Ligue Internationale, Droit des Peuples Cahiers Mensuels, Année 1913-1914 - Η Κορυτσά και ο ελληνισμός της! - Korça dhe helenizmi i saj!!

Η Κορυτσά. - Πολλοί είναι οι ευεργέτες και άλλοι μεγάλοι πατριώτες από την Κορυτσά, αλλά ανάμεσά τους πρώτος είναι ο Πάγκας. Πρώτος μεταξύ ίσων! Ο Μπάγκας, αφού προίκισε τη γενέτειρά του με το υπέροχο κτίριο του ελληνικού γυμνασίου, κληροδότησε την περιουσία του σε φιλανθρωπικά και πατριωτικά έργα.  Μόνο η ελληνική κυβέρνηση απέκτησε για φορολογικούς σκοπούς δύο μεγαλοπρεπή μεγάλα ιδιωτικά ξενοδοχεία στο κέντρο της Αθήνας, γνωστά ως «Μέγας Αλέξανδρος» και «Παγγείον». Οι Κορυτσιώτες, όλοι και γενικά, είναι φανατικοί πατριώτες. Διαφυλάττουν με ζήλο την εθνική τους πίστη, την Ελληνική, σε σημείο που αρνήθηκαν δύο φορές μεγάλες δωρεές συμπατριωτών εγκατεστημένων στο εξωτερικό για λόγους που θα μπορούσαν να είχαν παραμελήσει αν δεν ήταν φανατικοί Έλληνες. Έτσι, ο κ. Αβραμίδης δώρισε μεγάλο κεφάλαιο στα σχολεία της Κορυτσάς με την προϋπόθεση να διδάσκονται τα αλβανικά στις ανώτερες τάξεις, ως ξένη γλώσσα και ως έκφραση γειτονικής καλής θέλησης. Η δωρεά απορρίφθηκε κατηγορηματικά. Οι Κορυτσιώτες, φοβούμενοι την αλβανική προπαγάνδα, προτίμησαν να χάσουν αυτά τα χρήματα παρά να τους υποψιαστούν ότι ήταν Αλβανοί, ή φίλοι του Αλβανισμού. Ο δωρητής αναγκάστηκε μάλιστα να εκπατριστεί εξαιτίας της απειλητικής εχθρότητας των συμπατριωτών του που δεν μπορούσαν να του συγχωρήσουν αυτό το μέρος της πρότασής του, το οποίο αφομοίωσαν σε προδοσία της πατρίδας. Η δεύτερη περίπτωση είναι αυτή από τον κ. Δούρου. Όταν έστειλε μια μεγάλη δωρεά στη γενέτειρά του, ξέχασε να συμπεριλάβει τον χαρακτηρισμό της «Ελληνικής» κοινότητας, αρκεστώντας μόνο στον τίτλο της «χριστιανικής κοινότητας». Αυτό ήταν αρκετό για να απορριφθεί και η δωρεά του. και αυτό έγινε δεκτό μόνο όταν ο κ. Δούρος είχε διορθώσει τη διεύθυνση της δωρεάς του, γράφοντας στην Ελληνική κοινότητα Κορυτσάς «... Και ιδού τα άτομα των οποίων αμφισβητείται η ελληνική εθνικότητα! Στη περιφέρεια  της Κορυτσάς βρίσκεται η Μοσχόπολη, μια μικρή κωμόπολη σήμερα, που όμως ήταν μια μεγάλη και ακμάζουσα πόλη, με σχεδόν 60.000 κατοίκους, στις αρχές του 18ου αιώνα. Σε εκείνες τις μακρινές εποχές που η πνευματική ζωή σχεδόν δεν υπήρχε παντού στην Ανατολή, η Μοσχόπολη, σχεδόν μόνη (με το Φανάρι, στην Κωνσταντινούπολη, την έδρα του Ελληνικού Πατριαρχείου, το Άγιο Όρος και μερικές άλλες σπάνιες περιοχές) είχε εκπαιδευτικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένου ενός ανώτερου Το σχολείο, όπου διδάσκονταν σε βάθος ελληνική λογοτεχνία, ονομαζόταν «Νέα Ακαδημία». και στη Μοσχόπολη ιδρύθηκε το πρώτο (ή ένα από τα πρώτα) τυπογραφία στην Ανατολή. Αυτή η πόλη, που είχε συμβάλει τόσο πολύ στη διεύρυνση των ελληνικών ιδεών σε εκείνους τους μακρινούς χρόνους, λεηλατήθηκε και καταστράφηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου, για το λόγο αυτό, από τους γειτονικούς Αλβανούς. Αυτή η Μοσχόπολη, την οποία οι Αυστρο-Ιταλοί ισχυρίζονται σήμερα ως αλβανική χώρα, δεν έπαψε, παρά την σχεδόν πλήρη καταστροφή της τότε, να ζει μια πλήρη εθνικόφρονη ζωή, και έτσι δεν έπαψε να παρέχει σαφείς αποδείξεις την πραγματική του εθνικότητα. Ο Βαρόνος Σίνας (βαρόνος λόγω τίτλου που αποκτήθηκε στην Ουγγαρία), με καταγωγή από τη Μοσχόπολη, προίκισε την Αθήνα, την  ιστορίκή πρωτεύουσα της πατρίδας του, προς την οποία έστρεφε πάντα τη δική του μάτια, με δύο θαυμάσιες εγκαταστάσεις, του Αστεροσκοπείο και την Ακαδημία, αναμφίβολα στη μνήμη της άλλης «Ακαδημίας» που παλαιότερα υπήρχε στη γενέτειρά του πόλη, όπως μόλις αναφέραμε. Ο βαρόνος Σίνας έχτισε την ελληνική εκκλησία στη Βιέννη. . Γιος της Μοσχόπολης είναι και ο Έλληνας στρατηγός Σμολένσκης, που πολέμησε γενναία κατά των Τούρκων και εναντίον των Αλβανών (των... συμπατριωτών του! κατά την αυστροϊταλική διπλωματία) κατά τον πρώτο πόλεμο του 1897. Γιος αυτών των εδαφών είναι επίσης ο στρατηγός Δαγκλής, γνωστός ακόμη και στον ευρωπαϊκό στρατιωτικό κόσμο για τις εφευρέσεις και τις βελτιώσεις του στο πυροβολικό, και ο οποίος έπαιξε σημαντικό ρόλο κατά τον Τουρκοβαλκανικό πόλεμο.  Κατάγεται από την ορεινή συνοικία Δαγκλή, νότια της Κορυτσάς, και σήμερα βρίσκεται επικεφαλής του ελληνικού στρατού της Ηπείρου για να υπερασπιστεί, αν χρειαστεί, τα δικαιώματα της πατρίδας του. Είναι λοιπόν αυτός ο πληθυσμός του τόσο ένθερμου ελληνικού πατριωτισμού που θέλουμε να αντιμετωπίζουμε ως Αλβανούς και να αποδίδουμε στο νέο αυτόνομο κράτος, και αυτοί οι φτωχοί άνθρωποι δεν έπαψαν ποτέ, και σε καμία περίπτωση, να εκφράζουν τα αληθινά τους συναισθήματα και να διαμαρτύρονται δυναμικά για αυτή τη μεταχείριση , που είναι τόσο αυθαίρετη όσο και άδικη. Κατά τη διάρκεια της παρουσίας της χώρας τους από τον ελληνικό στρατό, εξέφρασαν τη χαρά της απελευθέρωσης όπως όλοι οι άλλοι απελευθερωμένοι αδελφοί, και ακόμη περισσότερο. Κατά τη διάρκεια του περάσματος του Διαδόχου, η δύναμη των συναισθημάτων του φάνηκε σε όλη τη διαδρομή, από κοντά στο Μοναστήρι μέχρι τους Αγίους Σαράντα. και ακόμη και σήμερα, κατά την έρευνα της διεθνούς επιτροπής, αυτοί οι «Αλβανοί» της αυστροϊταλικής διπλωματίας συνεχίζουν να δηλώνουν φωναχτά και δυνατά ότι είναι Έλληνες. Ας μην ξεχνάμε ότι αυτοί οι άνθρωποι ξέρουν να πεθαίνουν για να υπερασπιστούν τα εθνικά τους αισθήματα! Μόλις ολοκληρωθεί η οριοθέτηση, αν γίνει ως αυστροϊταλική διπλωματία επιθυμεί, ​​μια νέα Κρήτη θα προκύψει από αυτή τη διπλωματική διαμονή, γιατί πραγματικά η Ήπειρος είναι η Κρήτη της Βόρειας Ελλάδας.   A. d'APIRE, (1) Πτυχιούχος πολιτικών επιστημών, πρώην αποστολή στα Βαλκάνια.   Ligue Internationale, Droit des Peuples Cahiers Mensuels, Année 1913-1914,, Paris Σελ 184-187   Σημείωση Πελασγός: Ενώ τόσα έδωσαν οι άνθρωποι μας στην πατρίδα, (περιουσία, αστεροσκοπείο, ακαδημία, την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, αμέτρητους ήρωες, θυσίες κλπ, κλπ), πάντα με αγάπη και αυταπάρνηση, όταν ακόμη το νεοσύστατο ελληνικό κράτος δεν είχε τίποτα. Ενώ μας άφησαν και εγκατέλειψαν σε ένα άλλο εχθρικό κράτος που σταδιακά έκανε τα πάντα να μας εξαφανίσει, έρχονται «κάποιοι» και μας θυμίζουν πως το Ελληνικό Κράτος ξοδεύει χρήματα των Ελλήνων φορολογούμενων για τα σχολεία μας, για να μας βοηθήσει……. κλπ. Απαντάμε. Εμείς δώσαμε τόσα πολλά ανά τους αιώνες, για την πατρίδα που όσα και να δώσει η Ελλάδα πίσω, θα χρειαστούν αιώνες για να ξεχρεώσει. Ποτέ δεν θα είναι αρκετά…. Ξεχάστε το!!!  Δεν ξεχρεώνει κανείς αίμα και περιουσίες αιώνων με 25 χρόνια βοήθειας προς τα αδέλφια του που τον κράτησαν ζωντανό. Δεν αρκεί κανείς να διαβάζει ιστορία, πρέπει να καταλάβει και πλήρες τις διαστάσεις της. Δυστυχώς αυτό δεν συμβαίνει πια.

Korçë - Ka shumë dashamirës dhe patriotë të tjerë të mëdhenj nga Korça, por ndër ta Jovan Banga zë vendin e parë. Primus inter pares! Banga pasi pajisi vendlindjen e tij me ndërtesën e shkëlqyer të shkollës së mesme greke, pasurinë e tij ia la trashëgim veprave bamirëse dhe patriotike. Vetëm qeveria helene mori për qëllime tatimore dy hotele madhështore private të vendosura në qendër të Athinës, të njohur si "Aleksandri i Madh" dhe "Pangeion". Korçarët, të gjithë dhe në përgjithësi, janë patriotë fanatikë. Ata ruajnë me xhelozi besimin e tyre kombëtar, natyrisht helen, deri në atë pikë sa kanë refuzuar dy herë dy donacione të mëdha të bëra nga bashkatdhetarët e vendosur jashtë vendit për arsye që mund t'i kishin lënë pas dore nëse nuk do të kishin qenë fanatikë. Kështu zoti Avramidhi  dhuroi një kapital të madh për shkollat ​​e Korçës me kusht që shqipja të mësohej në klasat e larta, si gjuhë e huaj dhe nga vullneti i mirë fqinjësor. Dhurimi u refuzua plotësisht. Korçarët, të frikësuar nga propaganda shqiptare, preferuan t'i humbnin këto para sesa të dyshoheshin se identifikoheshin si  shqiptarë, apo miq të shqiptarizmit. Madje, donatori u detyrua të largohej për shkak të armiqësisë kërcënuese të bashkatdhetarëve të tij, të cilët nuk mund t'ia falnin këtë pjesë të propozimit të tij, të cilin e konceptuan si një tradhti ndaj atdheut. Rasti i dytë është ai nga z. Duros. Kur dërgoi një donacion të madh në vendlindjen e tij, ai harroi të përfshinte emërtimin e komunitetit "helen", duke u kënaqur vetëm për titullin "komuniteti i krishterë". Kjo mjaftoi që edhe donacioni i tij të refuzohej; dhe kjo u pranua vetëm kur z. Duro kishte korrigjuar adresën e dhurimit të tij, duke i shkruar komunitetit helen të Korçës "... Dhe ja njerëzit, kombësia helene e të cilëve po kontestohet! Në rrethin e Korçës është dhe Moskopolis, një qytet i vogël me pak rëndësi sot, por që ishte një qytet i madh dhe i begatë, me afro 60.000 banorë, në fillim të shekullit të 18-të. Në ato kohë të largëta kur jeta intelektuale thuajse nuk ekzistonte kudo në Lindje, Moskopolis (Voskopoja), pothuajse e vetëme (me Fanarin, në Kostandinopojë, selia e Patriarkanës Greke, Mali Athos dhe disa lokalitete të tjera të rralla) kishte institucione arsimore, duke përfshirë një të lartë. shkolla, ku mësohej letërsia e thelluar greke, quhej “Akademia e Re”; dhe pikërisht në Voskopojë  u krijua shtypshkronja e parë (ose një nga të parat) në Orient. Ky qytet, i cili kishte kontribuar aq shumë në zgjerimin e ideve helene në ato kohë të largëta, u shkatërrua pothuajse tërësisht, për këtë arsye, nga shqiptarët fqinjë. Kjo Voskopojë, të cilën austro-italianët  pretendojnë sot se është një vend shqiptar, nuk është ndalur, me gjithë shkatërrimin e saj thuajse të plotë në atë kohë, së jetuari një jete të plotë kombëtare, dhe kështu nuk ka pushuar së ofruari prova të qarta. mbi kombësinë e saj të vërtetë. Baron Sina (baron për shkak të një titulli të marrë në Hungari), me origjinë nga Voskopoja, i dha Athinës, kryeqytetit historik të atdheut të tij, drejt së cilës ai gjithmonë e kthente sytë e tij,  dy objekte të shkëlqyera, Observatorit dhe Akademinë, padyshim në kujtim të “Akademisë” tjetër  që ka ekzistuar më parë në qytetin e tij të lindjes, siç sapo kemi treguar. Baroni Sinas kishte ndërtuar kishën greke në Vjenë. Bir i Voskopojës është edhe gjenerali grek Smolenski, i cili luftoi trimërisht kundër turqve dhe kundër shqiptarëve (të... bashkatdhetarëve të tij! sipas diplomacisë austro-italiane) gjatë luftës së parë të vitit 1897. Djali i këtyre trojeve është edhe gjenerali Danglis, i njohur edhe në botën ushtarake evropiane për shpikjet dhe përmirësimet e tij në artileri dhe që luajti një rol të rëndësishëm gjatë Luftës Turko-Ballkanike. Ai vjen nga rrethi malor i Danglisë, në jug të Korçës dhe sot është në krye të ushtrisë greke të Epirit për të mbrojtur, nëse është e nevojshme, të drejtat e vendit të tij. Prandaj është kjo popullsi e një patriotizmi kaq të zjarrtë grek që duam ta trajtojmë si shqiptare dhe t'ia atribuojmë shtetit të ri autonom, dhe këta të varfër nuk janë ndalur kurrë dhe në asnjë rast të shprehin ndjenjat e tyre të vërteta dhe të protestojnë energjikisht kundër këtij trajtimi., që është sa arbitrar aq edhe i padrejtë. Gjatë pushtimit të vendit të tyre nga ushtria greke, ata shprehën gëzimin e çlirimit si të gjithë vëllezërit e tjerë të çliruar dhe aq më tepër; gjatë kalimit të pasardhësit Mbretëror, forca e ndjenjave të tij u shfaq gjatë gjithë rrugës, nga afër Manastirit deri në Sarandë; edhe sot, gjatë hetimeve nga komisioni ndërkombëtar, këta “shqiptarë” të diplomacisë austro-italiane vazhdojnë të deklarojnë me zë të lartë se janë grekë. Të mos harrojmë se këta dinë të vdesin për të mbrojtur ndjenjat e tyre kombëtare! Sapo të përfundojë delimitimi, nëse bëhet si diplomacia austro-italiane e dëshiruar, nga ky akomodim diplomatik do të lindë një Kretë e re, sepse me të vërtetë Epiri është Kreta e Veriut të Greqisë.             A.  d'APIRE, I diplomuar për shkenca politike, më parë me mision në Ballkan. Ligue Internationale, Droit des Peuples Cahiers Mensuels, Année 1913-1914, (Lidhja Ndërkombëtare, Fletoret mujore të të Drejtave të Popujve, Viti 1913-1914), Paris fq 184 - 187