Ο μεγάλος Ιεράρχης, ο αοιδίμου Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης Σεβαστιανός,έγραψε ιστορία για την ιερή υπόθεση της Βορείου Ηπείρου. Το όνομα του είναι στενά συνδεδεμένο με τους Βορειοηπειρώτες και το βορειοηπειρωτικό ζήτημα.
Έζησε και εκοιμήθην με το όραμα της ελεύθερης Βορείου Ηπείρου. Μιας Βορείου Ηπείρου για την οποία έγιναν τόσοι αγώνες, χύθηκε τόσο αίμα, φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν και απεβίωσαν για το όνομά της εκατοντάδες. Μια Βόρεια Ήπειρος για την οποία ο αγώνας και οι θυσίες ανάγκασαν τις Μεγάλες Δυνάμεις να υπογράψουν το Πρωτόκολλο της Κερκύρας, ως μία λύση, μετά από την αδικία που έγινε κατά τη χάραξη των συνόρων μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο αείμνηστος Ιεράρχης δεν αρκέστηκε να βροντοφωνεί και να διαλαλεί μέσα στην ελληνική επικράτεια, αλλά και σε μακρινές χώρες όπως στην Αμερική, Καναδά, Αυστραλία κι αλλού, όπου όχι μόνον οι Έλληνες αλλά και άλλοι διάβαζαν τις εγκυκλίους του, άκουγαν τις συγκλονιστικές ομιλίες του και νιώθανε υπερήφανοι. Μα και στους Διεθνούς Οργανισμούς και στα Διεθνή Φόρα και μέχρι το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, ακόμα, έκανε γνωστό το θέμα αυτό.
Και όταν τα σύνορα της Αλβανίας ήταν κλειστά, με ηλεκτροφόρα συρματοπλέγματα, οι Βορειοηπειρώτες προσήλωναν το αυτί τους στην κατεβασμένη φωνή του ραδιοφώνου και άκουγαν την μελωδική, αλλά μπάσα φωνή του Σεβαστιανού. Δάκρυζαν και πίστεψαν στα λεγόμενά του. Γιατί έλεγε την αλήθεια. Την πονεμένη αλήθεια.
Να γιατί έγινε πασίγνωστος και ο λόγος του βαρύς σαν πέτρα. Γιατί μιλούσε με γεγονότα, με τεκμήρια, με αληθινές σπαρακτικές ιστορίες από την θλιβερή τραγωδία των Βορειοηπειρωτών, για μια αδικία που όλοι γνώριζαν, αλλά που ήταν άφαντη μπροστά στα δικά τους συμφέροντα.
«Όσοι παρακολουθούσαν, έστω και για λίγο, το ασταμάτητο οδοιπορικό του ακρίτα Ιεράρχη, έχουν να λένε για ένα πραγματικό παλλαϊκό ξεσηκωμό υπέρ της “εσταυρωμένης” Βορείου Ηπείρου», γράφει ο συνεχιστής του έργου του, ο νέος Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης, Σεβασμιότατος Ανδρέας.
Οι διδαχές του, οι συμβουλές του σε καθημερινή βάση. Άνοιξε την καρδιά του, άνοιξε και την πόρτα της φτωχής Μητρόπολής του, μετά το 1991, για όλους τους Βορειοηπειρώτες. Και όχι μόνον. Παρακολουθούσε κάθε εξέλιξη του βορειοηπειρωτικού χώρου και ήλπιζε σε κάποιο θαύμα. Δεν έπαυε πάλι να συμβουλεύει:
«Μην αφήνετε τα πάτρια εδάφη σας. Να ’ρχεστε στην Ελλάδα να εργάζεστε, να οικονομάτε χρήματα και να επιστρέφετε πάλι για να μην αδειάσει ο τόπος…» «Την Ομόνοια και τα μάτια σας!». «Να είστε ενωμένοι και αδελφωμένοι, αδέρφια Βορειοηπειρώτες!»
Να γιατί σήμερα σε κάθε επέτειο τα πνευματικά του παιδιά της ΣΦΕΒΑ και ΠΑΣΥΒΑ, οι αγωνιστές Βορειοηπειρώτες φωνάζουν δικαιολογημένα: «Όταν το ράσο γίνεται σημαία, τότε η νίκη είναι βεβαία!»
Με την ελπίδα πως οι προφητείες του Αγίου αυτού θα επαληθευτούν ας ανάψουμε όλοι μας ένα κεράκι στην μνήμη και το έργο του μακαριστού ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟΥ
(ανώνυμος Βορειοηπειρώτης που παραμένει και αγωνίζεται στις πατρογονικές του εστίες)