O ελληνικός τουρισμός κινείται με ρυθμούς ανάπτυξης 7%, διπλάσιους του μέσου όρου του παγκόσμιου τουρισμού που είναι 3-4%. Τα τρία τελευταία χρόνια, οι αφίξεις καταγράφουν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, 26 εκατ. διεθνών αφίξεων το 2015 και 27,5 εκατ. το 2016, ενώ για το 2017 αναμένονται 30 εκατ. τουρίστες από το εξωτερικό. Μαζί με την ναυτιλία, όπου η Ελλάδα παραμένει πρώτη δύναμη παγκοσμίως, ο τουρισμός είναι η ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας και ανάπτυξης. Συνεισφέρει περισσότερο από το 18% στο ΑΕΠ και δίνει περίπου 1 εκατ. άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας.
Πολλοί Αλβανοί επιλέγουν την Ελλάδα για τις διακοπές τους. Καθώς η Αλβανία έχει ξεκινήσει να αναπτύσσει την τουριστική της βιομηχανία, συναντήσαμε την Πρέσβη της Ελλάδος στα Τίρανα ώστε να μάθουμε το μυστικό της επιτυχίας της γειτονικής μας χώρας.
Κυρία Πρέσβη, η Ελλάδα σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο στον τουρισμό και συγκαταλέγεται στους 15 πιο δημοφιλείς προορισμούς στον κόσμο. Που οφείλεται αυτό;
Η ελληνική τουριστική βιομηχανία, υπό την μορφή του οργανωμένου διεθνούς τουρισμού, άρχισε πριν από 60 περίπου χρόνια. Ήταν η εποχή του ελληνικού οικονομικού θαύματος, όπως είχε αποκαλεστεί, όταν η χώρα κατέγραφε ρυθμούς ανάπτυξης 8% ετησίως. Όταν η φυσική ομορφιά της Ελλάδας και η πηγαία φιλοξενία των κατοίκων έφερε την αμερικανική κινηματογραφία, το Χόλιγουντ, να γυρίσει ταινίες στην Ελλάδα, ήταν ζήτημα χρόνου να αρχίσουν οι οργανωμένες διεθνείς αφίξεις τουριστών. Από τότε πολλά έγιναν και πολλά άλλαξαν, αλλά η Ελλάδα παραμένει η μεγάλη αγαπημένη όσων αναζητούν τον συνδυασμό ήλιου και θάλασσας, πολιτισμού και αρχαιολογικού πλούτου, διασκέδασης και ποιοτικής γαστρονομίας.
Ποιές θεωρείτε ότι είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη του τουρισμού;
Πρώτα από όλα, ο επισκέπτης που αποταμιεύει όλο τον χρόνο για να περάσει λίγες ημέρες ξεκούρασης, δεν θέλει να ταλαιπωρηθεί. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται υποδομές, δηλαδή αεροδρόμια, λιμάνια και καλούς οδικούς άξονες. Η Ελλάδα, για παράδειγμα, διαθέτει συνολικά 40 αερολιμένες, 15 διεθνείς, 21 που εκτελούν πτήσεις εσωτερικού και τσάρτερ, και 4 αποκλειστικά εσωτερικών πτήσεων. Στα 14 μεγαλύτερα περιφερειακά αεροδρόμια προβλέπονται μέχρι το 2020 επενδύσεις ύψους 330 εκ. ευρώ. Σε συνδυασμό με 2.500 χιλ. αυτοκινητόδρομους και χιλιάδες ακτοπλοϊκά δρομολόγια, η πρόσβαση στους τουριστικούς προορισμούς είναι εξαιρετικά εύκολη.
Τεράστιας σημασίας επίσης είναι οι ξενοδοχειακές μονάδες, που απαιτούν μεγάλες επενδύσεις αλλά και τεχνογνωσία. Η Ελλάδα διαθέτει 10.000 ξενοδοχεία, 1.000 από τα οποία είναι 4 αστέρων. Κατέχει την έκτη θέση μεταξύ των χωρών με το μεγαλύτερο αριθμό ξενοδοχείων πέντε αστέρων σε όλο τον κόσμο, με 420 5άστερα. Επίσης, λειτουργούν 7 γήπεδα γκολφ διεθνών προδιαγραφών (18 οπών) σε Αττική, Ρόδο, Χαλκιδική, Μεσσηνία, Κρήτη και Κέρκυρα.
Στα σκαριά είναι το πρώτο 6άστερο ξενοδοχείο στην Ελλάδα δυναμικότητας 1.000 κλινών. Αναμένεται να δημιουργηθεί στη Ρόδο, σε έκταση 95 στρεμμάτων και θα ολοκληρωθεί μέχρι το 2018.
Οι υποδομές αυτές προσφέρουν μία τεράστια γκάμα επιλογών και απευθύνονται σε όλα τα βαλάντια.
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι η ποιότητα των υπηρεσιών. Η εκπαίδευση του προσωπικού είναι ένας τομέας στον οποίο η Ελλάδα, επί δεκαετίες, έχει επενδύσει σημαντικά. Σήμερα υπάρχουν 11 σχολές Τουριστικών Επιχειρήσεων σε ανώτατο επίπεδο και πολλές άλλες σε χαμηλότερες βαθμίδες εκπαίδευσης.
Η τουριστική ανάπτυξη πρέπει να προστατεύει το περιβάλλον και την φυσική και πολιτιστική κληρονομιά της κάθε περιοχής. Στο παρελθόν και στην Ελλάδα κάναμε λάθη με την κατασκευή τεράστιων ξενοδοχείων, που αλλοίωναν την φυσιογνωμία της περιοχής. Αυτές οι πολιτικές έχουν εγκαταλειφθεί από δεκαετίες. Έμφαση δίδεται στην ανάδειξη παραδοσιακών οικισμών, κατασκευών φιλικών με το περιβάλλον και προστασία του φυσικού κάλλους. Για παράδειγμα, στο διεθνές Πρόγραμμα Γαλάζια σημαία 2017 η Ελλάδα κατατάσσεται 2η παγκοσμίως σε καθαρές ακτές με 486 βραβευμένες ακτές, ανάμεσα σε 47 χώρες. Αυτό είναι ενδεικτικό της σπουδαιότητας που αποδίδουμε στην προστασία του θαλάσσιου χώρου, έργο πολύ απαιτητικό καθώς η Ελλάδα έχει 16.000 χιλιόμετρα ακτογραμμή.
Εκτός από την άνεση, ο επισκέπτης αναζητά και την ασφάλεια και είναι σημαντικό ότι, σε μελέτη της ανεξάρτητης βρετανικής εταιρείας Censuswide, το 73% - 80% των ερωτηθέντων θεωρούν την Ελλάδα ασφαλή προορισμό. Πολύ σημαντικές είναι επίσης οι υποδομές στο τομέα της υγείας, όπως τα μεγάλα νοσοκομεία και τα κέντρα υγείας.
Αναφερθήκατε στον πολιτισμό και την αρχαιολογία. Όλοι φυσικά γνωρίζουμε την Ακρόπολη της Αθήνας αλλά φαντάζομαι ότι υπάρχουν και πολλά άλλα. Μπορείτε να μας δώσετε περισσότερα στοιχεία;
Πράγματι, υπάρχουν σε ολόκληρη τη χώρα πάνω από 100 αρχαιολογικοί τόποι, οι περισσότεροι από αυτούς παγκοσμίως γνωστοί, όπως η Ολυμπία και οι Μυκήνες στην Πελοπόννησο, το Δίον στην Μακεδονία και η Κνωσός στην Κρήτη. Η UNESCO έχει εντάξει 17 μνημεία στην Παγκόσμια Πολιτιστική Κληρονομιά. Ταυτόχρονα, η Ελλάδα έχει, σε αναλογία με τον πληθυσμό της, τον μεγαλύτερο αριθμό μουσείων παγκοσμίως. Περισσότερα από 100 αρχαιολογικά, 25 Βυζαντινά και 150 διάφορα άλλα. Άλλωστε ολόκληρη η χώρα είναι ένα ανοικτό μουσείο και αυτό αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης για τους ξένους επισκέπτες.
Τι θα είχατε να συστήσετε στην Αλβανία για την τουριστική της ανάπτυξη;
Η Αλβανία είναι μια πανέμορφη χώρα, που συνδυάζει, όπως και η Ελλάδα, ήλιο και θάλασσα, βουνό και πράσινο. Είναι βέβαιο ότι έχει τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης και αυτό ήδη φαίνεται. Οι υποδομές έχουν βελτιωθεί σημαντικά, με νέους οδικούς άξονες, ανάπλαση των πόλεων, νέα μουσεία και ανάδειξη αρχαιολογικών χώρων, αλλά σίγουρα υπάρχουν πολλά ακόμη να γίνουν. Θεωρώ πλεονέκτημα ότι η Αλβανία βρίσκεται στο ξεκίνημα, γιατί αυτό της δίνει την ευκαιρία να αποφύγει τα λάθη που άλλες τουριστικές χώρες έκαναν, στο δικό τους ξεκίνημα, πριν από 40 και 50 χρόνια. Οι μαζικές κατασκευές καταστρέφουν το περιβάλλον και υποβαθμίζουν την ποιότητα των υπηρεσιών. Με σεβασμό στην οικιστική παράδοση, προστασία του φυσικού κάλλους κάθε περιοχής και εκπαιδευμένο προσωπικό, η Αλβανία θα είναι ο επόμενος νέος προορισμός στην Μεσόγειο.
Πως η ελληνική εμπειρία και η ελληνο-αλβανική συνεργασία μπορούν να ενισχύσουν την αύξηση του τουρισμού στην Αλβανία;
Η γεωγραφική εγγύτητα των δύο χωρών δίνει τη δυνατότητα ιδιαίτερα σε τουρίστες από μακρινές χώρες, όπως λ.χ. την Κίνα, να συνδυάσουν τις διακοπές τους περιλαμβάνοντας δύο και τρεις προορισμούς. Ήδη μαθαίνω ότι η ακτοπλοϊκή γραμμή Κέρκυρας-Σαράντα θα επεκταθεί όλο το καλοκαίρι μέχρι Αυλώνα. Πρόκειται για εξαιρετικά νέα, που θα ενισχύσουν την τουριστική κίνηση. Επίσης, πολλοί Αλβανοί που σπούδασαν και εργάστηκαν στον τουριστικό τομέα στην Ελλάδα έχουν επιστρέψει μεταφέροντας στην πατρίδα τους πολύτιμη τεχνογνωσία. Και αυτή είναι η ομορφιά των ανθρωπίνων σχέσεων που συνδέουν τις δύο χώρες. Ασφαλώς, υπάρχει πάντα η δυνατότητα συνεργασιών ανάμεσα στις δύο χώρες σε όλους τους τομείς, περιλαμβανομένου και του τουρισμού.
Και μια πιο προσωπική ερώτηση: ποιες είναι οι δικές σας εντυπώσεις ως επισκέπτρια στην Αλβανία;
Στην Αλβανία δεν είμαι μόνον επισκέπτρια. Πρώτα απ’ όλα, εδώ και ένα χρόνο, είναι το σπίτι μου. Και αισθάνομαι πολύ όμορφα και πολύ οικεία. Φυσικά, κάθε φορά που επισκέπτομαι μία περιοχή έχω την αίσθηση του τουρίστα και ομολογώ ότι η ομορφιά του τοπίου με εντυπωσιάζει συνεχώς. Είχα τη χαρά να φιλοξενήσω πολλούς φίλους και συγγενείς και όλοι έμειναν με τις καλύτερες εντυπώσεις. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι κάθε επισκέπτης στην Αλβανία θέλει να ξανάρθει!