

Η Αλβανία δεν παίζει πια κρυφτό. Ο αλυτρωτισμός της δεν είναι πλέον υπόνοια ή φόβος, αλλά δηλωμένη πρόθεση και θεσμική στρατηγική. Η ιδέα της «Μεγάλης Αλβανίας» —μια ιδεολογική κατασκευή που κατά τους εθνικιστές της γειτονικής χώρας εκτείνεται και σε άλλες χώρες εκτός Ελλάδας— έχει κατακτήσει τη δημόσια σφαίρα της Αλβανίας, όχι ως φαντασίωση ή επικοινωνιακό παιχνίδι, αλλά ως κρατικό αφήγημα.
Πρόσφατα, το επίσημο περιοδικό του Υπουργείου Άμυνας της Αλβανίας, με αφορμή τα 147 χρόνια από το συνέδριο του Βερολίνου, φιλοξένησε άρθρο που παρουσιάζει ως «ιστορικές αλβανικές περιοχές» εκτεταμένα ελληνικά εδάφη όπως ολόκληρη την Ήπειρο, την Κέρκυρα και τα Γρεβενά. Δεν πρόκειται για ακαδημαϊκή υπερβολή ή για μια κίνηση περιθωριακών, αλλά για ωμή προπαγάνδα, με την υπογραφή ενός κρατικού οργάνου. Μπορεί, μετά την αποκάλυψη της έκδοσης, να υπήρξε, σύμφωνα με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, διάβημα από το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών στην κυβέρνηση της Αλβανίας και να αποσύρθηκε από την επίσημη ιστοσελίδα του αλβανικού Υπουργείου ολόκληρο το τεύχος του περιοδικού, η ουσία όμως της ενέργειας παραμένει.
Ο ίδιος ο Έντι Ράμα, στις 3.11.2024, από τη Θεσσαλονίκη μιλώντας ενώπιον αλβανικής διασποράς, δήλωσε πως «ο όρος Βόρεια Ήπειρος έχει πεθάνει». Με άλλα λόγια, πολιτικά, ιστορικά και πολιτιστικά φορτισμένοι όροι σβήνονται με μια κουβέντα, ενώ την ίδια στιγμή κρατικοί χάρτες της Αλβανίας «ζωντανεύουν» τη Μεγάλη Αλβανία. Μια κραυγαλέα αντίφαση, που δεν είναι όμως ούτε αθώα, ούτε ασήμαντη.
Κι ενώ η Αλβανία εδραιώνει την αλυτρωτική της πολιτική, η Ελλάδα επιμένει να τηρεί στάση παθητικού παρατηρητή. Η Αθήνα, αντί να χρησιμοποιήσει την ενταξιακή πορεία της Αλβανίας στην Ε.Ε. ως μοχλό πίεσης, αποφεύγει να θίξει τα ζητήματα της προστασίας των δικαιωμάτων της ελληνικής εθνικής μειονότητας, της επιδεικτικής άρνησης για οριοθέτηση ΑΟΖ και τους περιορισμούς στην Ορθόδοξη Αλβανική Εκκλησία. Δεν διαπραγματεύεται με όρους ισοτιμίας, αλλά με πρακτικές ενός αδικαιολόγητου «κατευνασμού».
Η πραγματικότητα είναι ακόμη πιο ανησυχητική. Η Αλβανία έχει οικοδομήσει ισχυρή στρατιωτική και πολιτική σχέση με την Τουρκία. Υπάρχουν συμφωνίες στρατιωτικής συνεργασίας με τα Σκόπια, το Κόσοβο και την Άγκυρα. Η Τουρκία εξοπλίζει την Αλβανία, την προωθεί γεωστρατηγικά στα Βαλκάνια, και επενδύει στο ρόλο της ως περιφερειακός αντιπρόσωπος των τουρκικών συμφερόντων. Παράλληλα, η πρόσφατη τουρκική «Πλατφόρμα για την Ειρήνη στη Βαλκανική», που διοργανώθηκε στην Κωνσταντινούπολη με τη συμμετοχή έξι βαλκανικών κρατών, είναι η πιο τρανταχτή απόδειξη ότι η Τουρκία υφαίνει μεθοδικά ένα πέπλο επιρροής στην καρδιά της χερσονήσου, ενώ η Ελλάδα με ισχυρότερους ιστορικούς, πολιτισμικούς, θρησκευτικούς και γεωπολιτικούς δεσμούς απουσιάζει από το τραπέζι των εξελίξεων.


Από την άλλη μεριά, η πολιτική των «ήρεμων νερών» κινδυνεύει να μετατραπεί σε πολιτική «βυθισμένης εθνικής αξιοπρέπειας». Δεν μπορείς να παριστάνεις τον καλό σύμμαχο, όταν ο απέναντι σχεδιάζει την αποδόμησή σου και σε προκαλεί συστηματικά. Η Ελλάδα πρέπει να πάψει να είναι δεδομένη. Να διεκδικήσει τα δικαιώματά της με σθένος. Να αξιοποιήσει κάθε ευρωπαϊκό εργαλείο, κάθε διεθνή δίαυλο.
Αν μη τι άλλο, ας προχωρήσουμε, πέρα από το διάβημα, και με μια κίνηση πολιτικού συμβολισμού απέναντι στη νέα αλβανική πρόκληση: ας κληθεί ο Έλληνας μειονοτικός Υπουργός Άμυνας της Αλβανίας Πίρρο Βένγκου (Πύρρος Βέγκας), κάτοχος και της ελληνικής υπηκοότητας, να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία. Όχι για άλλο λόγο, αλλά για να θυμίσουμε ότι με τα ζητήματα εθνικής κυριαρχίας κανείς δεν μπορεί να παίζει…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου