Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, Μπομπόστιτσα Κορυτσάς! -Manastiri i Shenjtë i Fjetjes së Hyjlindëses në Boboshticë të Korçës!

 

Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, Μπομπόστιτσα Κορυτσάς   ΙΣΤΟΡΙΑ   Το χωριό Μπομποστίτσα τοποθετείται σε απόσταση περίπου οχτώ χιλιομέτρων στα νότια της Κορυτσάς. Είναι γνωστό για τον φυσικό πλούτο που διαθέτει, τους ιστορικούς και πολιτιστικούς θησαυρούς, την παραδοσιακή μαγειρική και τα αγροτικά προϊόντα, καθώς και για πολλούς ιστορικούς ναούς του. Πάνω σε έναν λόφο, στο νότιο άκρο του κεντρικού δρόμου του χωριού στην γειτονιά Τσιελκοβέανε, βρίσκεται η Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Δεν σώζεται ακριβής ημερομηνία ανέγερσης του πρώτου ναού, αλλά πιθανολογείται πως υπήρχε μοναστηριακό συγκρότημα με την ιστορία του να διεισδύει στο βάθος του χρόνου καθώς οι ιστορικές πηγές δεν μπορούν να επιβεβαιώσουν το έτος ιδρύσεως. Από το παλιό μοναστήρι σωζόταν ένα μικρό κτήριο από τα κελιά των μοναχών, το οποίο, κατά τη περίοδο του κομμουνιστικού καθεστώτος του Ε Χότζα, περίοδο έντονου διωγμού του ελληνορθόδοξου χριστιανικού στοιχείου, χρησιμοποιούνταν σαν αποθήκη, καθώς και το καθολικό, μία μονόκλιτη βασιλική, που χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη, ως στρατώνας και στο τέλος ως στάβλος. Από πηγές γνωρίζουμε πως στον παλαιό ναό διακρίνονταν δύο φάσεις κατασκευής. Η παλαιότερη φάση περιλάμβανε την κόγχη του Ιερού και ένα τμήμα του βόρειου τοίχου, ύψους περίπου 1,5 μέτρων. Αργότερα, πάνω στα υπάρχοντα αυτά στοιχεία, είχαν χτιστεί οι περιμετρικοί τοίχοι και είχε κατασκευαστεί τρίριχτη στέγη με μικρό υπόστεγο στη δυτική είσοδο. Ο ναός δεν είχε ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά στοιχεία. Η δόμηση των τοίχων της δεύτερης φάσης ήταν κακότεχνη και υπήρχαν σοβαρές βλάβες στα φέροντα στοιχεία της στέγης, που δημιουργούσαν επικινδυνότητα για την κατάρρευση του κτιρίου. Έγιναν πολλές προσπάθειες συντήρησης του παλαιού καθολικού. Η Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου είναι από τους πρώτους θρησκευτικούς χώρους λατρείας που άρχισαν να λειτουργούν, μετά την κατάρρευση του κομμουνιστικού καθεστώτος, το έτος 1990 με πρωτοστάτη τον Μπάμπουλλα Σωτήριο, πρόεδρο των εκκλησιαστικών επιτροπών στην Αλβανία ο οποίος υποδέχτηκε και τον Μακαριότατο Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο. Για την επαναλειτουργία της Μονής, κατά τα έτη 2005 και 2006, κατεδαφίστηκαν τα παλαιά κελιά και οικοδομήθηκε νέο τετραώροφο κτίριο για την ίδια χρήση, χώροι φιλοξενίας και υποδοχής, ένας μικρός ναός αφιερωμένος στον Άγιο Αναστάσιο τον Πέρσι για  τις καθημερινές ακολουθίες και βοηθητικός χώρος. Το 2014 κατεδαφίστηκε ο παλαιός ναός, αλλά διατηρήθηκε η κόγχη του Ιερού, για να ενσωματωθεί στο νέο καθολικό, στο κέντρο του μοναστηριού, με τις εργασίες να μην έχουν ολοκληρωθεί ακόμη. Ο νέος ναός είναι τρίκογχος, σταυρεπίστεγος με τρούλο, προσαρτημένο κωδωνοστάσιο στον δυτικό τοίχο και περιμετρική στοά, η βόρεια πλευρά της οποίας καταλήγει στην κόγχη του παλαιού ναού. Η περίφραξη του αύλειου χώρου της Μονής έγινε με λιθοδομή. Το παλαιό ανεξάρτητο κωδωνοστάσιο ύψους δώδεκα μέτρων βρίσκεται ακόμη κοντά στην πύλη εισόδου του μοναστηριού. Οι εκτάσεις, περιμετρικά του συγκροτήματος, ανήκουν στη Μονή, και αναπτύσσονται ως μία εξωτερική περιφραγμένη αυλή που είναι γεμάτη από διάφορα δέντρα δημιουργώντας ένα υπέροχο περιβάλλον Την ημέρα της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στις 15 Αυγούστου, γίνεται μεγάλη παραδοσιακή πανήγυρης, με τη συμμετοχή πολλών πιστών από όλη την περιφέρεια και ευρύτερα. Οι παλαιοί κάτοικοι του χωριού έχουν να διηγηθούν πολλά θαύματα που έχουν συμβεί στην Ιερά Μονή. Στο εξωτερικό περίγυρο της Μονής, δίπλα στο παλαιό καμπαναριό, όπου και βρισκόταν και το παλαιό νεκροταφείο του χωρίου, υπάρχει ένας μεγάλος λευκός σταυρός, που αποτελεί μνημείο εις μνήμη των πεσόντων Ελλήνων στρατιωτών κατά το πόλεμο του ’40. Σύμφωνα με την παράδοση ο τελευταίος Ηγούμενος της Μονής ενταφίασε εκεί, στο τόπο όπου βρισκόταν και ένας Έλληνας στρατιώτης από το Ά Παγκόσμιο Πόλεμο, έναν Έλληνα στρατιώτη, αγνώστων στοιχείων, που οι κάτοικοι βρήκαν νεκρό στο βουνό μετά από τις μάχες με τους Ιταλούς. Τώρα πια, η Ι Μ της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, και ιδιαίτερα την τελευταία χρονιά, έχει μετατραπεί σε δραστήριο πνευματικό κέντρο, όπου η Ιερά Μητρόπολη Κορυτσάς, πέρα από τις συχνές Θείες Λειτουργίες που τελεί, πραγματοποιεί και πνευματικές δραστηριότητες  για την νεολαία όπως είναι οι ημερήσιες κατασκηνώσεις και άλλες πνευματικές δραστηριότητες για την νεολαία.   Σήμερα όμως υπάρχει ανάγκη ολοκλήρωσης των εργασιών στην Μονή και γύρω από αυτήν. Η Εκκλησία είναι το σπίτι μας και όσα δίνουμε τα δίνουμε για το εαυτό μας και ο Θεός μας τα ανταποδίδει σε πνευματικές και υλικές ευλογίες σε μάς και τις επόμενες γενεές. Ας προσφέρει ο καθένας μας ό, τι μπορεί κατά την επίσκεψη του εκεί.

Manastiri i Shenjtë i Fjetjes së Hyjlindëses në Boboshticë të Korçës   Pak Histori   Fshati Boboshticë gjendet në një distancë për 8 km në jug-juglindje të Korçës. Është i njohur për pasurinë natyrore që disponon, thesaret historike dhe kulturore, kuzhinën tradicionale dhe produktet bujqësore si dhe për kishat e historike.   Në një prej kodrave pranë fshatit, në anën jugore të rrugës qëndrore të fshatit në mallën Cielkoveane, gjendet Manastiri i Shenjtë i Fjetjes së Hyjlindëses. Nuk kemi një datë të saktë të ngritjes të kishës së parë, por ka shumë mundësi që ka qenë gjithmonë një kompleks monastirial me historinë et tij që depërton në thellësi të kohës pasi burimet historike nuk mund të na vërtetojnë vitin e themelimit. Nga manastiri i vjetër, pas rënies së monizmit, kishte mbetur, një ndërtesë e vogël nga dhomat e murgjëve, e cila gjatë periudhës regjimit komunist të E Hoxhës, një periudhë përndjekjesh të egra ndaj elementit të krishter helenorthodhoks, përdorej si depo, si repart ushtarak dhe në fund si stallë bagëtish.   Nga burime të ndryshme dimë se në kishën e vjetër kishte dy faza ndërtimi. Faza më e vjetër përfshinte jodhimën e Kishës dhe një pjesë të murit verior në lartësi prej 1,5 metro të lartë. Më vonë mbi këto elementë ekzistues ishin ndërtuar muret përreth dhe një çati me tre pjesë me një hajat të ulët në krahun perëndimor. Kisha nuk kishte elementë të veçantë arkitekturorë. Muret e  fazës së dytë nuk ishin ndërtuar mirë dhe nuk kishin dëmtime serioze në elementët e çatisë që krijuan një rrezikshmëri për rrëzimin e ndërtesës. U bënë shumë përpjekje për mirëmbajtjen e Kishës së Vjetër Qendrore. Manastiri i Fjetjes së Hyjlindëses është nga Kishat e para  që filluan të funksionin pas rënies së regjimit komunist në vitin 1990 me figurë qëndrore, të ndjerin, z Sotir Bambulla, banor të hershëm, mësues nga ky fshat i cili më pas, për pak kohë, ishte dhe Kryetari i Këshillit Kishtar Orthodhoks në Shqipëri. Ky Këshill Kishtar priti dhe Fortlumturinë e Tij Kryepeshkopin Anastas. Për rifunksionimin e Manastirit, gjatë viteve 2005 dhe 2006, u rrëzuan dhomat e vjetra dhe u ndërtua një ndërtesë prej katër katesh me të njëjtin përdorim, si vend pritjeje, një kishë e vogël, pareklis, dedikuar Shën Anastas Persit për shërbesat e përditshme dhe një ambient ndihmës.   Në vitin 2014 u rrëzua kisha e vjetër, nga e cila u mbajt vetëm kamaraja e proskomidhisë si pjesë e jashtme tashmë e kishës së re qëndrore për të cilën punimet vazhdojnë akoma. Kisha e re është me tre kamare, në formë kryqi me kupolë, kambanari të instaluar mbi kishë në murrin perëndimor dhe një hajat perimetrik, ana veriore e secilës përfundon pranë kamares së proskomidhisë së kishës së vjetër. Rrethimi i oborrit të Manastirit u bë me gurë. Kambanaria e vjetër e Manastirit me 12 metro lartësi e shkëputur nga kompleksi gjendet në anën lindore. Sipërfaqja përreth kompleksit i përket Manastirit, dhe zhvillohet si një oborr i dytë i rrethuar që është i mbushur plot me pemë të ndryshme duke krijuar një ambient natyror të mrekullueshëm. Ditën e kremtes së Fjetjes së Hyjlindëses, në 15 Gusht, me mijëra besimtarë nga zona përreth vizitojnë kishën dhe marrin pjesë në shërbesat fetare që realizohen. Banorët e vjetër të fshatit, mund të rrëfejnë shumë mrekulli që kanë ndodhur në këtë Manastir të Shenjtë.   Në oborrin e jashtëm të Manastirit, pranë kambanarisë së vjetër, ku ishin dhe varrezat e vjetra të fshatit, është ngritur një kryq i madh i bardhë, i cili përbën në vetvete një memorial në kujtim të ushtarëve Helenë të rënë në luftën e dytë botërore. Sipas traditës Igumeni i fundit varrosi në të njëjtin vend ku ndodhej dhe një ushtar i rënë i Luftës së 1-rë Botërore, një ushtar Helen, me të dhëna të panjohura, që u gjend i vrarë në mal pas betejave me italianët.   Tashmë Manastiri i Fjetjes së Hyjlindëses, më konkretisht vitin e fundit, është kthyer në një qendër shpirtërore aktive, ku Mitropolia e Shenjtë Korçë, përveç Meshave të shpeshta, realizon aktivitete shpirtërore për rininë si kampe për fëmijët për vajzat etj...   Punimet vazhdojnë dhe është e nevojshme të gjithë të japim kontributin tonë me të gjitha mënyrat e mundshme që ky manastir historik të vazhdojë të japë kontributin e tij shpirtëror për të gjithë besimtarët e fshatit dhe të zonës. Hirësi Joani në predikimet e tij shpesh na ka thënë se: “Askush nuk mund t’ia kalojë në bujari Zotit” dhe kjo pasi çdo gjë që japim për kishën është sikur e japim për veten tonë, për familjen tonë dhe ajo kthehet tek ne në shumë forma, në bekime shpirtërore dhe materiale. Për këtë arsye ftojmë të gjithëve tani pranë së Kremtes së Hyjlindëses, Boboshtarët dhe të gjithë besimtarët, brenda dhe jashtë vendit të ndihmojmë sa kemi mundësi që ky thesar i çmuar të përfundojë e të gjithë së bashku ta shijojmë për vite me radhë. B T