Ξημερώματα 28ης Οκτωβρίου 1940. Με το ΟΧΙ στο ιταλικό τελεσίγραφο, μια από τις πιο συγκινητικές και ένδοξες ιστορίες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου μόλις έχει αρχίσει. Ο Αμερικανός Πρόεδρος Φραγκλίνος Ρούσβελτ θα πει για εκείνη τη δραματική νύχτα "Σας έδωσαν προθεσμία τριών ωρών για να αποφασίσετε για πόλεμο ή για ειρήνη, αλλά ακόμα κι αν δίνονταν τρεις ημέρες ή τρεις εβδομάδες ή τρία έτη, η απάντηση θα ήταν η ίδια. Οι Έλληνες ανά τους αιώνες δίδαξαν αξιοπρέπεια».
Πριν ακόμη χαράξει, εξαπολύεται η ιταλική επίθεση. «Αι ημέτεραι δυνάμεις προκαλύψεως αμύνονται του πατρίου εδάφους» αναφέρει το πρώτο πολεμικό ανακοινωθέν του Γενικού Επιτελείου. Σύσσωμο το έθνος, στην Ελλάδα και στη διασπορά, ξεσηκώνεται με μία απόφαση «Αντίσταση μέχρις εσχάτων». Το ΟΧΙ, σαν σύγχρονο «Μολών λαβέ», έγινε σύμβολο της αποφασιστικότητας ενός λαού να υπερασπιστεί, μέχρι τέλους, μέχρι και τον τελευταίο, την ελευθερία και την αξιοπρέπεια της Πατρίδας.
Στην ημερήσια διαταγή του ο Στρατάρχης Παπάγος αναφέρει: «Η υπόθεση του αγώνα τον οποίο μας επέβαλε ο αχαλίνωτος ιμπεριαλισμός μιας μεγάλης δυνάμεως, η οποία ουδέν είχε ποτέ να φοβηθεί από εμάς, είναι η δικαιότερη υπόθεση την οποία είναι δυνατόν να υπερασπιστεί ένας στρατός. Πρόκειται περί αγώνος υπάρξεως. Έλληνες αξιωματικοί και οπλίτες φανείτε ήρωες». Κι εκείνοι υπάκουσαν μέχρις εσχάτων. «Η λέξη ηρωισμός φοβάμαι ότι δεν αποδίδει το ελάχιστον εκείνων των πράξεων αυτοθυσίας των Ελλήνων, που ήταν καθοριστικός παράγων της νικηφόρας έκβασης του κοινού αγώνα των εθνών, κατά το Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο, για την ανθρώπινη ελευθερία και αξιοπρέπεια», δήλωσε, μετά τη νίκη, στο Βρετανικό Κοινοβούλιο ο Ουίστων Τσώρτσιλ.
Και ο Στρατηγός Κατσιμήτρος, Διοικητής της 8ης Μεραρχίας στην ημερησία διαταγή του, την 28η Οκτωβρίου, προς τους υπερασπιστές των συνόρων τονίζει δύο φορές ότι η αντίσταση θα είναι μέχρις εσχάτων.
Θέλω να σταθώ στο σημείο αυτό «Μέχρις εσχάτων», μέχρι το τέλος, μέχρι και τον τελευταίο στρατιώτη. Σε τούτα τα βουνά, ακούστηκε πολλές φορές από τους τοπικούς διοικητές η εντολή «αντίσταση μέχρις εσχάτων». Κι ήταν αυτή η απόφαση αλλά και η δέσμευση που δημιούργησε το θαύμα της εποποιίας του ’40. «Μέχρις εσχάτων», ΟΧΙ, «Το την Πόλι σοι δούναι ουκ εμόν εστί», «Ελευθερία ή Θάνατος», «Ή ταν ή επί τας» είναι εκφράσεις του ίδιου αδούλωτου πνεύματος που συνδέει γενιές Ελλήνων πάνω από 2.500 χρόνια. Και σ’ αυτό το πνεύμα οφείλουμε την ύπαρξή μας και την διαφύλαξη της εθνικής μας ταυτότητας. Χάρη σ’ αυτούς, που ανά τους αιώνες, επέλεξαν τη θυσία και τον θάνατο από μια υπόδουλη ζωή, υπάρχουμε. Και σε αυτούς χρωστάμε.
Ήλθαμε και εφέτος εδώ, στον τόπο της θυσίας, να μεταφέρουμε την αιώνια ευγνωμοσύνη του έθνους στα Παιδιά της Ελλάδος. Σ’ εκείνους, που με το χαμόγελο στα χείλη, έπεσαν στη φωτιά και προασπίστηκαν, μέχρις εσχάτων, την ελευθερία και την αξιοπρέπεια της Πατρίδας, δείχνοντας απόλυτη περιφρόνηση στον θάνατο. Σ’ εκείνους που σήκωσαν στους παγωμένους ώμους τους την ποδοπατημένη από το φασισμό αξιοπρέπεια των λαών της Ευρώπης και ταπείνωσαν την αλαζονεία του δικτάτορα. Που απέτρεψαν με τη θυσία τους τα σχέδια διαμελισμού της Ελλάδος που σχεδίαζε ο Άξονας. Ο αγώνας τους άλλαξε την πορεία του πολέμου και οι νίκες τους σκόρπισαν ελπίδα. «Όλοι οι ελεύθεροι άνθρωποι είναι βαθιά εντυπωσιασμένοι από το κουράγιο και την προσήλωση του Ελληνικού έθνους που αμύνεται τόσο γενναία» δηλώνει ο Αμερικανός Πρόεδρος Φραγκλίνος Ρούσβελτ.
Η ιδιαίτερη αξία του ΟΧΙ των Ελλήνων έγκειται στην ιστορική στιγμή που ελέχθη. Όταν δηλαδή ο άξονας ήταν αήττητος και κάθε αντίσταση φαινόταν μάταιη. Πράγματι, ο αγώνας ήταν για ελευθερία και αξιοπρέπεια. Οι Έλληνες είμαστε λαός φιλειρηνικός που αγαπά τη ζωή. Αγωνίζεται για την ελευθερία και την αξιοπρέπειά του και σέβεται την ελευθερία και αξιοπρέπεια όλων των λαών. Τον πόλεμο μας τον επέβαλε η μεγαλομανία ενός παρανοϊκού δικτάτορα, που οδήγησε στην καταστροφή και στην ταπείνωση τον ίδιο του τον λαό. Έφερε αντιμέτωπους στο πεδίο της μάχης δύο λαούς, Έλληνες και Ιταλούς, που η ιστορία τους είχε ενώσει ως τους δύο φορείς του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Η ιταλική επίθεση την Ελλάδα δεν ήταν απλώς αδικαιολόγητη. Ήταν εγκληματική. Στο τηλεγράφημά του προς την ελληνική κυβέρνηση την 28η Οκτωβρίου, ο Βρετανός Πρωθυπουργός αναφέρει «Η Ιταλία ανακάλυψε ότι οι απειλές της ήταν άχρηστες ενώπιον του ήρεμου θάρρους σας».
Ο πόλεμος στην Αλβανία δεν ήταν το τέλος του μαρτυρίου. Ακολούθησε η γερμανική επίθεση, η μέχρις εσχάτων μάχη των οχυρών, η μάχη της Κρήτης, η συμμετοχή των ελληνικών δυνάμεων στα μέτωπα της Μέσης Ανατολής και στη μάχη του Ατλαντικού. Οι ελεύθεροι Έλληνες δεν σταμάτησαν να μάχονται μέχρι την τελική νίκη κατά του Άξονα. Στην κατεχόμενη Πατρίδα, η εθνική αντίσταση αντιμετώπισε τα φρικαλέα εγκλήματα πολέμου των ναζί ενώ η πείνα θέριζε τον άμαχο πληθυσμό. Σ’ όλα αυτά, η γενιά του ’40 στάθηκε όρθια, περήφανη, ελεύθερη. Ο μεγάλος Γάλλος ηγέτης Μορίς Σουμάν δηλώνει «Η Ελλάδα είναι το σύμβολο της μαρτυρικής, υποδουλωμένης, ματωμένης αλλά ζωντανής Ευρώπης».
Αυτή τη γενιά ο Ελληνισμός τιμά σήμερα σε κάθε γωνιά της γης. Αυτή η γενιά, η τόσο κοντά στη δική μας, μας εμπνέει να πορευθούμε στον δρόμο του χρέους προς την Πατρίδα. Να διαφυλάξουμε την ειρήνη, την αξιοπρέπεια και την ελευθερία. Να οικοδομήσουμε σχέσεις φιλίας και συνεργασίας με τους γείτονές μας. Να προστατεύουμε την αξιοπρέπεια του κάθε ανθρώπου που βρίσκεται στον ευλογημένο μας τόπο. Αυτή την Ελλάδα υπερασπίστηκαν με τη ζωή τους αυτοί που σήμερα τιμούμε. Και αυτή είναι η δική μας Ελλάδα. Και η Ελλάδα των παιδιών μας.
Πορευόμενοι σ’ αυτό το πνεύμα και στις σχέσεις μας με την φίλη και σύμμαχο Αλβανία, βλέπουμε να τελεσφορεί μία διπλωματική προσπάθεια 40 ετών για τον εντοπισμό και την ταφή των οστών των πεσόντων μας. ‘Ένα εθνικό χρέος, που η ελληνική πολιτεία ποτέ δεν λησμόνησε, άρχισε να εκτελείται εφέτος τον Ιανουάριο, με τις εκταφές στο Ντραγκότ, όπου ανευρέθησαν και ετάφησαν στα δύο στρατιωτικά κοιμητήρια 673 πεσόντες. Το έργο είναι τεράστιο καθώς πρόκειται να πραγματοποιηθούν έρευνες σε 129 σημεία, όπου διεξήχθησαν μάχες. Από τη μέχρι σήμερα διαδικασία, δύο σημεία πρέπει να τονισθούν. Η άριστη συνεργασία των δύο ομάδων, ελληνικής και αλβανικής, στη περιοχή των εκταφών, που με πνεύμα σεβασμού και προσοχής στις συμφωνημένες διαδικασίες, ολοκλήρωσαν το έργο στο Ντραγκότ σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, παρά τον εφετινό βαρύ χειμώνα. Το δεύτερο σημείο, που θα ήθελα να τονίσω, είναι το γεγονός ότι οι πεσόντες ανευρέθησαν σε ατομικούς τάφους και την ένδειξη «Έλληνας στρατιώτης», όπου είχαν ταφεί από τις ιταλικές υπηρεσίες, στην 10ετία του ’60, όταν οι ιταλικές αρχές αναζήτησαν και έλαβαν τα οστά των Ιταλών πεσόντων. Ο σεβασμός και η μέριμνα, με την οποία μεταχειρίσθηκαν οι ιταλικές υπηρεσίες τις σορούς των δικών μας νεκρών, είναι δείγμα του κοινού μας ευρωπαϊκού πολιτισμού. Στοιχείο, επίσης, του κοινού μας ευρωπαϊκού πολιτισμού είναι οι πεσόντες σε πόλεμο να αναπαύονται στον τόπο της θυσίας τους. Στρατιωτικά νεκροταφεία συμμάχων αλλά και εχθρών υπάρχουν διάσπαρτα σε όλη την Ευρώπη. Στην ελληνική γη αναπαύονται όχι μόνον οι χιλιάδες σύμμαχοι από τον Α΄και τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά και οι 15.000 Γερμανοί που έχασαν τη ζωή τους στην Ελλάδα, κατά την εισβολή και την κατοχή της Πατρίδας μας, την περίοδο 1941-44.
Με την ευκαιρία αυτή, θέλω να κάνω έκκληση στους εξ αίματος συγγενείς των πεσόντων να δώσουν δείγμα DNA στη βάση δεδομένων που τηρείται στο 401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο. Όπως γνωρίζετε, οι στρατιώτες μας, την εποχή εκείνη, δεν είχαν μεταλλικές ταυτότητες, με αποτέλεσμα όλοι όσοι έχουν ανευρεθεί μέχρι σήμερα να είναι άγνωστοι. Μόνον οι εξ αίματος συγγενείς μπορούν να διευκολύνουν την αναγνώρισή τους. Η πατρίδα κάνει το χρέος της και, σε συνεργασία με τις αλβανικές αρχές, προχωρά στις έρευνες και τις εκταφές. Η εκκλησία προσφέρει τις επικήδειες προσευχές. Αλλά το όνομα πάνω στην πλάκα μόνον εσείς, οι εξ αίματος συγγενείς, μπορείτε να το δώσετε.
Θέλω να κλείσω με ένα απόσπασμα από το Άσμα Ηρωικό και Πένθιμο του νομπελίστα ποιητή μας Οδυσσέα Ελύτη για τον χαμένο ανθυπολοχαγό
«Ήταν γενναίο παιδί.Με την εκδίκηση της αδικίας μπροστά του ―Φωτιά στην άνομη φωτιά!―Με τ αίμα πάνω από τα φρύδια. Tα βουνά της Αλβανίας βροντήξανεΎστερα λιώσαν χιόνι να ξεπλύνουν Tο κορμί του, σιωπηλό ναυάγιο της αυγήςΒρόντηξαν τα βουνά της Αλβανίας Δεν έκλαψαν Γιατί να κλάψουν; Ήταν γενναίο παιδί!»
Σε αυτούς τους γενναίους, κλείνουμε σήμερα ευλαβικά το γόνυ. Τους τύλιξε η αθανασία και η δόξα. Αιωνία τους η μνήμη και αιώνια η ανάμνηση της θυσίας τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου