλε, καθ΄υπόδειξη των φίλων και συμμάχων μας, με άγνωστο αντικείμενο αλλά και με στόχο και τη διάνοιξη του διαύλου επικοινωνίας για τη βελτίωση του κλίματος των διμερών σχέσεων. Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα βρίσκεται άλλη μια φορά μπροστά σε δυσάρεστη θέση και με αδυναμία άμεσης απάντησης στην πρόκληση και την επίδειξη ισχύος της άλλης πλευράς.
Οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού και της Προέδρου της Δημοκρατίας αντανακλούν αυτό που θα περίμενε κανείς από την ευθύνη που απορρέει από τους θεσμούς που εκπροσωπούν. Πάντως δεν πρέπει να μείνουμε εκεί. Δεν πρέπει επίσης να αγνοήσουμε τη διάσταση του ψυχολογικού πολέμου που διεξάγεται από την άλλη πλευρά, με όπλα όλα τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας, με σκοπό τον εκφοβισμό, την καταπράυνση των αντιδράσεων και τη διαίρεση. Μια γενική κατεύθυνση στην οποία η Ελλάδα πρέπει να κινηθεί οφείλει ρεαλιστικά να έχει δύο συνιστώσες: 1. Να διατηρεί σε κάποια τουλάχιστον πεδία, την πρωτοβουλία των κινήσεων. Είναι αδιανόητο απλά να παρακολουθούμε τις κινήσεις της άλλης πλευράς και στην καλύτερη περίπτωση αν θέλουμε και προλαβαίνουμε, να αντιδρούμε. Οι στρατηγικοί παίκτες τις περισσότερες φορές δρουν και τις λιγότερες αντιδρούν. 2. Να διευρυνθεί η εξωτερική πολιτική σε όλους τους χώρους όπου η Τουρκία αναπτύσσεται και να βρούμε εκεί τα αδύνατα σημεία της. Οφείλουμε κι εμείς να αναπτύξουμε τους τρόπους με τους οποίους θα πιέσουμε πρωτογενώς στις αδυναμίες της για να επέλθει η ισορροπία
Η συσχέτιση του θέματος της Αγίας Σοφίας, με το παιχνίδι ισχύος δεν αποτελεί υπερβολή. Ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι «…και στο θέμα της Αγίας Σοφίας κάνουμε αυτό που επιθυμούμε, όπως και στην Συρία και στη Λιβύη και αλλού…».
Επί του συγκεκριμένου, η Ελλάδα θα μπορούσε επιπλέον να προβεί στις ακόλουθες ενέργειες: 1. Να εξετάσει κατά πόσον πολιτισμικά, θεολογικά κλπ πλήττεται η προβολή της Αγίας Σοφίας από την μετατροπή σε τζαμί. Πώς δηλαδή ο χαρακτήρας του μνημείου δεν συμβαδίζει με τη λειτουργία ως τζαμιού. 2. Να εξετάσει πώς οι παρεμβάσεις για τη μετατροπή σε τζαμί θα εμποδίζουν τους επισκέπτες από το να ανακαλύπτουν και να προσλαμβάνουν αυθεντικά και καθ’ ολοκληρία ό,τι η Αγία Σοφία ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς προσφέρει 3. Να είναι αρωγός της Ουνέσκο νομικά και τεχνικά στο έργο της και να προσφέρει την τεχνογνωσία της για να απαντηθούν τα προηγούμενα ερωτήματα με την σφραγίδα της Ουνέσκο4. Να ηγηθεί παγκόσμιας αντίδρασης για την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία και την απόδοση της Αγίας Σοφίας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, επιπρόσθετα από το άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Ταυτόχρονα, να παροτρύνει τα Ελληνικά ακαδημαϊκά ιδρύματα να ξεκινήσουν επιστημονική «σταυροφορία» ανά τον κόσμο για την καταδίκη της Τουρκίας και την επίτευξη των παραπάνω στόχων5. Να παροτρύνει ομάδες Ελλήνων πολιτών της Κωνσταντινούπολης που έχουν και Τουρκική υπηκοότητα να διερευνήσουν νομικά κατά πόσον στα πλαίσια της αμοιβαιότητας και της ισότητας του θρησκευτικού δικαιώματος όλων των Τούρκων πολιτών, κατοχυρωμένων στο Τουρκικό σύνταγμα, μπορούν να διεκδικήσουν επιτυχημένα και τη διεξαγωγή κάποιων ορθόδοξων λειτουργιών στην Αγία Σοφία6. Να εξετάσει το προηγούμενο που έχει δημιουργηθεί με την Αγία Σοφία Τραπεζούντας αλλά και τις καταστροφές και την κακομεταχείριση στο παρελθόν της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης κι άλλων μνημείων. 7. Να αποφύγει νευρικές πολιτικές αποφάσεις που θα τη φέρουν σε δύσκολη θέση. Ας μάθουμε κάποια στιγμή από την Τουρκία και το πως χειρίζεται τέτοια θέματα. Μπορούμε όμως να προβούμε σε συμβολικές κινήσεις που θα έχουν ψυχολογικό αντίκτυπο 8. Να αξιοποιήσει στο εσωτερικό την μεγάλη αυτή υπηρεσία που μας πρόσφερε ο Ερντογάν για να κατανοήσουν και να θυμούνται όλοι οι Έλληνες σε βάθος χρόνου τη βαθιά προσβολή που συνιστά η μετατροπή σε τζαμί, και το γεγονός ότι η Τουρκία ως συγκροτημένη οντότητα καταλαβαίνει μόνο τη γλώσσα της ισχύος. 9. Να τεκμηριώσει άλλη μια φορά την περιφρόνηση της Τουρκίας για όλους τους διεθνείς θεσμούς. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Ουνέσκο, η Τουρκία θα έπρεπε πρώτα να έχει προβεί σε διάλογο με τον θεσμό πριν τη λήψη κι ανακοίνωση αποφάσεων. 10. Να ενδυναμώσει κάθε μηχανισμό ήπιας ισχύος της χώρας για να προωθήσει τη θέση της ως πολιτισμικής υπερδύναμης, με σφαίρα πολιτισμικής επιρροής εκτός των συνόρων της11. Να θέσει πιθανόν θέματα ανεύθυνης χρήσης των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς που διαχειρίζεται η Τουρκία να ζητήσει αυστηρότερους διεθνείς ελέγχους και διεθνή επιστασία και λογοδοσία στη διαχείριση και λειτουργία τους 12. Να καταδείξει ότι η Τουρκία είναι ξένο σώμα για την Ευρώπη και να μεταφράσει το γεγονός σε διπλωματική ήττα της Τουρκίας σε όσο μεγαλύτερη έκταση γίνεται. Θα μπορούσε πχ να προβληθεί το γεγονός ότι παρόμοια σχέδια για την Αγία Σοφία για μετατροπή της σε τζαμί είχαν εκφράσει και οι τζιχαντιστές του ISIS το 2017, οι ίδιοι αυτοί που κατέστρεφαν τα αρχαιολογικά μνημεία στις πόλεις του Ιράκ που καταλάμβαναν. 13. Να αδράξει την ευκαιρία για εμβάθυνση της σχέσης με το Ισραήλ. Στο διάγγελμα του προς τον Τουρκικό λαό ο Τούρκος πρόεδρος ούτε λίγο ούτε πολύ είπε «Η ανάσταση της Αγίας Σοφίας ανοίγει το δρόμο για την απελευθέρωση του Αλ Άκτσα». Σαφής αναφορά για το τζαμί Αλ Άκτσα που βρίσκεται στην παλαιά πόλη της Ιερουσαλήμ που ελέγχεται από το Ισραήλ.
Στην Ελλάδα, συνηθίζουμε να υποτιμούμε ή να υπερτιμούμε τον αντίπαλο. Καμιά φορά, κατορθώνουμε να κάνουμε και τα 2 ταυτόχρονα, όσο παράδοξο κι αν ακούγεται αυτό. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο Ερντογάν ήθελε να αλλάξει το καθεστώς της Αγίας Σοφίας τουλάχιστον από όταν ανέλαβε δήμαρχος της Πόλης το 1995. Είχε υπομονή και και κατεύθυνση κι αναπροσάρμοζε το σχέδιο του καθ οδόν. Στην πορεία εγκαταλείφθηκε το όραμα του Ευρωπαϊκού προσανατολισμού, που διευκόλυνε εν μέρει τις τωρινές εξελίξεις, εξουδετερώθηκε κάθε πηγή αμφισβήτησης στο εσωτερικό, ενώ στο εξωτερικό η καταρράκωση των παγκόσμιων θεσμών και η ανάδειξη πολυπολικού συστήματος ισχύος ευνοούν την ανεξέλεγκτη δράση του. Για να τον αντιμετωπίσει η Ελλάδα κι αυτόν αλλά και την όποια επόμενη κατάσταση, οφείλει να σχεδιάσει δυναμικά και μακροπρόθεσμα τους στόχους της, με εθνική ενότητα, αυτοπεποίθηση και σιδερένια πυγμή.
Γρηγόριος Παναγάκος, PhD.,
μέλος του ΙΗΑ
Αγία Σοφία
Να λοιπόν που ο αδίστακτος Σουλτάνος μετατρέπει την Αγιά Σοφιά, σύμβολο-μνημείο της παγκόσμιας χριστιανικής κληρονομιάς και αριστούργημα μοναδικό της αρχιτεκτονικής, σε τζαμί. Εργαλειποιεί την Αγιά Σοφιά για την υλοποίηση των όποιων φιλοδοξιών του. Παίζε :έν ού παικτοίς:
Δεν είναι δικό του κτήμα. Ανήκει στην ανθρωπότητα.
Απόφαση-μαχαιριά στην Χριατιανική κοινότητα και όχι μόνο. Μαχαιριά στην Ορθοδοξία, μαχαιριά στον Οικουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, μαχαιριά στον Ορθόδοξο Ελληνισμό. Που έκτιςε την Αγία Σοφία και επί χίλια χρόνια λειτουργούσε ως Ορθόδοξος ναός.
Οι εκκλήσεις του Πατριάρχη,της Ελλάδος, των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της ΕΕ, της UNESCO αγνοήθεικαν.Ανοικτή η πρόκληση προς τον πολιτισμένο κόσμο. Οι επιπτώσεις στις σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα οπωσδήποτε δυσμενείς. Η σχέση της Τουρκίας με τη Δύση άγνωστες.
Η απόφαση δεν ήταν έκπληξη. Έκπληξη θα ήταν αν η Αγία Σοφία αποδιδόταν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, όπου ανήκει, για να αποτελέσει και πάλι Ορθόδοξο ναό: προς δόξαν Θεού
Η διεθνής κοινότητα δεν έλαβε σοβαρά υπόψη τις απειλές του Ερντογκάν. Θα μπορούσε κάτι να έχει κάνει για να αποτρέψει αυτή την απόφαση. Δεν έκανε τίποτε.Μόνο συστάσεις που ήταν φανερό ότι θα αποβούν άκαρπες.
Τώρα τι γίνεται; Μόνο χλιαρές αντιδράσεις, έκφραση λύπης και απογοήτευσης. Δεν αρκούν. Χρειάζεται έμπρακτη υπεράσπιση της ταυτότητας και του πολιτισμού μας.
Περιμένουμε να δούμε τι μέτρα θα λάβουν εναντίον της Τουρκίας οι μεγάλοι της Χριστιανικής Δύσεως., η ΕΕ, οι χώρες της Ευρώπης, η Ορθόδοξη Ρωσία, οι ΗΠΑ και ο φύλακας της Παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, η UNESCO για την υπεράσπισης της Ορθοδοξίας, της Χριστιανοσύνης έν γένει και του πολιτισμού για την ιερόσυλη ενέργεια της Τουρκίας τη σχετική με τη βάρβαρη θρησκευτική και πολιτιστική βεβήλωση της Αγίας Σοφίας.
Η Τουρκία δεν καταλαβαίνει από συστάσεις. Χρειάζονται κυρώσεις ανάλογες με τη σοβαρότητα της βδελυράς και απαραδέκτου πράξεως.
Για την Ο/21 Μακεδονίας-Θράκης ,ο Πρόεδρος του ΔΣ
Αθανάσιος Καραντζίκος
Κυριακή 7 Ιουνίου 2020
Το "κίνημα" "Τα παιδιά της Λαμπουριάς" καίνε την σημαία της Β Ηπείρου στην Κλεισούρα! - Lëvizja 'Djemtë e Labërisë' djeg flamurin Vorio-Epirit!
Κλεισούρα-
Η αυτοαποκαλούμενη Πατριωτική κίνηση (τρείς και ο κούκος) « Τα παιδιά της Λαμπουριάς»
έκαψαν την σημαία της Β Ηπείρου στα νεκροταφεία που κείτονται τα οστά 21 Ελλήνων
στρατιωτών που έπεσαν κατά το Ελληνο-ιταλικό
πόλεμο του 1940. Το
Report TV διέθεσε στο διαδίκτυο
βίντεο από αυτή την στιγμή, όπου φαίνονται τα μέλη αυτού του κινήματος ντυμένοι
ερυθρόμαυρα και την αλβανική σημαία στα χέρια. Ο αρχηγός του κινήματος
Φλωριάν Τσάναϊ έβαλε προθεσμία στις αλβανικές αρχές ώστε να παρέμβουν για να
απομακρυνθεί το μνημείο από το Στενό του Κιτσόκου το οποίο έχει στηθεί προς τιμή
του Έλληνα Στρατηγού Δημήτρη ;;; που έπεσε στη μάχη κατά τον ελληνο-ιταλικό
πόλεμο. Εντωμεταξύ ο δημοσιογράφος Πύρρο Νάσε αναφέρει πως το κίνημα αυτό έχει
ανακοινώσει διαμαρτυρίες απέναντι από το Ελληνικό Προξενείο Αργυρόκαστρου τις
επόμενες μέρες.
Από
την ιστοσελίδα: Εμείς πάντοτε σκεφτόμαστε αν είναι σωστό να μεταδίδουμε
τέτοιες ειδήσεις όταν οι ομάδες που προβάλλονται είναι περιθωριακές και με
την προβολή παίρνουν θάρρος. Θα πρέπει να σκεφτείτε πως τέτοιες ομάδες είναι υποκινούμενες
και χρηματοδοτούνται για να προβούν σε τέτοιες πράξεις. Οι ίδιοι ζήτημα είναι
αν έχουν πάει σχολείο αλλά την δουλειά του τούρκου ξέρουν να την κάνουν όταν
πρέπει. Πελασγός
Κορυτσάς. |
KËLCYRË-
Lëvizja patriotike "Djemtë e Labërisë"
(pesë vetë gjithësej e me zor) kanë
djegur flamurin e Vorio-Epirit në varrezat e Këlcyrës, ku prehen eshtrat e 21
ushtarëve grekë të vrarë në luftës
Italo- Greke.
Report
Tv sjell video nga ky moment, ku shihen anëtarët e kësaj lëvizjeje të veshur
kuq e zi dhe flamurin shqiptar në duar. Kreu i kësaj lëvizjeje, Florijan
Canaj u ka lëshuar ultimatum autoriteteve shqiptare që të ndërhyjnë për të
hequr lapidarin në Qafën e Kiçokut që përkujton gjeneralin grek Dhimitris, të
rënë në luftën Italo- Greke. Ndërkohë,
gazetari i Report Tv, Piro Nase raporton se kjo lëvizje ka paralajmëruar një
protestë para konsullatës greke në Gjirokastër në ditët në vijim.
Me material nga Shqiptarja.com.
Nga faqja jonë: Shpesh na krijohen
mendime nëse duhet të japim lajme të tilla pasi grupet që reklamohen janë pa
asnjë vlerë reale dhe të izoluara dhe duke u reklamuar marrin kurajo. Do të
duhet që ju si lexues të mendoni se
këto grupe janë të motivuara nëpërmjet financimit që të kryejnë veprime të
tilla. Ata vetë nuk dihet nëse kanë shkollimin minimal por punën e turkut si
gjithmonë dinë ta bëjnë atëhere kur duhet dhe paguhen. |
Δευτέρα 20 Απριλίου 2020
ΕΡΤ3: Στιγμές από εκπομπή αφιερωμένη στο Έπος του 40 το 1997 στην Κορυτσά και την Μπομποστίτσα! Ert3: Emision dedikuar luftës Italo-Greke1940 në vitin 1997 (Korçë Boboshticë)!!
Κατά την περίοδο
της δικτατορικού καθεστώτος του Ε Χότζα κανείς δεν είχε την δυνατότητα να
επισκεφτεί την περιοχή της Κορυτσάς. Μετά το
ελληνο-ιταλικό του ‘40 κανείς δεν μπορούσε να δει από κοντά το μέρος
που είχαν δοθεί σκληρές μάχες και πολλοί ήρωες έπεσαν και θυσιάστηκαν για την
πατρίδα. Παντού υπήρχαν και υπάρχουν, ήρωες
ενταφιασμένοι, σε χωριά, σε αυλές σπιτιών, σε χωράφια, σε κοιμητήρια που καλυφθήκαν με τσιμέντο κ.α Πολλοί
κάτοικοι είχαν να διηγηθούν τις ιστορίες τους σχετικά με το πόλεμο, πως έζησαν το πόλεμο, πως βοήθησαν, πως
υποδέχτηκαν τους στρατιώτες κ.α. αλλά
όσο ήταν το καθεστώς δεν μπορούσαν να μιλήσουν. Στην δίψα για γνώση απάντησαν μελετητές,
ιστορικοί, Σύλλογοι, πατριώτες αλλά
και δημοσιογράφοι κυρίως από την Δημόσια Τηλεόραση. Έτσι το 1997 η ΕΡΤ3
επισκέφτηκε την περιοχή της Κορυτσάς για να κάνει ένα αφιέρωμα στο
Ελληνο-ιταλικό Πόλεμο με την ευκαιρία της 28ης Οκτωβρίου. Tο συνεργείο βρέθηκε στην Μπομποστίτσα όπου με την
συνοδεία της Ερμιόνη Ανδρέα, τότε πρόεδρος της Ομόνοιας Παράρτημα Κορυτσάς
συνομίλησε με τους κατοίκους κατά πλειοψηφία ελληνικής συνειδήσεως. Ο
εκπρόσωπος τους ήταν ο συγχωρεμένος Μπάμπουλλας Σωτήριος ο οποίος διηγούνταν
στους δημοσιογράφους τα ιστορικά γεγονότα της εποχής. Πάντα ακούραστος
διηγούνταν σε όλους τους Έλληνες που επισκέπτονταν το χωριό όσα είχε ζήσει.
Αν και η χρήση των ελληνικών κατά το καθεστώς απαγορευόταν ( από το 1922) , ο
ίδιος δεν ξέχασε την γλώσσα των προγόνων του. Πίσω του είναι αρκετοί κάτοικοι
του χωριού. Στο σπίτι που βρίσκονται είχε μείνει ένας εκ των Ελλήνων στρατιωτών
με τον οποίο, τα μέλη της οικογένειας που τον φιλοξένησαν, ξαναβρέθηκαν μετά από την πτώση του
καθεστώτος.
Ρίγη συγκίνησης
για όλους τους κατοίκους. Φυσικά όσοι φαίνονται στο βίντεο, τώρα πια είτε
έχουν γεράσει και ζουν στην Ελλάδα
είτε έχουν φύγει από αυτό το κόσμο.
Μετά από δυο
χρόνια στήθηκε στο χωριό εις ανάμνηση των Ελλήνων Πεσόντων ένα μνημείο κοντά
στην Ι.Μ Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Παραθέτουμε αυτό
το σπάνιο βίντεο από το αρχείο του Πελασγού προς χάρη της αλήθειας και εις
ανάμνηση των προγόνων και πεσόντων αδερφών μας.
|
Gjatë periudhës së Diktaturës Komuniste të E Hoxhës askush nuk kishte
mundësinë që të vizitonte zonën e Korçës. Pas luftës italo-greke të 40-ës,
askush nuk mundi që të shikonte nga afër vendin ku ishin dhënë kaq beteja të
ashpra, vendin ku u vranë dhe u sakrifikuan shumë heronj për atdheun. Kudo
kishte dhe ka, heronj të varrosur, në fshatra, në oborre shtëpie, në varreza
që u mbuluan me çimento etj.
Shumë banorë kishin për të treguar
historitë e tyre në lidhje me luftën, se si jetuan luftën, si ndihmuan, si i
pritën në shtëpitë e tyre ushtarët etj por, për sa kohë ishte diktaturë nuk
flisnin dot.
Etjes për të ditur iu përgjigjën studiues, historianë, shoqata, patriotë
por dhe gazetarë të Televizionit Publik Grek. Kështu në vitin 1997, Ert3
vizitoi zonën e Korçës që të realizonte një dokumentar dedikuar heronjëve të
rënë në luftën italo-greke, me rastin e festës së 28 Tetorit.
Stafi u gjend në Boboshticë ku me shoqërinë e Ermioni Andreas, atëhere
Kryetare e Omonias Korçë, bisedoi me banorët, shumica e të cilëve kishin
ndërgjegjie helene. Përfaqësuesi i tyre ishte i ndjeri Sotir Bambulla i cili iu
tregonte gazetarëve ndodhitë historike të asaj kohe. Gjithmonë i palodhur rrefente,
tek të gjithë vizitorët helenë që vizitonin fshatin, ato sa kishte jetuar.
Mgjth se përdorimi i greqishtes në këtë zonë ishte e ndaluar (që prej 1922),
sidomos gjatë monizmit, ai vetë nuk e harroi gjuhën e paraardhësve të tij.
Pas tij janë mjaft prej banorëve të fshatit. Në shtëpinë ku ndodhen kishte
banuar një prej ushtarëve helenë me të cilin, anëtarët e familjes u ritakuan
pas rrënies së regjimit komunist.
Emocione të paimagjinueshme për të gjithë banorët.
Natyrisht ata sa shfaqen në video,
tashmë ose janë të moshuar dhe jetojnë në Greqi ose janë larguar nga kjo
botë.
Dy vjet më vonë nga kjo video u ndërtua në fshat në kujtim të ushtarëve grekë
të rrënë në luftë një Memorial pranë Manastirit të Shenjtë të Fjetjes së
Hyjlindëses. Po shtojmë këtë video nga arkivi i faqes sonë për hir të së
vërtetës dhe në kujtim të pararendësve por dhe vëllezërve tanë të rrënë në fushën e betejës.
|