Ο Ιωάννης Πελούσης (Μητροπολίτης Κορυτσάς) Από τον Κομμουνισμό στον Χριστό, στην Κορυφή του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου! - Joan Pelushi nga komunizmi te Krishti, te kreu i Fronit Kryepiskopal!

 

Nga Ferdinand Samarxhi: Joan Pelushi nga komunizmi te Krishti, te kreu i Fronit Kryepiskopal! Ferdinand Samarxhi I PAGËZUARI FSHEHTAS NË KOMUNIZËM, EPISKOP I PARË SHQIPTAR IMZOT JOAN PELUSHI, KRYEPISKOPI I RI I SHQIPËRISË, I DENJË, BEKIM PERËNDIE, KRENARI DHE LAVDI PËR KOMBIN   Vitet ’90 përcjellin ende ngadalazi, rrëshqitazi piskamën e largimit të frikës të ndalimit të Zotit, persekutimeve të egra, të përmendjes dhe lutjeve për të. Fjalët e para të lirisë tashmë kanë filluar të shndrisin dhe të përcillen si shpresë e një pranvere të brishtë. Shqipëria ecën ende, në lëndinën e hijes së vdekjes: … vargonjtë e vdekjes, siç thuhet në Bibël, na kishin rrethuar, ankthet e Shoelit na kishin pushtuar… Përsëri shqiptarët, edhe pse e kishin mohuar Zotin nga dhuna, diktatura e egër, e tmerrshme, e policëve të zinj të sigurimit të shtetit, Zoti vazhdonte ta mbante për ta premtimin e tij: “Dhe ja, unë jam me ju gjithë ditët, deri në mbarim të botës”, (Mattheu 28:20). Shqiptarët po thirrnin himnologjitë e së dielës së ngjalljes, po përjetonin himnet ngjallësore dhe kompozonin simfoninë e psalmit më hyjnizues të jetës: “Sot erdhi shpëtimi në botë, le t’i këndojmë Zotit, atij që u ngrit prej varrit” (Libër i shërbesave të shenjta).   Kambanat e lirisë filluan të thërrisnin të gjithë shqiptarët në altarin e shenjtë. Simfonia e tyre tingëllonte shpresëdhënëse. Më në fund në Shqipëri, të gjithë po i drejtoheshin Zotit. Kudo filluan të ngriheshin muret e shtëpive të Zotit me ftesë për popullin: “Lavdëroni emrin e Zotit, lavdërojeni, o shërbëtorë të Zotit, që rrini në shtëpinë e Zotit, në oborret e shtëpisë së Perëndisë tonë” (Psalmi 135:1-2).   Zoti bekoi Shqipërinë me premtimin e tij. Barinj për të gjithë grigjat e besimeve, siç thotë tradita, filluan të mbledhin grigjat e tyre. Më 17 korrik 1991, kishte ardhur më në fund, si dritë dhe enë e zgjedhur Perëndie, në Shqipëri, Kryepiskopi Anastas, që siç është dhe kuptimi i vet fjalës së emrit të tij: Anastas – ngjallje, si Ngjallje e Kishës Orthodhokse Shqiptare. Përqafimi i kryqit, lutja e tij thërriste psalmin “O Zot, o Zot, shtjer syrin prej qiellit, dhe shiko, edhe vizito, edhe rregullo, këtë vresht të cilën e ka mbjellur dora jote e djathtë”. Duheshin ngritur muret e shtëpive të Zotit, por dhe si tjetër gjë e shenjtë, duheshin edhe barinjtë e grigjës. Zoti tha: “Kush do të shkojë për mua”? (Isaia 6:8a).  … Përgjigja erdhi. Madje menjëherë: “Ja ku jam, o Zot, më dërgo mua”, (Isaia 6:8b), nga një bir i këtij vendi të shumëvuajtur, të etur për Krishtin, që për rreth 20 vjet me radhë lexonte e lutej në fshehtësi “në kishën e nëndheshme”, edhe pse terri ateist ishte i egër dhe tepër mizor.  I riu Joan Pelushi, lindur në Tiranë në 1956, pagëzohet mes terrorrit të egër, çnjerëzor, ateist, të kuq, fshehurazi, në vitin 1975 nga prifti atdhetar, patriot, hero, më vonë peshkopi i Apollonisë, z. Kozma Qirio, duke u bërë pjesë e një grupi të vogël “të kishës së nëndheshme”, ku egërsia e ateizmit nuk depërtonte dot. Dashuria për t’i shërbyer njeriut si krijesë e çmuar, ikonë e Zotit, në vitet ‘79-‘90 e çon të riun Joan të punojë në Spitalin Psikiatrik të Tiranës, në pavijonin e rehabilitimit të terapisë okupacionale, ku shfaq vlera të tij humane, njerëzore si besimtar. Thirrja Kryq-Ngjallësore e Zotit, do të bënte që ai t’i drejtohej SHBA-së në vitin 1990, për t’u arsimuar në Theologji në Universitetin “Holy Cross Greek Orthodox School of Theology” në Boston, ku diplomohet me “High Distinction” në Master i Studimeve Teologjike, në vitin 1993. Viti 1992. Etja e thellë e dashurisë së pakufishme për Zotin, si i bir denjë dhe i zellshëm i tij, do të bëjë që Joani i ri, të kontaktojë Kryebariun e Kishës Orthodhokse Shqiptare, të sapoardhurin, Kryepiskopin Anastas, për të plotësuar thirrjen e Zotit pë të, që t’i shërbejë atij në Shqipëri, në vendin e tij, në një kohë kur të gjithë dëshironin, largoheshin nga vendi për një jetë më të mirë nga varfëria e tejskajshme, mjerimi shkatërrues, tundues që kishte pllakosur Shqipërinë. Kjo dëshirë, ky vendim u prit me hir Perëndie dhe patos atëror nga Kryepiskopi Anastas, i cili e inkurajoi dhe e përgëzoi për vendimin e tij altruist, që vjen veç prej Zotit. Pas kthimit në Shqipëri, në shtator të atij viti, fillon të punojë si pedagog në Akademinë Teologjike të Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë. Në 27 shkurt 1994 dorëzohet dhjakon dhe në 4 dhjetor prift, duke vazhduar të japë mësim në Akademinë Teologjike. Edhe pse e diela e Zotit përjetohej tashmë në zemrat e besimtarëve, Kisha ende s’kishte barinj, episkopë për të udhëhequr grigjën, për ta mësuar me të vërtetat e Perëndisë. Kjo nevojë urgjente dhe thirrje për shërbim ndaj grigjës do të bëjë që Atë Joani në 1995 të shkojë përsëri të ndjekë studime të mëtejshme në Universitetin “Holy Cross Greek Orthodox School of Theology” në Boston, USA, për përgatitjen dhe lartësimin e tij më tej si bari i ardhshëm, që të ishte sa më i denjë në përkushtimin e tij ndaj Zotit dhe grigjës. Brendësi e thellë shpirtërore, patos hyjnor, inteligjencë e rrallë, dashuri e pakufishme për dijen e rendit Atë Joanin në Listën Kombëtare të Dekanit (The National Dean’s List), ku shënjohen emra të studentëve më të mirë të të gjithë Universiteteve të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, për rezultate të larta në vitin akademik ‘95-‘96 . Devocion i shenjtë për Zotin, veneracion i përhershëm për të, lutje e studim, e gjen Atë Joanin në 1996 në rangun e arkimandritit. Erudicion me përkushtim të pandërprerë, të zellshëm, e kurorëzon Atë Joanin “High Distinction”, Master i Teologjisë, ekuivalent Kandidat i Shkencave në Holy Cross, Boston, viti 1997. Dëshirë e madhe për t’i shërbyer sa më shumë transmetimit të dijeve, përgatitjeve të barinjve për Kishën, pas kthimit në Shqipëri, emërohet dekan i Akademisë Theologjike të Kishës Orthodhokse, detyrë nga viti 1996-’98.   “MË E THELLË DASHURIA PËR KRISHTIN, SESA PËR JETËN” – “Ja ku jam dërgomë mua”! … Më kujtohet që ishte viti i tretë i shkollës së mesme, kur rashë në kontakt me Ungjillin dhe me një grup besimtarësh që e kishin mbajtur gjallë besimin (vitet ’74 -‘75), si Petro Zheji, Theofan Papa, papa Kozmai, dhe motrat Cico. Bisedonim vazhdimisht me zell të zjarrtë dhe dashuri të madhe për Ungjillin. … jashtë sundonte errësirë, por thellë në shpirt ndjeja një gëzim të madh, përshkruan imzot Joani. Vegim i madh Perëndie po e pushtonte të riun Joan dhe Zoti po e thërriste, ‘eja, eja bartu në kasollen time; eja, eja dhe shërbeji grigjës dhe jeto me ta. Kishte nevojë të madhe Kisha, grigja për bari. Njerëzit ishin të etur për Zotin. Brenda në shpirtin e tij kumbonte thellë kërkesa ungjillore e Zotit: “Të korrat janë të mëdha, por punëtorë ka pak. Lutjuni të zotit të të korrave të dërgojë punëtorë në të korrat e veta” (Lukai 10:2). Kjo ishte kambana e fortë e shpirtit guximtar që e thirri dhe e futi Joanin në udhën e apostujve, në udhën e barinjve, hierarkëve të Kishës për grigjën e etur të Zotit që endej ende pa bari, që ai “t’i japë krahë shpirtit, t’i marrë njerëzit dhe t’ia japë Perëndisë” (Shën Grigor Theologu). Joani, i pagëzuar në kohën e regjimit komunist, duke marrë emrin e apostullit të dashur të Krishtit, Shën Joan Theologut, tashmë do të ishte edhe “bir i dashur” i Kryepiskopit Anastas dhe “i parëlinduri episkop shqiptar pas komunizmit” i hirotonisur nga ai. … U largove biri im i dashur jashtë shtetit, gjatë viteve të persekutimit, edhe pse kishe marrë Diplomën e Universitetit të Tiranës, duke mos përfillur rreziqet që kishte një ngjarje e madhe në atë periudhë, përshkruan Kryepiskopi Anastas ditën e hirotonisjes së imzot Joanit në Mitropolit të Korçës, 1998. … U largove jashtë shtetit, veçse për t’u përgatitur më mirë teologjikisht për misionin tënd të bariut në Kishë. U ktheve. U hirotonise dhe me vetëmohim po merr pjesë gjatë viteve të fundit në udhën e mundimshme apostolike të Kishës së Shqipërisë. … Eja i dashur Joan, hyr tani në gëzimin e Zotit tënd. Që me fuqinë e Shpirtit të Tërëshenjtë, me uratat dhe urimet të Tërëshenjtërisë së Tij, të Hirshme Patrikut Ekumenik, z. Vartholomeu I, të vëllezërve tanë të zgjedhur e të shtrenjtë, Hirësisë së Tij Mitropolitit të Pergjit, z. Evangjellos dhe Hirësisë së Tij Mitropolitit të FiladeIfias, z. Meliton, të cilët gjithë këtë periudhë qëndruan pranë nesh me afeksion, urtësi dhe dashuri, eja me lutjet e priftërinjve dhe popullit të zgjedhur të Shqipërisë brenda në Hieroren e Shenjtë, për të marrë Hirin e Shpirtit të Tërëshenjtë për rrugën tënde të re, e cila nuk është prehje në ndonjë fron, por është pranim me gjithë shpirt i Kryqit, rrugë sipas vullnetit të Perëndisë deri në fund. … Përpiqu, i dashur Joan, në këtë mënyrë të jetosh thirrjen dhe misionin tënd episkopal, duke i shërbyer Kishës, të cilën Zoti "e fitoi me gjakun e tij" (Vep. Ap.20:7). Në këtë rrugë, në këtë përkushtim, Mitropoliti i Korçës, imzot Joani, kërkon dhe rrit devotshmërinë, përgjegjshmërinë, shërbimin e tij më të denjë ndaj Jisu Krishtit. Zotërues i shumë gjuhëve, anglishtes, frëngjishtes, italishtes, greqishtes dhe me njohuri të latinishtes, hebraishtes kontribuon pa pushim me përkthime, botime, në formimin, unifikimin dhe përcaktimin e terminologjisë filozofiko-fetare, duke plotësuar kështu mangësi të theksuara në literaturën shqipe në këtë fushë.   DEVOCION DHE PËRKUSHTIM PËR DIJE…   Mësues i së vërtetës së Perëndisë, imzot Joani, synon që të gjitha dijet duhet të përçohen, të përvetësohen nga të gjithë. “Personi që e do Zotin e vlerëson njohurinë për Zotin më shumë se çdo gjë të krijuar nga Zoti dhe e ndjek këtë njohuri me zjarr dhe pa pushim" (Shën Maksim Konfesori). Imzot Joani, shkruan dhe boton që në 1994, në Gazetën “Ngjallja”, Njohuri për besimin tonë Orthodhoks: Misteret – shenja të dukshme të Hirit Hyjnor, Shërbesa e Pagëzimit, Mirosja, Kungata Hyjnore, Martesa, Pendimi, Misteri i priftërisë. Vlerësim i historisë apostolike të Krishterimit Shqiptar, që e lartëson kombin tonë, si komb nga të parët në përqafimin e krishterimit, imzot Joani shkruan dhe boton në Gazetën “Ngjallja” për vite me radhë, rubrikën: Shenjtorët Iliro –Shqiptar, ku përshkruhen jetët e shumë shenjtorëve, në shërbim të Kishës, Krishtit dhe popullit të tij, dhe si pasuri e çmuar e kombit tonë shqiptar. Vlera të rëndësishme Theologjike për Kishën dhe kohën, mban teksti i parë i Dogmatikës së Kishës Orthodhoksë në shqip, shkruar nga imzot Joani, që prej 1995. Përhapja e dijes për grigjën, lexuesin, pajisjen e tyre me një informacion themelor, të kuptueshëm rreth besimit dhe jetës së Kishës Orthodhokse ka qenë synim i kahershëm intelektual, shpirtëror i imzot Joanit për përkthimin dhe botimin e 4 vëllimeve të “Besimi Orthodhoks” nga Protopresviter Thomas Hopko, që prej 1997 - 2002. Besimi Orthodhoks: Doktrina, Adhurimi, Historia e Kishës, Spiritualiteti Vlerë e madhe e përkthimeve është sjellja në shqip e disa librave të thellë teologjikë të Etërve të Shenjtë të Kishës, “Mbi Shpirtin e Shenjtë”, të shën Vasilit të Madh, në 1996, libër bazë i zhvillimit të doktrinës së krishterë. Libri i shën Siluan Athonitit, botuar në vitin 2003, pasuron botimet në gjuhën shqipe për mësimet e besimit dhe frymës orthodhokse. Dispensa me predikime të vitit kishtar shpalosin thesarin e pamatë të orthodhoksisë: mënyra e të jetuarit të besimit.  Koha, zhvillimet e saj të gjithanshme teknologjike, kibernetike, shkencore, kohëve të fundit inteligjenca artificiale ka bërë dhe kërkon që doktrina e shenjtë e besimit t’u mbijetojë sot kushteve të largimit të njeriut nga Zoti, rruga e tij. Kjo është dhe përballja më sfiduese e religjionit me botën e zhvilluar postmoderne, që besimi duhet të dominojë, të mbizotërojë vlera të reja për kohën më ekzigjente për zhvillimet e saj.  I mbështetur në sigurinë e plotë të premtuar nga Krishti “Unë jam Alfa dhe Omega, fillimit dhe mbarimi, Ai që është dhe që ishte dhe që vjen, i plotfuqishmi”, (Zbulesa 1:8). Themelues i revistës periodike më të rëndësishme “Tempulli” në vitin 2000. Kryetar, kontribuues kryesor i saj, “vazhdues i gjurmëve të barinjve shpirtërorë, vizionarë, ndërthurje e bukur, e natyrshme, e njeriut të mendimit dhe veprimit”, është etiketuar, vlerësuar puna e tij shkencore nga intelektualë dhe personalitete të botës së shkencës dhe kulturës. Revistë me vlera universale studimore, filozofike, historike, kulturore, kërkimore, teologjike, arkeologjike, kritike arti. Personalitete të fushave të ndryshme, studiues, albanologë nga më të njohurit nga Shqipëria dhe bota, përcjellin mesazhin e madh, rolin e shoqërisë së sotme njerëzore në zhvillimet dhe emancipimin e mëtejshëm të saj, religjionin si instrument të paqes dhe sigurisë në rajon, rolin e madh që luan besimi në dialogun ndër fetar të kohës, aq të domosdoshëm për harmoninë dhe tolerancën fetare, duke shpallur Krishtin “drita e botës”, e duke i ftuar të gjithë “të ecin si bij të dritës” (Efesianët 5:8).    PERSONALITET, VIZIONAR PËR KOHËN DHE REALITETIN   Paradoks i madh historie! Djali që besoi, pranoi, dhe përqafoi fshehurazi Krishtin në kohët e zymta, të errëta, të egra të komunizmit në vitet ’70, për afro 30 vjet udhëheq me hir Perëndie Mitropolinë e Korçës, shënjon takime të rëndësishme ndërkombëtare. Referues, pjesëmarrës në grupet e hartimit të teksteve, deklaratave, mesazheve të ndryshme. Përfaqësues në nivel të lartë në Kishën Orthodhokse Botërore. Grupe pune në Këshillin Botëror të Kishave. Anëtar i grupeve të rëndësishme të punës (Joint Working Group) me mandat pesëvjeçar për hartimin, bashkëpunimin ndërmjet Këshillit Botëror të Kishave dhe Kishës Romano-Katolike. Mendime universale për realitetin e shoqërisë së sotme njerëzore, vlerave të saj, Kishës, besimit, si një e drejtë themelore e njeriut si ikonë e Perëndisë dhe shëmbëlltyrë e tij. Së bashku me Kryepiskopin Anastas, bashkëpunëtori i ngushtë dhe më i afërt i tij, hirësi Joani, përfaqëson Kishën Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë, për një dekadë, në hartimin e dokumenteve shumë të rëndësishëm për përgatitjen e Sinodit të Madh dhe të Shenjtë, të Kretës. Qershor 2016. Kontribut i veçantë i tij në këtë Sinod mbet pika 6 e dokumentit të Sinodit të Shenjtë dhe të Madh: “Kisha Orthodhokse, në përqasjen e ditëve tona ndaj martesës, e konsideron të pazgjidhshme lidhjen e dashurisë? midis burrit dhe gruas "mister të madh në Krishtin dhe në kishë”. Në mënyrë? të njëjtë? e quan "kishë të vogël" familjen, e cila buron nga martesa dhe përbën garancinë? e vetme për rritjen e fëmijëve. Kisha thekson vazhdimisht vlerën e vetëpërmbajtjes. Asketizmi i krishterë dallon rrënjësisht nga çdo lloj asketizmi tjetër dualist, që e shkëput njeriun nga jeta dhe i afërmi. Përkundrazi, e lidh me jetën e Mistereve të shenjta të Kishës. Vetëpërmbajtja nuk i takon vetëm jetës murgërore. Morali asketik është karakteristikë e jetës së krishterë në të gjitha shprehjet e saj”. Me dinjitet, performim të thellë teologjik, nivel të lartë, filozofik, përfaqëson Kishën Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë në dialogun e rëndësishëm të Kishave Orthodhokse - Romano-Katolike, Kishave Orthodhokse dhe Kishave Orientale. Lektor në konferenca të shumta kombëtare, ndërkombëtare, universitete, shkolla teologjike, seminare, takime ndërkombëtare, të krishtera e ndër fetarë, në fushën e historisë, filozofisë, teologjisë, kontribute që ushqejnë përmemorje udhërrëfyese për jetën, kuptimin e saj, vlerat, misionin e njeriut dhe rolin e Kishës Orthodhokse.   APOSTULL I DASHURISË, I NGJALLJES, I RINGRITJES, I LULËZIMIT TË MITROPOLISË SË KORCËS   "Në qoftë se Zoti nuk do të kishte mbajtur anën tonë, … atëherë ujërat do të na kishin mbuluar… . Ndihma jonë është te emri i Zotit, që ka krijuar qiejtë dhe token”. (Psalmi 124: 2, 4, 8). Mrekullia e kohëve moderne, shfaqur me madhështi për të gjithë, realizuar me stoicizëm të rrallë nga Kryepiskopi i shenjtë Anastas, na bëri dëshmitarë të Ngjalljes dhe Ringritjes së Kishës, “që me gurët që na gjuajtën ngritëm kisha, ku lutemi për të gjithë, shkolla ku arsimuam brezat, mensa ku ushqyem të varfrit klinika ku shëruam të sëmurët”. Nga hiri shkatërrimtar i së shkuarës ngrihet si dëshmi, dhuratë Perëndie, Mitropolia e Shenjtë dhe e Perëndishpëtuar e Korçës, e cila pas rrënimit dhe errësirës filloi rëktimat e para të gjëllimit pas vdekjes. 32 klerikë vendas, të arsimuar teologjikisht shërbejnë me përkushtim dhe dashuri popullit të Perëndisë. 7 mësues të Edukimit të Krishterë punojnë me devotshmëri me grupe fëmijësh dhe të rinj për të ngjizur besimin, në udhën e Perëndisë, sipas porosisë “Ligjin tënd, o Zot, mësojmë brez pas brezi”.  Për më se 20 vjet kopshti “Frymë Dashurie”, në qytetin e Korçës, Pogradecit, përcjell dijen, frymën e humanizmit njerëzor të fëmijët e vegjël, si vazhdueshmëri e jetës dhe komunitetit orthodhoks. 90 nxënës në Kolegji “Platon”, institucion arsimor, ndër më të mirët në Korçë, studiojnë për formim intelektual me dije të thella arsimore shkencore. Përgatitja e qytetarëve të denjë, prioritet për përfaqësimin e vlerave më të mira humane, shpirtërore. Në çdo fshat, kisha të ndërtuara nga themelet dhe të tjera të rikonstruktuara dhe të rindërtuara. Shërbesa e Dashurisë, mensë që ushqen të varfrit për ditët e javës për më shumë se 25 vjet, funksionon duke përmbushur detyrimin ungjillor, porosinë e Krishtit “…Sepse pata uri dhe më dhatë për të ngrënë, pata etje dhe më dhatë për të pirë; isha i huaj dhe më pritët isha i zhveshur dhe më veshët, isha i sëmurë dhe ju më vizitonit", (Matteu 25: 35-36a). Iniciativë e mbështetur në ndjenjat humane dhe contribute që besimtarët e Korçës ofrojnë për këtë mensë, si solidaritet për të mbajtur dhe ndihmuar njëri-tjetrin. “…isha i sëmurë dhe ju më vizitonit”, porositi Krishti. Klinika Diagnostikuese Ungjillëzimi, për më shumë se 25 vjet kontribuon me humanizëm të madh për jetën. Falas ilaçe për të gjithë pa dallim besimi. Shërbime diagnostikimi. Laborator. Falë besimit te Kisha Orthodhokse, dashamirës ofrojnë ndihma dhe medikamente të ndryshme mjekësore. Çdo ditë të javës funksionojnë shtatë kisha në shërbim të grigjës së Krishtit, të ndërtuara pothuajse nga themelet. Rikthimi në identitet i Katedrales historike të Burimit Jetëdhënës, projekt i fundit në realizim. Ky realitet mrekullon sot çdo vizitor vendas dhe të huaj që vjen në Korçë, tashmë shndërruar në një vend pelegrinazhi dhe atraksioni spiritual. Pashka, Krishtlindja, Uji i Bekuar, Fjetja e Hyjlindëses (Shën Maria) dhe mjaft festa të tjera kishtare sot kanë marrë karakter mbarë popullor, duke e bërë Korçën qytetin e festave orthodhokse. Falë kjo ringritjes dhe lulëzimit të Kishës Orthodhokse, si edhe të Mitropolisë së Shenjtë të Korçës, nën udhëheqjen e Miropolitit të saj të nderuar, vizionar imzot Joan Pelushit, që udhëzon: “Ne do të jemi ose profetë të Perëndisë së Lartë, ose profetë të rremë. Nuk ka rrugë të mesme. Një besim i vakët nuk mund të shpëtojë. Duke mos u thënë të vërtetën të tjerëve, ne tregojmë se nuk i duam ata. Miku më i madh është ai që na shtyn drejt shpëtimit dhe jo ai që na thotë fjalë të ëmbla. Shpesh e vërteta nuk përkon me atë që pushtetarët e kësaj bote ose njerëzit duan të dëgjojnë. Krishterimi nuk është për të kënaqur pushtetin e kësaj bote, ose për të argëtuar njerëzit, por për të thënë të vërtetën dhe për t’i shpëtuar ata. Roli profetik i kishës është të thotë atë që thotë Zoti”.   GJURMË DASHURIE, MIRËSI…   … Djali që vite më parë, Joani i ri, njohu motrat Cico nga Korça, që mbajtën gjallë besimin, dashurinë për Ungjillin, Krishtin, do të idealizonte dashuri të veçantë për Korçën, që do ta priste më vonë më 25 korrik, si birin e saj, si Mitropolit të saj, që do të fronëzohej pas 44 vitesh si i pari shqiptar i dorëzuar si hierark i lartë. Korça do ta nderonte birin e saj, bariun, mësuesin e saj “Për kontribut të shquar në kultivimin e tolerancës dhe mirëkuptimit fetar. Shkencëtar, botues, përkthyes i librave teologjikë në gjuhën shqipe. Ndihmues në emancipimin dhe vëllazërimin qytetar për Qarkun e Korçës dhe më gjerë”, korrik 2003, “Qytetar Nderi i Qarkut Korçë”. Dhe më tej “Për merita të shquara për ringjalljen e besimit si dhe për veprat e shumta në fushën humane dhe sociale”, akorduar nga Këshilli bashkiak i qytetit të Korçës, në gusht 2008, “Qytetar Nderi”.   …. “Personalitet i shquar i botës shpirtërore dhe fetare, humanist i madh, përkthyes, themelues i revistës periodike “Tempulli”, duke dhënë ndihmesa të shquara në fushën e kulturës, arkeologjisë, filozofisë, teologjisë, historisë, albanologjisë etj.; bashkëpunëtor i ngushtë dhe mik i Universitetit “Fan S. Noli”, me rastin e 20-vjetorit të fronëzimit të tij si Mitropolit i Korçës”, korrik 2018, Universiteti “Fan S. Noli” Korçë, “Doctor Honoris Causa”.  “Si një vlerë me përmasa kombëtare dhe ndërkombëtare, si shembulli më model i promovimit të paqes, harmonisë dhe bashkëjetesës fetare. Respekt dhe mirënjohje pafund për tërë kontributin e tij të shquar në shërbim të komunitetit dhe njerëzve në nevojë”, maj 2019, Bashkia Tiranë, Çertifikatë Mirënjohje KAPITULL I RI PËR KISHËN ORTHODHOKSE DHE SHQIPËRINË… 33 vite ri ngritjeje nga vdekja në ngjallje të Kishës Orthodhokse. Mrekulli që Zoti i dhuroi Shqipërisë. Shënjon kapitullin e parë të Kishës pas komunizmit të egër. Mision i përmbushur! Vepra e Kryepiskopit Anastas sa universale dhe madhështore, mund të përshkruhet dhe ngjasohet më veprat e apostujve, si shën Pavli, si arkitekt themelues i Kishës apostolike, si Hierark në gjurmët e Shën Vasilit të madh, shën Joan Gojarit, shën Grigor Theologut, ditën e të cilit edhe ndërroi jetë. Përgatitja e klerit vendas, veçanërisht formimi i Sinodit të Shenjtë të Kishës, në vitin 1998, do të madhërojë më tej veprën e Kryepiskopit Anastas, hirotonisjen pas 44 vitesh komunizmi të imzot Joan Pelushit, si episkop të parë shqiptar, për të cilin Kryepiskopi Anastas do të shohë të realizuar e ëndrrën e tij: “I bekuar qoftë Perëndia për dhurëtinë e tij, që s’tregohet me gojë. Sot, ëndrra që zotëronte qenien time gjatë shtatë viteteve të fundit po bëhet realitet. Pas 96 klerikëve të rinj që janë hirotonisur priftërinj dhe dhjakë të Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë, hirotoniset Episkopi i parë shqiptar pas shkrirjes së Kishës së Shqipërisë gjatë persekutimit kohëgjatë ateist”. Bashkëpunëtori më i ngushtë, biri i dashur i Kryepiskopit, i parëlinduri i tij shqiptar, bartës i rrugës së Kryqit dhe Ngjalljes, përkushtues i denjë i mësimeve të Krishtit, apostull besnik i Tij që në vitet e egra të komunizmit, vitet ’70, përjetoi dhe përjeton rrugën e mundimshme të shenjtorëve që ngritën Kishën më gjak dhe besimit e thurur me lavdi, Fort i Hirshmi Joan Pelushi, si një nxënës i urtë i rrugës së Perëndisë, mësimeve të Kryepiskopit Anastas, si filozof i rrugës së Krishtit dhe doktrinës së shenjtë,  përçon më së miri mesazhin e tij të madh dhe fjalën profetike si kryepiskop i ardhshëm i Shqipërisë. “… Zhvillohuni, o bij më Krishtin, duke administruar vetë shtëpinë tuaj, duke bërë çdo gjë të mirë e të pëlqyer te Zoti”, do të kërkonte dhe theksonte që në 1998 imzot Melitoni i Filadelfias, në fronëzimin e imzot Joanit, si Mitropolit i Korcës. Ndërrimi i jetës së Fortlumturisë së Tij, Kryepiskopit, Anastas, shënon fillimin e kapitullit të ri, vazhdim i misionit të Krishtit, shenjtorëve, mësimeve të Kryepiskopit Anastas. Mbledhur në një seancë të jashtëzakonshme, Sinodi i Shenjtë i Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë, datë 25 janar 2025, ora 11:30. Shpreh dhimbjen e thellë për fjetjen në Zotin të Atit dhe Kryebariut, Kryepiskopit të ndjerë të Tiranës, Durrësit dhe të Gjithë Shqipërisë, Imzot Anastasit. Merr vendim: Zgjedh Mitropolitin e Korçës, Imzot Joani, Mbikëqyrës (Locum Tenens) të Fronit Kryepiskopal. Fjeta në Zotin e Kryepiskopit Anastas, përjetim dhe dhimbje e thellë për të gjithë. Populli i Zotit në zi. Në zi e gjithë Shqipëria, gjithë shqiptarët. Po dhe gjithë miqtë edhe gjithë ata që e njohën, e takuan Kryepiskopin Anastas, ndjejnë dhimbje. Miq dhe pjesëmarrës nga Shqipëria dhe gjithë bota. Ceremoni madhështore, hyjnizuese për jetën dhe veprën e Kryepiskopit Anastas. Lartësim i veprës së ndritur të tij.  Kanë kthyer sytë të gjithë nga Shqipëria. Gjithë bota, mediat dhe kanalet televizive të Shqipërisë dhe Evropës kanë pushtuar Katedralen “Ngjallja e Krishtit” dhe përcjellin himnet vajtuese të shërbesës së lamtumirës. Sipërmarrje e madhe gjigante do të përcjellë dhe do të marrë nota vlerësimi të jashtëzakonshme për menaxhimin e ngjarjes që përjetohet si ngjarje e madhe kombëtare, botërore. Hierarkë të lartë të mëdhenj nga bota, si Patriarku Ekumenik Bartolomeu I, etj., personalitete politike, kryetarë qeverish të Greqisë, Shqipërisë, prezent, ligjërues, do ta përjetojnë ngjarjen para syve të tyre si prolog dhimbjeje të thellë dhe dashurie të madhe në drejtimin prestigjioz të mbikëqyrësit të Fronit Kryepiskopal, të sapo zgjedhurit, imzot Joan Pelushit. Të tilla ngjarje rrallë ndodhin në jetë, në histori, por shpalosin një herë e përgjithmonë vlera universale të performancës së jashtëzakonshme të bariut që e drejtoi me aq patos dhe devocion hyjnor. Kjo ngjarje bëri Shqipërinë atë ditë kryeqendër të botës. Imzot Joanin e cilësoi strateg të fortë, udhëheqës madhështor! Vepra e Kryepiskopit Anastas është unike, universale, kozmike – do ta himnizojë në fjalën e tij të përmotshme Imzot Joani. Të lumtur janë që tani ata të vdekur, që vdesin në Zotin. Po, thotë Fryma, që të prehen nga mundimet e tyre; edhe veprat e tyre i ndjekin pas, bashkë me ata (Zb. 14:13). Këto fjalë të Perëndisë na mësojnë se veprat tona nuk harrohen me mbarimin e jetës tokësore. Ato kryhen brenda një periudhe të kufizuar kohe, por fitojnë një dimension të përjetshëm, duke na ndjekur në jetën e përtejme. Ky është vizioni që udhëheq mendësinë e Imzot Joanit në rrugën dhe punën e tij si bari Perëndie. Rolin e madh dhe kujdesin, përpjekjet e Krepiskopit Anastas për ndërtimin e infrastrukturës kishtare, hapjen e kopshteve, shkollave, instituteve profesionale, themelimin e Kolegjit Universitar Logos si institucioni i parë i arsimit të lartë Orthodhoks në Shqipëri, duke e quajtur që Kisha nuk ekziton vetëm për veten e saj por për të gjithë, Imzot Joani do ta krahasonte me Shën Pavlin Apostull që ndërtoi kishën, grigjën dhe dorëzoi episkop, siç dorëzoi episkopin e parë shqiptar pas rënies së komunizmit, vetë Imzot Joanin. Hirësi Joani do të vlerësonte Kryepiskopin Anastas për luftën dhe përpjekjet e vazhdueshme që ai bëri jo vetëm për ndërtimin e mureve të kishës por për krijimin e frymës së drejtë që duhej brenda Kishës, në mënyrë që Perëndia të adhuronhet në frymë dhe në të vërtetë (Jn 4:23). Kontributin e jashtëzakonshëm të Kryepiskopit Anastas do ta quante si një faktor të madh, të rëndësishëm, në fuqizimin e dialogut mes popujve anë e mbanë botës, në librat dhe artikujt që ofroi si një mbështetje të thellë teologjike për këtë dialog. Përpjekjet e tij për respektimin e dinjitetit të lirisë të çdo individi, kthyer tashmë në një pikë të rëndësishme referimi, jo vetëm në fushën e dialogut ndërfetar, por është kthyer edhe në atë të mendimit njerëzor në tërësi. Fjalët e tij të njohura, se “Vaji i kandilit nuk duhet të përdoret nga asnjë palë për të ndezur konflikte, por për të shëruar plagët dhe për të qetësuar zemrat”, janë tashmë një lejtmotiv i fuqishëm kur flitet për rolin që duhet të luajë feja në botën e sotme konfliktuale, thekson Imzot Joani. Kryepiskopi Anastas me shembullin e tij të gjallë do të viziononte tek të gjithë besimin e palëkundur tek Perëndia. Thënia e tij proverbiale “Perëndia nuk do të na braktisë” përhapi besim dhe shpresë tek të gjithë besimtarët, gjithë njerëzit. Sa më shumë kalon koha, aq më e qartë bëhet për të gjithë ne madhështia e veprës së Kryepiskopit Anastas. Prandaj Imzot Joani thekson se nuk duhet të pikëllohemi, sepse “Perëndia nuk është Perëndi i të vdekurve, por i të gjallëve” (Math. 22:32). Personalitet i madh, Hierark i lartë dhe i mirënjohur publik, Akademik, Shkencëtar, Studiues, Teolog, Nxënës dhe Pasues i denjë i Krishtit, mbartës i Kryqit të Krishtit që në egërsinë e komunizmit, përqafimit të tij me dashuri të zjarrtë, mbizotërues i vlerave të mëdha për shoqërinë e sotme njerëzore, të religjionit, të besimit, rolit të madh që luan misioni i fesë sot në botë për sigurinë dhe paqen në luftën globale kundër rrymave agresive, radikale, në vazhdimësi, me vlera si Kryepiskopi Anastas dhe Hierarkët e tjerë të shenjtë të Kishës, Fort i Hirshmi Joan Pelushi është më se i denjë të gëzojë fronin kryepiskopal, fron kryqi, mundimi, dashurie, përkushtimi, si kryepiskop i Shqipërisë, krenari për gjithë shqiptarët, si shqiptar, bir i këtij vendi. Te Zoti nuk humbet asgjë! “Të gjitha gjërat bashkëveprojnë për mirë për ata që duan Perëndinë”! I denjë, Imzot Joani, KRYEPISKOPI I RI I SHQIPËRISË! I pagëzuar fshehurazi në komunizëm, i parëlindur episkopi i parë shqiptar, bekim Perëndie për Orthodhoksinë Shqiptare, krenari dhe lavdi për kombin!/ CNA

Joan Pelushi: Από τον Κομμουνισμό στον Χριστό, στην Κορυφή του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου! (Του Ferdinand Samarxhi) Ο ΒΑΠΤΙΣΜΕΝΟΣ ΣΤΑ ΚΡΥΦΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟ, ΠΡΩΤΟΣ ΑΛΒΑΝΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ, Ο ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΕΛΟΥΣΗΣ, Ο ΝΕΟΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΛΒΑΝΙΑΣ – ΑΞΙΟΣ, ΕΥΛΟΓΙΑ ΘΕΟΥ, ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΔΟΞΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΘΝΟΣ   Η δεκαετία του ’90 εξακολουθεί να μεταδίδει αργά, γλιστρώντας, την κραυγή της απομάκρυνσης από τον φόβο της απαγόρευσης του Θεού, από τις σκληρές διώξεις, από την απαγόρευση της προσευχής και της αναφοράς σε Αυτόν. Οι πρώτες λέξεις της ελευθερίας έχουν πλέον αρχίσει να λάμπουν και να διαδίδονται σαν ελπίδα μιας εύθραυστης άνοιξης. Η Αλβανία εξακολουθεί να περπατά στην κοιλάδα της σκιάς του θανάτου: «Τα δεσμά του θανάτου μας είχαν κυκλώσει, οι αγωνίες του Άδη μας είχαν καταλάβει…» (Ψαλμός 114:3). Οι Αλβανοί, αν και είχαν αρνηθεί τον Θεό λόγω της βίας, της άγριας και τρομερής δικτατορίας, των μαύρων αστυνομικών της Κρατικής Ασφάλειας, ο Θεός εξακολουθούσε να τηρεί την υπόσχεσή Του: «Και ιδού, εγώ είμαι μαζί σας όλες τις ημέρες, έως τη συντέλεια του κόσμου» (Ματθαίος 28:20). Οι Αλβανοί ανέπεμπαν τους ύμνους της Κυριακής της Αναστάσεως, βίωναν τους αναστάσιμους ύμνους και συνέθεταν τη συμφωνία του πιο θεϊκού ψαλμού της ζωής: «Σήμερα ήρθε η σωτηρία στον κόσμο, ας υμνήσουμε τον Κύριο, Αυτόν που αναστήθηκε από τον τάφο» (Βιβλίο Ιερών Ακολουθιών). Οι καμπάνες της ελευθερίας άρχισαν να καλούν όλους τους Αλβανούς στο ιερό θυσιαστήριο. Η συμφωνία τους ηχούσε γεμάτη ελπίδα. Επιτέλους, στην Αλβανία, όλοι στρέφονταν προς τον Θεό. Παντού άρχισαν να υψώνονται οι τοίχοι των οίκων του Θεού, με πρόσκληση προς τον λαό: «Δοξολογείτε το όνομα του Κυρίου, δοξολογήστε, δούλοι του Κυρίου, που στέκεστε στον οίκο του Κυρίου, στις αυλές του οίκου του Θεού μας» (Ψαλμός 134:1-2). Ο Θεός ευλόγησε την Αλβανία με την υπόσχεσή Του. Ποιμένες για όλα τα ποίμνια των πίστεων, όπως λέει η παράδοση, άρχισαν να συγκεντρώνουν τα ποίμνιά τους.  Στις 17 Ιουλίου 1991, είχε φτάσει επιτέλους, ως φως και εκλεκτό σκεύος του Θεού, στην Αλβανία, ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος, του οποίου το όνομα σημαίνει: Αναστάσιος – Ανάσταση, ως Ανάσταση της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας. Η αποδοχή του Σταυρού, η προσευχή του, αντηχούσε τον ψαλμό: «Κύριε, Κύριε, ρίξε το βλέμμα Σου από τον ουρανό και δες, και επισκέψου, και αποκατάστησε, αυτό το αμπέλι που φύτεψε το δεξί Σου χέρι» (Ψαλμός 79:15). Έπρεπε να οικοδομηθούν οι τοίχοι των οίκων του Θεού, αλλά και κάτι άλλο ιερό: έπρεπε να βρεθούν και οι ποιμένες του ποιμνίου. Ο Θεός είπε: «Ποιος θα πάει για μένα;» (Ησαΐας 6:8). Η απάντηση ήρθε. Και μάλιστα αμέσως: «Να 'μαι, Κύριε, στείλε εμένα» (Ησαΐας 6:8b), από έναν γιο αυτής της πολύπαθης χώρας, διψασμένο για τον Χριστό, που επί περίπου 20 χρόνια διάβαζε και προσευχόταν στα κρυφά, «στην υπόγεια εκκλησία», παρά το γεγονός ότι το αθεϊστικό σκοτάδι ήταν άγριο και εξαιρετικά σκληρό. Ο νεαρός Ιωάννης Πελούσης, γεννημένος στα Τίρανα το 1956, βαπτίστηκε μέσα στον άγριο, απάνθρωπο, αθεϊστικό, κόκκινο τρόμο, κρυφά, το 1975, από τον πατριώτη, ήρωα ιερέα, και μετέπειτα Επίσκοπο Απολλωνίας, κ. Κοσμά Κυρίο, γινόμενος μέρος μιας μικρής ομάδας «της υπόγειας εκκλησίας», όπου η αγριότητα του αθεϊσμού δεν μπορούσε να διεισδύσει. Η αγάπη του για την υπηρεσία προς τον άνθρωπο, ως πολύτιμο δημιούργημα, εικόνα του Θεού, τον οδήγησε, κατά τα έτη 1979-1990, να εργαστεί στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Τιράνων, στην πτέρυγα αποκατάστασης επαγγελματικής θεραπείας, όπου ανέδειξε τις ανθρώπινες και ηθικές του αξίες ως πιστός. Το κάλεσμα του Εσταυρωμένου και Αναστημένου Κυρίου θα τον οδηγήσει το 1990 στις Ηνωμένες Πολιτείες, για να σπουδάσει Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Holy Cross Greek Orthodox School of Theology στη Βοστώνη, όπου αποφοίτησε με «Υψηλή Διάκριση» (High Distinction) στον Μεταπτυχιακό Τίτλο Θεολογικών Σπουδών (Master of Theological Studies) το 1993. Η Συνάντηση με τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο Το 1992, η βαθιά δίψα της απεριόριστης αγάπης για τον Θεό, ως άξιος και ζηλωτής υιός Του, θα ωθήσει τον νεαρό Ιωάννη να έρθει σε επαφή με τον Πρωθιεράρχη της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας, τον νεοαφιχθέντα τότε Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο, προκειμένου να εκπληρώσει το κάλεσμα του Θεού και να Τον υπηρετήσει στην Αλβανία, στη χώρα του, σε μια εποχή που οι περισσότεροι επιθυμούσαν να εγκαταλείψουν τη χώρα, αναζητώντας μια καλύτερη ζωή, εξαιτίας της ακραίας φτώχειας και της καταστροφικής μιζέριας που μάστιζε την Αλβανία. Αυτή η επιθυμία και αυτή η απόφαση έγιναν δεκτές με τη χάρη του Θεού και με πατρικό ενθουσιασμό από τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο, ο οποίος τον ενθάρρυνε και τον συνεχάρη για την αλτρουιστική του απόφαση, που προερχόταν καθαρά από τον Θεό. Μετά την επιστροφή του στην Αλβανία, τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, ξεκίνησε να διδάσκει στην Θεολογική Ακαδημία της Αυτοκέφαλης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας. Στις 27 Φεβρουαρίου 1994 χειροτονήθηκε διάκονος και στις 4 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους πρεσβύτερος, συνεχίζοντας να διδάσκει στην Ακαδημία. Η Ανάγκη για Ποιμένες και η Χειροτονία του ως Επισκόπου Παρόλο που η Κυριακή του Κυρίου βίωνε πλέον στις καρδιές των πιστών, η Εκκλησία δεν είχε ακόμη ποιμένες, επισκόπους, για να καθοδηγήσουν το ποίμνιο και να το διδάξουν τις αλήθειες του Θεού. Αυτή η επείγουσα ανάγκη και η κλήση για διακονία προς το ποίμνιο, θα οδηγήσουν τον Πατέρα Ιωάννη το 1995 να επιστρέψει στις ΗΠΑ για περαιτέρω σπουδές στο Holy Cross Greek Orthodox School of Theology στη Βοστώνη, προκειμένου να προετοιμαστεί και να ανυψωθεί ακόμη περισσότερο ως μελλοντικός ποιμένας, ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο άξιος στην αφοσίωσή του προς τον Θεό και το ποίμνιο. Η βαθιά πνευματική του εσωτερικότητα, ο θείος ζήλος, η σπάνια ευφυΐα και η απεριόριστη αγάπη του για τη γνώση κατατάσσουν τον Πατέρα Ιωάννη στη National Dean’s List (Εθνική Λίστα του Κοσμήτορα), όπου καταγράφονται τα ονόματα των καλύτερων φοιτητών όλων των Πανεπιστημίων των Ηνωμένων Πολιτειών, για τις εξαιρετικές ακαδημαϊκές του επιδόσεις κατά το ακαδημαϊκό έτος 1995-1996. Ο άγιος ζήλος για τον Θεό, η διαρκής ευλάβεια προς Αυτόν, η προσευχή και η μελέτη, τον βρίσκουν το 1996 να αναλαμβάνει το αξίωμα του Αρχιμανδρίτη. Η αδιάκοπη αφοσίωση και ο ζήλος του στην επιστήμη, στέφονται το 1997 με την αποφοίτησή του από το Holy Cross με «Υψηλή Διάκριση» (High Distinction), λαμβάνοντας Μεταπτυχιακό στη Θεολογία (Master of Theology), ισοδύναμο με Διδακτορική Υποψηφιότητα (Candidatus Scientiarum). Η βαθιά του επιθυμία να συμβάλει όσο το δυνατόν περισσότερο στη μετάδοση της γνώσης και στην προετοιμασία των μελλοντικών ποιμένων της Εκκλησίας, τον οδήγησε, μετά την επιστροφή του στην Αλβανία, να διοριστεί κοσμήτορας (dean) της Θεολογικής Ακαδημίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας, θέση που κατείχε από το 1996 έως το 1998. «ΠΙΟ ΒΑΘΙΑ Η ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ, ΠΑΡΑ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ» «Να 'μαι, Κύριε, στείλε εμένα» «Θυμάμαι πως ήμουν στην τρίτη τάξη του Λυκείου, όταν ήρθα σε επαφή με το Ευαγγέλιο και με μια ομάδα πιστών που διατηρούσαν ζωντανή την πίστη (περίοδος 1974-1975), όπως ο Πέτρος Ζέι, ο Θεοφάνης Παπάς, ο πάτερ Κοσμάς και οι αδελφές Τσίκο. Συζητούσαμε διαρκώς με φλογερό ζήλο και μεγάλη αγάπη για το Ευαγγέλιο. … Έξω κυριαρχούσε το σκοτάδι, αλλά βαθιά στην ψυχή μου ένιωθα μια μεγάλη χαρά» – περιγράφει ο Σεβασμιώτατος Ιωάννης. Ένα μεγάλο όραμα Θεού κατέκλυζε τον νεαρό Ιωάννη, και ο Κύριος τον καλούσε: «Έλα, έλα να μεταφερθείς στη φτωχική μου καλύβα. Έλα, έλα και υπηρέτησε το ποίμνιο και ζήσε μαζί τους». Η Εκκλησία είχε μεγάλη ανάγκη, το ποίμνιο χρειαζόταν ποιμένα. Οι άνθρωποι διψούσαν για τον Θεό. Μέσα στην ψυχή του αντηχούσε βαθιά η Ευαγγελική προτροπή του Κυρίου: «Ο θερισμός είναι πολύς, αλλά οι εργάτες λίγοι. Παρακαλέστε, λοιπόν, τον Κύριο του θερισμού να στείλει εργάτες στον θερισμό Του» (Λουκάς 10:2). Αυτό ήταν το ισχυρό κάλεσμα της γενναίας ψυχής του, που κάλεσε και οδήγησε τον Ιωάννη στον δρόμο των Αποστόλων, στον δρόμο των ποιμένων, των ιεραρχών της Εκκλησίας, για το διψασμένο ποίμνιο του Θεού, που ακόμα περιπλανιόταν χωρίς ποιμένα. Έτσι, ώστε να «δώσει φτερά στην ψυχή, να πάρει τους ανθρώπους και να τους οδηγήσει στον Θεό» (Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος). Ο Ιωάννης, βαπτισμένος στα χρόνια του κομμουνιστικού καθεστώτος, λαμβάνοντας το όνομα του αγαπημένου Αποστόλου του Χριστού, του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, θα γινόταν πλέον και «αγαπημένος υιός» του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου, καθώς και «ο πρωτότοκος Επίσκοπος της Αλβανίας μετά τον κομμουνισμό», χειροτονηθείς από τον ίδιο. Η Χειροτονία ως Μητροπολίτης Κορυτσάς «… Έφυγες, αγαπημένε μου υιέ, στο εξωτερικό, κατά τα χρόνια του διωγμού, παρά το γεγονός ότι είχες ήδη αποκτήσει το Πτυχίο του Πανεπιστημίου των Τιράνων, αψηφώντας τους κινδύνους που εγκυμονούσε ένα τόσο μεγάλο γεγονός εκείνη την περίοδο», περιγράφει ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος κατά την ημέρα χειροτονίας του Σεβασμιωτάτου Ιωάννη ως Μητροπολίτη Κορυτσάς, το 1998. «… Έφυγες στο εξωτερικό, μόνο και μόνο για να προετοιμαστείς θεολογικά καλύτερα για την αποστολή σου ως ποιμένας της Εκκλησίας. Επέστρεψες. Χειροτονήθηκες και με αυτοθυσία συμμετέχεις τα τελευταία χρόνια στη δύσβατη αποστολική πορεία της Εκκλησίας της Αλβανίας». «… Έλα, αγαπητέ Ιωάννη, εισήλθε τώρα στη χαρά του Κυρίου σου. Με τη δύναμη του Παναγίου Πνεύματος, με τις ευχές και τις ευλογίες της Παναγιότητάς του, του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου Α’, με τις ευχές των αγαπητών και εκλεκτών αδελφών μας, του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Περγάμου κ. Ευαγγέλου και του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Φιλαδελφείας κ. Μελίτωνος, οι οποίοι όλη αυτή την περίοδο στέκονταν κοντά μας με αγάπη, σοφία και στοργή, έλα με τις προσευχές των ιερέων και του εκλεκτού λαού της Αλβανίας μέσα στο Ιερό Θυσιαστήριο, για να λάβεις τη Χάρη του Παναγίου Πνεύματος για τη νέα σου πορεία, η οποία δεν είναι ξεκούραση σε κάποιον θρόνο, αλλά πλήρης αποδοχή του Σταυρού, πορεία σύμφωνη με το θέλημα του Θεού μέχρι τέλους.» «… Αγωνίσου, αγαπημένε μου Ιωάννη, με αυτόν τον τρόπο να βιώσεις την επισκοπική σου κλήση και αποστολή, υπηρετώντας την Εκκλησία, την οποία ο Κύριος «αγόρασε με το ίδιο Του το αίμα» (Πράξεις 20:28).» Σ’ αυτήν την πορεία και αυτήν την αφοσίωση, ο Μητροπολίτης Κορυτσάς, Σεβασμιώτατος Ιωάννης, καλλιεργεί και αυξάνει την ευλάβεια, την υπευθυνότητα και την άξια διακονία του προς τον Ιησού Χριστό. Άριστος γνώστης πολλών γλωσσών – αγγλικής, γαλλικής, ιταλικής, ελληνικής, καθώς και με γνώσεις λατινικών και εβραϊκών – συμβάλλει αδιάκοπα μέσω μεταφράσεων, εκδόσεων και της διαμόρφωσης θεολογικό-φιλοσοφικής ορολογίας, συμπληρώνοντας έτσι τις μεγάλες ελλείψεις της αλβανικής βιβλιογραφίας στον τομέα αυτό. Ο Σεβασμιώτατος Ιωάννης πιστεύει ότι η γνώση πρέπει να μεταδίδεται και να καθίσταται κτήμα όλων. «Το πρόσωπο που αγαπά τον Θεό εκτιμά τη γνώση για τον Θεό περισσότερο από οτιδήποτε άλλο δημιουργημένο από τον Θεό και επιδιώκει αυτήν τη γνώση με ζήλο και ακατάπαυστα» (Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής). Από το 1994, ο Σεβασμιώτατος Ιωάννης γράφει και δημοσιεύει στην εφημερίδα Ngjallja (Ανάσταση) μια σειρά άρθρων υπό τον τίτλο Γνώση για την Ορθόδοξη Πίστη μας, εστιάζοντας στα Ιερά Μυστήρια ως ορατά σημεία της Θείας Χάριτος. Στα άρθρα του παρουσιάζει αναλυτικά το Μυστήριο του Βαπτίσματος, του Χρίσματος, της Θείας Κοινωνίας, του Γάμου, της Μετάνοιας και της Ιερωσύνης. Αναγνωρίζοντας τη σημασία της ιστορικής αποστολικής πορείας του Χριστιανισμού στην Αλβανία, ο Σεβασμιώτατος Ιωάννης εργάζεται συστηματικά για την ανάδειξη της συμβολής του αλβανικού λαού στον Χριστιανισμό από τους πρώτους αιώνες. Για χρόνια, δημοσιεύει στην εφημερίδα Ngjallja τη στήλη Άγιοι Ιλλυριοί-Αλβανοί, στην οποία περιγράφει τις ζωές πολλών αγίων που υπηρέτησαν την Εκκλησία, τον Χριστό και τον λαό τους, αποτελώντας πολύτιμη κληρονομιά για το αλβανικό έθνος. Το Πρώτο Ορθόδοξο Δογματικό Σύγγραμμα στην Αλβανική Γλώσσα Η συνεισφορά του Σεβασμιωτάτου Ιωάννη στην Ορθόδοξη Θεολογία περιλαμβάνει τη συγγραφή του πρώτου Δογματικού συγγράμματος της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην αλβανική γλώσσα, έργο που ξεκίνησε το 1995. Η επιθυμία του να καταστήσει τη θεολογική γνώση προσβάσιμη στο ποίμνιο και τους αναγνώστες του τον οδήγησε στην απόφαση να μεταφράσει και να εκδώσει τα τέσσερα τόμου του έργου Ορθόδοξη Πίστη (The Orthodox Faith) του Πρωτοπρεσβύτερου Thomas Hopko, κατά την περίοδο 1997-2002. Αυτή η σειρά περιλαμβάνει θεμελιώδεις γνώσεις για τη Δογματική, τη Λατρεία, την Ιστορία της Εκκλησίας και τον Ορθόδοξο Πνευματικό Βίο. Μεταφράσεις Βασικών Θεολογικών Έργων Ο Σεβασμιώτατος Ιωάννης έχει συμβάλει σημαντικά στον εμπλουτισμό της αλβανικής βιβλιογραφίας μεταφράζοντας βασικά έργα των Αγίων Πατέρων. Το 1996 μετέφρασε το κλασικό θεολογικό έργο Περί του Αγίου Πνεύματος του Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου, το οποίο αποτελεί θεμέλιο για την ανάπτυξη της χριστιανικής δογματικής σκέψης. Το 2003 εξέδωσε την αλβανική μετάφραση του έργου Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, εμπλουτίζοντας τη θεολογική σκέψη στη χώρα με διδασκαλίες της Ορθόδοξης Πνευματικότητας. Παράλληλα, οι συλλογές κηρυγμάτων του, που καλύπτουν το εκκλησιαστικό έτος, παρουσιάζουν τον αστείρευτο θησαυρό της Ορθοδοξίας: την πρακτική εφαρμογή της πίστης στην καθημερινή ζωή. Η Πρόκληση της Πίστης στην Εποχή της Τεχνολογίας και της Τεχνητής Νοημοσύνης Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις, η ανάπτυξη της πληροφορικής, της κυβερνητικής επιστήμης και, πρόσφατα, της τεχνητής νοημοσύνης, έχουν θέσει την Ορθόδοξη Θεολογία ενώπιον νέων προκλήσεων. Η απομάκρυνση του ανθρώπου από τον Θεό αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες δοκιμασίες της σύγχρονης εποχής. Αυτή η αντιπαράθεση μεταξύ πίστης και της μεταμοντέρνας κοινωνίας απαιτεί από τον Χριστιανισμό να επαναπροσδιορίσει τη θέση του, να προσφέρει διαχρονικές αξίες σε έναν συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο. Ωστόσο, ο Σεβασμιώτατος Ιωάννης στηρίζει τη θεολογική του σκέψη στη βεβαιότητα που υποσχέθηκε ο Χριστός: «Εγώ είμαι το Άλφα και το Ωμέγα, η αρχή και το τέλος, ο Ων, ο Ην και ο Ερχόμενος, ο Παντοκράτωρ» (Αποκάλυψη 1:8). Το Περιοδικό «Tempulli» – Μια Σημαντική Θεολογική Συμβολή Το 2000, ο Σεβασμιώτατος Ιωάννης ίδρυσε το περιοδικό Tempulli, το οποίο αποτελεί την πιο σημαντική θεολογική, φιλοσοφική και επιστημονική έκδοση στην Αλβανία. Ως ιδρυτής και βασικός συντελεστής του περιοδικού, έχει περιγραφεί από διανοούμενους και προσωπικότητες του ακαδημαϊκού χώρου ως «συνεχιστής των πνευματικών ποιμένων, οραματιστής, φυσική ένωση του ανθρώπου της σκέψης και της δράσης». Το Tempulli είναι ένα περιοδικό με παγκόσμια αξία, το οποίο ασχολείται με ποικίλα επιστημονικά και πολιτιστικά πεδία: Θεολογία Ιστορία Αρχαιολογία Φιλοσοφία Κριτική τέχνης Διαπολιτισμικές και διαθρησκειακές σχέσεις Σημαντικές προσωπικότητες από την Αλβανία και το εξωτερικό, μεταξύ αυτών αναγνωρισμένοι αλβανολόγοι, συμβάλλουν στις σελίδες του περιοδικού, μεταφέροντας μηνύματα για τον ρόλο της θρησκείας στην κοινωνία, την ανάγκη της ειρηνικής συνύπαρξης και του διαθρησκειακού διαλόγου. Με το έργο του, το περιοδικό Tempulli υπογραμμίζει ότι η πίστη παραμένει θεμελιώδης δύναμη για την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή. Προβάλλει τον ρόλο του Χριστού ως «το φως του κόσμου» και καλεί όλους «να πορεύονται ως τέκνα του φωτός» (Εφεσίους 5:8).   Προσωπικότητα και Οραματιστής για την Εποχή και την Πραγματικότητα Ένα μεγάλο ιστορικό παράδοξο! Ο νέος που πίστεψε, αποδέχθηκε και αγκάλιασε κρυφά τον Χριστό κατά τις ζοφερές, σκοτεινές και σκληρές ημέρες του κομμουνισμού στη δεκαετία του 1970, ηγείται σήμερα, επί σχεδόν 30 χρόνια, με τη χάρη του Θεού της Ιεράς Μητροπόλεως Κορυτσάς. Συμμετέχει σε σημαντικές διεθνείς συναντήσεις, ως εισηγητής και μέλος ομάδων εργασίας για τη σύνταξη θεολογικών κειμένων, δηλώσεων και μηνυμάτων. Εκπροσωπεί την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας σε ανώτατο επίπεδο στην Ορθόδοξη Εκκλησία παγκοσμίως. Είναι ενεργό μέλος ομάδων εργασίας του Παγκόσμιου Συμβουλίου Εκκλησιών (World Council of Churches), συμμετέχοντας σε κοινές επιτροπές διαλόγου μεταξύ του Παγκόσμιου Συμβουλίου Εκκλησιών και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας (Joint Working Group), συμβάλλοντας στη συνεργασία και τον διάλογο με πενταετή θητεία. Οι οικουμενικές του θέσεις και το θεολογικό του βάθος αντικατοπτρίζουν μια οικουμενική προσέγγιση της σύγχρονης κοινωνίας, των αξιών της, της Εκκλησίας και της πίστης, ως θεμελιώδους δικαιώματος του ανθρώπου, ως εικόνας και ομοίωσης του Θεού. Ο Στενός Συνεργάτης του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου και ο Μεγάλος και Άγιος Σύνοδος της Κρήτης (2016) Ως ο πιο στενός και έμπιστος συνεργάτης του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου, ο Σεβασμιώτατος Ιωάννης εκπροσώπησε την Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας για μία δεκαετία στη σύνταξη σημαντικών εγγράφων για την προετοιμασία της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδοξίας στην Κρήτη, τον Ιούνιο του 2016. Η ιδιαίτερη συμβολή του σε αυτή τη Σύνοδο αποτυπώνεται στην παράγραφο 6 του τελικού εγγράφου της Συνόδου, όπου αναφέρεται: "Η Ορθόδοξη Εκκλησία, προσεγγίζοντας τη σύγχρονη εποχή, θεωρεί τον δεσμό αγάπης μεταξύ άνδρα και γυναίκας αδιάλυτο, ως «μέγα μυστήριο εν Χριστώ και τη Εκκλησία» (Εφεσ. 5:32). Ομοίως, χαρακτηρίζει την οικογένεια, που πηγάζει από τον γάμο, ως «μικρή Εκκλησία», η οποία αποτελεί τη μοναδική εγγύηση για την ανατροφή των παιδιών. Η Εκκλησία τονίζει συνεχώς την αξία της εγκράτειας. Ο Χριστιανικός ασκητισμός διαφέρει ριζικά από κάθε δυαλιστικού τύπου ασκητισμό, που αποξενώνει τον άνθρωπο από τη ζωή και τον πλησίον. Αντιθέτως, τον ενώνει με τη ζωή των ιερών Μυστηρίων της Εκκλησίας. Η εγκράτεια δεν αφορά μόνο τον μοναστικό βίο, αλλά ο ασκητικός ηθικός βίος είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της χριστιανικής ζωής σε όλες τις εκφάνσεις της". Η Συμμετοχή του στον Ορθόδοξο-Καθολικό και Ορθόδοξο-Ανατολικό Διάλογο Με αξιοπρέπεια, βαθιά θεολογική κατάρτιση και υψηλό φιλοσοφικό επίπεδο, ο Σεβασμιώτατος Ιωάννης εκπροσωπεί την Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας στους σημαντικούς θεολογικούς διαλόγους: Μεταξύ της Ορθόδοξης και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας Μεταξύ της Ορθόδοξης και των Ανατολικών Ορθόδοξων Εκκλησιών Ομιλίες και Διάλογοι σε Παγκόσμιο και Πανεπιστημιακό Επίπεδο Ο Σεβασμιώτατος Ιωάννης είναι διακεκριμένος ομιλητής σε: Διεθνή και εθνικά συνέδρια Πανεπιστήμια Ορθόδοξες Θεολογικές Σχολές Σεμινάρια Διεθνείς και διαθρησκειακές συναντήσεις Τα θεολογικά και φιλοσοφικά του δοκίμια και οι εισηγήσεις του εμπλουτίζουν τον παγκόσμιο θεολογικό διάλογο και συνεισφέρουν στην πνευματική καθοδήγηση του σύγχρονου ανθρώπου. Ο Ρόλος του στην Προώθηση του Διαθρησκειακού Διαλόγου και της Ορθόδοξης Αυτοσυνειδησίας Ο Σεβασμιώτατος Ιωάννης, ως οραματιστής και θεολόγος, προβάλλει το μήνυμα της Εκκλησίας στον σύγχρονο κόσμο, τονίζοντας: Τον ρόλο της Ορθοδοξίας ως φορέα ειρήνης και διαλόγου Τη σημασία της πίστης ως θεμέλιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Την ανάγκη για διαφύλαξη της χριστιανικής παράδοσης εν μέσω των προκλήσεων της παγκοσμιοποίησης Ο λόγος του αποτελεί ουσιαστική παρέμβαση στη διαμόρφωση των σχέσεων Εκκλησίας και κοινωνίας, με στόχο την προαγωγή της ειρηνικής συνύπαρξης, του σεβασμού στη διαφορετικότητα και της διατήρησης των χριστιανικών αξιών. Απόστολος της Αγάπης, της Ανάστασης, της Αναγέννησης και της Ανάπτυξης της Μητρόπολης Κορυτσάς "Αν ο Κύριος δεν ήταν με το μέρος μας… τότε τα ύδατα θα μας είχαν καταπιεί… Η βοήθειά μας είναι στο όνομα του Κυρίου, που έπλασε τον ουρανό και τη γη." (Ψαλμός 124:2, 4, 8). Η σύγχρονη εποχή μας χάρισε μια θαυμαστή αποκάλυψη: τη μαρτυρία της Ανάστασης και της Αναγέννησης της Εκκλησίας στην Αλβανία. Αυτό το θαύμα, υλοποιημένο με σπάνια αφοσίωση από τον Άγιο Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο, έκανε όλους μας μάρτυρες της μεταμόρφωσης: "Με τις πέτρες που μας πετούσαν, χτίσαμε εκκλησίες όπου προσευχόμαστε για όλους, σχολεία όπου εκπαιδεύσαμε γενιές, συσσίτια όπου θρέψαμε τους φτωχούς, κλινικές όπου θεραπεύσαμε τους ασθενείς." Μέσα από τις στάχτες της καταστροφής του παρελθόντος, ανυψώνεται ως θεία δωρεά η Ιερά Μητρόπολη Κορυτσάς, η οποία, ύστερα από την καταπίεση και το σκότος, άρχισε να ανασαίνει ξανά, ζωντανεύοντας μετά τον πνευματικό θάνατο. Σήμερα, 32 εγχώριοι κληρικοί, με θεολογική εκπαίδευση, διακονούν με αφοσίωση και αγάπη το λαό του Θεού. Επτά καθηγητές Χριστιανικής Εκπαίδευσης εργάζονται με παιδιά και νέους, εμφυσώντας την πίστη στον δρόμο του Θεού, σύμφωνα με τη βιβλική εντολή: "Δίδαξέ μας, Κύριε, τον νόμο Σου, γενεά προς γενεά." Η Ανάπτυξη της Εκπαίδευσης και της Κοινωνικής Διακονίας Για περισσότερα από 20 χρόνια, το νηπιαγωγείο "Πνοή Αγάπης" στην Κορυτσά και στο Πόγραδετς μεταδίδει γνώση και ανθρωπιστικό πνεύμα στα μικρά παιδιά, διατηρώντας ζωντανή την ορθόδοξη κοινότητα. 90 μαθητές φοιτούν στο Κολλέγιο "Πλάτων", ένα από τα καλύτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Κορυτσάς, παρέχοντας υψηλού επιπέδου μόρφωση και προετοιμάζοντας άξιους πολίτες με ηθικές και πνευματικές αξίες. Σε κάθε χωριό της Μητρόπολης, ναοί έχουν ανεγερθεί εκ νέου από τα θεμέλια, άλλοι έχουν αναστηλωθεί ή αποκατασταθεί. Η Φιλανθρωπική Διακονία – Ένα Έργο Αγάπης και Αλληλεγγύης Για πάνω από 25 χρόνια, το Συσσίτιο της Αγάπης προσφέρει τροφή στους φτωχούς κάθε εβδομάδα, εκπληρώνοντας την ευαγγελική εντολή του Χριστού: "Διότι πείνασα και μου δώσατε να φάω, δίψασα και μου δώσατε να πιω. Ήμουν ξένος και με δεχθήκατε. Ήμουν γυμνός και με ντύσατε. Ήμουν άρρωστος και με επισκεφθήκατε." (Ματθαίος 25:35-36). Αυτή η πρωτοβουλία υποστηρίζεται από τις ανθρωπιστικές ευαισθησίες και τις εισφορές των πιστών της Κορυτσάς, οι οποίοι δείχνουν έμπρακτα την αλληλεγγύη και την αδελφοσύνη τους. Το ίδιο πνεύμα της χριστιανικής φιλανθρωπίας αντικατοπτρίζεται στην Διαγνωστική Κλινική "Ευαγγελισμός", η οποία, εδώ και πάνω από 25 χρόνια, προσφέρει ιατρική φροντίδα με ανιδιοτέλεια. Οι ασθενείς λαμβάνουν δωρεάν φάρμακα, διαγνωστικές εξετάσεις και εργαστηριακές υπηρεσίες, χάρη στη στήριξη των ορθοδόξων πιστών και των χορηγών που προσφέρουν ιατρικά εφόδια. Η Πνευματική Αναγέννηση της Κορυτσάς – Ορθόδοξος Πνευματικός Πυρήνας Κάθε μέρα της εβδομάδας, επτά ενορίες λειτουργούν αδιάκοπα, προσφέροντας πνευματική καθοδήγηση στο ποίμνιο του Χριστού. Η ιστορική Καθεδρικός Ναός του Ζωοδόχου Πηγής ανακατασκευάζεται ως τελευταίο σημαντικό έργο, συμβολίζοντας την επιστροφή στην ορθόδοξη ταυτότητα της περιοχής. Κορυτσά: Ένα Πνευματικό Προσκύνημα και Κέντρο Ορθόδοξης Παράδοσης Αυτός ο θαυμαστός μετασχηματισμός μαγεύει σήμερα κάθε επισκέπτη, ντόπιο ή ξένο, που επισκέπτεται την Κορυτσά, η οποία έχει εξελιχθεί σε κέντρο προσκυνήματος και πνευματικής έλξης. Οι μεγάλες ορθόδοξες εορτές, όπως το Πάσχα, τα Χριστούγεννα, τα Θεοφάνεια και η Κοίμηση της Θεοτόκου, έχουν λάβει πλέον ευρύτερο λαϊκό χαρακτήρα, μετατρέποντας την Κορυτσά σε πόλη ορθόδοξων εορτασμών και πανηγυρισμών. Όλα αυτά οφείλονται στη νεκρανάσταση και την άνθιση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αλλά και στη χαρισματική ηγεσία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κορυτσάς, Ιωάννη Πελούση, ο οποίος εμπνέει και καθοδηγεί με το όραμά του. Η Προφητική Φωνή της Εκκλησίας Ο ίδιος διακηρύσσει με τόλμη: *"Είτε θα είμαστε προφήτες του Υψίστου Θεού είτε ψευδοπροφήτες. Δεν υπάρχει ενδιάμεσος δρόμος. Μια χλιαρή πίστη δεν μπορεί να σώσει. Αν δεν λέμε την αλήθεια στους άλλους, δείχνουμε ότι δεν τους αγαπάμε πραγματικά. Ο μεγαλύτερος φίλος είναι εκείνος που μας ωθεί προς τη σωτηρία, όχι αυτός που μας λέει όμορφα λόγια. Συχνά, η αλήθεια δεν συμβαδίζει με αυτό που θέλουν να ακούσουν οι εξουσίες του κόσμου ή οι άνθρωποι. Ο Χριστιανισμός δεν υπάρχει για να ευχαριστήσει την κοσμική εξουσία ή να διασκεδάσει τους ανθρώπους, αλλά για να πει την αλήθεια και να τους σώσει. Ο προφητικός ρόλος της Εκκλησίας είναι να διακηρύττει όσα λέει ο Θεός."* Ίχνη Αγάπης και Αρετής … Ο νέος που χρόνια πριν, ο νεαρός Ιωάννης, γνώρισε τις αδελφές Τσίτσκο από την Κορυτσά, που διατήρησαν ζωντανή την πίστη, την αγάπη για το Ευαγγέλιο, τον Χριστό, θα ανέπτυσσε μια ιδιαίτερη αγάπη για την Κορυτσά, η οποία αργότερα, στις 25 Ιουλίου, θα τον υποδεχόταν ως δικό της γιο, ως τον Μητροπολίτη της, που θα ενθρονιζόταν 44 χρόνια μετά, ως ο πρώτος Αλβανός που χειροτονήθηκε ως υψηλόβαθμος ιεράρχης. Η Κορυτσά θα τιμούσε τον γιο της, τον ποιμένα της, τον δάσκαλό της: "Για τη σημαντική του συμβολή στην καλλιέργεια της θρησκευτικής ανεκτικότητας και της αλληλοκατανόησης. Επιστήμονας, εκδότης, μεταφραστής θεολογικών βιβλίων στην αλβανική γλώσσα. Συνεργάτης στην κοινωνική ανάπτυξη και την αδελφοποίηση του λαού της Κορυτσάς και ευρύτερα." (Ιούλιος 2003 – "Επίτιμος Πολίτης του Νομού Κορυτσάς") "Για τις εξαιρετικές του υπηρεσίες στην αναγέννηση της πίστης και τις πολλές κοινωνικές και ανθρωπιστικές του πράξεις." (Αύγουστος 2008 – "Επίτιμος Πολίτης της Κορυτσάς") "Ένα ξεχωριστό πνευματικό και θρησκευτικό πρόσωπο, μεγάλος ανθρωπιστής, μεταφραστής, ιδρυτής του περιοδικού Tempulli, συμβάλλοντας εξαιρετικά στον τομέα της πολιτιστικής, αρχαιολογικής, φιλοσοφικής, θεολογικής, ιστορικής και αλβανολογικής έρευνας. Στενός συνεργάτης και φίλος του Πανεπιστημίου Fan S. Noli." (Ιούλιος 2018 – "Doctor Honoris Causa", Πανεπιστήμιο "Fan S. Noli" Κορυτσάς) "Ως προσωπικότητα εθνικής και διεθνούς σημασίας, ως ένα πρότυπο προώθησης της ειρήνης, της αρμονίας και της θρησκευτικής συνύπαρξης. Απεριόριστος σεβασμός και ευγνωμοσύνη για το εξέχον έργο του στην υπηρεσία της κοινότητας και των ανθρώπων που βρίσκονται σε ανάγκη." (Μάιος 2019 – Τιμητικό Δίπλωμα, Δήμος Τιράνων) Ένα Νέο Κεφάλαιο για την Ορθόδοξη Εκκλησία και την Αλβανία 33 χρόνια από την ανάσταση της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Αλβανία. Ένα θαύμα που ο Θεός χάρισε στην Αλβανία. Σηματοδοτεί το πρώτο κεφάλαιο της Εκκλησίας μετά τον σκληρό κομμουνισμό. Αποστολή εκπληρωμένη! Το έργο του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου, τόσο παγκόσμιο όσο και μεγαλειώδες, μπορεί να περιγραφεί και να συγκριθεί με τα έργα των αποστόλων – όπως του Αποστόλου Παύλου, ως αρχιτέκτονα και θεμελιωτή της Αποστολικής Εκκλησίας, και ως Ιεράρχης στα βήματα του Μεγάλου Βασιλείου, του Ιωάννη του Χρυσοστόμου και του Γρηγορίου του Θεολόγου, την ημέρα του οποίου κοιμήθηκε. Η προετοιμασία του τοπικού κλήρου, και ιδιαίτερα η σύσταση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας το 1998, θα δόξαζε ακόμη περισσότερο το έργο του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου, με τη χειροτονία του Ιωάννη Πελούση ως πρώτου Αλβανού επισκόπου μετά από 44 χρόνια κομμουνιστικής καταπίεσης. Ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος θα έβλεπε να εκπληρώνεται το όνειρό του: *"Ευλογητός ο Θεός για το ανεκλάλητο δώρημά Του. Σήμερα, το όνειρο που κατείχε την ύπαρξή μου τα τελευταία επτά χρόνια γίνεται πραγματικότητα. Μετά από 96 νέους κληρικούς που χειροτονήθηκαν ιερείς και διάκονοι στην Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας, χειροτονείται ο πρώτος Αλβανός Επίσκοπος μετά από δεκαετίες αθεϊστικής δίωξης."* Ο Θάνατος του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου – Μια Νέα Αρχή Στις 25 Ιανουαρίου 2025, στις 11:30 π.μ., η Ιερά Σύνοδος της Ορθόδοξης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας συγκλήθηκε εκτάκτως και ανακοίνωσε με βαθιά θλίψη την κοίμηση του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου. Απόφαση της Συνόδου: Εξελέγη ο Μητροπολίτης Κορυτσάς, Ιωάννης Πελούσης, ως Τοποτηρητής του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου. Η εκδημία του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου βύθισε σε θλίψη την Αλβανία και όλο τον ορθόδοξο κόσμο. Μια Μεγαλειώδης Εξόδιος Ακολουθία Η κηδεία του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου ήταν παγκόσμιο γεγονός. Ο Καθεδρικός Ναός "Ανάσταση του Χριστού" στα Τίρανα κατακλύστηκε από πλήθος κόσμου. Παρέστησαν ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, Πατριάρχες και Αρχιερείς από όλο τον κόσμο, πολιτικοί ηγέτες από την Αλβανία, την Ελλάδα και άλλες χώρες. Τα μέσα ενημέρωσης κάλυψαν ζωντανά την εξόδιο ακολουθία, μετατρέποντας την Αλβανία στο κέντρο της παγκόσμιας προσοχής. Όλα τα βλέμματα στράφηκαν στον Σεβασμιώτατο Ιωάννη Πελούση, τον νεοεκλεγέντα Τοποτηρητή, ο οποίος διαχειρίστηκε αυτήν τη μνημειώδη τελετή με απαράμιλλη ηγετική ικανότητα. Ο ίδιος, στην επικήδειο ομιλία του, διακήρυξε: *"Το έργο του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου είναι μοναδικό, παγκόσμιο, οικουμενικό. Οι ευλογημένοι που πεθαίνουν εν Κυρίω αναπαύονται από τους κόπους τους, αλλά τα έργα τους ακολουθούν μαζί τους (Αποκ. 14:13). Αποστολή μας είναι να συνεχίσουμε το έργο του. Ο Κύριος είπε: "Αναπτυχθείτε, τέκνα, εν Χριστώ, διαχειριζόμενοι τον οίκο σας, κάνοντας κάθε τι ευάρεστο στον Θεό." Έτσι, προχωράμε μπροστά, όχι για να κατακτήσουμε αξιώματα, αλλά για να υπηρετήσουμε την Εκκλησία του Χριστού και τον αλβανικό λαό."* "Άξιος!" – Ο Νέος Αρχιεπίσκοπος της Αλβανίας Μετά την περίοδο Τοποτηρητείας, η Ιερά Σύνοδος εξέλεξε τον Σεβασμιώτατο Ιωάννη Πελούση ως νέο Αρχιεπίσκοπο Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας. "Άξιος!" – Ένας Αρχιεπίσκοπος-ευλογία για την Ορθοδοξία και την Αλβανία!