Αίτια της Κρίσεως του Γάμου και της Συζυγίας. - Arsyet e krizës së Martesës dhe të çifeteve bashkëshortore.

Αίτια της Κρίσεως του Γάμου και της Συζυγίας. 1. Το κύριο αίτιο της κρίσεως του γάμου και της συζυγίας είναι ότι το ανδρόγυνο κατά κανόνα σήμερα δεν ζει κατά Θεό ζωή, χριστιανική ζωή, εκκλησιαστική ζωή. Δεν φθάνει να υπάρχουν εικόνες και καντήλια στο σπίτι. Χρειάζεται προσευχή. Προσευχή που είναι η αναπνοή, ο πνεύμονας της υπάρξεως μας. Χρειάζεται να καίει το μέσα μας καντήλι ακοίμητο. Και να κράζουμε αδιάλειπτα προς τον Φωτοδότη Κύριο: «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱέ τοῦ Θεοῦ ἐλέησον μέ». Και προς την Φωτογέννα Κυρία Θεοτόκο: «Φώτισόν μου τό σκότος, Φώτισόν μου τό σκότος». Χρειάζεται το ανδρόγυνο την Χάρι των αγίων Μυστηρίων, Θεία εξομολόγηση και Σώμα και Αίμα Χρίστου «εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν, εἰς φωτισμόν τῶν ψυχικῶν δυνάμεων...» Πολλές φορές συναντάμε, βλέπουμε η ακούμε ζευγάρια με ανάρμοστη, απερίγραπτη συμπεριφορά μεταξύ χους. Με λόγια, με εκφράσεις πεζοδρομίου, με βρισιές που κατεβάζουν κάθε έννοια, κάθε επίπεδο σεβασμού και ευγενείας. Λείπει η εσωτερική καλλιέργεια. Όλοι μας έχουμε ανάγκη από συνεχή και αδιάκοπη προσπάθεια εσωτερικής καλλιέργειας, αγώνος να κόβουμε τα πάθη που τυραννούν και τον εαυτόν μας και τους άλλους. Έχουμε ανάγκη να καθαρίσουμε τα μέρη της ψυχής (λογιστικό-επιθυμητικό- θυμικό) και με την καλλιέργεια της αρετής να διώξουμε την εμπάθεια Να γίνουμε άνθρωποι αληθινοί. Να γίνουμε Χριστιανοί αληθινοί Όλα τα άλλα δεν μας καταξιώνουν. Ούτε ο αγώνας για επαγγελματική και οικονομική αποκατάσταση και προαγωγή, ούτε η παντοειδής ανάπτυξη τού μυαλού και της μορφώσεώς μας, αν δεν καλλιεργούμε τον εσωτερικό μας κόσμο, την ψυχή μας, η οποία καθρεφτίζεται στα λόγια και στα έργα μας. Και που αλλού, αν όχι μέσα στην Εκκλησία; Που αλλού θα βρούμε τρόπους και μέσα, κλίμα και ατμόσφαιρα να καταπολεμήσουμε τα ψεκτά πάθη, να γνωρίσουμε τον εαυτόν μας, να κατεργαστούμε το ακατέργαστο και ακαλλιέργητο της υπάρξεώς μας; Αλλοίμονο. Οι περισσότεροι Χριστιανοί μένουμε αμέτοχοι και αμύητοι από την αναπλαστική δύναμη των μυστηρίων της Εκκλησίας μας. Έχουμε μπροστά μας την πηγή και  μένουμε διψασμένοι. 2. Άλλο βασικό αίτιο της κρίσεως είναι η έλλειψη επικοινωνίας. Τι αντιφατικό στ’ αλήθεια! Στην εποχή της παγκόσμιας επικοινωνίας χάνεται η επικοινωνία δύο ανθρώπων. Δεν υπάρχει διάλογος. Μέσα στην επικοινωνία και στον διάλογο εκτονώνονται οι ψυχές, συζητούν, βρίσκουν λύσεις, κάνουν εκτιμήσεις, προβαίνουν σε αναθεωρήσεις. Κατορθώνει, δηλαδή, ο πειρασμός να απομονώσει ψυχικά τον άνδρα και την γυναίκα του. Σ' αυτή την απομόνωση και αποξένωση συντείνουν η κόπωση, η απορρόφηση στις υλικές μέριμνες, οι λίγες ελεύθερες ώρες της ημέρας, η ημερονύκτια και... ακοίμητη(!) τηλεόραση, και το σπουδαιότερο ο εγωισμός. Πολλές ψυχές ομολογούν: «Δεν έχουμε σοβαρά προβλήματα. Αγαπάμε ο ένας τον άλλον. Αλλά δεν έχουμε επικοινωνία. Δεν συζητούμε». Από εδώ, όμως, αρχίζει το κακό, που στην αρχή δεν φαίνεται, είναι αδιόρατο. Από εδώ αρχίζει να γκρεμίζει ο διάβολος. Όταν η γυναίκα πνίγεται στις φροντίδες του σπιτιού, στην υπέρ-καθαριότητα ή στην υπέρ- προστασία των παιδιών ή στην ασταμάτητη τηλεπικοινωνία με τις φιλενάδες της και δεν τα παρατάει όλα για να προσέξει το σπουδαιότερο, τον άνδρα της, να του δείξει το τρυφερό της παρόν, το ξεκούραστο χαμόγελο, την κουβέντα της... Όταν ο άνδρας ξαπλώνει φαρδύς-πλατύς στην πολυθρόνα και καπνίζοντας αριμανίως αποβλακώνεται από την τηλεόραση ή διαβάζει αμίλητος εφημερίδα ή τρέχει σαν τρελός στο καφενείο, στο ποδόσφαιρο, στο κυνήγι και δεν προσφέρει ένα χέρι βοηθείας στη γυναίκα του... Που να βρουν χρόνο για να έχουν μία θερμή και ξεκούραστη επικοινωνία και ένα εποικοδομητικό διάλογο; Γι αυτό λέμε ότι πρέπει το ζευγάρι να βάλει στο καθημερινό πρόγραμμα, στην ημερήσια διάταξη λ. χ. να πίνουν καφέ οι δυο τους και να συζητούν. Να συζητούν ευγενικά, φιλικά χωρίς να ανταλλάσουν κουβέντες άσχημες και απρεπείς. Εβδομαδιαίως να προγραμματίζουν 1-2 συζυγικούς περιπάτους οι δυο τους, αφού τακτοποιήσουν κάπου τα παιδιά. Έλεγε μία καλή κατά τα αλλά γυναίκα, παραπονούμενη: «Αισθάνομαι ότι δεν έχω αναγνώριση από τον άνδρα μου». Καλή μου κυρία, μη κάνεις τον κακό λογισμό. Ο άνδρας σου  σ' αγαπάει και σ' αναγνωρίζει. Μπορεί να μη σου το δείχνει. Όπως και συ τον αγαπάς, εκτιμάς τους κόπους του, αλλά πολλές φορές δεν του το δείχνεις. Κι αυτό έχει σχέση με την επικοινωνία σας. Είναι ανάγκη να ομολογήσουμε ότι στα περισσότερα σπίτια το κακό της διασπάσεως των διαπροσωπικών σχέσεων το κάνει η τηλεόραση, αυτός ο ληστής, αυτός ο ξένος, αυτή η κακή δασκάλα μέσα στην οικογένεια. 3. Παλαιότερα τα ανδρόγυνα είχαν πολλή Υπομονή, Εγκαρτέρηση, Συγκατάβαση, Αντοχή και Ανοχή. Στην εποχή μας δυσεύρετη έγινε αυτή η μεγάλη, η σωτήρια αρετή: η Υπομονή. Θυμάμαι δυο ηρωικές γυναίκες. Της πρώτης ο άνδρας γυρνούσε από εδώ και από εκεί με βουλγάρες και ρωσίδες. Και της το έλεγε κατάμουτρα και αδιάντροπα. Κι αυτή έλεγε: «Μπορώ να τον χωρίσω. Αλλά η Παναγία μου δίνει υπομονή. Να μη χαλάσω την οικογένεια Μπορεί κάποτε να μετανοήσει και να σωθεί κι αυτός». Της δεύτερης ο άνδρας  χαρτόπαιζε όλη την νύχτα. Κι αυτή είχε τόση καλοσύνη και υπομονή που τον περίμενε προσευχόμενη στην Παναγία μας και δεν έτρωγε για να φάνε μαζί αργά, μετά τα μεσάνυχτα. Και στο τέλος η υπομονή της βραβεύθηκε. «Γυναίκα, της είπε, κάποια μέρα Τέρμα πια το πάθος με το χαρτί και το ξενύχτι και τα τυχερά παιχνίδια Εγώ το γαϊδούρι ξενυχτούσα και σπαταλούσα τα λεφτά αυτά που ανήκουν στην οικογένειά μου και στα παιδιά μου, κι' εσύ με περίμενες και ούτε μια φορά δεν μου είπες μια κακή κουβέντα. Από τώρα και πέρα θα γίνω Χριστιανός πατέρας και σύζυγος. Συγχώρα με». Είδατε, αδελφοί, το θαύμα της υπομονής; «Ἐν τή ὑπομονή ὑμῶν κτήσασθε τάς ψυχᾶς ἠμῶν». Υπομένοντας όχι μόνο κερδίζεις την δική σου ψυχή, αλλά κερδίζεις και την σωτηρία και άλλων ψυχών. 4. Οι περισσότερες γυναίκες – μητέρες προσκολλώνται παθολογικά προς τα παιδιά τους. Κι αν μάλιστα συμβεί να τα χαλάσουν λίγο με τον σύζυγο τους τότε, αντί να ταπεινωθούν και να συγχωρεθούν και να ανανεώσουν την αγάπη, βρίσκουν ψυχολογικό και συναισθηματικό αποκούμπι τα παιδιά τους. Βεβαίως, είναι γνωστό το μητρικό φίλτρο και η μητρική στοργή που έβαλε ο Δημιουργός στη φύση και στην καρδιά της γυναίκας- μητέρας. Βεβαίως, η μητέρα δεν θα παραμελήσει τα παιδιά της, δεν θα τα παραβλέψει, αλλά όχι, χάριν αυτών, να παραμελεί και να παραγκωνίζει τον σύζυγο της. Πρώτα η καρδιά της και η αγάπη της και η λαχτάρα της στον άνδρα της, με τον οποίον ετεκνοποίησε και χωρίς τον οποίον δεν θα υπήρχαν τα παιδιά. Ο λόγος του Θεού, η Αγία Γραφή μας λέει ότι  «κεφαλή τῆς γυναικός εἶναι ὁ ἄνδρας της». Δεν λέει η κεφαλή της γυναικός είναι τα παιδιά της. Λοιπόν, και το ένα και το άλλο θα γίνονται. Πρώτα τον άνδρα θα προσέχει η  γυναίκα και τα παιδιά της δεν θα πάψει να τα περιποιείται. Πόσο χαίρονται τα παιδιά όταν βλέπουν την μάνα τους να σκέπτεται, να πονά και να κοπιάζει για να ευχαριστήσει τον σύζυγο, τον μπαμπά, τον προστάτη του σπιτιού. Πόσο ικανοποιούνται από την άλλη πλευρά όταν ακούνε τον πατέρα να τους λέει: «Την μάνα σας και τα μάτια σας. Η μάνα σας είναι η ψυχή της οικογενείας. Χωρίς τις δικές της θυσίες και τους δικούς της κόπους κανένας μας δεν μπορεί να σταθεί όρθιος». Και ο καλός σύζυγος συγκοπιάζει με την γυναίκα του, την βοηθάει σε όλες τις δουλειές του σπιτιού. Δεν είναι υποτιμητικό αυτό για τον ανδρισμό του. Μάλλον αξιέπαινο. Όταν μάλιστα η μητέρα είναι εργαζόμενη και έρχεται κατάκοπη στο σπίτι. Αρχιμ. Ιωανννίκιου Κοτσώνη

Arsyet e krizës së Martesës dhe të çifeteve bashkëshortore. 1.      Arsyeja kryesore e martesës dhe të çifteve bashkëshortore është që burri dhe gruaja sot në përgjithësi nuk jetojnë jetë më Perëndinë, jetë të krishterë, jetë kishtare. Nuk mjafton që të ketë dikush kandile dhe ikona në shtëpi. Duhet lutje. Lutja që është fryma , mushkritë e  ekzistencës sonë. Duhet që të djegë brenda nesh kandile e pashuajtëshme  dhe të thërresim pa ndalim kundrejt Zotit Ndirçues: “O Zot Jesu Krisht, Biri i Perëndisë mëshiromë”. Kundrejt Zonjës Dritëlindëse e Hyjlindëse: “Më ndriço errësirën time, më ndriço errësirën”.  Iu duhet bashkëshortëve Hiri i Mistereve të Shënjta, rrëfimi Hyjnor dhe Trupi dhe Gjaku i Krishtit “për ndjesën e mëkateve dhe në ndriçimin e fuqive shpirtërore...” Shumë herë takojmë, shikojmë dhe dëgjojmë çifte me sjellje të papërshtatëshme dhe të papërshkrueshme ndërmjet tyre. Me fjalë dhe shprehje rruge me fyerje që rrëzojnë çdo koncept, çdo nivel, respekt dhe mirësjellje. Mungon përpunimi i brendshëm.  Të gjithë kemi nevojë për një përjekje të vazhdueshme  dhe të pandërprerë përpunimi, beteje që të ndërpresim pasionet që na torturojnë ne dhe të tjerët. Kemi nevojë që të caktojmë pjesët e shpirtit tonë (llogjike-dëshiruese-pasionante) dhe me përpunimin e virtyteve të zbojmë urrejtjen. Të bëhemi njerëz të vërtetë. Të gjitha të tjerat nuk na denjësojnë. As beteja për një rregullim apo përparim nga ana ekonomike dhe profesionale, as zhvillimi i shumëllojshëm i mendjes dhe  edukimi ynë, nqs nuk përpunojmë botën tonë të brendëshme, shpirtin tonë, e cila reflektohet në fjalët dhe veprat tona. E ku tjetër përveç se në Kishë? Ku tjetër do të gjejmë të tjera mënyra dhe mjete, klima, atmosfera të luftojmë pasionet , të njohim veten tonë, të përpunojmë pjesën e papërpunuar të qënijes sonë? Mjerë. Shumica e të Krishterëve mbeten papjesmarrje dhe të pandikuar nga fuqia rinovuese e mistereve të Kishës sonë. Kemi para nesh një burrim dhe mbetemi të etur. 2.    Një arsye tjetër e krizës është dhe mungesa e komunikimit. Me të vërtetë shumë kontradiktore! Në epokën e komunikimit humbet komunikimi i dy njerëzve. Nuk ekziston dialogu. Nëpërmjet komunikimit dhe dialogut çlirohen shpirtrat, bisedojnë, gjejnë zgjidhje, bëjnë vlerësime, konkludojnë në ndryshime. Arrin pra ngacmimi që të izolojë burrin nga ana shpirtërore dhe nga gruaja e tij. Në këtë izolim  dhe tjetërsim  ndihmon dhe lodhja, preokupimet materiale, orët e pakta të lira të ditës, televizioni i pafjetur dhe i hapur ditë e natë, dhe më e rëndësishmja egoizmi. Shumë shpirtra pohojnë: “Nuk kemi probleme serioze.  E duam njëri tjetrin, por nuk kemi komunikim. Nuk bisedojmë”. Që këtu nis e keqja, që në fillim nuk duket është e tejdukshme. Që prej këtu nis dhe shkatërron djalli. Kur gruaja mbytet në punët e shtëpisë,  në mbipastërtinë ose në mbimbrojtjen e fëmijëve ose në komunikimin e vazhdueshëm me shoqet e saj, nënën e saj duke mos  ndarë dot nga prindërit dhe nuk i le që të gjitha që të ketë kujdes për më të rëndësishmen, burrin e saj që ti tregojë të tashmen e saj romantike, buzëqeshjen e saj, fjalët e saj... Kur burri shtrihet sa gjerë e gjatë në kolltuk dhe duke pirë duhan budallalloset  nga televizioni ose lexon pa folur gazetën ose vrapon si i çmëndur kafeneve, në futboll, në gjuheti dhe nuk i jep një dorë ndihmë gruas së tij... ku ta gjejnë kohën që të kenë një komunikim ose dialog konstruktiv? Prandaj themi që duhet çifti të vendosë në planin  e përditshëm, në rendin ditor psh të pinë një kafe bashkë e të bisedojnë. Të bisedojnë me mirësjellje, miqësisht pa këmbyer fjalë të këqija e të papërshtatëshme.  Çdo javë duhet të programoni  1-2 dy shëtitje bashkëshortore duke i rregulluar diku fëmijët. Thoshte një grua e mirë ndër të të tjera por me shumë ankesa: “ Ndjej që nuk kam mirënjohje nga burri im”. Zonjë e mirë mos bëj mendime të këqija. Burri yt të do dhe është mirënjohës për çka bën. Po ashtu dhe ti e do dhe i çmon mundimet e tij, por shpesh herë nuk ja tregon. Kjo ka lidhje me komunikimin tuaj. Është e nevojshme të pohojmë që në shumicën e shtëpive e keqja e çarjes së marrëdhënieve ndërpersonale e bën televizioni, ky hajdut, ky i huaj, ky mësues i keq brenda familjes. 3.    Më herët bashkëshortët kishin shumë Durim, Këmbëngulje, Dënjim, Rezistencë dhe Tolerancë. Në kohët tona u bë shumë e vështirë të gjesh këtë virtyt të madh dhe shpëtimtar siç është Durimi. Më kujtohen dy gra heroike. Burri i njërës shkonte nga këtej andej me vajza bullgare dhe ruse e jo vetëm kaq po ja thoshte në sy në mënyrë të paskrupullt. Ajo thoshte : “Mund ta ndaj, por e Tërëshënjta më jep durim, që të mos e prish familjen. Mund që dikur dhe ai të pendohet dhe të shpëtojë”. Burri i gruas tjetër luante letra gjatë gjithë natës, ajo kishte kaq mirësi dhe durim sa e priste duke u lutur të Tërëshënjtës dhe nuk hante që të hanin bashkë vonë, pas mesnate. Si përfundim durimi i saj  e mori shpërblimin. “Grua, i tha një ditë, i dhashë fund pasionit të letrave dhe gëdhirjeve dhe lojrave të fatit. Unë gomari e gjëdhija dhe shpërdoroja paratë që i përkasin familjes dhe fëmijëve të mij, dhe ti më prisje dhe asnjëherë nuk the një fjalë të keqe. Që këtej e tutje do të bëhem i baba dhe bashkëshort i Krishterë. Më Fal”. E patë vëllezër dhe motra, mrekullinë e durimit. “  Me durimin tuaj ndërtoni shpirtërat tuaj”. Duke duruar jo vetëm që fiton shpirtin tënd por dhe shpëtimin e shpirtërave të tjerë. 4.   Shumica e grave - nëna ngjiten në mënyrë pasionante me fëmijët e tyre. Po të ndodhë që të zirren pak me bashkëshortin atëhere, në vend që të përulen ose të falin njëri-tjetrin duke rinovuar dashurinë e tyre gjejnë mbështetje psikologjike dhe emocionale tek fëmijët e tyre. Sigurisht, është e njohur filtri i nënës dhe dhembshuria  që i vuri Krijuesi në zemrën e gruas - nënë. Sigurisht nëna nuk do të lerë pa përkujdesje fëmijët e saj, nuk do ti mënjanojë, por jo ama për hir të tyre të lerë mënjanë burrin e saj. Në fillim zemra e saj, dashuria e saj dhe mallëngjimi i saj të shkojë në burri i saj me të cilin bëri fëmijët  pa të cilin fëmijët nuk do të ishin. Fjala e Perëndisë , Shkrimi i Shënjtë na thotë që “koka e gruas  është burri i saj”. Nuk thotë që koka e gruas janë fëmijët e saj. Kështu pra, edhe njëra dhe tjetra do të bëhern. Në fillim burrin do të ketë kujdes gruaja por dhe fëmijët e saj nuk do të ndalojë së pasuri kujdes. Sa gëzon fëmijët kur shikojnë  mamanë e tyre duke u menduar, dhembur dhe lodhur për të kënaqur bashkëshortin, babain e tyre, mbrojtësin e shtëpisë. Sa kënaqen nga ana tjetër kur dëgjojnë babain e tyre t’iu thotë: “Mamanë ta ruani si sytë. Mamaja është shpirti i familjes. Pa sakrificat e saj dhe mundimet e saj asnjëri nga ne nuk mund të qëndrojë më këmbë”. Burri i mirë lodhet bashkë me bashkëshorten e tij, e ndihmon atë në të gjitha punët e shtëpisë. Nuk është e ulët për burrërinë e tij. Bile mund të theshim që është e lavdërueshme. Sidomos kur nëna është punëtore dhe vjen e lodhur në shtëpi. Arqimandrit Ioanikio Kotsoni.