Σπάνιο βίντεο από το Αρχείο του Γαλλικού Στρατού: Η Κορυτσά το 1917!- Video e rrallë nga arkivi i Ushtrisë Franceze: Korça në vitin 1917!

Σας παρουσιάζουμε ένα σπάνιο ιστορικό  βίντεο από το αρχείο του γαλλικού στρατού όπου υπάρχει και πανοραμική όψη της πόλης.   Ξεκινάει με την εκπαίδευση Αλβανών εθελοντών, που εντάχθηκαν με το πλευρό της Αντάντ, στην Κορυτσά ή Κοριτσά  κατά το Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο   Στην Κορυτσά, στις 30 Μαρτίου 1917, εμφανίζονται οι Αλβανοί εθελοντές στρατιώτες που η Γαλλία ένταξε στις δυνάμεις της. Στην αρχή φαίνονται οι άντρες πλένουν τα ρούχα τους. Στην αυλή ενός είδους στρατώνα, οι Αλβανοί εθελοντές μαθαίνουν να βαδίζουν. Ο συνταγματάρχης Descoings τους αξιολογεί. Έξω από την πόλη, επτά από αυτούς ποζάρουν για ένα ομαδικό πορτρέτο με στρατιωτική ή παραδοσιακή ενδυμασία φουστανέλα που οι αλβανοί παρουσιάζουν σαν δικιά τους. Οι Αλβανοί εθελοντές στη συνέχεια προχωρούν σε ασκήσεις επίθεσης και εξόδου χαρακωμάτων. Ένας διοικητής φτάνει σε μια αυλή και χαιρετίζει μια διμοιρία που παρουσιάζει όπλα στην είσοδο. Ένα ηλικιωμένο δέντρο με γκρινιαρισμένα σχήματα χρησιμεύει ως παρατηρητήριο. Άνδρες σκάβουν τάφρους σε επικλινές έδαφος σε θαμνώδεις εκτάσεις. Σε δρόμο της Κορίτσας (TC 00:08:33), οι εθελοντές παρελαύνουν και χαιρετίζουν την αλβανική σημαία παρουσία του συνταγματάρχη Descoings. Τότε ήταν που οι γάλλοι για να έχουν την υποστήριξη των Αλβανών το Δεκέμβριου του 1916 επέτρεψαν την Αυτόνομη Πολιτεία της Κορυτσάς η οποία ελέγχονταν από εξωμότες Έλληνες και Αλβανούς και ως μόνο στόχο είχαν τον αφανισμό του Ελληνισμού από την περιοχή.   Με την καταστροφή της Μοσχοπόλεως από τους τουρκαλβανούς με αρχηγό τον Σαλί Μπούτκα οι Γάλλοι προχώρησαν σε βανδαλισμούς και πλιάτσικο των ναών της ελληνικότατης αυτής πόλης. Χρησιμοποίησαν ως μαγειρεία και τόπους διαμονής τους ναούς της. Έκλεψαν τις εικόνες από τα εικονοστάσια και τα πωλούσαν στα παλαιοπωλεία του Παρισιού. Το βίντεο κλείνει με μια μεγάλη πανοραμική λήψη δείχνει την πόλη από την οποία αναδύεται ο ναός του Αγίου Γεωργίου που ο Ε Χότζα και το άθεο καθεστώς κατέστρεψαν  και οι μιναρέδες δύο τζαμιών. Βουνά φαίνονται στο βάθος. Το ποτάμι που διαχώριζε την Ελληνική από την Αλβανική συνοικία φαίνεται στο κάτω μέρος από το βίντεο ενώ η διαφορά του πολιτισμού της μίας συνοικίας από την άλλη φαίνεται από την αρχιτεκτονική και την υποδομή τις κάθε μίας συνοικίας με το πιο ξεκάθαρο τρόπο.   Σημειώσεις: Ο αρχηγός αναφέρει: "Η ECA αρχειοθετεί 14 18 n°225 κουτί 48" και ένας δεύτερος παλαιότερος αρχηγός υποδεικνύει "N°119", που φαίνεται να αντιστοιχεί στον αριθμό μιας από τις αναφορές γυρισμάτων. Κινηματογραφικά ρεπορτάζ αρ. 118 και 119 του Pierre Périn, 30/03/1917, στην Κοριτζά. το αρχικό υλικό δεν προσδιορίζεται. Φωτογραφικό ρεπορτάζ SPA 58 T του Paul Dubray.

Po ju paraqitim një video tepër të rrallë historike nga arkiva e ushtrisë franceze ku duket një pamje panoramike e qytetit. Vullnetarët shqiptarë që u rënditën krah forcave të Andantës trajnohen në zonën e Korçës gjatë Luftës së I Botërore.   Në Korçë, në 30 Mars 1917, shaqen vullnetarët shqiptarë që franca rënditi krah forcave të saj. Në fillim duke burra që po lajnë rrobat e tyre. Në oborrin e sajuar të një kampi ushtarak, vullnetarët shqiptarë mësojnë se si të ecin me hap ushtarak. Nënkoloneli Descoings i vlerëson. Jashtë qytetit, shtatë prej tyre dalin foto për një portret në grup me veshje ushtarake dhe tradicionale, më kokretisht që shqiptarët e paraqesin si veshjen e tyre tradicionale. Vulnetarët shqiptarë në vijim vazhdojnë të stërviten si të realizojnë një sulm dhe të dalin nga llogoret. Një komandant inspekton një togë e cila prezanton armët në hyrje. Një pemë e moçme përdoret për vend vëzhgimi. Burra hapin llogore në sipërfaqe të pjerrët dhe me kaçube. Në rrugën e Korçës vullnetarët parakalojnë dhe përshëndetin flamurin shqiptar në prezenxë të kolonelit Descoings. Ishte pikërisht atëher  kur francezët për të pasur mbështetjen e shqiptarëve lejuan në Dhjetor të viti 1916 Republikën Autonome të Korçës e cila kontrrollohej nga grekë tradhtarë dhe shqiptarë me të vetmin qëllim zhdukjen e helenizmit nga zona. Me shkatërrimin e Voskopojës nga turkoshqiptarët me udhëheqës kriminelin e pashoq Sali Butka, francezët vandalizuan dhe plaçkitën kishat e këtij qyteti helen. Përdorën si menca dhe vende qëndrimi kishat e saj. Vodhën ikonat nga ikonastaset dhe më pas i shitën ato në dyqanet e sendeve të vyera në Paris.     Videoja mbyllet me një regjistrim të pamjes panoramike të qytetit ku shfaqet Kisha madhështore e Shën Gjergjit të cilën E Hoxha dhe pushteti ateist e shkatërruan si dhe minaretë e dy xhamive. Male duken në thellësi. Lumi që  ndan dy lagjet atë helenoorthodhokse me atë myslymane shqiptare duket në pjesën e poshte të imazheve ndërsa diferenca e kulturës së një lagjeje nga tjetra duket nga arkiktektura dhe infrastruktura e secilës prej tyre në mënyrën më të qartë të mundshme.   Shënime:   Drejtuesi përmend: "ECA arkivat 14 18 n°225 kutia 48" dhe një drejtues i dytë më i vjetër tregon "N°119", që duket se korrespondon me numrin e një prej raporteve të xhirimit. Raportet e xhirimeve nr. 118 dhe 119 nga Pierre Périn, 30.03.1917, në Koricë; Pamjet origjinale nuk janë specifikuar. Raport fotografik SPA 58 T nga Paul Dubray.