Μέρο Μπάζε: Να διορθώσουμε την πολιτική από-παραγοντοποίηση της Ελληνικής Μειονότητας! - Të korrigjojmë defaktorizimin politik të pakicës greke

 

Mero Baze

Gjëja më pozitive e vizitës së kryeministrit grek Micotaqis në Shqipëri për të takuar pakicën greke është që një vizitë kaq e e rëndësishme nuk prodhon më lajm. Normaliteti i raporteve mes dy vendeve dhe fundi i spekulimeve me problemet e mbetura përjetësisht pezull mes dy vendeve, ka prodhuar një klimë të re e cila i shërben jo vetëm pakicës greke në Shqipëri, por dhe shqiptarëve që jetojnë në Greqi.     Por përtej normalitetit të vizitës së kryeministrit Micotaqis pranë bashkëkombasve të vet në Shqipëri, ne duhet të mësohemi me idenë se pakicat duhen respektuar dhe u duhen dhënë të drejtat e tyre, jo si një mekanizëm presioni apo servilizmi ndaj vendit amë të tyre, por si një standard që e ofron një shoqëri e civilizuar.     Kam parë disa komente negative nga disa politikanë apo opinionistë që konsiderojnë komplot faktin që Micotaqis ka vizituar Himarën, të cilin ne “nuk e quajmë” minoritet. Në të vërtetë, përmes vendimeve të Berishës, që pasuan marrëveshjen me PBDNj më 2005, ka angazhim të qartë zyrtar, duke e konsideruar edhe atë pjesë të territorit minoritet, por kjo nuk ka shumë rëndësi.   Në demokraci pakicat nuk i zbulojnë apo emërojnë qeveritë. Ajo ndodh në regjime totalitare. Në demokraci pakicat vetëdeklarohen dhe vetëndjehen si të tilla. Nuk jam i çmendur t’i hyj debatit historik çfarë janë himarjotët, a kanë ardhur nga Mirëdita nga Kruja, nga Korfuzi, Korinthi apo Progonati. Ka nga pak të vërtetë nga çdo gjë që thuhet, por e vërteta e sotme nuk është e vërteta e 500 viteve më parë.   E vërteta e sotme është se grek është ai që ndjehet grek dhe jo ai që duam të caktojmë ne se kush është grek. Nëse duam të sillemi si vend demokratik, dhe për fat zyrtarisht po sillemi ashtu, ky debat që të diktojmë ne se kush duhet të ndjehet grek, është debat i vjetër, racist dhe problematik për demokraci të brishta si e jona.   Aq më tepër kur këtë tendencë e kemi vetëm me pakicën greke, e cila është pakica më e madhe në vend, dhe nuk e kemi të njëjtën vëmendje kur dikush gjen një katund me origjinë serbe në Myzeqe, apo me origjinë bullgare në Devoll.   Kryeministri Micotaqis, ka bërë një vizitë të suksesshme në Shqipëri, përfshi dhe Himarën, pikërisht se në Shqipëri nuk ka asnjë ngarkesë negative për pakicën greke. Dhe gjithnjë e më pak ka dhe ekstremistë kundër tyre në opinion publik.    Çdo kryeministër i Greqisë ka të drejtën e tij të vijë në Shqipëri e të takojë qoftë dhe një grek të vetëm në majë të malit, qoftë ky i zhvendosur dhe në Tropojë, dhe jo më në Himarë ku kanë plot prej tyre vendlindjen e vet.   Shqipëria ndjehet e çliruar që jeton në paqe të thellë me pakicën greke dhe nuk ka asnjë shenjë racizmi ndaj tyre. Liria e pakicës dëshmon në radhë të parë lirinë e shoqërisë që jetojmë. Ajo nuk është lëmoshë, por standard që duhet të na bëjë ne në radhë të parë krenarë.   Pakica greke në Shqipëri ka ato probleme që kanë dhe shumica shqiptare. Vuajmë njësoj nga ligji i pronave, vuajmë njësoj nga korrupsioni, vuajmë njësoj nga padrejtësitë sociale, por nuk ka asnjë ligj specifik kundër tyre dhe asnjë pengesë për çdo të drejtë të tyre.   Problemi ynë me pakicën greke në Shqipëri nuk është vetëpërcaktimi i tyre si grekë apo jo, por spekulimi politik që i ka lënë ata pa përfaqësim politik në Shqipëri.   Prej vitit 2015, kur Vangjel Dule dha dorëheqjen nga nënkryetar i Parlamentit të Shqipërisë, pakica greke në Shqipëri është e papërfaqësuar politikisht në qeverisjen qendrore, në institucionet qendrore, madje dhe në Parlament, përjashtoi mandatin e Dules që ka ardhur përmes mallkimesh ndaj tij, nga mandatet e PD, dhe jo nga votat e pakicës.   Edhe gjatë komunizmit nënkryetari i Kuvendit ka qenë pjesë e pakicës greke dhe disa poste të rëndësishme publike, madje dhe akademike, i kanë mbajtur ata.   Sot ata nuk janë asgjëkundi. Qeveria mund të sforcohet dhe të emërojë pjesëtarë të pakicës greke në poste shtetërore si pjesë e Partisë Socialiste, siç dhe ka bërë.   Defaktorizimi politik i pakicës greke, nuk vjen nga ndonjë politikë antigreke e Shqipërisë, por nga një mendësi e vjetër që ushqehet me skemat e luftës së ftohtë apo fillimviteve ‘90, kur përlesheshin me Berishën dhe kishin model patriotizmi MAVI e Belerit në Peshkëpi, apo nga krahu tjetër arrestimin e “nacionalistëve” grekë në Dropull.   Dështimi i pakicës greke për të pasur përfaqësim politik të saj, ka ardhur nga politika e gabuar e drejtuesve politikë të pakicës greke, të cilët në formimin e tyre politik, e kanë bindje se të qenit ekstremistë i bën popullorë brenda pakicës greke. Nuk është e vërtetë.   Ajo periudhë ka perënduar, edhe pse fosile si Berisha apo Beleri tani tentojnë të përfaqësojnë politikisht pakicën greke në Shqipëri.   Në Shqipëri mund të bësh politikë si përfaqësues i pakicës greke, duke qenë mbështetës i Micotaqisit, si i djathtë, apo i Ciprasit si i majtë, por jo si i i Agimit të Artë. Qasje të tilla ekstremiste kanë bërë që Dropullin ta fitojë tradicionalisht ose Vangjel Tavo, ose Edi Rama, dhe jo Vangjel Dule, dhe Himarën pas Bollanos në aleancë me PD, të mos ta fitojë më PBDNJ.   Defaktorizimi politik i pakicës greke nuk është një gjë e mirë. Ata nuk ndjehen keq pse përfaqësohen përmes socialistëve apo demokratëve, por një politikë më realiste e politikanëve me origjinë greke në Shqipëri, mund të bënte që ata të ishin përfaqësues politik të tyre dhe jo PS e PD.   Pakica greke në Shqipëri duhet të bëjë betejë për t’u përfaqësuar nga vlerat reale të saj, përmes të cilave realizon dhe identitetin e saj etnik dhe kulturor. Politika zyrtare e Shqipërisë duhet të ketë politika të “diskriminimit pozitiv” për të ruajtur identitetin e tyre, dhe për t’u mundësuar përfaqësimin politik normal.   Nuk është gabim t’u japësh dhe më shumë të drejta se pjesës tjetër të popullsisë për t’u ndjerë në paqe dhe të sigurtë, por jo t’u imponosh politikanë që kanë dalë tepër dhe kanë ngel pa punë, që të duken përfaqësues të tyre.   Mero Baze.       Shënim Pelasgos Koritsas: Artikujt e ribotuar në faqen tonë kanë si qëllim ekspozimin e ideve dhe opinioneve të ndryshme që na ndihmojnë të kuptojmë realitetin më mirë.

Το πιο θετικό στοιχείο της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη στην Αλβανία για να συναντήσει την Ελληνική Εθνική Μειονότητα είναι πως μια τόσο σημαντική επίσκεψη δεν παράγει είδηση. Η κανονικότητα των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών και το τέλος των εικασιών μα τα αιώνια εναπομείναντα προβλήματα μεταξύ των δύο χωρών, έχει δημιουργήσει καινούργιο κλήμα το οποίο εξυπηρετεί την εθνική ελληνική μειονότητα στην Αλβανία αλλά και τους Αλβανούς που ζουν στην Ελλάδα. Πέρα από την κανονικότητα της επίσκεψης του κ Μητσοτάκη στους συμπατριώτες του στην Αλβανία, πρέπει να συνηθίσουμε στην ιδέα πως οι μειονότητες πρέπει να γίνουν σεβαστές όπως και τα δικαιώματα τους, όχι ως ένα εργαλείο πίεσης ή φιλοφρόνησης προς την χώρα μητέρα τους, αλλά ως ένα δεδομένο που προσφέρει μια πολιτισμένη κοινωνία. Έχω δει κάποια αρνητικά σχόλια από μερικούς πολιτικούς ή αναλυτές που θεωρούν σκευωρία το γεγονός που ο Μητσοτάκης επισκέφτηκε την Χιμάρα που εμείς «δεν την ονομάζουμε» μειονότητα. Η αλήθεια είναι πως μέσα από τις αποφάσεις του Μπερίσα, που ακολούθησαν την συμφωνία με το ΚΕΑΔ 2005, έχει επίσημη ξεκάθαρη δραστηριότητα θεωρώντας την ως μέρος της ελληνικής μειονότητα αλλά αυτό δεν έχει ιδιαίτερη σημασία.   Στην δημοκρατία τις μειονότητες δεν τις αποκαλύπτουν ή κατονομάζουν οι κυβερνήσεις. Αυτό συμβαίνει σε δικτατορικά καθεστώτα. Στην δημοκρατία οι μειονότητες αυτόπροσδιορίζονται και αυτό-δηλώνονται ως τέτοιες. Δεν είμαι τρελός να ξεκινήσω μια ιστορική συζήτηση για το τι είναι η χειμαρριώτες  και αν έχουν έρθει από την Μιρδύτα ή την Κρούγια, από την Κέρκυρα, την Κόρινθο η το Πρωγονάτι. Υπάρχει λίγη αλήθεια σε όλα όσα λέγονται, αλλά η σημερινή αλήθεια δεν είναι η αλήθεια των πριν 500 ετών. Η σημερινή αλήθεια είναι πως Έλληνας είναι αυτός που αισθάνεται Έλληνας και όχι αυτόν που εμείς θέλουμε να ορίσουμε ως Έλληνα. Αν θέλουμε να φερθούμε σαν δημοκρατική χώρα και ευτυχώς επίσημα (τώρα) συμπεριφερόμαστε ως τέτοια, αυτή η συζήτηση που θα πρέπει να υποδείξουμε για το ποιος πρέπει να αισθάνεται Έλληνας είναι πολύ παλιά, ρατσιστική και προβληματική σε ρευστές δημοκρατίες σαν και την δικιά μας. Επιπλέον όταν την τάση αυτή την έχουμε με την Ελληνική Μειονότητα που είναι και η μεγαλύτερη μειονότητα στην χώρα και δεν έχουμε την ίδια αντιμετώπιση αν κάποιος βρίσκει ένα σερβικό χωριό στην Μουζακιά ή με Βουλγάρικη καταγωγή στο Δεαβόλιο. Ο πρωθυπουργός κ Μητσοτάκης έχει πραγματοποιήσει μια επιτυχημένη επίσκεψη στην Αλβανία, συμπεριλαμβανομένου και της Χιμάρας, ακριβώς διότι στην Αλβανία δεν έχει καμία αρνητική φόρτιση για την Ελληνική Μειονότητα. Και όσο πάει και λιγότεροι είναι οι εξτρεμιστές εναντίον τους στην ευρύτερη κοινή γνώμη. Κάθε πρωθυπουργός της Ελλάδος έχει το δικαίωμα να έρθει στην Αλβανία και να συναντήσει έστω και τον μοναδικό Έλληνα στην κορυφή ενός βουνού, ακόμη και αν  αυτός βρίσκεται στην Τροπόγια και  όχι στην Χειμάρρα όπου πολλοί έχουν το τόπο γέννησης τους. Η Αλβανία αισθάνεται απελευθερωμένη που ζει σε βαθιά ειρήνη με την Εθνική Ελληνική Μειονότητα και δεν υπάρχει κανένα ίχνος ρατσισμού προς αυτούς. Η ελευθερία της μειονότητας μαρτυρά πρώτα απ’ όλα την ελευθερία της κοινωνίας στην οποία ζούμε. Δεν πρόκειται για ελεημοσύνη, αλλά για δεδομένο που θα πρέπει να μας κάνει πρώτα απ’ όλα υπερήφανους.   Η Εθνική Ελληνική Μειονότητα έχει αυτά τα προβλήματα που έχουν και οι περισσότεροι Αλβανοί πολίτες. Υποφέρουμε το ίδιο από τον νόμο που αφορά την ιδιοκτησία, υποφέρουμε το ίδιο από την διαφθορά, υποφέρουμε το ίδιο από την κοινωνική αδικία, αλλά δεν υπάρχει κανένας συγκεκριμένος νόμος εναντίον τους  και κανένα εμπόδιο για το δικαίωμα τους. Το πρόβλημα μας με την Ελληνική Μειονότητα στην Αλβανία δεν είναι ο αυτοπροσδιορισμός ή μη των ως Έλληνες αλλά η πολιτική εικασία που τους έχει αφήσει χωρίς πολιτική εκπροσώπηση στην Αλβανία. Από το 2015 όταν ο Βαγγέλης Ντούλε παραιτήθηκε από την θέση του αντιπροέδρου της Βουλής, η Εθνική Ελληνική Μειονότητα στην Αλβανία έχει εκπροσωπηθεί πολιτικά στην κεντρική διακυβέρνηση, τους κεντρικούς θεσμούς, μάλιστα και στην Βουλή, απέρριψε την βουλευτική εντολή του Ντούλε που ήρθε μέσα από κατάρες προς αυτόν, από τις  υποψηφιότητες του Δημοκρατικούς Κόμματος, και όχι από τις ψήφους της μειονότητας. Και κατά τον κομμουνισμό ο Αντιπρόεδρος της Βουλής ήταν από την Εθνική Ελληνική Μειονότητα και μερικές σημαντικές δημόσιες θέσεις, μάλιστα και ακαδημαϊκές τις κράτησαν αυτοί. Σήμερα αυτοί δεν βρίσκονται πουθενά. Η Κυβέρνηση μπορεί να υπερβάλλει και να διορίσει μέλη της εθνικής ελληνικής μειονότητας σε κρατικές θέσεις ως μέρη του Σοσιαλιστικού Κόμματος, όπως και έχει κάνει. Η πολιτική από-παραγοντοποίηση της Ελληνικής Μειονότητας δεν έρχεται από κάποια ανθελληνική πολιτική της Αλβανίας, αλλά από μια παλαιά νοοτροπία που τρέφεται με τα σχέδια του  ψυχρού πολέμου  ή των αρχών τις δεκαετίας του 90 όταν πολεμούσαν με τον Μπερίσα και είχαν πατριωτικό πρότυπο το ΜΑΒΗ του Μπελέρη στην Επισκοπή ή από την άλλη πλευρά την σύλληψη των Ελλήνων «εθνικιστών» στην Δρόπολη. Η αποτυχία της Ελληνικής Μειονότητας να έχει πολιτική εκπροσώπηση ήρθε από τις λανθασμένες πολιτικές των πολιτικών εκπροσώπων της Ελληνικής Μειονότητας, οι οποίοι στην πολιτική τους μόρφωση έχουν την πεποίθηση πως με τον να είναι ακραίοι γίνονται δημοφιλείς στην Ελληνική Μειονότητα. Δεν είναι αλήθεια. Εκείνη η περίοδος έχει δύσει αν και  απολιθώματα σαν τον Μπερίσα ή τον Μπελέρι τώρα προσπαθούν να εκπροσωπήσουν πολιτικά την Ελληνική Μειονότητα στην Αλβανία. Στην Αλβανία μπορείς να κάνεις πολιτική σαν εκπρόσωπος της Ελληνικής Μειονότητας, όντας υποστηρικτής του  Μητσοτάκη, ως δεξιός, ή του Τσίπρα ως αριστερός, αλλά όχι της Χρυσής Αυγής. Τέτοιες ακραίες τάσεις έχουν κάνει να κερδίσει την Δρόπολη παραδοσιακά ο Βαγγέλης Τάβο ή ο Έντι Ράμα και την Χειμάρρα ο Μπολάνο σε συμμαχία με το ΔΚ και να μην κερδίσει ξανά το ΚΕΑΔ. Η πολιτική από-παραγοντοποίηση της Ελληνικής Μειονότητας δεν είναι κάτι καλό. Εκείνοι δεν αισθάνονται άσχημα καθώς εκπροσωπούνται μέσα από τους σοσιαλιστές ή τους δημοκράτες, αλλά μια πιο ρεαλιστική πολιτική των πολιτικών με ελληνική καταγωγή στην Αλβανία θα μπορούσε να τους κάνει πολιτικούς εκπροσώπους του εαυτού τους και όχι το ΣΚ ή το ΔΚ. Η Εθνική Ελληνική Μειονότητα στην Αλβανία θα πρέπει να κάνει έναν αγώνα να εκπροσωπηθεί με τις πραγματικές τις αξίες, μέσα από τις οποίες εκπληρώνει την εθνική και πολιτιστική της ταυτότητα.  Η επίσημη πολιτική της Αλβανίας θα πρέπει να έχει πολιτικής της «θετικής διάκρισης» για να διαφυλάξει την ταυτότητα τους, για να δώσει την δυνατότητα της κανονικής πολιτικής εκπροσώπησης. Δεν είναι λάθος να δώσεις και παραπάνω δικαιώματα από το υπόλοιπο μέρος του πληθυσμού για να αισθανθούν εν ειρήνη και ασφαλής αλλά να μην τους υποβάλλεις πολιτικούς που περισσεύουν και είναι άνεργοι  ώστε να φαίνονται ως εκπρόσωποι τους.  Μέρο Μπάζε Δημοσιογράφος και εκδότης Μετάφραση Μπ.   Σημείωση Πελασγού Κορυτσάς: Η αναδημοσιεύσει και μετάφραση άρθρων έχει ως στόχο την παρουσίαση ιδεών και απόψεων που μας βοηθούν στην καλύτερη κατανόηση της πραγματικότητας.