Διδαχές ζωής από 7 Σοφούς της Αρχαίας Ελλάδας!
Aνάμεσα στον Ζ΄ και Στ΄ αιώνα π.Χ. γεννήθηκαν και
άκμασαν συγχρόνως οι ΕΠΤΑ ΣΟΦΟΙ της Αρχαιότητας. Είναι η εποχή που ο
υμνούμενος έως τότε βίος των Ηρώων και των Ημιθέων αρχίζει σιγά-σιγά να χάνει
την αίγλη του και βίος θετικότερος και πραγματικότερος να διαλύει τη γοητεία
των θρύλων.
Διαβάστε τις διδαχές τους... Πραγματικά
μαθήματα ζωής:
ΒΙΑΣ Ο ΠΡΙΗΝΕΥΣ
(Πολιτικός της Πριήνης)
- Άκουγε πολλά, μίλα την ώρα
που πρέπει.
- Άνθρωπο που δεν αξίζει μην
τον εγκωμιάζεις, επειδή είναι πλούσιος.
- Να επιχειρείς κάτι έπειτα από
ώριμη σκέψη, ώστε, όταν το ξεκινάς να το συνεχίζεις με σιγουριά.
- Να μάθεις και ύστερα να
ενεργήσεις.
- Άριστη δημοκρατία υπάρχει
εκεί όπου οι πάντες φοβούνται το νόμο σαν νά 'ταν τύραννος.
- Στα νιάτα σου να αποχτήσεις
καλή οικονομική κατάσταση και στα γηρατειά σου σοφία.
- Μήτε υπερβολικά απονήρευτος
να είσαι, μήτε δόλιος.
- Να μη σου αρέσει να παίρνεις
βιαστικά το λόγο, μήπως πέσεις σε λάθη και τότε δυσάρεστο επακόλουθο θα
είναι η μεταμέλεια.
- Αυτό που κάνεις, να το έχεις
σοβαρά στο νου σου.
- Πάρε με την πειθώ, όχι
χρησιμοποιώντας βία.
ΘΑΛΗΣ Ο ΜΙΛΗΣΙΟΣ
(640 - 548 π.Χ. περίπου)
- Η έλλειψη απασχόλησης φέρνει
την πλήξη.
- Να μην είσαι αργόσχολος,
ακόμα κι αν έχεις πλούτη.
- Βαρύ φορτίο η αμορφωσιά.
- 'Εγγυήθηκες; Η συμφορά σε
παραμονεύει.
- Είναι πολύ μεγάλη χαρά να
αποχτήσεις ό,τι λαχταράει η ψυχή σου.
- Ό,τι κακό συμβαίνει στο σπίτι
σου μην το κοινολογείς.
- Μη βαριέσαι να λες έναν καλό
λόγο στους γονείς σου.
- Άριστη δημοκρατία είναι
εκείνη που δεν έχει ούτε πολύ πλούσιους πολίτες ούτε πολύ φτωχούς.
- Να ρυθμίζεις τις πράξεις σου
σύμφωνα με το μέτρο.
- Μην έχεις εμπιστοσύνη σε
όλους.
- Μη μιμείσαι τα ελαττώματα του
πατέρα σου.
- Μην αποχτάς τα πλούτη σου με
ανέντιμον τρόπον.
- Μη στολίζεις την εξωτερική
σου εμφάνιση, αλλά να έχεις ωραίες ενασχολήσεις.
- Όποιες περιποιήσεις θα
προσφέρεις στους γονείς σου, να περιμένεις ότι παρόμοιες θα δεχτείς κι
εσύ από τα παιδιά σου στα γηρατειά σου.
- Καλύτερα να σε φθονούν παρά
να σε λυπούνται.
- Τους φίλους σου να τους
θυμάσαι όχι μόνον όταν είναι κοντά σου, αλλά κι όταν είναι μακριά.
- Δύσκολο να αποχτήσει ο
άνθρωπος αυτογνωσία.
ΚΛΕΟΒΟΥΛΟΣ Ο ΛΙΝΔΙΟΣ
(Πολιτικός, τύραννος της Λίνδου)
- Τίποτε να μην κάνεις με
καταναγκασμό.
- Παντρέψου γυναίκα της σειράς
σου, γιατί, αν πάρεις από αρχοντικό σόι, θα αποχτήσεις αφεντικά, όχι
συγγενείς.
- Να έχεις γλώσσα που να
εκφράζει αισιοδοξία ή που να ευχαριστεί όποιον σ' ακούει.
- Να συγκρατείς τη γλώσσα σου.
- Αν είσαι πλούσιος, να μη
μεγαλοπιάνεσαι, κι αν είσαι φτωχός, να μην εξευτελίζεσαι.
- Να διαλύεις τις εχθρότητες.
- Άριστη δημοκρατία υπάρχει
εκεί όπου οι πολιτικοί φοβούνται περισσότερο την επίκριση παρά το νόμο.
- Το μέτρο είναι άριστο.
- Μη διασκεδάζεις μέ κάποιον
που κοροϊδεύει άλλους, επειδή θα σε αντιπαθήσουν εκείνοι εις βάρος των
οποίων λέγονται τα σκώμματα.
- Τον πατέρα σου πρέπει να τον
σέβεσαι.
- Δίνε στους συμπολίτες σου τις
καλύτερες συμβουλές.
- Να αποχτήσουμε πολλές γνώσεις
παρά να μείνουμε στην αμάθεια.
- Μάθε να υπομένεις με
γενναιότητα τις αντιξοότητες.
- Να μορφώνεις τα παιδιά σου.
- Πρέπει να ακούμε τους άλλους
με προσοχή και όχι να είμαστε πολυλογάδες.
ΠΕΡΙΑΝΔΡΟΣ Ο ΚΟΡΙΝΘΙΟΣ
(Τύραννος της Κορίνθου (668-587 π.Χ.)
- Οι ηδονές είναι θνητές, οι
αρετές αθάνατες.
- Η δημοκρατία είναι καλύτερο
πολίτευμα από την τυραννίδα.
- Τον καιρό της ευτυχίας σου να
είσαι σεμνός και στις ατυχίες σου να διατηρείς την αξιοπρέπειά σου.
- Τη δυστυχία σου κρύβε την,
για να μη δώσεις χαρά στους εχθρούς σου.
- Όσο ζεις, να σε επαινούν, κι
όταν πεθάνεις, να σε μακαρίζουν.
- Ωραίο πράγμα η ησυχία.
- Μην κοινολογείς απόρρητες
συνομιλίες.
- Να μελετάς τα πάντα.
- Όχι μόνο να τιμωρείς τους
ενόχους, αλλά και να εμποδίζεις εκείνους που πρόκειται να κάνουν κακό.
- Να προετοιμάζεις τον εαυτό
σου, ώστε να γίνεις αντάξιος των γονέων σου.
- Για τους φίλους να είσαι
πάντα ο ίδιος, είτε ευτυχούν είτε δυστυχούν.
ΠΙΤΤΑΚΟΣ Ο ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ
(Πολιτικός και αιρετός τύραννος της Λέσβου
650-570 π.Χ.)
- Με την ανάγκη δεν τα βάζουν
ούτε οι θεοί.
- Η δίψα τού κέρδους δε σβήνει.
- Τον κακότυχο μην τον
μέμφεσαι, γιατί τέτοιες πράξεις η θεία δίκη τις τιμωρεί.
- Ο τρόπος άσκησης της εξουσίας
φανερώνει το χαρακτήρα τού ανθρώπου.
- Να ξεχωρίζεις την ευκαιρία.
- Δύσκολο να προβλέψουμε το
μέλλον, μόνον ό,τι έγινε είναι βέβαιο.
- Το χειρότερο από τα άγρια
θηρία είναι ο τύραννος κι από τα ήμερα ο εγκωμιαστής.
- Άριστη είναι η δημοκρατία
εκεί όπου δεν υπάρχει η δυνατότητα να καταλαμβάνουν την εξουσία ανέντιμα
άτομα.
- Ό,τι σκέπτεσαι να κάνεις, μην
το λες, γιατί, αν δεν τα καταφέρεις, θα σε περιγελάνε.
- Όσα προκαλούν την οργή σου
όταν τα κάνει ο διπλανός σου, εσύ να μην τα κάνεις.
- Ό,τι σου εμπιστεύτηκαν, δώσ'
το πίσω.
- Στη στεριά μπορείς να
εμπιστεύεσαι, η θάλασα είναι άπιστη.
- Μήν κακολογείς το φίλο σου
ούτε να εγκωμιάζεις τον εχθρό σου, γιατί κάτι τέτοια φανερώνουν
επιπολαιότητα.
- Δύσκολο να 'ναι ο άνθρωπος
καλός.
ΣΟΛΩΝ Ο ΑΘΗΝΑΙΟΣ
(Μεγάλος πολιτικός και νομοθέτης, 640-560
π.Χ.)
- Τα κράτη τότε κυβερνώνται
πολύ καλά, όταν οι πολίτες πειθαρχούν στους άρχοντες και οι άρχοντες
στους νόμους.
- Όταν μάθεις να κυβερνιέσαι,
θα ξέρεις να κυβερνάς.
- Να σωπαίνεις κι όταν ξέρεις.
- Όταν αξιώνεις από τους άλλους
να αναγνωρίζουν τις ευθύνες τους, να
- αναλαμβάνεις κι εσύ ο ίδιος
τις δικές σου.
- Να αποφεύγεις κάτι ευχάριστο,
που αργότερα προξενεί λύπη.
- Μακριά από κάθε υπερβολή.
- Μη συναναστρέφεσαι ανήθικα
άτομα.
- Να μην ψευδολογείς, αλλά να
λες την αλήθεια.
- Έχε τη λογική οδηγό στη ζωή
σου.
- Μή μιλάς για κάτι που δεν το
είδες.
- Να δίνεις στους συμπολίτες
σου όχι τις πιο ευχάριστες συμβουλές, αλλά τις πιο ορθές.
- Να βγάζεις συμπεράσματα για
τα άγνωστα έχοντας υπόψη σου τα γνωστά.
- Να μελετάς όσα αξίζουν.
- Να είσαι μειλίχιος με τους
δικούς σου.
- Να τιμάς τους φίλους σου.
- Να μη δημιουργείς γρήγορα
φιλίες, αλλά όσους φίλους αποχτήσεις, να μην τους απορρίπτεις σε λίγο.
ΧΙΛΩΝ Ο ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΙΟΣ
(Πολιτικός, νομοθέτης της Σπάρτης)
·
Η τελετή τού γάμου σου να είναι απλή.
·
Να αποχτήσεις αυτογνωσία.
·
Στα συμπόσια των φίλων σου μη βιάζεσαι να
παρευρεθείς, στις ατυχίες τους όμως να τρέχεις αμέσως.
·
Να προτιμήσεις μάλλον να υποστείς μια ζημιά παρά να
έχεις ανέντιμο κέρδος γιατί το πρώτο θα σε στενοχωρήσει μία φορά, το άλλο θα
είναι πηγή διαρκούς στενοχώριας.
·
Η γλώσσα σου να μην τρέχει πριν από τη σκέψη σου.
·
Να συγκρατείς το θυμό σου.
·
Να μην επιθυμείς αδύνατα πράγματα.
·
Μην κακολογείς τους διπλανούς σου ειδεμή θ' ακούσεις
πράγματα που θα σε στενοχωρήσουν.
·
Να πειθαρχεrς στους νόμους.
·
Σαν πίνεις, πρόσεχε να μη λες πολλά, επειδή θα σου
ξεφύγουν και πράγματα που δεν πρέπει να λέγονται.
·
Να σέβεσαι τον μεγαλύτερό σου.
·
Άριστο είναι εκείνο το πολίτευμα όπου οι πολίτες
πειθαρχούν υπερβολικά στους νόμους και ελάχιστη σημασία δίνουν σ' αυτά που
τους λένε οι ρήτορες.
·
Να αποστρέφεσαι εκείνον που παρακολουθεί με
περιέργεια τις ξένες υποθέσεις.
·
Τον πεθαμένον να τον καλοτυχίζεις.
·
Τον κακότυχο μην τον περιγελάς.
|
Mësime jete nga 7 të Mençur
nga Greqia e Lashtë!
Ndërmjet shekullit të 7-të dhe të 6-të para Krishtit u lindën dhe u
burrëruan në të njejtën kohë SHTATË TË URTË (MENÇUR) të Lashtësisë. Është
periudha që jeta e lavdëruar e Heronjëve dhe Gjysmëhyjnive fillon
ngadalë-ngadalë që të humbasë bukurinë e tij dhe jetë më pozitve dhe më reale
shkatërronte tërheqjen e legjendave.
Lexoni më poshtë mësimet e tyre.... me të vërtetë mësime jete.
Jeta e PRINEVSIT
(Politikan i Prinit).
·
Dëgjo shumë, fol në kohën e duhur.
·
Njeriun që nuk ja vlen mos e lavdëro, mqs është i
pasur.
·
Të përpiqesh të bësh diçka pas një mendimi të pjekur,
në mënyrë që, kur të fillosh ta nisësh me siguri.
·
Të mësosh dhe më
pas të veprosh.
·
Demokracia ideale ekziston atje ku të gjithë kanë frikë
ligjin sikur të ishte diktator.
·
Në rininë tënde të fitosh një gjendje të mirë ekonomike
dhe në pleqërinë tënde mençuri.
·
Të mos jesh në mënyrë të ekzagjeruar as i pafajshëm, as
dinak.
·
Të mos të të pëlqejë të marrësh me nxitim fjalën, mos
ndoshta bie në gabime dhe atëhere rrjedhim i hidhur do të jetë pendimi.
·
Ajo që ben, ta kesh me seriozitet në mendjen tënde.
·
Merr duke përdorur bindjen dhe jo duke pëdrorur dhunën.
Thali Milisijoja
(640-548 para Krishtit
afërsisht).
·
Mungesa e punës sjell mërzinë.
·
Të mos jesh njeri që ri më kot edhe sikur të kesh
pasuri.
·
Peshë e rëndë është mungesa e edukimit.
·
Dole garant : E keqja të pret.
·
Është gëzim i madh të pronësosh atë që të kërkon
shpirti tënd.
·
Çdo gjë e keqe që ndodh në shtëpinë tënde mos e bëj
publike.
·
Mos përto të thuash një fjalë të mirë në prindërit e
tu.
·
Demokraci e përsosur është ajo e cila nuk ka qytetar as
shumë të pasur as shumë të varfër.
·
Të rregullosh veprimet e tua sipas masës.
·
Mos ki besim tek të gjithë.
·
Mos imito mangësitë e babait tënd.
·
Mos fito pasuritë e tua në mënyrë të pandershme.
·
Mos zbukuro pamjen tënde të jashtme, por të kesh punë
të bukura.
·
Ato përkujdesje që do të ofrosh tek prindërit e tu, të
presësh të ngjashme se do të marrësh nga fëmijët e tu në pleqëri.
·
Më mirë të të kenë zili se sa t’iu vijë keq për ty.
·
Miqtë e tu ti kujtosh jo vetëm kur i ke pranë por dhe
kur i ke larg.
·
Është e vështirë që të fitojë njeriu vetënjohjen.
Kleovoulos Lindios.
(Politikan, tiran i Lindos).
·
Asgjë të mos e bësh me detyrim.
·
Martohu me grua të sërës tënde, sepse, nëse merr nga
soj fisnikësh, do të fitosh pronarë jo të afërm.
·
Të kesh një gjuhë e cila shpresh optimizëm ose që kënaq
këdo që dëgjon.
·
Të frenosh gjuhën tënde.
·
Nëse je i pasur mos u hiq si i madh, nëse je i varfër
mos u poshtëro.
·
Ti tretësh armiqësitë.
·
Demokraci e përsosur ekziston atje ku politkanët kanë
më shumë frikë kritikën se sa ligjin.
·
Masa është përsosmëria.
·
Mos u argëto me dikë që tallet me të tjerët, sepse do
të kenë antipati ata për të cilët thuhen shakatë.
·
Babanë tënd duhet ta respektosh.
·
Jepju bashkëkombasve të tu këshillat më të mira.
·
Babanë tënd duhet ta respektosh.
·
Jepju bashkëqytetarëve të tu këshillat më të mira.
·
Të fitojmë shumë njohuri se sa të qëndrojmë në
injorancë
·
Mëso të durosh me trimëri vështirësitë.
·
Të edukosh fëmijët e tu.
·
Duhet të dëgjojmë të tjerët me kujdes dhe jo të jemi
fjalëshumë.
Periandri Korinthiani.
(Tirani i Korinthit 668-587
para Krishtit).
·
Epshet janë të vdekshme, virtytet të pavdekshme
·
Demokracia është qytetërim më i mirë se Tirania
(dikatura).
·
Gjatë kohës së lumturisë tënde të jesh i hijshëm dhe
gjatë dështimeve të tua të ruash dinjitetin tënd.
·
Fatkeqësinë tënde ta fshehësh, që të mos ju falësh
gëzim armiqëve të tu.
·
Për sa kohë jeton të të lavdërojnë, dhe kur të vdesësh
të të lumërojnë.
·
Gjë e bukur qetësia.
·
Mos bëj publike biseda të fshehta.
·
Të studiosh gjithçka.
·
Jo vetëm të ndëshkosh fajtorët, por të ndalosh ata që
do të bëjnë të keqen.
·
Të përgatitësh veten tënde, që të bëhesh i denjë i
prindërve të tu.
·
Për miqtë tënd të jesh gjithmonë i njejti, qoftë kur
janë të lumtur qoftë kur ndodhen në fatkeqësi.
Pittak Mitlineu.
(politikan dhe tiran i
virtytshëm i Lesvos 650-570 p Krishtit).
·
Me nevojën nuk maten as perënditë.
·
Etja e fitimit nuk shuhet.
·
Fatkeqin mos e përbuz, sepse të tilla veprime gjykimi
hyjnor i dënon.
·
Mënyra e ushtrimit të pushtetit tregon karakterin e
njeriut.
·
Të dallosh mundësinë.
·
Vështirë që të parashikojmë të ardhmen, vetëm ato sa
kanë ndodhur janë të sigurta.
·
Më e keqja nga kafshët e egra është tirani dhe nga të
urtat lavdëruesi.
·
Demokracia është e përsosura atje ku nuk ekziston
mundësia që të marrin pushtetin njerëz të pandershëm.
·
Atë që mendon ta bësh, mos e thuaj, sepse, nëse nuk ja
del mbanë, do të tallin.
·
Ato sa shkakëtojnë indinjimin tënd kur i bën ai që ke
pranë, ti të mos i bësh.
·
Atë që ta besuan, kthehe prapa.
·
Në tokë mund të kesh besim, deti është i pabesë.
·
Mos mban nëpër gojë mikun tënd as të lavëdrosh arimkun
tënd, sepse diçka e tillë tregon cektësi.
·
Është e vështirë të jetë njeriu i mirë.
Solon Athineasi.
(Politikan i madh dhe
ligjvënës, 640-560 para Krishtit).
·
Shtetet qeverisen shumë mirë, kur qytetarët iu binden
udhëheqësve dhe udhëheqësit ligjeve.
·
Kur mëson të qeverisesh, do të dish dhe të qeverisësh.
·
Të heshtësh dhe kur di.
·
Kur denjon nga të tjerët të dallojnë përgjegjësitë e
tyre, të kuptosh dhe ti vetë të tuat.
·
T’i shmangesh diçkaje të këndshme, që më vonë shkakëton
hidhërim
·
Larg nga çdo ekzagjerim
·
Mos ki kontakt me njerëz të pamoralshëm.
·
Mos thuaj gënjeshtra, por të thuash të vërteta.
·
Ka llogjikën rrëfyes në jetën e tij.
·
Mos fol për diçka që nuk e pe.
·
T’iu japësh bashkëqytetarëve të tu jo këshillat më të
këndshme, por më të drejtat.
·
Mos nxirr rezultate për të panjohurat duke pasur
parasysh të njohurat.
·
Të studiosh sa ja vlejnë.
·
Të jesh butë me njerëzit tënd.
·
Të mos krijosh shpejt miqësi, por sa miq do të fitosh,
të mos i përjashtosh pas pak.
Hilon Lakedemoni.
(Politikan, ligjvënës i
Spartës).
·
Ceremonia e martesës tënde të jetë e thjeshtë.
·
Të fitosh vetënjohje.
·
Në mbledhkat e miqëve të tu mos u nxito që të jesh
prezent por në fatkeqësitë e tyre të vraposh menjëherë.
·
Të preferosh më shumë që të pësosh dëm se sa të kesh
fitim të pandershëm sepse e para do të shqetësojë njëherë, ndërsa tjetra
është një burim i shqetësimit të vazhdueshëm.
·
Gjuha jote të mos nxitojë para mendimit tënd.
·
Të mbash nevrat e tua.
·
Mos kërko gjërat e pamundura.
·
Bindju ligjeve.
·
Kur të pish, kujdes mos thuash shumë, sepse do të
shpëtojnë gjëra që nuk thuhen.
·
Të respektosh më të mëdhenjtë.
·
I përsosur është ai sistem politik ku qytetarët ju
binden ligjeve në ekzagjerim dhe ju japin pak rëndësi atyre sa thonë
oratorët.
·
T’iu largohesh atij që ndjek me kuriozitet çështjet e
të tjerëve.
·
Të vdekurin të mos e urosh për mirë.
·
Fatkeqin mos përqesh.
|