Κυριακή Τυρινής: Νηστεία, η πρώτη θεόσδοτη εντολή. - E djela e të lidhurit të djathit: Kreshma urdhëresa e parë e dërguar nga Zoti.

Κυριακή Τυρινής: Νηστεία, η πρώτη θεόσδοτη εντολή. Ἀπὸ αὔριο ξεκινᾶ καὶ πάλι ἡ νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἡ ὁποία καὶ συνεχίζεται σὲ ὅλη τὴ ΜεγάληἙβδομάδα μέχρι τὴν θεία Λειτουργία τῆς ἀναστάσεως. Ἡ νηστεία εἶναι ἡ πρώτη θεόσδοτη ἐντολή. Μὲ τὴν παραβίασή της στὸν Παράδεισο ἡ ἀνθρωπότητα ἔπεσε σὲ μεγάλα δεινά. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ ἐφαρμογή της συνευδοκεῖ στὴν προσέλκυση τῶν θείων εὐλογιῶν. Ἡ  νηστεία εἶναι στέρηση τῆς ὕλης, ἀποχὴ ἀπὸ τὴν ἡδονὴ τῆς τροφῆς καὶ τοῦ κόσμου· εἶναι ἕνα παράθυρο στὴν ἀληθινὴ τρυφή, μία δίοδος κι ἕνα πέρασμα ἀπὸ τὴν ἱκανοποίηση τοῦ σώματος στὴν ἱκανοποίηση τῆς ψυχῆς· εἶναι ἕνα εἶδος προπόνησης τῶν ἀθλητῶν τοῦ πνεύματος, χωρὶς τὴν ὁποία ἡ νίκη κατορθώνεται δυσκολότερα. Ἡ νηστεία προωθεῖ τὴν αὔξηση τῶν πνευματικῶν χαρισμάτων μέσα ἀπὸ τὸ σταύρωμα τῆς κοιλίας. Εἶναι χρήσιμη, ὅταν γίνεται σωστά. Καὶ γίνεται σωστά, ὄχι μόνον ὅταν τηρῆται στὸ ἀκέραιο, ἀλλὰ κυρίως ὅταν δὲν ἀπολυτοποιεῖται, ὅταν δὲν ἀπομονώνεται ἀπὸ τὴν συγχωρητικότητα. Ἐὰν κάποιος νηστεύῃ καὶ δὲν συγχωρῇ, καλύτερα νὰ φάῃ κρέας, γιὰ νὰ μὴν ἐμπαίζῃ τουλάχιστον τὸν Θεὸ καὶ κοροϊδεύῃ τὸν ἑαυτό του, νομίζοντας πὼς κάνει κάτι σπουδαῖο. Ἡ νηστεία δὲν ἔχει νόημα, ὄταν γίνεται ἐπιδεικτικά, γιατὶ ὑποκρύπτει ὑπερηφάνεια, ἐνῶ σκοπός της εἶναι νὰ ταπεινώσῃ τὸν ἄνθρωπο, νὰ τὸν φέρῃ στὸἴδιο ἐπίπεδο μὲ τοὺς φτωχοὺς και πεινασμένους τοῦ κόσμου, νὰ τὸν κατεβάσῃ ἀπὸ τὰ ὕψη τῆς κοινωνικῆς εὐπρεπείας στὸ χῶμα τῆς ἀσκητικῆς εὐτελείας. Εἶναι μέτρο ἀρετῶν, γιατὶ δοκιμάζει τὴν ποιότητά τους. Ἡ νηστεία εἶναι ἀδελφὴ τῆς μετανοίας. Ὁ μετανοημένος γίνεται καὶ νηστευτὴς παθῶν, ὄχι μόνον τροφῶν. Γι’ αὐτὸ καὶ ἡ περίοδος ποὺ ἀπὸ αὔριο θὰ διανύσῃ ἡ Ἐκκλησία μας εἶναι περίοδος νηστείας, μετανοίας καὶ πνευματικῆς ἐγρήγορσης. Ἐὰν νηστεύσουμε χωρὶς νὰ μετανοήσουμε, θὰ εἶναι σὰν νὰ προσπαθοῦμε νὰ φτάσουμε τὴ βάρκα τῆς ψυχῆς μας στὸ λιμάνι τῆς ἀναστάσεως, κάνοντας κουπὶ ἀπὸ τὴ μία μόνον πλευρά, περιστρεφόμενοι γύρω ἀπὸ τὸ ἴδιο σημεῖο. Ἡ νηστεία ἀποκτᾶ ἰσχὺ μὲ τὴν προσευχή. «Τοῦτο τὸ γένος τῶν δαιμόνων οὐκ ἐκπορεύεται, εἰ μὴ ἐν προσευχῇ καὶ νηστείᾳ» μας λέγει ο Κύριος. Ὁ πειρασμὸς δὲν φεύγει, ἐὰν δὲν συνδυαστοῦν τὰ δύο αὐτὰ στοιχεῖα τοῦ πνευματικοῦ μας ἀγῶνος. Ὅμως ἂς μὴν ξεχνοῦμε ὅτι καὶ οἱ δαίμονες «ἀπέχουσι βρωμάτων», ἐπειδὴ εἶναι ἀσώματοι. Ἡ ψευδὴς καὶ ὑποκριτικὴ νηστεία εἶναι μίμηση τῶν δαιμόνων. Ὀφείλουμε παράλληλα μὲ τὴ νηστεία τῶν τροφῶν νὰ νηστεύουμε ἀπὸ τὶς ἁμαρτωλές μας συνήθειες, νὰ μένουμε ἀκίνητοι στὶς παράνομες ὁρμες, ἀσυγκίνητοι ἀπὸ τὴν ματαιότητα τῶν ἡδονῶν τοῦ κόσμου· ὀφείλουμε νὰνηστεύουμε, γιὰ νὰ δώσουμε χῶρο στὴ φιλανθρωπία. «Προκαθαρθῶμεν νυνὶ μὴτοῖς βρώμασι μόνον, ἀλλὰ καὶ ταῖς πράξεσιν», μᾶς προτρέπει ὁ ἱερὸς ὑμνογράφος. Εἶναι γεγονὸς πὼς ἡ ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἔχει σὲ περίοπτη θέση τὴ νηστεία, τὴν ὁποία κατήργησαν οἱ λοιπὲς αἱρετικὲς χριστιανικὲς ἐκκλησίες. Ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι ἡ πίστη τῶν νηστευτῶν. Οἱ ἀλλόδοξοι ἔχασαν τὴν ἀλήθεια, ὅταν ἰσοπέδωσαν τὸ τυπικὸ καὶ ἔχασαν τὸ νόημα τῆς νηστείας.       Ὅσοι δὲν σκοπεύουν νὰ νηστεύσουν αὐτὸ τὸ διάστημα, ἐπειδὴ νομίζουν πὼς δὲν θὰ τὰ καταφέρουν, ἂς κάνουν μία δοκιμὴ στὸν ἑαυτό τους, ἂς τολμήσουν νὰ κάνουν κάτι ποὺ μέχρι τώρα δὲν ἔχουν συνηθίσει νὰ κάνουν. Δὲν εἶναι δύσκολη ἡ νηστεία· δύσκολη εἶναι ἡ συνειδητοποίηση τῶν μεγάλων μας δυνατοτήτων. Τὰ ὠφέλη εἶναι πολλά, σωματικὰ καὶ πνευματικά. Ἂς θυμηθοῦμε κάποια παραδείγματα ἀπὸ τὴν Παλαιὰ καὶ Καινὴ Διαθήκη, καὶ τότε θὰ καταλάβουμε τὰ ὠφέλη τῆς νηστείας. Νήστευσε ὁ Δανιὴλ καὶ βγῆκε ἀβλαβὴς ἀπὸ τὸ λάκκο τῶν λεόντων. Νήστευσαν οἱ τρεῖς παῖδες καὶ παρέμειν ανἀλώβητοι ἀπὸ τὴν κάμινο τῆς φωτιᾶς· νήστευσαν οἱ Νινευΐτες καὶ μετέβαλαν τὴ θεία ὀργὴ σὲ συγχώρηση, ὅπως καὶ ὁ Δαβὶδ γιὰ τὸν φόνο τοῦ Οὐρία· νήστευσε σαράντα ἡμέρες ὁ προφήτης Ἠλίας καὶ ἀξιώθηκε νὰ θαυματουργήσῃ, ὁ Ἰωάννης ὁ Βαπτιστὴς καὶ ἀξιώθηκε νὰ βαπτίσῃ τὸν Κύριο· νήστευσε καὶ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος καὶ νίκησε τὸν πειρασμό· νήστευσε ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ἀφοῦ τυφλώθηκε στὴ Δαμασκό, καὶ τοῦ ἀνοίχθηκαν τὰ μάτια. Ἀλλὰ καὶ οἱ ἅγιοί μας ἁγιάστηκαν «νηστείᾳ, ἀγρυπνίᾳ, προσευχῇ». Καλὸν ἀγῶνα εὔχομαι, ἀδελφοί μου, νὰ ἔχουμε καὶ νὰ ἀξιωθοῦμε νὰ προσκυνήσουμε καὶ τὴν ἁγία ἀνάσταση τοῦ Σωτῆρος μας. π. Στυλιανός Μακρής

E djela e të lidhurit të djathit: Kreshma urdhëresa e parë e dërguar nga Zoti. Që nesër fillon sërish dhe Kreshma e Madhe, e cila dhe vazhdon gjatë gjithë Javës së Madhe deri në Meshën Hyjnore të Ngjalljes. Kreshma është urdhëresa e parë Zotërore. Me shkeljen e saj në Parajsë njerëzimi ra në të këqija të mëdha. Për këtë arsye  dhe praktikimi ndihmon në tërheqje të bekimeve hyjnore. Kreshma është mungesa e materies, largimi nga epshi i ushqimit dhe të botës, është një dritare në ngazëllimin e vërtetë, një rrugëdalje dhe një kalim nga sodisfaksimi i trupit në sodisfaksimin e shpirtit, është një lloj stërvitje e atletëve të frymës, pa të cilën fitorja arrihet me vështirësi. Kreshma shtyt rritjen e dhuntive shpirtërore nëpërmjet kryqëzimit të barkut. Është e dobishme, kur bëhet drejt. Dhe bëhet drejt, jo vetëm kur mbahet maksimalisht, por kryesisht kur nuk bëhet absolute, kur nuk izolohet nga tendenca, aftësia e të falurit. Nqs dikush mban kreshmë por nuk fal, më mirë të hajë mish që  të mos luajë të paktën  me Zotin dhe të përqeshë veten e tij, duke kujtuar se bën diçka të madhe. Kreshma nuk ka kuptim, kur bëhet në mënyrë demostrative, sepse kjo fshen krenari, ndërsa synimi i saj është të përulë njeriun, ta sjellë në të njejtin nivel me të varfërit dhe të uriturit e botës, ta zbresë nga lartësia e seriozitetit shoqërore në dheun e poshtërimit asketik. Është  masë virtytesh, sepse provon cilësinë e tyre. Kreshma është motër e pendimit. I penduari bëhet kreshmues i pasioneve, jo vetëm i ushqimeve. Për këtë arsye  dhe periudha të cilën do të kalojë Kisha jonë është periudhë pendimi dhe gadishmëria shpirtërore. Nqs kreshmojmë pa u penduar, do të jetë sikur të përpiqemi të arrijmë varkën e shpirtit tonë në portin e ngjalljes duke lëvizur lopatat vetëm nga njëra anë, duke u vërtitur në të njejtin vend. Kreshma merr forcë me lutjen. “Ky brez i demonëve nuk del përveç se me lutje dhe kreshmë” na thotë Zoti. Ngacmimi nuk largohet nqs nuk do të ndërthurren këto dy elementë të jetës sonë shpirtërore. Por le të mos harrojmë se dhe demonët “nuk ushqehen”, sepse janë pa trup. Kreshma e gënjeshtër dhe hipokrite është imitim i demonëve. Kemi detyrim që krahas kreshmës së ushqimeve të kreshmojmë nga zakonet tona mëkatare, të qëndrojmë stabël në tendencat e jashtëligjshme, të pandjeshëm nga kotësia e epsheve të botës, kemi si detyrim të kreshmojmë, që t’i japim vend filantropisë. “Le të parapastrohemi jo vetëm nëpërmjet ushqimit por dhe veprave” na mëson himnografi i shënjtë. Është fakt që kisha orthodhokse ka në një pozicion të lartë kreshmën, të cilën e anulluan kishat e tjera eretike të krishtera. Orthodhoksia është besimi i atyre që kreshmojnë. Të tjerët e humbën të vërtetën dhe kur sheshuan formalen humbën kuptimin e kreshmës. Të gjithë ata sa nuk kanë si synim të kreshmojnë gjatë kësaj kohe mqs kujtojnë se nuk do t’ia dalin mbanë, le të bëjnë një provë tek vetja e tyre, le të guxojnë të bëjnë diçka që deri tani nuk janë mësuar që ta bëjnë. Nuk është e vështirë kreshma, e vështirë është ndërgjegjësimi i fuqive tona të mëdha. Dobitë janë të shumta, trupore dhe shpirtërore. Le të kujtojmë disa shembuj nga Dhjata e Vjetër dhe e Re,  dhe atëhere do të kuptojmë dobitë e kreshmës. Mbajti kreshmë Danieli dhe doli i paprekur nga gropa e luanëve. Mbajtën kreshmë tre fëmijët dhe mbetën të paprekur nga furra e zjarrtë, mbajtën kreshmë  Ninevitët dhe e kthyen mërzitjen hyjnore në falje, si dhe Davidi për vrasjen e Urias. Kreshmoi dyzet ditë Ilia dhe u bë i denjë që të kryejë mrekulli, Joan Pagëzori dhe u bë i denjë që të pagëzojë Zotin, kreshmoi vetë Zoti dhe mundi ngacmimin, kreshmoi Apostull Pavlli,  pasi u verbua në Damask, dhe ju hapën sytë. Por dhe shënjtorët tanë i shënjtëruan “kreshmë, pagjumësi, lutje”. Ju uroj betejë të mbarë, vëllezërit e mi, të kemi dhe të bëhemi të denjë t’i falemi ngjalljes së shënjtë të shpëtimtarit tonë. Papa. Stilian Makri